Ο Βέβαιας κι φογάται (φοβάται) τη Στοφορίνα, του Γιάννη Γεωργιάδη. Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος

  Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος.

 Τον περσυνό Ιούνιο έζησα μια πρωτόγνωρη εμπειρία: την παρακολούθηση μιας παράστασης ποντιακού θεάτρου. Αν και ποντιακής καταγωγής κατά το ήμισυ, μέχρι σήμερα δε μου είχε δοθεί η ευκαιρία να δω ζωντανά ένα ποντιακό έργο. (Αμυδρά μόνο θυμάμαι πριν είκοσι και πλέον χρόνια κάποιες εικόνες από τον Κλήδονα, τον οποίο είχε μεταδώσει μεταγλωττισμένο όμως, η ΕΡΤ-3)  Έτσι λοιπόν, με χαρά αποδέχτηκα την πρόσκληση της προέδρου του της Ένωσης Ποντίων Ωραιοκάστρου και Φίλων, κας  Γεωργίας Πετρίδου να παραστώ στην πρεμιέρα της παράστασης «Ο Βέβαιας κι φογάται (δεν φοβάται) τη Στοφορίνα», σε σκηνοθεσία του Γιάννη Γεωργιάδη.

  Η παράσταση ανέβηκε στην αίθουσα προβολών του 2^ου Γυμνασίου Ωραιοκάστρου. Η αίθουσα ήταν κατάμεστη από θεατές, ποντιακής και μη καταγωγής. Στα χρόνια που ζούμε τα ταμπού έχουν σπάσει (εδώ και δεκαετίες) και όλοι έχουν κάποιον πρώην πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία ή παλιννοστούντα από τις πρώην δημοκρατίες της Ε.Σ.Σ.Δ. (Υπενθυμίζουμε ότι κατά τις πρώτες δεκαετίες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή οι ντόπιοι πληθυσμοί απέφευγαν επιμειξίες με Πόντιους.) Αυτά εξέλειπον και η ποντιακή κουλτούρα, ως στοιχείο, είναι οικεία σχεδόν σε όλους. Πάντως Πόντιοι και μη Πόντιοι ξεκαρδίστηκαν στο γέλιο.

  Μετά το επιτυχημένο ανέβασμα στο Ωραιόκαστρο η παράσταση ανέβηκε στην Παλαιοκώμη Σερρών, στο Ανοιχτό Θέατρο Κρύας Βρύσης «Τάσος Πεζιρκιανίδης» στην Πολίχνη, στην Ανοιξιά Ασκού, ενώ συμμετείχε και στο 6^ο Φεστιβάλ Ποντιακού Θεάτρου στις Μουριές του Κιλκίς. Έτσι, έκλεισε τις παραστάσεις για φέτος το Καλοκαίρι, ανανεώνοντας το ραντεβού με το κοινό για το Σεπτέμβρη.

  Ας πούμε και λίγα λόγια για το Σύλλογό: Ιδρύθηκε το 1993 στο Ωραιόκαστρο του νομού Θεσσαλονίκης και φέρει την επωνυμία ¨Ένωση Ποντίων Ωραιοκάστρου & Φίλων¨. Είναι πολιτιστικός, επιμορφωτικός Σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Σκοπός του Συλλόγου είναι η μορφωτική και πνευματική μας καλλιέργεια μέσα από το λαϊκό πολιτισμό, τις λαϊκές τέχνες (χορό, τραγούδι, θέατρο, λογοτεχνία κ.τ.λ. ) η διατήρηση των ηθών- εθίμων και της Ιστορίας του πολιτισμού του Πόντου. Στον εν προκειμένω Σύλλογο λειτουργούν διάφορα τμήματα :Χορευτικό , Χορωδιακό , Θεατρικό , Ποντιακής διαλέκτου, Εκδοτικό, Βιβλιοθήκη, Εκμάθηση ποντιακής λύρας, Διαδίκτυο (www.oraman93@gmail.com)

  Η Θεατρική Ομάδα του Συλλόγου λειτουργεί εδώ και δεκαοχτώ χρόνια. Παρά τις ελλείψεις ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης, Γιάννης Γεωργιάδης, καταφέρνει και καθοδηγεί με επιτυχία τα μέλη της ομάδας. Η ομάδα έχει παρουσιάσει άλλα έξι έργα στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Πρέπει τέλος να προσθέσουμε και ότι η ίδια θεατρική ομάδα έχει λάβει και το Πρώτο Βραβείο στο 2^ο Περιφερειακό Φεστιβάλ Ποντιακού Θεάτρου.

  Η πρόεδρος του Συλλόγου κα. Γεωργία Πετρίδου, προλόγισε την παράσταση με τον εξής χαιρετισμό: «Ο Σύλλογος μας φέτος κλείνει τριάντα χρόνια λειτουργίας. Τριάντα χρόνια πολιτιστικής προσφοράς. Μέσα από τα τμήματα του Συλλόγου καταφέραμε και κρατήσαμε ψηλά την ποντιακή μας παράδοση, τα ήθη, τα έθιμα και την ιδιαίτερη διάλεκτό μας. Το ποντιακό θέατρο είναι το πιο πρόσφορο μέσο για να μην περάσει στη λήθη η ποντιακή διάλεκτος η συνέχεια της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Το θέατρο μας μορφώνει, μας διδάσκει, θεραπεύει το αίσθημα νοσταλγίας και πρέπει να υπάρχει, για να δίνει την πραγματική διάσταση της ποντιακής ζωής.»

 

Η υπόθεση του έργου.

  Οι ήρωες του έργου , ο Βέβαιας και η Στοφορίνα (τον Βαίβεα τον λεν Χριστόφορο-Στόφορο στα ποντιακά, εξού και Στοφορίνα), είναι ένα ζεύγος αρκετά αγαπητό στην κοινωνία. Υπάρχουν όμως κάποιες αντιπαλότητες μεταξύ τους πολλές φορές σε έντονο βαθμό, διότι ο Βέβαιας ενδιαφέρεται περισσότερο για την προσωπική του καλοπέραση έχοντας και αδυναμία στο γυναικείο φύλο. Αυτά εξοργίζουν την Στοφορίνα, η οποία είναι φορτισμένη με τις υποχρεώσεις εντός και εκτός σπιτιού και επιπλέον υποφέρει και τα τσιλιμπουρδίσματα του Βέβαια.

