Πολιτισμική Διαδρομή : Υγεία

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Υγεία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Αγνοδίκη: η πρώτη γυναίκα γιατρός της αρχαίας Ελλάδας (και του κόσμου).

Αρχαία Αθήνα, 4ος π.χ. αιώνα

Η Αγνοδίκη είχε παρατηρήσει ένα μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας στις γυναίκες που ήταν έτοιμες να γεννήσουν διότι ντρεπόντουσαν να εξεταστούν από άνδρες. τότε ήταν που αποφάσισε να αναλάβει δράσει και να σπουδάσει ιατρική, ακόμα και αν γνώριζε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να τη φέρει αντιμέτωπη με τη θανατική ποινή

Η Αγνοδίκη, μεταμφιεσμένη ως άνδρας, μαθήτευσε δίπλα στον διάσημο τότε γιατρό Ηρόφιλο, στην Αλεξάνδρεια. ο Ηρόφιλος, στη διάσημη σχολή που είχε ιδρύσει, δίδαξε στην Αγνοδίκη τα πάντα γύρω από την γυναικολογία και την μαιευτική ενώ η ίδια παρακολούθησε κάθε πρακτική που εφάρμοζε ο διάσημος γιατρός. όταν αποφοίτησε από τη σχολή του Ηρόφιλου ήταν πια μια ολοκληρωμένη γιατρός – γυναικολόγος – μαιευτήρας η οποία επέστρεψε στην Αθήνα και ξεκίνησε να ασκεί το επάγγελμα τη

Η Αγνοδίκη, πάντα μεταμφιεσμένη ως άντρας, κέρδισε γρήγορα τις εντυπώσεις και όλοι μιλούσαν για τον νεαρό με τα λεπτά δάχτυλα και την περίεργη γλυκύτητα του προσώπου του. θέλοντας να καθησυχάσει τις γυναίκες που εξέταζε τις αποκάλυπτε την πραγματική της ταυτότητα ζητώντας παράλληλα να μην το αποκαλύψουν πουθενά. το μυστικό της όχι μόνο δε διέρρευσε αλλά η ίδια είχε τόσο πολλή δουλειά που πλέον είχε γίνει αισθητή η προτίμηση στο πρόσωπό τη

Οι άνδρες γιατροί, μη γνωρίζοντας την πραγματική ταυτότητα της, έψαχναν να βρουν κάποιον τρόπο ώστε να εξαφανίσουν τον νεαρό γιατρό που τους έκλεψε την πελατεία. και άρχισαν να τον συκοφαντούν ότι σύναπτε ‘εξωσυζυγικές’ σχέσεις με τις κυρίες που εξετάζε.

Οι κατηγορίες μάλιστα ήταν τόσο μαζικές -αν και ψεύτικες- όπου στο τέλος συνελήφθη και οδηγήθηκε σε δίκη. τότε η Αγνοδίκη βρέθηκε σε αδιέξοδο και έτσι αποφάσισε να αποκαλύψει την πραγματική της ταυτότητα. οι θεατές του δικαστηρίου ακούγοντας την αποκάλυψή της ξέσπασαν και απαίτησαν άμεσα την θανατική της καταδίκη

Πλέον η Αγνοδίκη ήρθε αντιμέτωπη με την κατηγορία για παράβαση του νόμου περί ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος, αφού ήταν γυναίκα. κάπως έτσι ακολούθησε δεύτερη δίκη περισσότερο πολύκροτη από την πρώτη αλλά αυτήν τη φορά δεν ήταν μόνη τη

Στο πλευρό της είχε άριστους δικηγόρους υπεράσπισης, συζύγους αρχόντων καθώς και όλες τις γυναίκες που είχε γιατρέψει. οι δικαστές χωρίς να έχουν να της προσάψουν ουσιαστικά κάποια άλλη βαριά κατηγορία, αναγκάστηκαν να την αθωώσουν γιατί το πλήθος είχε εξαγριωθεί με την άδικη αυτή κατηγορία

Εκτός από την αθώωση της, η Αγνοδίκη πέτυχε και κάτι που μέχρι τότε φάνταζε εξωπραγματικό. την αλλαγή δηλαδή της κείμενης νομοθεσίας, επιτρέποντας έτσι, από τότε, στις γυναίκες της αρχαίας Αθήνας να σπουδάζουν την ιατρική και να εξασκούν το ιατρικό λειτούργημα.

Τα big data της Μαύρης Πανώλης Μελέτη ανατρέπει τα δεδομένα για τη θνητότητα από την επιδημία. Σάκη Ιωαννίδη

Εχει καταγραφεί ως η πιο θανατηφόρος επιδημία που άλλαξε τα δημογραφικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα του Μεσαίωνα και των δεκαετιών που ακολούθησαν. Η επιδημία πανώλης του 14ου αιώνα δεν πήρε τυχαία το όνομα «Μαύρος θάνατος», καθώς το επταετές πέρασμά της από την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική μείωσε τον παγκόσμιο πληθυσμό από 450 εκατομμύρια σε περίπου 350 εκατομμύρια άτομα. Ορισμένοι μελετητές ερμηνεύουν την εμφάνιση της περιόδου της Αναγέννησης ως απάντηση του ανθρώπου στο φονικό πέρασμα της επιδημίας που μεταδιδόταν ακαριαία κυρίως στα αστικά κέντρα και στα λιμάνια.

Δεδομένα γύρης

Στην Ευρώπη εκτιμάται ότι περίπου το 1/3 του πληθυσμού έπεσε θύμα της πανώλης. Η επιδημία όμως δεν είχε την ίδια θνητότητα σε όλες τις χώρες. Αυτό δείχνει μια νέα μελέτη της διεπιστημονικής ομάδας Παλαιοεπιστήμης και Ιστορίας του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, που δημοσιεύθηκε χθες στο περιοδικό Nature Ecology and Evolution και χρησιμοποιεί δεδομένα γύρης για να αξιολογήσει τη θνησιμότητα της δεύτερης πανδημίας πανώλης στην Ευρώπη. «Δεν φαίνεται να υπάρχει καθολικότητα στη θνητότητα από την πανώλη. Η νοσηρότητα της ασθένειας δεν αλλάζει, αλλά δεν είχαμε παντού θανάτους και δεν υπήρξε ένα ενιαίο “σενάριο” που να ισχύει για όλες τις χώρες», λέει στην «Κ» η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της ομάδας, δρ Κατερίνα Κούλη. Αναλύοντας τα δείγματα της γύρης, οι επιστήμονες μπορούν να εντοπίσουν σε ποιο βαθμό μεταβάλλονται οι ανθρώπινες δραστηριότητες σε μια περιοχή, όπως η γεωργία και η κτηνοτροφία. Αν η δραστηριότητα μειώνεται και η φύση επανακάμπτει, τότε μάλλον κάτι συμβαίνει.

Σύμφωνα με τη μελέτη, επιβεβαιώνεται ότι η Ελλάδα του 14ου αιώνα επλήγη βαρύτατα από την πανώλη καθώς οι ερευνητές παρατήρησαν μείωση της καλλιέργειας των δημητριακών. Ωστόσο, ακόμη και εδώ υπάρχουν διαφοροποιήσεις. «Στη βόρεια Ελλάδα η καλλιέργεια των δημητριακών υποχωρεί και τα εγκαταλειμμένα χωράφια μετατρέπονται σε βοσκοτόπια. Παρατηρείται μια στροφή στην κτηνοτροφία, κάτι που έχουμε δει να συμβαίνει και σε άλλες παρόμοιες περιόδους στην περιοχή της Μεσογείου, ίσως επειδή η κτηνοτροφία χρειάζεται λιγότερους ανθρώπινους πόρους», σημειώνει η κ. Κούλη. «Στη νότια Ελλάδα υποχωρούν όλοι οι δείκτες χρήσης γης από τον άνθρωπο», κάτι που δείχνει ότι οι επιπτώσεις από τη μετάδοση της νόσου ήταν ισχυρότερες. Ομως οι δείκτες στην ελληνική χερσόνησο, συμπληρώνει η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, δεν ανακάμπτουν ούτε αργότερα και αυτό μάλλον εξηγείται από τη γενικότερη αναταραχή που προκάλεσε η πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Αγροτική δραστηριότητα

Στην υπόλοιπη Ευρώπη, η Σκανδιναβία, η Γαλλία, η νοτιοδυτική Γερμανία και η κεντρική Ιταλία εμφανίζουν απότομες μειώσεις της αγροτικής τους δραστηριότητας, κάτι που επιβεβαιώνει και τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας που καταγράφονται στις μεσαιωνικές πηγές. Αντίθετα, οι καλλιέργειες και η κτηνοτροφία δεν εμφανίζουν μεταβολές σε μεγάλες περιοχές της Ιρλανδίας και της Ιβηρικής Χερσονήσου αλλά και στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, κάτι που υποδηλώνει ότι η πανώλη δεν έγινε τόσο αισθητή όσο στις άλλες χώρες. Ειδικά, η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής, σημειώνει η κ. Κούλη, υπέφεραν λιγότερο από τον Μαύρο θάνατο σε σχέση με τους βόρειους γείτονές τους.

