Μελετώντας κανείς την επιτομή των Κύκλιων Επών, όπως παραδίδεται από τον Πρόκλο, διαπιστώνει ότι όλα τα μυθικά πρόσωπα, που είναι γνωστά σε μας από την ομηρικά έπη και το δράμα, εμφανίζονται και στα έργα του Κύκλου, άλλοτε με όμοιες και άλλοτε με διαφορετικές ιδιότητες.
Σε αντίθεση με την ομηρική παράδοση η Κασσάνδρα παρουσιάζεται στα Κύπρια με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Μπορεί ο Όμηρος να ήθελε να τονίσει απλά την ιδιαίτερη ομορφιά της κόρης του Πριάμου, όμως ο ποιητής των Κυπρίων έδωσε έμφαση στις προφητικές της ικανότητες.
Από την Ιλιάδα γνωρίζουμε ότι ο Έλενος, ο δίδυμος αδελφός της Κασσάνδρας, διέθετε το χάρισμα της προφητείας. Ο Πρόκλος προσθέτει στις γνώσεις μας ένα ακόμα στοιχείο: δεν διέθετε μόνο ο Έλενος προφητικές ιδιότητες, αλλά και η Κασσάνδρα. Πιο συγκεκριμένα, στα Κύπρια (Πρόκλου Χρηστομάθεια 10.90-94) αναφέρεται ότι, κατά την προετοιμασία του Πάρη για το ταξίδι του στην Ελλάδα, όχι μόνο ο Έλενος, αλλά και η Κασσάνδρα προφήτεψαν τα αποτελέσματα αυτού του ταξιδιού.
Στο συγκεκριμένο απόσπασμα των Κυπρίων, δεν παρουσιάζεται η Κασσάνδρα ως η βασική προφητική μορφή, αλλά ο Έλενος. Τα ονόματα των δυο προσώπων δεν απαντούν στον ίδιο στίχο. Για αυτό το λόγο αμφισβητήθηκε από κάποιους η μαντική ικανότητα της Κασσάνδρας. Πιο συγκεκριμένα υποστηρίχθηκε ότι ο Έλενος είναι αυτός που προλέγει τα μελλούμενα δεινά, ενώ η Κασσάνδρα παρουσιάζεται σαν να τα επαναλαμβάνει και να τα αποκαλύπτει. Αυτή η άποψη στηρίζεται στην ομηρική μαρτυρία ότι μόνο ο Έλενος παρουσιάζεται με αυτό το ιδιαίτερο χάρισμα.
Αν εξετάσει κανείς τις σημασίες των ρημάτων «προθεσπίζω» (=προφητεύω) και το «προδηλόω-ῶ» (= φανερώνω, κάνω κάτι σαφές, αποκαλύπτω), θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο Έλενος προφήτεψε, υπό την έννοια της θεϊκής έμπνευσης τις επικείμενες συμφορές που θα φέρει το ταξίδι του Πάρη στην Ελλάδα και συνακόλουθα η επιστροφή του με την Ελένη. Η Κασσάνδρα, ενδεχομένως, να κατάλαβε τι είδους συμφορές τους περίμεναν και να τις αποκάλυψε στους ανθρώπους.
Τί ήταν όμως τα Κύπρια έπη...
Το έπος φαίνεται ότι περιλάμβανε πολλά γεγονότα του Τρωικού πολέμου από την αρχή του έως το θάνατο του Παλαμήδη, τα πιο σημαντικά από τα οποία είναι τα εξής: α) η κρίση του Πάρη, β) το ταξίδι του στη Σπάρτη, γ) οι προφητείες της Κασσάνδρας, δ) η αρπαγή της Ελένης, ε) η μάχη των Διοσκούρων με τα αδέλφια Ίδα και Λυγκέα, ο θάνατος του Κάστορα, η θεοποίησή τους από το Δία, στ) η προετοιμασία του πολέμου, ζ) η συνάντηση Μενελάου- Αγαμέμνονα και Μενελάου – Νέστορα, πριν από την εκστρατεία, η) η τρέλα του Ηρακλή, θ) η ιστορία του Θησέα και της Αριάδνης, ι) οι προφητείες του Κάλχα, ια) η μάχη Τήλεφου-Αχιλλέα, ιβ) ο τραυματισμός του Αχιλλέα από τον Τήλεφο, ιγ) ο γάμος του Αχιλλέα με τη Λυκομήδη, ιδ) η φιλονικία του Αχιλλέα και του Αγαμέμνονα, ιε) η συνάντηση Αχιλλέα- Ελένης, ιστ) η άλωση της Τρωικής Θήβας, ιζ) η Βρησηίδα ως γέρας του Αγαμέμνονα, ιη) ο θάνατος του Παλαμήδη, ιθ) η αποχώρηση του Αχιλλέα από τη μάχη. Τα Κύπρια κλείνουν με την παράθεση ενός καταλόγου, που περιλάμβανε τους συμμάχους των Τρώων. Βλ. D.B. Monro, όπ.π. (1884), 2-11.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου