Ο Βαραββάς, της Μαρία Κορέλι. Ραδιοφωνικό Θέατρο

Αγαπητοί φίλοι καλησπέρα σας, απόψε με αφορμή τη μεγάλη Χριστιανική εορτή θα σας παρουσιάσω το έργο της Μαρία Κορέλι Ο Βαραββάς. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της χριστιανικής λογοτεχνίας. 

Το έργο είναι βασισμένο στο μυθιστόρημα που γράφτηκε το 1900, από την αγγλίδα συγγραφέα Μαρία Κορέλι, το πραγματικό όνομα της οποίας ήταν Maria Mackay. Επρόκειτο για ένα μυθιστόρημα που ξεπέρασε σε πωλήσεις κατά πολύ έργα άλλων δημοφιλών συγγραφέων της εποχής.

Η υπόθεση:

Ο Πόντιος Πιλάτος αποφασίζει να δώσει χάρη σ' έναν από τους δύο σταυρωμένους, τον Ιησού τον Ναζωραίο ή τον ληστή Βαραββά. Όταν το πλήθος επιλέγει τον Βαραββά, αυτός πανηγυρίζει για την απελευθέρωσή του και πηγαίνει στην Ραχήλ που τον περιφρονεί και του αποκαλύπτει ότι πιστεύει στη διδασκαλία του Ναζωραίου. Ο Βαραββάς την ειρωνεύεται, αλλά οι φόβοι τον βασανίζουν. Η Ραχήλ λιθοβολείται μέχρι θανάτου για την πίστη της, ο Βαραββάς ξαναγυρίζει στο έγκλημα και, όταν τον συλλαμβάνουν, τον στέλνουν να δουλέψει στα ορυχεία της Ιταλίας για τα επόμενα 20 χρόνια. Μετά από μια θεομηνία, το ορυχείο καταστρέφεται ενώ ο Βαραββάς και ο σκλάβος Σαχάκ, που είναι οι μοναδικοί επιζώντες, στέλνονται σε μια σχολή μονομάχων στη Ρώμη. Τότε, ο Σάχακ τον παρασύρει στο Χριστιανισμό. Ο Σαχάκ αφήνει την τελευταία του πνοή στην αρένα επειδή δεν δέχτηκε να απαρνηθεί την πίστη του ενώ ο Βαραββάς καταφέρνει να νικήσει τον αντίπαλό του και κερδίζει την ελευθερία του. Αργότερα, όταν βλέπει τη Ρώμη τυλιγμένη στις φλόγες, προσπαθεί να βοηθήσει τους Χριστιανούς, αλλά τον συλλαμβάνουν και τον στέλνουν στο σταυρό. Εκεί, ο Βαραββάς, αφήνοντας την τελευταία του πνοή, γαληνεύει παραδίδοντας την ψυχή του στον Κύριο. (Skay TV)

 

 

Επιπλέον στοιχεία για το έργο.

Βαραββάς σημαίνει ¨γιος πατρός¨ ή ¨γιος Αββά¨ και αποτελεί την εξελληνισμένη εκδοχή του Αραμαϊκού ¨Μπαρ Αμπά¨. Ο Ματθαίος τον αποκαλεί «περιβόητον δέσμιον», ο Μάρκος «συνωμότη» και ο Ιωάννης «ληστή». Θα γίνει τελικά γνωστός ως ο άνθρωπος τον οποίο άφησε ελεύθερο ο Πόντιος Πιλάτος στη θέση του Χριστού, ακολουθώντας ένα έθιμο του εβραϊκού Πάσχα. (in.gr)

Ποιος ήταν ο Βαραββάς;

Στην πραγματικότητα, ό,τι γνωρίζουμε για τον Βαραββά προέρχεται αποκλειστικά από τα ευαγγέλια. O Βαραββάς ήταν σίγουρα φυλακή όταν δικάζονταν ο Ιησούς. Όπως αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς είχε σκοτώσει κάποιον άνθρωπο λίγα 24ωρα πριν κατά τη διάρκεια μιας εξέγερσης.

Στα μάτια πολλών, ο Βαραββάς μπορεί να φαινόταν ως λαϊκός ήρωας, καθώς του απέδιδαν πρωταγωνιστικό ρόλο σε εξεγέρσεις απέναντι στο ρωμαϊκό καθεστώς. Για άλλους, ήταν ένας λήσταρχος, ένας κακοποιός, που δεν λογάριαζε και πολύ την αξία μιας ζωής. Στα μάτια του Πιλάτου ο Βαραββάς είχε ελάχιστη αξία. Τη δεδομένη στιγμή, όμως, για το ιερατείο και τους οπαδούς του που έσυραν στη δίκη τον Χριστό αυτός ο άξεστος ληστής ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος την ιδανική στιγμή.(tanea.gr).

Ο Bajsić σε ένα άρθρο του πραγματεύεται ιστορικά το συμβάν, εκτιμώντας ότι αν και ο Πιλάτος προσπάθησε να σώσει τον Ιησού, τον οποίον θεωρούσε πολιτικά ακίνδυνο, δεν υπολόγισε σωστά τις προθέσεις του συγκεντρωμένου ιουδαϊκού πλήθους κι έτσι δεν κατάφερε να απελευθερώσει τον Ιησού. Το έθιμο (απελευθέρωση ενός καταδικασμένου σε θάνατο εξαιτίας της εορτής του Πάσχα) στο οποίο βασίστηκε η προσπάθεια απελευθέρωσης του Ιησού αναφέρεται στα Ευαγγελικά κείμενα. Ο όρος ληστής δεν χρησιμοποιούνταν με τη σημερινή έννοια του κλέφτη αλλά πιο πιθανό είναι να είχε πολιτική χροιά και σήμαινε τον πολιτικό ταραχοποιό-επαναστάτη. Το περιστατικό του Βαραββά αποτελεί και το βασικό λόγο απόδοσης ευθυνών στον Εβραϊκό λαό για τη Σταύρωση.

 

Ο Πιλάτος και η γυναίκα του.

Από την πλευρά της ρωμαϊκής διοίκησης, η εξέχουσα προσωπικότητα της διήγησης είναι ο Πόντιος Πιλάτος. Ο Πόντιος Πιλάτος διετέλεσε επίτροπος των Ρωμαίων στην Ιουδαία από το έτος 26 έως το 37 μ.Χ.

Είχε διοριστεί από τον αυτοκράτορα Τιβέριο επίτροπος της Ιουδαίας. Υπήρξε ένας αυστηρός και σκληρός διοικητής, που δεν σεβόταν τις ιδιαιτερότητες των Ιουδαίων και σίγουρα δεν ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στο λαό. Η εικόνα που έχουμε για αυτόν από τον Ιώσηπο και τον Φίλωνα είναι μάλλον αρνητική και διόλου συμπαθητική. Ο Φίλων μάλιστα προσάπτει στη διοίκηση του Πιλάτου δωροδοκίες, ύβρεις και φόνους. Για το πρόσωπο του Πιλάτου και την καλύτερη αξιολόγησή του θα αναφέρουμε τρεις ιστορικές μαρτυρίες, από τρεις ξεχωριστές πηγές· από τον Φίλωνα, τον Ιώσηπο και το κατά Λουκάν ευαγγέλιο.

Ο Πιλάτος βρισκόταν στα Ιεροσόλυμα, διαμένοντας είτε στο Φρούριο Αντωνία, κατά τη διάρκεια του Πάσχα  και όλων των μεγάλων εορτών, ή στο παλάτι του Ηρώδη, με στόχο τη γενική επιτήρηση του πληθυσμού και τη διατήρηση της τάξης.

Ο ευαγγελιστής Ματθαίος εμφανίζει τη γυναίκα του Πιλάτου να διακόπτει το περιστατικό με τον Βαραββά και τον Ιησού, και να τον προειδοποιεί ουσιαστικά να μην πράξει κάτι κακό εναντίον του Ιησού, διότι είχε πάθει πολλά στο όνειρό της που είχε δει. Φαίνεται πως η γυναίκα του Πιλάτου γνωρίζει και υποστηρίζει την αθωότητα του Ιησού. Η γυναίκα του Πιλάτου αποκαλεί «δίκαιο» τον Ιησού. Το επίθετο «δίκαιος» είναι πολύ συχνό στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο. Χρησιμοποιείται 14 φορές. Η Ορθόδοξη Εκκλησία την θεωρεί αγία και τιμά τη μνήμη της στις 27 Οκτωβρίου, ως Αγία Πρόκλα.

