Ο έγκριτος αρθρογράφος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εν έτι 1995....
ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ» γιὰ τὴν κρίση ποὺ μαστίζει τὴν πατρίδα; Γιατί ἀδρανοῦν, γιατί δὲν ἀναλαμβάνουν πρωτοβουλίες νὰ ἡγηθοῦν σὲ σταυροφορία ἀναχαίτισης τοῦ ξεπεσμοῦ καὶ τῆς διάλυσης;
Ἐρώτημα ἀπελπισίας καὶ γι' αὐτὸ συγγνωστὰ ἀνεδαφικό. Ἡ κρίση εἶναι καθολική, δὲν ἀφήνει ἀλώβητη καμιὰ τάξη κοινωνικὴ ἢ ἐπαγγελματικὴ — οὔτε τοὺς «πνευματικοὺς ἀνθρώπους», ὅπως κι ἂν ἑρμηνεύσουμε τὸν ὅρο. Κρίση ἀπουσίας «ὁράματος» πρὶν ἀπὸ ὅλα.
Ἑπομένως ἔχει τὴ ρίζα της ἀκριβῶς στὴν ἀποτυχία ἢ ἀδυναμία τῶν «πνευματικῶν ἀνθρώπων» νὰ ἀρθρώσουν πρόταση γιὰ τὶς ἑλληνικές, τὶς δικές μας ἀνάγκες στὴ σύγχρονη κατακλυσμικὴ ἐποχή. Πειστήρια τῆς ἀποτυχίας ἢ ἀδυναμίας τῶν «πνευματικῶν ἀνθρώπων» πάμπολλα — πασίγνωστα καὶ κραυγαλέα: Ὁ εὐτελισμὸς τῶν πανεπιστημίων ἀντιστάσεως μὴ οὔσης. Ἡ μακάβρια νέκρα τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν.
Ὁ αὐτοδιασυρμὸς τῆς Ἱεραρχίας τῶν ἐπισκόπων. Ὁ γκανγκστερισμὸς τοῦ συνδικαλισμοῦ τῶν ἐκπαιδευτικῶν. Ἡ σὲ χρόνο βραχύτατο ἀπονεύρωση καὶ ἀχρήστευση τοῦ Ἱδρύματος Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ. Ἡ σύγχυση καὶ ἀγραμματοσύνη στὸ «πολιτιστικὸ» παλκοσένικο τοῦ κυριακάτικου Τύπου. Καὶ τελειωμὸ δὲν ἔχουν τὰ νεκροφόρα συμπτώματα.
Στὸ μεταξὺ ὁ Ἑλληνισμὸς καταρρέει ἔμπρακτα καὶ καθημερινά. Χάνει τὸ πρόσωπό του, ἐξομοιώνεται μὲ τὴν ἀπρόσωπη περιφερειακὴ ὑπανάπτυξη, μοναδική του ταυτότητα οἱ δεῖκτες τῆς οἰκονομίας. Καὶ συρρικνώνεται ραγδαῖα, τὶς τελευταῖες δεκαετίες ταπεινώνεται καὶ ἐνδίδει. Ὁ ἐνδοτικὸς αὐτῶν τῶν ἡμερῶν εἶναι «πνευματικὸς ἄνθρωπος», πανεπιστημιακὸς καθηγητὴς — ὁ ἀναπληρωτὴς ὑπουργὸς τῶν Ἐξωτερικῶν κύριος ΓεώργιοςἈλέξανδρος Μαγκάκης. Ἀσκεῖ ἐθνικὴ πολιτικὴ μὲ τὸ ὕφος ἔμφοβου λακὲ ποὺ δικαιολογεῖται ὅτι ἁπλῶς ἐκτελεῖ ἐντολές. Δὲν ὑποψιάζεται οὔτε ποιά γλώσσα θὰ μποροῦσε νὰ μιλήσει ὡς Ἕλληνας στὸ συμβούλιο ὑπουργῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης. Ἐκπροσωπεῖ φτηνοὺς διπλωματικοὺς ἑλιγμοὺς ἑνὸς κακομοιριασμένου κρατιδίου, ὄχι τὸ κύρος καὶ τὴν ἰσχὺ μιᾶς πανευρωπαϊκῆς πολιτιστικῆς εὐθύνης. Εὐθύνης ἀπέναντι στὸν ὁλοκληρωτισμὸ καὶ στὶς θηριωδίες τοῦ καθεστῶτος τῆς Τουρκίας.
Ἀπὸ κάποιους ἀνάλογους ἀνυποψίαστους Μαγκάκηδες χάθηκε ἡ μαρτυρικὴ Μικρασία, ξεριζώθηκε ὁ Ἑλληνισμὸς τῆς Ἴμβρου, τῆς Τενέδου, τῆς Κωνσταντινούπολης, ἐγκαταλείφθηκε στοὺς Τούρκους ἡ μισὴ Κύπρος, σκόρπισαν στὴν προσφυγιὰ οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου, ἐξαλείφεται σήμερα ὁ Ἑλληνισμὸς τῆς Βορείου Ἠπείρου. Τὸ πιὸ δυσκαταμάχητο στοιχεῖο τῆς κοινωνικῆς μας κρίσης εἶναι ἡ περιθωριοποίηση τῆς ἀνθρώπινης ποιότητας.