Στη μελέτη αναλύθηκαν 1.634 δείγματα γύρης από 261 θέσεις σε 19 ευρωπαϊκές χώρες, για να διαπιστωθούν οι αλλαγές που συντελέστηκαν στο φυσικό και ανθρωπογενές τοπίο και στη γεωργική δραστηριότητα από το 1250 έως το 1450, δηλαδή περίπου 100 χρόνια πριν και μετά την πανδημία. Οι επιστήμονες ανέλυσαν τα δεδομένα της γύρης ανά 50 και ανά 100 χρόνια για να έχουν μια καλύτερη εικόνα των επιπτώσεων της πανώλης. Σε κάθε περιοχή είδαν, επίσης, εάν η μείωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων προκάλεσε την ανάκαμψη της φυσικής βλάστησης. Για τη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν δείγματα από τρεις θέσεις της νότιας και από έξι θέσεις της βόρειας Ελλάδας σε συνεργασία με επιστήμονες του ΑΠΘ.

Σε σχέση με άλλες ιστορικές μελέτες της πανώλης, οι οποίες χρησιμοποιούν δεδομένα από αστικές κυρίως περιοχές που κατέγραφαν και διατηρούσαν αρχεία, η μελέτη της γύρης δίνει τη δυνατότητα να ανοιχτούν οι αναλύσεις και τα συμπεράσματα και στις αγροτικές περιοχές της Ευρώπης, όπου άλλωστε η αγροτική δραστηριότητα αποτελούσε την κύρια ασχολία του πληθυσμού. «Δεν υπάρχει ένα ενιαίο μοντέλο “πανδημίας” ή “επιδημίας πανώλης” που να μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε μέρος και οποιαδήποτε στιγμή, ανεξάρτητα από το περιβαλλοντικό και κοινωνικό πλαίσιο», σημειώνει σε δηλώσεις του ο επικεφαλής της ομάδας, δρ Ανταμ Ιζντέμπσκι. «Οι πανδημίες είναι σύνθετα φαινόμενα που έχουν περιφερειακή, τοπική ιστορία. Το βιώσαμε αυτό με την COVID-19, τώρα το αποτυπώνουμε και για τη Μαύρη Πανώλη», συμπληρώνει.

Πηγή Καθημερινή

Γυάλινες σύριγγές του Ελληνικού Στρατού.

Διάφορες γυάλινες σύριγγες που χρησιμοποιήθηκαν από τον Ελληνικό Στρατό έως και την δεκαετία του 1970 (δωρεά κ.Ηλία Σαραφίδη).

Πηγή Ιστορικός συλλέκτης Βέροιας

2022....

Τα οφέλη της κλασικής μουσικής...

Το πιο κλασικό που θα έχεις ακούσει μέχρι σήμερα, είναι ότι κατεβάζει την αρτηριακή πίεση και συστήνεται μέχρι και από γιατρούς σε γυναίκες που εγκυμονούν και είναι όλα αλήθεια. Δεν είναι όμως μόνο αυτά. Γιατρεύει την μελαγχολία και την κατάθλιψη, βοηθάει στην καλή διατήρηση της μνήμης μας, ενώ κάποιες από τις μελωδίες θεωρούνται ότι καταπραΰνουν τον πόνο των μυών μας.

Να συνεχίσουμε; Εντείνει την παραγωγικότητα, ρίχνει σε μεγάλο βαθμό τον δείκτη του άγχους και ανεβάζει την παραγωγή της ντοπαμίνης, την ουσία που εκκρίνει ο εγκέφαλος όταν νιώθουμε ευτυχισμένοι. Οπότε μην νιώθεις περίεργα αν έχεις ξεκινήσει να αναπτύσσεις μία αγάπη για αυτή. Γιατί είναι πραγματικά μία κατηγορία μόνη της. Αυτό που καλείσαι να κάνεις, είναι να ακολουθήσεις τον ενθουσιασμό σου και την καρδιά σου. Όποια μελωδία σου τραβήξει την προσοχή, είναι αρκετά καλή για να της χαρίσεις τον εαυτό σου ολόκληρο. Γιατί η κλασική μουσική είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Είμαστε εμείς.

Πολάκης και Τσιτσιπάς

Την σκυτάλη ξαναπαίρνουν οι γιατροί...

Ο κόνβιντ στις φωτιές. Κόλαση

Πάσχα 2020...

Μνήμες από το Πάσχα του 2020...

Ημέρες καραντίνας...