  Από την άλλη ο Τοξαγιαλάντς είναι ένας τύπος που του αρέσουν τα πειράγματα και οι φάρσες και εκμεταλλεύεται τις διαμάχες του ζεύγους, δημιουργεί διάφορες ψεύτικες ιστορίες ώστε να εντείνει περισσότερο τις αντιπαλότητες και να προκαλέσει κωμικές καταστάσεις με απώτερο σκοπό το γέλιο.

 

Επιπλέον στοιχεία για το έργο.

  Το έργο διασκεύασε και σκηνοθέτησε ο Γιάννης Γεωργιάδης. Το εγχείρημα του αναμφίβολα ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Το ποντιακό θέατρο, όπως διαπίστωσα με τα μάτια μου δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Ας δούμε τα πράγματα με μια σειρά:

 Η διασκευή αποτέλεσε μια σύνθεση από μικρές ιστορίες του Φίλωνα Κτενίδη, οι οποίες δημοσιεύονταν στην «ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ». Ο συγκερασμός τους και η μετατροπή τους σε θεατρικό έργο από τον Γεωργιάδη, απαίτησε οπωσδήποτε χρόνο και κόπο. Όταν μάλιστα οι διάλογοι πρέπει να μιλούνται στην ποντιακή διάλεκτο και σε όχι οποιαδήποτε έκδοση της, αλλά σ’ αυτήν την οποία θα είναι κατανοητή στο κοινό, τότε ο βαθμός δυσκολίας μεγαλώνει. Ύστερα αυτοί οι διάλογοι θα πρέπει να διδαχτούν στους ηθοποιούς και να ακουστούν από εκείνους επί σκηνής χωρίς σαρδάμ σαν να μιλιέται η απλή ελληνική. Αυτή η διαδικασία υπήρξε κατά τη γνώμη μου η δυσκολότερη φάση της προετοιμασίας της παράστασης. Ο σκηνοθέτης-συγγραφέας μπόρεσε και τα έφερε εις πέρας με τη συνδρομή και του φροντιστηρίου της Θεοδώρας Κιμισκίδου.

  Στη σκηνοθεσία της παράστασης, ο Γιάννης Γεωργιάδης είχε επίσης δύσκολο έργο. Ο σκηνοθέτης είναι Δάσκαλος, και καθήκον του Δασκάλου είναι να διδάξει στους ηθοποιούς την υποκριτική τέχνη. Στην προκειμένη περίπτωση ο κος Γεωργιάδης είχε να κάνει με ερασιτέχνες ηθοποιούς, οι οποίοι διαθέτουν τον ελεύθερο χρόνο τους για να ανεβάσουν μια παράσταση. Εδώ δεν αρκεί μόνο το φιλότιμο. Απαιτείται σκληρή, μεθοδική και επίπονη δουλειά. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό και το παρατεταμένο χειροκρότημα στο τέλος επάξια επιβράβευση.

  Ας δούμε τι έγραψε στο σημείωμα του ο σκηνοθέτης: «Στο λαογραφικό περιοδικό «ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ» ο Φίλων Κτενίδης έγραψε εκτός των άλλων και μικρές ιστορίες με το ζεύγος ΒΕΒΑΙΑ Στόφορος και Στοφορίνα, σχεδόν σε κάθε τεύχος. Με την πολύτιμη βοήθεια του φίλου μου Κωνσταντίνου Ζουρουφίδη, συνταξιούχου εκπαιδευτικού που πήρε κάποια αποσπάσματα τα μετέφερε σε θεατρική μορφή και εγώ έκανα μια επιλογή και διασκευή δημιουργώντας αυτό το θεατρικό έργο «Ο Βέβαιας κι φογάται τη Στοφορίνα». Θεωρώ ότι το ποντιακό θέατρο είναι μια ένδειξη ζωτικότητας που στις μέρες μας σπανίζει. Έχει τη μορφή έκφρασης από τις ζωτικές πολιτισμικές μας καταβολές και χρήζει ιδιαίτερης προβολής και καταξίωσης.»

 Όσον αφορά τα σκηνικά που επέλεξε ο Γεωργιάδης ώστε να κοσμήσουν την παράσταση,  έδιναν μια ωραία αύρα Λαογραφικού Μουσείου. Το καφενείο αλλά και το σαλόνι του Βέβαια μας έδωσαν μια σαφή εικόνα της διαρρύθμισης των δύο βασικών χώρων στους οποίους περνούσαν σχεδόν όλο τον ελεύθερο χρόνο τους οι Πόντιοι πρόσφυγες της πρώτης γενιάς. Νοητικά ο θεατής θέλοντας και μη μεταφέρθηκε στον Πόντο. Κάπως έτσι πρέπει να ήταν οι εν λόγω χώροι και εκεί.

  Τα κοστούμια, αντρικά και γυναικεία, ήταν ακριβώς σαν αυτά που φορούσαν εκείνη την εποχή. Αν κάνει κανείς μια βόλτα σε ένα σχετικό μουσείο θα το διαπιστώσει. Οι ηθοποιοί κινήθηκαν άνετα μέσα σε αυτές τις φορεσιές, οι οποίες έχουν πλέον μόνο μουσειακό χαρακτήρα. Δε φάνηκε κανείς και σε καμία περίπτωση να πνίγεται από τα κοστούμια της παράστασης. Και πάλι θα πω ότι για να το επιτύχεις αυτό θέλει καλή δουλεία σε βάθος χρόνου στις πρόβες αλλά και εσωτερική πειθαρχία όπως και υπομονή.

  Ο ήχος και ο φωτισμός, έδεσαν απόλυτα με την παράσταση και αυτό οφείλεται στη δουλεία του Σάββα Ιωαννίδη. Ενώ τη μουσική επιμέλεια ανέλαβε το Στούντιο Ράδιο Ακρίτες. Αυτοί οι αφανείς εργάτες της παράστασης ήταν αλάνθαστοι και τα κατάφεραν υπό αντίξοες συνθήκες, καθώς δεν είχαμε να κάνουμε με ένα επαγγελματικό θέατρο αλλά με τη σκηνή μιας αίθουσας εκδηλώσεων ενός γυμνασίου.

 

Οι ερμηνείες:

 Η κωμωδία για να είναι επιτυχημένη πρέπει να διαβάζεται από ηθοποιούς οι οποίοι μπαίνουν στο πνεύμα του συγγραφέα και του σκηνοθέτη. Οι ρόλοι οι οποίοι απαρτίζουν το έργο πρέπει να έχουν οντότητα. Αυτά τα δύο στοιχεία συνυπήρξαν στη συγκεκριμένη παράσταση. Οι μορφές που ερμήνευσαν το έργο μπήκαν για τα καλά στο νόημα της εν θέματι εποχής, αλλά και στις επιδιώξεις του σκηνοθέτη κου Γεωργιάδη.

 Η Τασούλα Ορφανίδου στο ρόλο της Στοφορίνας ήταν χειμαρρώδης. Πέτυχε απόλυτα να μας αποτυπώσει την εικόνα της Πόντιας γυναίκας η οποία έχει μπλέξει σε ένα γάμο με ένα μπαγαπόντη και τεμπελάκο σύζυγο. Με συνεχείς χειρονομίες και ακατάληπτα λογύδρια εξέφραζε σε κάθε σκηνή την αγανάκτηση της. Θύμισε σε όλους πολλές Πόντιες «θείες» που κυνηγούσαν τους άντρες τους στα καφενεία όπου ρεμπέλιαζαν. Η ηθοποιός όμως δεν ήταν επίπεδη. Η Ορφανίδου έβγαλε συναίσθημα κατατρομαγμένη, όταν ο Τοξανγιαλάντς (Σάκης Παναγιωτίδης) της είπε ψευδώς πως ο Βέβαιας έχει σοβαρό πρόβλημα υγείας.

  Το ρόλο του Βέβαια ερμήνευσε ο ίδιος ο Γεωργιάδης. Εκτός από το σκηνοθετικό και συγγραφικό ταλέντο μας έδειξε ότι διαθέτει και αστείρευτο υποκριτικό. Μπήκε στο πετσί του ρόλου και προκάλεσε άφθονο και πηγαίο γέλιο. Έχοντας μονίμως ιδρωμένο το πρόσωπο από το φόβο για τη Στοφορίνα και κάνοντας συνεχώς τις απαραίτητες γκριμάτσες, με το βλέμμα του μικροαπατεώνα που λέει το ένα ψέμα πίσω από το άλλο, έδωσε στο κοινό αυτό που απαιτούσε ο ρόλος. Αεικίνητος επί σκηνής, ο Γεωργιάδης μας χάρισε μια απολαυστική ερμηνεία.

 Ο Γιώργος Βαλετόπουλος (Γιωρίκας) στην πρώτη σκηνή του έργου μας ξεκλειδώνει το χαρακτήρα του Βέβαια. Το πετυχαίνει και με το βλέμμα του, είναι συνεχώς έτοιμος να γελάσει αλλά συγκρατείται. Κρατάει τα προσχήματα ώστε να αφήσει το Βέβαια να δείξει ποιος πραγματικά είναι ο μεγάλος του φόβος. Συμπαραστάτης του ο Γιάννης Σταλίδης (Κωστής), ο οποίος συνέχεια καμώνεται ότι ακούει με προσοχή το Βέβαια. Το σοβαρό ύφος που έχει σε όλη τη σκηνή αλλά και οι χειρονομίες του, βοήθησαν εξίσου στην εξέλιξη της παράστασης ώστε να βγει γέλιο από τα καμώματα του Βέβαια. Ο καφετζής Πανίκας (Λάμπης Παπαθανασιάδης) κάθεται αλλά και κινείται σε δεύτερο πλάνο στη σκηνή. Παίζοντας συνέχεια ποντιακή λύρα (κεμετζέ) γεμίζοντας έτσι με περισσότερο ποντιακό χρώμα την παράσταση, υποβοηθά ταυτόχρονα τους άλλους δύο στο ξεδίπλωμα του χαρακτήρα του Βέβαια.

  Η Βασιλεία Μαυρίδου, στο ρόλο της Ελπινίκης ήταν όπως την περιμέναμε: Όμορφη, σεμνή, μετρημένη, άριστα ενδεδυμένη αλλά και με κινήσεις προσεκτικές όπως απαιτούσε ο ρόλος της. Το ζεύγος Ηλία-Σωτηρίας (Νίκος Αβλαστημίδης-Δόξα Ορφανίδου) εισέρχεται στο σπίτι του ζεύγους Βέβαια και Στοφορίνας, και με αφορμή το κυριακάτικο τραπέζι δίνει την ευκαιρία να  αντιπαρατεθούν οι οικοδεσπότες. Η σκηνή χαρίζει άπειρο γέλιο στο θεατή. Έξυπνοι διάλογοι, καλά ζυγισμένοι και χωρίς υπερβολές οι οποίες θα μετέτρεπαν το έργο σε φαρσοκωμωδία. Παράλληλα όμως μας ταξιδεύουν και έναν και πλέον αιώνα πίσω, στον ελληνικό Πόντο. Οι φιγούρες του έργου είναι, όπως είπαμε, πρόσφυγες πρώτης γενιάς και μεταφέρουν αυτούσια εικόνες από τον Πόντο. Μια από αυτές ήταν και το κυριακάτικο τραπέζι, το οποίο έδινε την ευκαιρία στους Πόντιους να βάλουν τα καλά τους (ευρωπαϊκά) ρούχα και να επισκεφθούν συγγενείς και φίλους.

  Η Ρούλα Γεωργιάδου (η Μαμή) αναλαμβάνει το ρόλο του «Από μηχανής Θεού» στο τέλος της παράστασης. Τακτοποιεί τα πράγματα λύνοντας την παρεξήγηση που γέννησε η φάρσα του Τοξαγιαλάντη, αναγκάζοντας τη Στοφορίνα να πει στο Βέβαια: «Αν λέγοσε έναν κακό λόγο, αν κακοκαρδίζοσε να ξεραίνεται το στόμαμ!» Έτσι το ζευγάρι συμφιλιώνεται  και πέφτει η αυλαία…

  Άφησα για το τέλος την αναφορά μου στον ρόλο του Τοξογιαλάντη. Ο Τοξογιαλάντς αρέσκεται στο να βάζει φυτίλια σε μορφές όπως ο Βέβαιας και η Στοφορίνα. Αντικειμενικός στόχος το γέλιο, η πλάκα και η ανακατωσούρα. Άριστος «φυτιλίδης» ο Σάκης Παναγιωτίδης, ερμήνευσε το ρόλο Τοξογιαλάντη με γρήγορα περάσματα από τη σκηνή, σαν τη σπίθα που βάζει τη φωτιά. Στάθηκε αφορμή η Στοφορίνα να «πάρει με τα ξυλέας το Βέβαια», αλλά και «να κλαίει και να φτουλίεται (ξεμαλιάζεται) από τη στεναχώρια του!»

                        

  Συμπερασματικά θα σας έλεγα ότι αν σας δοθεί ευκαιρία να παρακολουθήσετε ποντιακό θέατρο θα σας έλεγα να πάτε και πάλι να πάτε! Η παρακολούθηση ενός τέτοιου θεάματος είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία ώστε να μπει κανείς στο νόημα του ποντιακού πολιτισμού. Δικαίως οι ηθοποιοί, η πρόεδρος του Συλλόγου, αλλά και οι συντελεστές της παράστασης χειροκροτήθηκαν παρατεταμένα από τους θεατές. Όρθιο το κοινό αναγνώρισε την επίπονη προσπάθεια τους αλλά και την ζωτικής σημασίας προσφορά τους στην παράδοση. Περιμένουμε με ανυπομονησία την επόμενη δουλειά τους…

 

Η μεταφορά έγινε από το κανάλι Νίκος Αλβανούδης:

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

 

Πόντιοι και Λαζοί: Γιατί είναι λάθος η ταύτιση τους. Της Γιώτας Ιωακειμίδου

 Πού οφείλεται επομένως η ταύτισή τους με τους Πόντιους στις μέρες μας; Σύμφωνα με τον καθηγητή μας Κώστα Φωτιάδη, υπάρχουν δυο εκδοχές.

Η ταύτιση επινοήθηκε από Βούλγαρους ιστορικούς για να απαξιωθεί η εγκατάσταση των Ποντίων στη Μακεδονία.

Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή η ταύτιση στοχεύει στην απαξίωση των ίδιων των Ποντίων, αφού διαιωνίζεται από ανιστόρητους, οι οποίοι προσδίδουν στην ποντιακή φυλή τη ρετσινιά του απολίτιστου.

Οι Λαζοί ανήκουν φυλετικά στα ποικιλώνυμα φύλα του Καυκάσου. Κάποιοι τους θεωρούν απόγονους των Κόλχων, αλλά αυτό ίσως δεν ευσταθεί, γιατί οι Αρχαίοι Κόλχοι είναι πολύ πιθανόν να εξελληνίστηκαν και να συγχωνεύτηκαν με το ελληνικό στοιχείο. Ο Ηρόδοτος τους θεωρεί Αιγυπτίους, αλλά δεν έχουν καμιά συγγένεια ούτε γλωσσική ούτε πολιτισμική με τους Αιγυπτίους.

Ο Θεοδόσιος ο Α΄ το 380 μ.Χ. διορίζει ανθύπατο στην Κολχίδα, Λαζική και Τσανική τον Αυγουστάλιο Κορτίκιο, γεγονός που αποδεικνύει ότι υπάρχει διάκριση ανάμεσα σε Κόλχους και Λαζούς. Και δεν ταυτίζονται οι φυλές αυτές.

Το 522 στα χρόνια του Ιουστινιανού ασπάζονται τον χριστιανισμό και μπαίνουν κάτω από την προστασία του Βυζαντίου κατά της Περσικής κυριαρχίας.

Στα χρόνια των Μεγαλοκομνηνών της Τραπεζούντας βρήκαν καταφύγιο στην αυτοκρατορία του Πόντου, καθώς υπέστησαν πολλά δεινά ως υπήκοοι των Γεωργιανών. Από τότε μέχρι και το 1461 υπάγονταν στην αυτοκρατορία, μετά την πτώση της οποίας εξισλαμίστηκαν και έγιναν υπήκοοι Οθωμανοί.

Στην 6η Οικουμενική σύνοδο το 680 μ.Χ. αναφέρεται ότι έλαβε μέρος και ο επίσκοπος των Λαζών και ο Μητροπολίτης Τραπεζούντας έφερε τον τίτλο «έξαρχος πάσης Λαζικής».

Η σύγχυση ξεκίνησε επομένως από την εποχή των Μεγαλοκομνηνών καθώς ταυτίστηκαν θρησκευτικά και εθνικά με το ελληνικό στοιχείο.

Οι αμαθείς βυζαντινοί χρονικογράφοι της εποχής αποκαλούν τον αυτοκράτορα της Τραπεζούντας, άρχοντα των Λαζών. Κάπως έτσι ξεκίνησε η το ιστορικό λάθος της ταύτισης τους με τους Πόντιους. Επομένως σημαντική ευθύνη έχουν αυτοί οι ιστορικοί και χρονικογράφοι της εποχής, οι οποίοι θέλοντας να μειώσουν το κύρος των Αυτοκρατόρων της Τραπεζούντας, τους αποκαλούν υποτιμητικά Αυτοκράτορες της Λαζικής

Κατοικούσαν στην περιοχή προς τα αριστερά του ποταμού Τσορόχ, αλλά το όνομά τους επεξετάθη σε όλη την περιοχή με το όνομα Λαζιστάν. Τα γεωγραφικά όρια της Λαζικής είναι ο ποταμός Φάσις και δυτικά η Τραπεζούντα, σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, ενώ σύμφωνα με τον Αρριανό η περιοχή του Όφη.

Με τους Τούρκους δεν έχουν επίσης τίποτα κοινό, παρά μόνον το θρήσκευμα. Μάλιστα υπήρχε ανέκαθεν μια αντιπάθεια ανάμεσά τους, χαρακτηριστικό είναι αυτό που λένε οι Τούρκοι για τους Λαζούς: «από τα ζώα το κατώτερο είναι η χήνα, από τους ανθρώπους ο Λαζός».

Είναι λαός άξεστος, ανδρείος, ληστρικός και ατίθασος. Ζούσαν από τη ληστεία, το λαθρεμπόριο καπνού και τη ναυτιλία. Ήταν γεωργοί και κτηνοτρόφοι, καθώς η περιοχή στην οποία κατοικούσαν ήταν δασώδης. Πάντα οπλοφορούσαν και προκαλούσαν τρόμο ακόμα και στα όργανα διοίκησης της κυβέρνησης.

Η ενδυμασία τους δεν μοιάζει ούτε με την τούρκικη ούτε με την ποντιακή. Η δε γλώσσα τους δεν έχει καμιά ομοιότητα με την Ποντιακή Διάλεκτο, αλλά σύμφωνα με τον Δ. Οικονομίδη είναι γεωργιανή και ανήκει στην ομάδα των Ιβηρικών γλωσσών. Τα Λαζικά μαζί με τα Μεγρέλικα αποτελούν τον κλάδο των Νοτιοκαυκασιανών γλωσσών. Η διαφορά μεταξύ τους είναι σε επίπεδο διαλέκτου και όχι γλώσσας. Οι Μεγρέλιοι, που κατοικούν στη σημερινή Γεωργία, συγγενική ομάδα με τους Λαζούς. Και οι δυο είναι φυλές του ιδίου έθνους.

Για πολλούς αιώνες συγχρωτίστηκαν με τους Πόντιους και επηρεάστηκαν από τα ήθη και έθιμά τους, καθώς ο ανώτερος πολιτισμικά επιδρά στον κατώτερα σε όλες τις εκφάνσεις του πολιτισμού του. Οι ίδιοι ποτέ δεν υποστήριξαν ότι είναι Έλληνες, ενώ κάποιοι «ανεγκέφαλοι» Πόντιοι (ζητώ συγγνώμη για τον χαρακτηρισμό), αυτοαποκαλούνται Λαζοί.

Στα χρόνια του ξεριζωμού ήταν απηνείς διώκτες των Ποντίων και ο αιμοσταγής Τοπάλ Οσμάν ήταν Λαζός. Τι κοινό μπορούμε να έχουμε με αυτόν τον αιμοδιψή διώκτη μας;

Πού οφείλεται επομένως η ταύτισή τους με τους Πόντιους στις μέρες μας;

Σύμφωνα με τον καθηγητή μας Κώστα Φωτιάδη, υπάρχουν δυο εκδοχές. Η ταύτιση επινοήθηκε από Βούλγαρους ιστορικούς για να απαξιωθεί η εγκατάσταση των Ποντίων στη Μακεδονία. Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή η ταύτιση στοχεύει στην απαξίωση των ίδιων των Ποντίων, αφού διαιωνίζεται από ανιστόρητους, οι οποίοι προσδίδουν στην ποντιακή φυλή τη ρετσινιά του απολίτιστου.

Πάντως έχουμε όλοι μας μια ευθύνη για την όλη ιστορία. Το 1968 κυκλοφόρησε ένας δίσκος με τον ατυχή τίτλο «ζει ζει και μας είπανε Λαζοί». Στις 6 Οκτωβρίου του 1968 σύσσωμα τα Ποντιακά σωματεία ζήτησαν την απαγόρευση κυκλοφορίας του δίσκου, πράγμα που έγινε. Ήδη όμως προκλήθηκε η σχετική ζημιά, μια και ο δίσκος γνώρισε μεγάλη επιτυχία στους Πόντιους μετανάστες, οι οποίοι αγράμματοι και ανιστόρητοι καθώς ήταν, υιοθέτησαν τον τίτλο Λαζός.

Πηγή: cognoscoteam.gr/πόντιοι-και-λαζοί-γιατί-είναι-λάθος-η-τ/

(http://www.kallitexnikistegipontion.gr/lazoi-muthoi-kai.../)

Σκέψεις πάνω σε δύο γενοκτονίες. Κυριάκου Αμανατίδη

 Αυτές τις ημέρες βρίσκονται σε εξέλιξη εκδηλώσεις για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, που διοργάνωσαν τα Ποντιακά Σωματεία της Μελβούρνης.

Το 1994 η Βουλή των Ελλήνων καθόρισε την 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της γενοκτονίας. Στις 19 Μαΐου ο Μουσταφά Κεμάλ, αργότερα επονομασθείς σε Ατατούρκ (πατέρας των Τούρκων), αποβιβάσθηκε στη Σαμψούντα, ως αρχηγός του τουρκικού εθνικιστικού κινήματος, για να αρχίσει τη δεύτερη φάση της γενοκτονίας του ελληνικού πληθυσμού του Πόντου.

Η πρώτη φάση κάλυψε την περίοδο 1914 – 1918, όταν επωφελούμενη η Οθωμανική Αυτοκρατορία από την αναστάτωση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, στον οποίο πήρε το μέρος της Γερμανίας και Αυστροουγγαρίας, έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα εξόντωσης του ελληνικού, αρμενικού και ασσυριακού πληθυσμού της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.

Ο τελικός απολογισμός των διωγμών, εκτοπίσεων και σφαγών του χριστιανικού πληθυσμού ανέρχεται σε δυόμισι εκατομμύρια νεκρούς. Από αυτούς ένα εκατομμύριο ήταν Έλληνες, από τους οποίους 353.000 του Πόντου, και 650.000 από την υπόλοιπη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.

Οι Τούρκοι εξόντωσαν το ένα τρίτο του Ελληνισμού στην επικράτειά τους

Ο αριθμός του ενός εκατομμυρίου Ελλήνων νεκρών κατά τη διάρκεια του 1914-1922 στην επικράτεια της Τουρκίας βγαίνει από δύο απογραφές πληθυσμού.

Η πρώτη αφορά την απογραφή που έγινε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1914. Σύμφωνα με την απογραφή εκείνη, ο ελληνικός χριστιανικός πληθυσμός της Αυτοκρατορίας ανερχόταν σε 2.600.000 άτομα.

Κάνω την διασάφηση «ελληνικός χριστιανικός πληθυσμός», γιατί οι Έλληνες που είχαν κατά καιρούς εξισλαμισθεί, στις απογραφές πληθυσμού περιλαμβάνονταν με τους Μουσουλμάνους.

Μετά τη λήξη των εχθροπραξιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, και την υπογραφή της Ανακωχής των Μουδανιών τον Οκτώβριο του 1922, οι δύο χώρες επιλήφθηκαν του θέματος της ανταλλαγής πληθυσμών, η οποία επικυρώθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923.

Τα πρώτα επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των Ελλήνων προσφύγων που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα προέρχονται από την απογραφή πληθυσμού του 1928, στην οποία δηλωνόταν ο τόπος καταγωγής τους. Σύμφωνα με την απογραφή αυτή, 1.200.000 άτομα είχαν δηλώσει ως τόπο καταγωγής τους τη Μικρά Ασία (Πόντο, Ιωνία και Καππαδοκία) και Ανατολική Θράκη.

Όταν από τα 2.600.000 Έλληνες χριστιανούς που ζούσαν στις παραπάνω περιοχές της τουρκικής επικράτειας το 1914, όπως φαίνεται από την απογραφή του 1914, αφαιρέσουμε το 1.200.000 που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα ως πρόσφυγες, μένει ένα υπόλοιπο 1.400.000.

Γνωρίζουμε πως κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ιδιαίτερα όταν στις αρχές του 1918 τα ρωσικά στρατεύματα αποσύρθηκαν από την Τραπεζούντα, την οποία είχαν καταλάβει το 1916, μεγάλος αριθμός Ποντίων κατέφυγε στη Ρωσία, όπου υπήρχαν ποντιακές κοινότητες.

Επίσης και πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, αρκετές χιλιάδες Ελλήνων από τη Μικρά Ασία μετανάστευσαν σε άλλες χώρες, όπως η Αμερική και η Αυστραλία.

Ο συνολικός αριθμός αυτών των προσφύγων υπολογίζεται στις 400.000. Όταν αφαιρέσουμε τις 400.000 από το ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες που δεν είχαν μεταφερθεί στην Ελλάδα ως πρόσφυγες, μένει ένα υπόλοιπο ενός εκατομμυρίου Ελλήνων της Μικράς Ασίας (Πόντου, Καππαδοκίας και Ιωνίας) και της Ανατολικής Θράκης, οι οποίοι προφανώς ήταν τα θύματα των διαφόρων μορφών διώξεων, από το 1914 μέχρι τα τέλη του 1922, από τις αρχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και στη συνέχεια από το Κεμαλικό καθεστώς της Τουρκίας.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται, είναι αν η εξόντωση από τους Τούρκους ενός εκατομμυρίου Ελλήνων κατά την περίοδο 1914-1922 αποτελεί πράξη γενοκτονίας.

Αυτό είναι το πρώτο από τα δύο ερωτήματα που θα επιχειρήσω να απαντήσω στη συνέχεια.

Το δεύτερο ερώτημα είναι αν ενδείκνυνται οι επετειακού χαρακτήρα εκδηλώσεις που οργανώνονται από τα ποντιακά σωματεία, εν όψει των δυσχερειών που ενδεχομένως δημιουργούν στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία.

Το ότι τα προγράμματα της Τουρκίας για την εξόντωση του Ποντιακού, αλλά και του υπόλοιπου Ελληνισμού στην επικράτειά της, αποτελούν πράξη γενοκτονίας φαίνεται από τον ορισμό του όρου «γενοκτονία» που δίνουν τα Ηνωμένα Έθνη.

Η σημασία του όρου «Γενοκτονία»

Η γενοκτονία αναγνωρίσθηκε από τον ΟΗΕ ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας το Δεκέμβριο του 1948, όταν το Ολοκαύτωμα των Εβραίων από τη Ναζιστική Γερμανία χαρακτηρίσθηκε από τη Δίκη της Νυρεμβέργης ως Γενοκτονία.

Το Άρθρο Ζ΄ της «Σύμβασης για την πρόληψη της γενοκτονίας» του ΟΗΕ αναφέρει τα ακόλουθα για τη γενοκτονία:

«Εις την παρούσα Σύμβαση, ως γενοκτονία νοείται αποιαδήποτε των ακόλουθων πράξεων, ενεργουμένη με την πρόθεση ολικής ή μερικής καταστροφής ομάδας εθνικής, εθνολογικής, φυλετικής ή και θρησκευτικής τοιαύτης.

1) Φόνος μελών της ομάδας.

2) Σοβαρή βλάβη σωματικής ή διανοητικής ακεραιότητας των μελών της ομάδας.

3) Εκ προθέσεως υποβολή της ομάδας σε συνθήκες που μπορούν να επιφέρουν την πλήρη ή τη μερική σωματική καταστροφή της.

4) Μέτρα που αποβλέπουν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων εις τους κόλπους ορισμένης ομάδας.

5) Αναγκαστική μεταφορά των παιδιών μιας ομάδας σε άλλη ομάδα».

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, και μόνο μια από τις παραπάνω πέντε ενέργειες συνιστά πράξη γενοκτονίας. Οι Τούρκοι είναι υπεύθυνοι τουλάχιστον για τις τρεις πρώτες ενέργειες.

Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και των άλλων περιοχών της Τουρκίας υπήρξε πράξη προμελετημένη, προγραμματισμένη και εσκεμμένη, και αποσκοπούσε στα εξής:

*Στον αναγκαστικό εξισλαμισμό των Ελλήνων του Πόντου.

*Στον προσχεδιασμένο εκτοπισμό τους.

*Στον εκτουρκισμό τους, δηλαδή στην αλλοίωση της εθνικής τους ταυτότητας.

*Στο βιολογικό τους αφανισμό, και

*Στον τελικό ξεριζωμό τους από τις πατρογονικές τους εστίες.

Στον Ποντιακό, αλλά και υπόλοιπο Μικρασιατικό και Ανατολικοθρακικό Ελληνισμό αμφισβητήθηκε το δικαίωμα στην ύπαρξη, το δικαίωμα στο σεβασμό της φυλετικής, εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής του ταυτότητας, και το δικαίωμα να διατηρεί την ειρηνική κατοχή της πατρογονικής γης, στην οποία έζησε επί τρεις χιλιάδες χρόνια. Και αυτό από έναν λαό που έκανε την πρώτη παρουσία του στο Μικρασιατικό χώρο τον 11ο αιώνα.

Επιβάλλεται η τήρηση της Ημέρας Μνήμης

Η σημερινή Τουρκία έχει δύο εθνικές εορτές, που εορτάζονται στις 30 Αυγούστου και στις 29 Οκτωβρίου, και δύο επετείους που είναι αργίες, 23 Απριλίου και 19 Μαΐου.

Οι δύο εθνικές εορτές και οι δύο επέτειοι σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με καταστροφές που η Τουρκία επέφερε στον Ελληνισμό κατά τη διάρκεια του 1914-1922.

Η 30ή Αυγούστου για την Τουρκία είναι η Εορτή της Νίκης. Πρόκειται για τη νίκη του τουρκικού στρατού επί του ελληνικού εκστρατευτικού στρατεύματος, στις 26 Αυγούστου 1922, στο Αφιόν Καραχισάρ, και στις 30 Αυγούστου στο Νοτουμλούπιναρ.