 

Η Μαρία Κορέλλι

Η ταινία.

Η ιστορία του Βαραββά μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία και στη μεγάλη οθόνη, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία το 1961, με πρωταγωνιστή τον Άντονι Κουίν. Η ταινία όμως ήταν μεταφορά  ενός άλλου ομώνυμου μυθιστορήματος  (1950), του βραβευμένου με Νόμπελ σουηδού συγγραφέα Παίρ Λάγκερκβιστ.

 

Το τέλος του Βαραββά.

Ο όχλος, όπως είδαμε, υπό την πίεση των αρχιερέων απαίτησε να ελευθερωθεί ο Βαραββάς. Ο βιβλικός ληστής κέρδισε την ελευθερία του αλλά για το υπόλοιπο της ζωής του δεν μπόρεσε να βγάλει τον Ιησού από το μυαλό του. Ο Βαραββάς επέστρεψε στο έγκλημα συνελήφθη εκ νέου και εστάλει από της ρωμαϊκές αρχές στα ορυχεία της Ιταλίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τελικά συνέλαβε απόλυτα το τι είχε συμβεί…

Ελεύθερη διασκευή για το ραδιόφωνο: Χρήστος Σερδινιάρης.

Σκηνοθεσία: Νίκος Φιλιππόπουλος.

Παίζουν οι ηθοποιοί: Βέρρα Ζαβιτσιάνου, Νίκος Δενδρινός, Γιώργος Νέζος, Γιάννης

Μιχαλόπουλος, Λιάκος Χριστογιαννόπουλος, Μαίρη Λαλοπούλου, Πέτρος Φίτσιος,

Σταύρος Ξενίδης, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Τρύφων Καρατζάς, Κώστας Μπάκας,

Βίκτωρ Παγουλάτος, Κούλα Αγαγιώτου, Κατερίνα Χέλμη.

Δημήτρης Μυράτ (στο ρόλο του Βαραββά),

Ιορδάνης Μαρίνος (φωνή του Ιησού)

Η Βέρρα Ζαβιτσιάνου πρωταγωνιστεί...

Ο Δημήτρης Μυράτ στο ρόλο του Βαραββά.

Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος στο ρόλο του Πιλάτου.

                                   Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι "Ραδιοφωνικό Θέατρο":

Πηγές:

 https://www.okypus.com/product-page/ο-βαραββασ-μαρίας-κορέλλι

www.skaitv.gr/show/psuchagogia/movietime-3/barabbas#tab1

www.in.gr/2020/04/18/apopsi/pikra-o-varavvas-pikra-megali/

thecaller.gr/xronomixani/varavas-o-egklimatias-apelutherose-pilatos/

www.newsbeast.gr/portraita/arthro/807647/to-mustiriodes-prosopo-ton-grafon-varavvas

www.kathimerini.gr/culture/tv/1074165/tileoptikes-protaseis-27/

radio-theatre.blogspot.com/2018/04/blog-post.html

Rigg H. A., «Barabbas», JBL 64 (1945) 433.  

Bajsić A., «Pilatus, Jesus Und Barabbas», Bib 48 (1967) 7–28.  

Bond, «Barabbas Remembered», στο Oropeza B. J., Robertson C. K., Mohrmann Douglas C., Jesus and Paul: Global Perspectives in Honor of James D. G. Dunn for his 70th Birthday, London/New York, T&T Clark, 2009, 70. Επίσης βλ. Mitch και Sri, The Gospel of Matthew, 353

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΗΣ, Το περιστατικό με τον Βαραββά στα ευαγγέλια: Ερμηνευτική και θεολογική προσέγγιση

 

Βικιπέδια

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!