Απ’ το Πολυτεχνείο στην πλατεία Βαρνάβα. Τάκης Θεοδωρόπουλος

Ηχορρύπανση; Μα είναι δημοκρατικό δικαίωμα. Ρύπανση του δημόσιου χώρου; Ομοίως. Κι αν είσαι και πιο προχωρημένος ουρείς κιόλας. Δημοκρατικό δικαίωμα να μη σεβαστείς τα μέτρα για τη διάδοση του κορωνοϊού. Αν δεν αδιαφορείς για τις απαγορεύσεις, δεν διασκεδάζεις. Τόσο, που σκέφτομαι μήπως η λύση θα ήταν να αντιστραφούν οι όροι. Να επιβάλλεται, διά νόμου, η ηχορρύπανση, η ρύπανση του δημόσιου χώρου και ο συνωστισμός εν μέσω κορωνοϊού. Να απαγορευθεί η χρήση της μάσκας.

Ολοι αυτοί, ούτως ή άλλως, διασκεδάζουν μόνον με την ανυπακοή. Τώρα έχουν κι ένα επιπλέον επιχείρημα. Είναι κουρασμένοι. Οντως, είναι κουραστικό πράγμα ο σεβασμός στο κοινωνικό σύνολο. Ποιοι είναι όλοι αυτοί; Αριθμητικά είναι μειοψηφίες. Χίλιοι στην Κυψέλη, δυο χιλιάδες στο Περιστέρι, μερικές εκατοντάδες στην Πάτρα και χίλιοι ακόμη στη Θεσσαλονίκη. Δεν είναι μόνον νέοι. Είναι και ημιπιτσιρικάδες σαραντάρηδες. Από πού βγαίνουν; Από τα σπίτια τους. Δεν είναι άστεγοι πάντως. Εχουν προφανώς περάσει από τα σχολικά θρανία, από τα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα ορισμένοι. Και έχουν και κάποιο χαρτζιλίκι για να πίνουν μπίρες ή μπάφο. Είμαι δε βέβαιος ότι οι περισσότεροι έχουν διαβάσει ένα τουλάχιστον βιβλίο στη ζωή τους και διαθέτουν υπολογιστή. Αν τους ρωτήσεις γιατί τα κάνουν όλ’ αυτά θα σου απαγγείλουν απόψεις.

Σε γενικές γραμμές όλοι ανήκουν σε μια γενιά. Δεν λέω ότι την εκπροσωπούν διότι είναι μειοψηφία. Θα έλεγα επίσης πως οι ηλικίες τους, μάλλον τους κατατάσσουν στους άμεσους απογόνους της γενιάς του Πολυτεχνείου. Της γενιάς η οποία στελέχωσε την αριστερή ηγεμονία της μεταπολίτευσης. Δεν διακρίθηκε για τα έργα της. Διακρίθηκε όμως με τη νοοτροπία της. Αυτή επέβαλε την ταύτιση δημοκρατικού δικαιώματος με την ανυπακοή και της ελευθερίας με την αυθαιρεσία. Η πλειονότητα με τα χρόνια άλλαξε, προσαρμόστηκε, ανέβηκε κοινωνικά, πλούτισε. Υπήρξαν όμως και θύλακες που αρνήθηκαν να μεγαλώσουν, κι ας πλούτισαν. Και κληροδότησαν τα λάβαρα της νεότητάς τους στα παιδιά τους. Κι αν δεν είχαν και πολλά να τους πουν, τους έμαθαν ανυπακοή και αυθαιρεσία. Αρκετοί εκπαιδευτικοί αποδείχθηκαν ιδανικοί σύμμαχοι. Οποια απαγόρευση, ένας κακός βαθμός, σημαίνει χούντα.

Η μεταπολίτευση μυθοποίησε τη γενιά του Πολυτεχνείου πριν την απομυθοποιήσει. Ο ηρωισμός της ξεπουπουλιάστηκε. Τα ψυχικά της ράκη πήραν την εκδίκησή τους. Με το φοιτητικό κίνημα που κατέστρεψε το πανεπιστήμιο. Κυρίως όμως με την κουλτούρα της ανυπακοής με την οποία διαπαιδαγώγησε τα παιδιά της. Τους δημιούργησε την ψευδαίσθηση του ηρωισμού με τον οποίον τρέφεται ακόμη η ψυχή των βετεράνων της. Μόνον που ο ήρωας μετά την πλατεία Αγ. Γεωργίου θα γυρίσει σπίτι. Κι αν εν τω μεταξύ έχει αρπάξει τον ιό, τότε ο βετεράνος θα χρειαστεί πολύ ηρωισμό για να τα βγάλει πέρα.

Πηγή Καθημερινή