Στις 29 Οκτωβρίου 1923, εθνική εορτή της Τουρκίας, ο Κεμάλ Ατατούρκ ανακήρυξε επισήμως τη Δημοκρατία της Τουρκίας, μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, με την οποία, μεταξύ άλλων, επικυρώθηκε ο ξεριζωμός των Ελλήνων από τις προγονικές τους εστίες στην Τουρκία.

Στις 19 Μαΐου εορτάζεται η επέτειος της αποβίβασης του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα το 1919, για να αρχίσει η δεύτερη φάση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.

Στις 23 Απριλίου εορτάζεται η επέτειος της μεγάλης Εθνοσυνέλευσης που κάλεσε ο Κεμάλ στην Άγκυρα το 1920, όταν η Κωνσταντινούπολη βρισκόταν υπό κατοχή από τους συμμάχους.

Η ημερομηνία αυτή σηματοδοτεί τον ένοπλο αγώνα του Κεμάλ κατά των ελληνικών στρατευμάτων που είχαν καταλάβει τη Σμύρνη με την εντολή των συμμάχων.

Όπως βλέπουμε, οι δύο εθνικές εορτές και οι δύο επέτειοι της Τουρκίας έχουν να κάνουν με γεγονότα που για τον Ελληνισμό αποτελούν εθνικές τραγωδίες.

Δεν είναι μόνο οι δύο εθνικές εορτές και οι δύο επέτειοι που τέσσερις φορές το χρόνο αναζωπυρώνουν το τουρκικό μένος κατά του Ελληνισμού.

Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία, με επιχορηγήσεις σε Ερευνητικά Κέντρα και Έδρες Τουρκικών Σπουδών στην Αμερική, κατάφερε να δημιουργήσει στρατευμένους υπέρ των τουρκικών θέσεων Αμερικανούς πανεπιστημιακούς τουρκολόγους.

Οι πανεπιστημιακοί αυτοί ασύστολα προβαίνουν στην παραπλάνηση της διεθνούς γνώμης με τη διαστρέβλωση των γεγονότων και την παραχάραξη της ιστορίας.

Εν όψει αυτών των δραστηριοτήτων της Τουρκίας, των συνεχών διεκδικήσεων ελληνικών εδαφών και μεγάλου μέρους της υφαλοκρηπίδας των νησιών του Αιγαίου, και δεδομένου ότι για χρόνια τώρα οι δυνάμεις του Αττίλα συνεχίζουν τη στρατιωτική κατοχή του 38% της Κύπρου, ο Ελληνισμός δεν πρέπει να σταματήσει τις προσπάθειές του για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, της υπόλοιπης Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης, πρώτα από την ίδια την Τουρκία, και στη συνέχεια από τη διεθνή κοινότητα.

Αυτοί που ισχυρίζονται πως πρέπει να αποβάλουμε από τη μνήμη παρόμοια επεισόδια, είναι σαν να μας λένε πως πρέπει να απαλείψουμε από τις σελίδες της ιστορίας τα γεγονότα αυτά.

Με άλλα λόγια, μας παροτρύνουν να παραχαράξουμε την ιστορία, λησμονώντας πως το έργο της ιστορίας δεν είναι να αρνηθεί τη μνήμη, αλλά να την επεξεργαστεί και να την καταγράψει.

17/05/2001

Πηγή: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΑΧΑ ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ Δοκίμια για τον Ελληνισμό

Μία παράδοση για το Μέγα Αλέξανδρο από την Αργυρούπολη Πόντου

 Από  τον  Πόντο    μια  καταγεγραμμένη  παράδοση  από  την  Αργυρούπολη  αναφέρει  τα  εξής:

 Ο  Μέγας  Αλέξανδρος,  σαν  έφτασε  στα  βάθη  της  Ινδίας,  βρήκε  στο δρόμο  του  μια  μεγάλη  πέτρα  που  έφερε  σκαλιστή  επιγραφή:  

"Στάσου  –μην  προχωρής παραπέρα".  Ρώτησε  τους  γεροντότερους  του  τόπου  να  του  πουν  ποιος  έβαλε  την  πέτρα με  την  επιγραφή,  αλλά  αυτοί  δεν  ήξεραν,  παρά  μόνο  ότι  ήταν  στην  ίδια  θέση  από παλιά.  Ο  Μέγας  Αλέξανδρος  θέλησε  να  σεβαστεί  τον  οιωνό,  αλλά  συνάμα  και  να προχωρήσει.  Γι’  αυτό  διέταξε  να  κουβαλούν  την  πέτρα  σ’  ένα  άρμα  του  που  πήγαινε πάντα  μπροστά  απ  τον  στρατό.  Κι  έτσι  προχώρησε,  δίχως  να  προσπεράσει  την  πέτρα" 

(Σπυριδάκης  1953: 398-399).   

Τουρκικές προκηρύξεις καλλιεργούν μίσος εις βάρος των Ελλήνων του Πόντου κατά τη διάρκεια του Πρώτου ΠαγκοσμίουΠολέμου.

Το παρακάτω ντοκουμέντο προέρχεται από το έργο του Δημητρίου Ψαθά ¨Γη του Πόντου¨, και αναφέρεται σε μία προκήρυξη που κυκλοφόρησαν οι Τούρκοι

 στην περιοχή του Πόντου λίγο μετά την πανωλεθρία που υπέστησαν στους βαλκανικούς πολέμους... 

Το μίσος των Τούρκων ξεχειλίζει μετά την ήττα τους στους βαλκανικούς πολέμους. 

Το  ψέμα  ήταν  πάντα  ένα  πολύτιμο εθνικό  τους  όπλο  και  μ'  αυτό  προ  πάντων  φανάτιζαν  τον  λαό  τους.

  Προκηρύξεις  άρχισαν  να κυκλοφορούν,  γεμάτες  μίσος,  που  έλεγαν  για  δήθεν  κακουργήματα  των  Ελλήνων  και απειλούσαν  μ'  εξόντωση  τη  ρωμιοσύνη. 

 Μια  απ'  αυτές  καταχωρήθηκε  στη  «Μαύρη  Βίβλο» —έκδοση  του  Οικουμενικού Πατριαρχείου—  απ'  όπου και την μεταφέρω: 

«Ω  αχάριστοι  Ρωμιοί!  Από  600  ετών  συζήσαμε  ως  συμπατριώται,  αλλά  κατά  τον παρελθόντα  Βαλκανικόν  πόλεμον,  αι  τυραννίαι 

 που  υπέστησαν  εκ  μέρους  σας  οι  εν Μακεδονία  αθώοι  Τούρκοι,  ούτε  εις  τον  Μεσαίωνα  συναντώνται.  