Ἡ τηλεοπτικὴ δημοσιότητα ἀποδείχνεται ἄκρως ἐνδεικτική: Εἴδατε ποτὲ νὰ καλεῖται σὲ τηλεοπτικὴ συζήτηση ὁ ποιητὴς Τίτος Πατρίκιος, ὁ ζωγράφος Σωτήρης Σόρογκας, ὁ συνταγματολόγος Ἀντώνης Μανιτάκης, ὁ πρώην πρέσβης Θέμος Στοφορόπουλος, ὁ καθηγητὴς Γιῶργος Κουμάντος, ὁ ἐπιχειρηματίας Θόδωρος Παπαλεξόπουλος; Σταχυολογῶ ἐνδεικτικὰ ὀνόματα μὲ ἀνειλημμένη εὐθύνη δημόσιου λόγου —ὑπάρχουν καὶ πολλὰ ἄλλα— ὀνόματα μὲ τὸ κύρος τῆς κοινῆς ἀναγνώρισης, κι ὅμως ἑρμητικὰ ἀποκλεισμένα ἀπὸ τὰ μέσα ἐπικοινωνίας καὶ πληροφόρησης. Τὰ καίρια προβλήματα τοῦ τόπου καλοῦνται νὰ τὰ συζητήσουν οἱ ἴδιοι καὶ οἱ ἴδιοι πάντα χιλιοφθαρμένοι ἐκπρόσωποι τῶν κομμάτων, εὐτελισμένες ἀσημαντότητες μὲ ξύλινη γλώσσα, μαζὶ καὶ κάποιοι «πνευματικοὶ ἄνθρωποι» ποὺ ἐπιλέγονται γιὰ νὰ προκαλέσουν «θέαμα» γαβγίζοντας ἀντιθέσεις. Εἴδατε ποτὲ πολιτικοὺς ἀρχηγοὺς νὰ συναναστρέφονται ἀνθρώπους καταξιωμένους στὸν κοινωνικὸ βίο, ταλαντούχους, ὀξύνοες, προσωπικότητες μὲ φαντασία, ἔμπνευση καὶ τόλμη; Μιὰ τέτοια ἀνθρώπινη ποιότητα νὰ εἶναι ἡ καθημερινή τους συντροφιά, οἱ ἔμπιστοι φίλοι τους ποὺ θὰ προσφέρουν ἔγκυρη γνώμη καὶ γόνιμη κριτική;
Αὐτὸ ποὺ ἀντιλαμβανόμαστε οἱ ἁπλοὶ πολίτες ὡς ἄμεσο περιβάλλον τῶν πολιτικῶν ἀρχηγῶν εἶναι οἱ χαμερπεῖς αὐλοκόλακες, οἱ μικρονοϊκοὶ συνεταῖροι τοῦ κομματικοῦ μικρομάγαζου, ἕνα κλειστὸ μικροσύμπαν ἀσφυκτικῶν ὁριζόντων. Ἡ διαπίστωση ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ τὶς ἐπιλογὲς ἀνθρώπων ποὺ κάνουν οἱ πολιτικοὶ ἀρχηγοί: εἴτε γιὰ νὰ σχηματίσουν κυβέρνηση ποὺ θὰ διαχειριστεῖ τὴν ἱστορία καὶ τὸν πολιτισμὸ τῶν Ἑλλήνων, εἴτε γιὰ νὰ στελεχώσουν τὸ κόμμα τους καὶ τὰ ἐπιτελεῖα τῶν συνεργατῶν τους. Τὸ μεγαλύτερο προσὸν ἑνὸς ἡγέτη εἶναι νὰ ξέρει νὰ ἐπιστρατεύει τὴν ἀνθρώπινη ποιότητα σὲ κάθε πτυχὴ τοῦ κοινωνικοῦ σώματος. Καὶ εἶναι αὐτὸ τὸ προσὸν ποὺ τὸ ἀπεμπολοῦν πρῶτο οἱ ἕλληνες πολιτικοὶ ἀρχηγοί. Γιὰ νὰ ἐγκλωβιστοῦν σὲ γυάλινο πύργο φαντασιώδους αὐτάρκειας μὲ θλιβερὸ συνήθως καὶ εὐτελισμένο τὸ τέλος τους.
Τὴν ἴδια ἀδιαφορία γιὰ τὴν ἀνθρώπινη ποιότητα ἐπιδεικνύουν καὶ τώρα ποὺ καλοῦνται νὰ ἐπιλέξουν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας. Δὲν τοὺς ἐνδιαφέρουν τὰ πρόσωπα, παρὰ μόνο στὸ ποσοστὸ ποὺ ἐξυπηρετοῦν τὸ κομματικό τους παιχνίδι. Γι' αὐτὸ καὶ συζητᾶνε ὑποψήφιους γιὰ τὴν κορυφαία ἐκπροσώπηση τῆς εὐγένειας τοῦ ἑλληνικοῦ ὀνόματος, ἀνθρώπους τέτοιας κραυγαλέας ἀνεπάρκειας, ποὺ προκαλοῦν κυριολεκτικὰ πνιγμὸ ἀγανάκτησης καὶ ντροπῆς. Κι ὅμως, τὸ τελευταῖο χαρτὶ γιὰ τὴν ἐθνική μας ἐπιβίωση εἶναι ἡ ἀνθρώπινη ποιότητα. Αὐτὴ καὶ μόνο.
15/2/1995
