Το αγαπημένο αρχαίο ελληνικό γλυπτό, γνωστό ως «Καθήμενος Πύκτης» (300-50 π.Χ.), ένα από τα πιο ρεαλιστικά όλων των αρχαίων ελληνικών γλυπτών, είναι ένα από τα πιο συγκινητικά και συναισθηματικά έργα τέχνης από εκείνη την περίοδο, θυμίζοντας ότι ο πόνος και οι δυσκολίες της ανθρώπινης ζωής είναι καθολικές και πέρα από τα όρια του χρόνου. Δημιουργήθηκε σε μια εποχή που οι Έλληνες γλύπτες της Ελληνιστικής εποχής είχαν ξεπεράσει τα τυποποιημένα, τυπικά σχήματα και άρχισαν να απεικονίζουν τον άνθρωπο με πλήρη ρεαλισμό. Το αριστούργημα είναι τόσο ζωντανό που οι θεατές του περιμένουν σχεδόν να δουν τον άνθρωπο να αρχίζει να κινείται και να μιλά. Είναι δύσκολο να πιστέψουμε πώς ένα αρχαίο έργο τέχνης θα μπορούσε να ενσωματώσει τη ρεαλιστική απεικόνιση του απλού ανθρώπου, στοιχείο που έγινε ο μόνος κανόνας στη σύγχρονη εποχή.
Το άγαλμα ανακαλύφθηκε στην πλαγιά του Κυρινάλιου λόφου της Ρώμης το 1885, και πιθανώς στεγάζονταν στα λουτρά του Κωνσταντίνου (Θέρμες). Εμφανίζεται να είχε θαφτεί προσεκτικά κατά την αρχαιότητα, και βρισκόταν σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση. Θεωρείται πιθανό πως το γλυπτό φυλάχτηκε προσεχτικά έτσι ώστε να προστατευτεί από την άλωση της Ρώμης από τους Γότθους το 410. Σε σχεδόν τέλεια κατάσταση μετά από είκοσι αιώνες, το γλυπτό είναι μια άψογη απεικόνιση του πόνου και της ταλαιπωρίας των αρχαίων Ελλήνων πυγμάχων, ενώ απεικονίζει τη μεγάλη αξιοπρέπεια ενός ανθρώπου που έχει αγωνιστεί για δεκαετίες και παρόλα αυτά φαίνεται να κοιτάζει προς τον θεατή ζητώντας, «Πρέπει να παλέψω ξανά; Δεν έχω κάνει αρκετά;». Ο Πυγμάχος φοράει δερμάτινα περιτυλίγματα χεριών, ή ιμάντες, που οι πυγμάχοι εκείνης της εποχής φορούσαν πάντα σε αγώνες. Αυτά χρησίμευαν ως η μόνη προστασία για τους πυγμάχους, οι οποίοι, όπως και όλοι οι άλλοι αθλητές, ανταγωνίζονταν γυμνοί.
H σπασμένη, πεπλατυσμένη μύτη του αθλητή και η πλήρης εξάντληση προκαλούν ένα αίσθημα αδυναμίας, και ίσως ακόμη και απόγνωσης, στο τέλος της καριέρας του άνδρα. Ίσως ο καλλιτέχνης ήθελε να απεικονίσει την ανησυχία ενός αθλητή στο τέλος των ημερών της δόξας του, αντιμετωπίζοντας μια ενδεχόμενη λησμονιά μετά από δεκαετίες φήμης και λατρείας που απολάμβανε από το κοινό, κοιτάζοντας με φόβο ένα αβέβαιο μέλλον. Οι ουλές του στόματος και του προσώπου του Πυγμάχου ήταν αρχικά επικεκαλυμμένες με χαλκό, ενώ άλλα κομμάτια χαλκού στον ώμο, το χέρι και το μηρό του είχαν σκοπό να αναπαριστούν σταγόνες αίματος, προκαλώντας ακόμη πιο ολοκληρωμένη ρεαλιστική μορφή από αυτή που αντικρύζουμε σήμερα.
Πηγή Αέναη Ελλάς
