Ο Αίσωπος γεννήθηκε τον 7ο πΧ αιώνα στη Μεσημβρία του Εύξεινου Πόντου, κατ’ άλλους στη Φρυγία. Σύμφωνα με τους αρχαίους φιλοσόφους και ιστορικούς Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Ηρόδοτο, Ξενοφώντα, Λουκιανό και τον βυζαντινό λόγιο και θεολόγο Μάξιμο Πλανούδη- ο οποίος κατέγραψε το βίο του- ο Αίσωπος ήταν δύσμορφος, ραχιτικός και διένυσε ταλαίπωρο βίο. Προερχόταν από οικογένεια δούλων με αποτέλεσμα να καταλήξει σε σκλαβοπάζαρο και να ακολουθήσει κι εκείνος τη μοίρα του δούλου. Σε νεαρή ηλικία αγοράστηκε από τον Ξάνθο, φιλόσοφο της Σάμου, ο οποίος αργότερα τον πούλησε στον συντοπίτη του φιλόσοφο, Ιάδμονα.
Παρά τα εξωτερικά του ελαττώματα ο Αίσωπος διακρινόταν για την ευφυΐα του και για το πνεύμα δικαιοσύνης και ηθικής, τα οποία τον έφερναν συχνά σε δυσμενή θέση καθώς δεν δίσταζε να ασκεί κριτική σε όλους όσους θεωρούσε πως έβλαπταν το κοινωνικό σύνολο, ακόμα κι αν αυτοί ήταν άρχοντες ή ιερείς. Λέγεται πως για το θάρρος του καταδικάστηκε σε θάνατο από τους ιερείς των Δελφών και ρίχτηκε από την κορυφή του Παρνασσού στο γκρεμό, επειδή τόλμησε να ξεσκεπάσει τις απάτες τους και τη συνήθειά τους να πλουτίζουν από τα δώρα των προσκυνητών. Κατά άλλη εκδοχή, ο Ξάνθος για να απαλλαγεί από την ενοχλητική ειλικρίνεια και την ευθύτητά του Αισώπου, του χάρισε την ελευθερία του.
Ο Αίσωπος δίδασκε προφορικά με τους μύθους του, οι οποίοι καταδείκνυαν την πονηρία, την αλαζονεία, την ανοησία και την αδυναμία των ανθρώπων. Ήρωες των μύθων του ήταν ζώα της ελληνικής υπαίθρου αλλά και άλλων χωρών στις οποίες είχε ταξιδέψει ακολουθώντας τους κυρίους του και είχαν ως σκοπό να διαπαιδαγωγήσουν, να συμμορφώσουν και να συνετίσουν μικρούς και μεγάλους. Τα παραμύθια του είχαν ύφος απλό και κατανοητό, ενώ οι τετράποδοι ή φτερωτοί χαρακτήρες του, οι οποίοι σκέφτονταν, μιλούσαν, έσφαλαν και πλήρωναν για τα παραπτώματά τους, έγιναν ιδιαιτέρως αγαπητοί από τα πλατιά κοινωνικά στρώματα.
Ο Αίσωπος κατάφερε να αναδείξει τον πεζό λόγο σε μια εποχή που χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά ο έμμετρος λόγος. Ο Ηρόδοτος τον αποκαλεί “λογοπλάστη” και αναφέρει πως οι μύθοι δεν ήταν επινόηση δική του αλλά προϋπήρχαν, κι εκείνος τους συγκέντρωσε και τους τελειοποίησε. Οι μύθοι του συνέχισαν να περνούν προφορικά από γενιά σε γενιά ακόμη και μετά το θάνατό του. Τον 4ο π.Χ αιώνα, ο Δημήτριος ο Φαληρεύς κατέγραψε μια συλλογή από αυτούς, ενώ τον 15ο-16ο αιώνα οι Αισώπειοι μύθοι συγκεντρώθηκαν συνολικά και εκτυπώθηκαν για πρώτη φορά σε τυπογραφείο του Μιλάνου και κατόπιν του Παρισιού.
Από Βάσω Μαγγανάρη
Πηγές:
Βικιπαίδεια
Εγκυκλοπαίδεια Υδρόγειος
Πίνακας δημοσίευσης: "Αίσωπος", έργο του Ισπανού Ζωγράφου Diego Velázquez