Όταν  διαβάζει  κανείς  εις τας  εφημερίδας  τα  κακουργήματα  αυτά,  σχίζεται  η  καρδιά  του  και  ζητά  εκδίκησιν! 

 Έχετε την  αυθάδειαν  να  δηλώνετε  δημοσία  ότι  «με  τα  χρήματα  που  κερδίζομε  εις  τον  τόπον  σας, θα  βοηθήσωμε  τα  μέσα  του  ομοθρήσκου  βασιλείου».  

Αυτό  μας  έβαλε  εις  την  καρδιά  το αίσθημα  της  εκδικήσεως,  του  οποίου  ο  κατευνασμός  είναι  αδύνατος.  

Θα  ήταν  έγκλημα  να χάσωμε την  ευκαιρία  της  εκδικήσεως  για  τους  φόνους  των  γερόντων  πατριωτών,  τις διαφθορές  των  παρθένων,  

και  την  συντριβή  των  σιαγόνων  των  μικρών  παιδιών.  

Να αφήσετε  την  πατρίδα  μας,  εις την οποίαν τόσα  κακουργήματα επράξατε,  και να φύγετε!  

Σας ερωτούμε  με  ποιο  θάρρος  εμείνατε  μέχρι  τώρα  και  ποιος  σας  το  έδωσε;  Α

 το  αντλήσατε από  την  σιωπή  μας,  απατηθήκατε,  έχετε  λάθος.  

Να  αφήσετε  την  πατρίδα  μας  και  να γκρεμοτσακιστήτε!  

Αν  δεν  υπακούσετε  εις  αυτή  την  σύστασίν  μας,  το  μέλλον  σας  είναι επικίνδυνο.  Δεν  ημπορούμε  να  βλέπωμε  την  ποταπότητα  και  αχρειότητά  σας,  

η  οποία  δεν συμβιβάζεται  με  την  ανθρωπιά.  

Είναι  αδύνατο  να  ζήση  κανείς  με  ποταπούς  όπως  εσείς.

 Επειδή  δεν  επιτρέπεται  να  φυλάγωμε  όφεις  εις  τους  κόλπους  μας,  φυσικά  θα  προτιμήσωμε την  εξαφάνισίν  σας,  αχάριστοι!  Αυτό  θα  γίνει  γρήγορα,  να  είστε  βέβαιοι!  

Έχει  σχηματισθή για  σας  ένα  ρεύμα,  που  αποτελείται  και  οργανώνεται  από  νέους.  

Τα  κακουργήματα  που έγιναν  εις  την  Μακεδονία  θα  επαναληφθούν  τώρα  εναντίον  σας.  Ουδεμία  δύναμις  θα σταματήση το  ρεύμα τούτο». 

Η  προκήρυξη  αυτή  κυκλοφόρησε  τον  Ιούνιο  του  1914  κι  είχε  για  υπογραφή  τον  τίτλο  της οργάνωσης:  «Εκ  μέρους  των  τρεφόντων  εκδίκησιν  νέων  «ΑΤΕΣ»  

—  δηλαδή  «φωτιά».  

Ο σκοπός τέτοιων προκηρύξεων  δεν  ήταν άλλος,  φυσικά,  παρά η προετοιμασία  του τούρκικου όχλου για τα περαιτέρω. 

Μία ενδιαφέρουσα άποψη σχετικά με τη πρόθεση του σωματείου του ΠΑΟΚ να εκπροσωπήσει τον Ποντιακό Ελληνισμό

Κείμενο ενός φίλου Απολλωνιστή εναντίων της προπαγάνδας που καλλιεργείται από το σωματείο του ΠΑΟΚ σχετικά με την εκπροσώπηση των Ποντίων από το εν λόγω σωματείο.

Απόλλων Πόντου 1972-73

Σημειώνει λοιπόν ο αγαπητός φίλος...

Είναι ώρα αυτό το παραμυθάκι να τελειώνει και να μπει ένα τέλος  στην παρακάτω  προπαγάνδα.
 Τον ποντιακό Ελληνισμό αθλητικά εκπροσωπεί στην Ελλάδα μόνο ο Απόλλωνας και κανένας άλλος. 
Ειδικά όμως αυτοί , (ΠΑΟΚΣΗΔΕΣ) είναι Κωνσταντινουπολίτες Φαναριώτες, δηλαδή μεγαλο-αστική τάξη της Κωνσταντινούπολης.
 Οπότε καταρρέει επίσης το άλλο μύθευμα ότι και καλά εκπροσωπούν την λαϊκή τάξη και την φτωχολογιά, όπως επίσης φυσικά και δεν εκπροσωπούν ούτε την Μακεδονία.  
Οι άνθρωποι - οι ιδρυτές τους δηλαδή- είναι ξεκάθαρα Φαναριώτες που έφυγαν ατσαλάκωτοι και με τα υπάρχοντα τους - όποιος γνωρίζει ποιοι ήταν κ τι ήταν οι φαναριώτες θα καταλάβει κ γιατί έφυγαν ατσαλάκωτοι και με χρήμα από την Κωνσταντινούπολη.
 Οι Φαναριώτες ήταν η άρχουσα τάξη της πόλης εκείνες τις εποχές, αφού στο Φανάρι ζούσαν όλοι οι Έλληνες που δουλεύανε για το παλάτι.
  ΚΑΜΙΑ ΜΑ ΚΑΜΙΑ σχέση δεν έχουν με ούτε με Πόντο και Ποντιακό Ελληνισμό, ούτε με Σμύρνη ούτε φυσικά και με  Μακεδονία και αυτή είναι η ιστορική αλήθεια που παραδέχονται κ οι ίδιοι.
Όταν βέβαια το πρώτο σου σήμα το έχεις επιλέξει από μιά μάρκα τσιγάρων που κάπνιζε ένας από τους ιδρυτές σου, κάθε ιδεολογία πάει περίπατο και είναι αστείο...

Τραπεζούντα 1847

Πορτραίτο που απεικονίζει την πρωτεύουσα του Πόντου όπως  ήταν εν έτη 1847...

Εθνικός Ύμνος Πόντου...

Επρόκειτο να αποτελέσει τον επίσημο εθνικό Ύμνο της Ανεξάρτητης Ποντιακής Δημοκρατίας

Ο Φίλων Κτενίδης ήταν μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του Πόντου.