Ο γάμος στον κόσμο της τραγωδίας του Αισχύλου. Γράφει ο διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Ωραιοκάστρου Παύλος Παπαδόπουλος.

   Ο Αισχύλος πραγματεύεται εκτεταμένα το θέμα του γάμου στο έργο του Ικέτιδες. Στο έργο διαπιστώνουμε αρκετές από τις αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων για την ιερότητα του γάμου, τον ενδεχόμενο καταναγκασμό σε γάμο κλπ. Επίσης ο ποιητής εκθέτει τους θεούς που σχετίζονταν με το γάμο.

 Στις Ικέτιδες κεντρική ιδέα αποτελεί η ιερότητα του γάμου. Ο Αισχύλος, μέσα από αυτό το έργο, κρίνει θετικά τη σκέψη των Δαναΐδων να μην παντρευτούν με το ζόρι. Η ιερότητα του γάμου, σύμφωνα με τις αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων, θα ορίζεται από τους θεούς, και θα αποτελεί ιερή υπόθεση. Ο Χορός θα επιβεβαιώσει την ιερότητα του γάμου: «Τα άλλα ας μας έρθουν βολικά με τη βοήθεια των Ολύμπιων θεών· για των ανθό της νιότης μου πατέρα έχε εμπιστοσύνη. Διότι αν οι θεοί κάποια άλλη απόφαση δεν έχουν πάρει τα παλιά χνάρια της σκέψης μου ποτέ δε θα τ’ αλλάξω».  Επομένως, η θέληση των θεών συνάδει με τη μη συναίνεση τους στον καταναγκαστικό γάμο.

  Στο έργο υμνείται επίσης η δύναμη της Ήρας, της θεάς του γάμου. Η νύφη κατά την τέλεση του γάμου δώριζε το πέπλο της (που της χρησίμευε ώστε να κρύβει τα δάκρυα) στην Ήρα, όταν η νεαρή σύζυγος (οι Δαναΐδες ήταν σε ηλικία γάμου) έβγαζε το πέπλο της και παρουσιαζόταν στους καλεσμένους του γάμου, που είχαν έρθει με τα γαμήλια δώρα. Γίνεται επίκληση, επίσης, στην Αφροδίτη από τις Δαναΐδες ώστε να μην επιβάλλει το γάμο: «Κι ας δει η αγνή η Άρτεμη με λύπη την ομάδα μας και μ’ εξαναγκασμό ποτέ ας μην έρθει ο γάμος απ’ την Κυθέρεια· μισητό το βάρος αυτό ας είναι.» Με τη θεράπαινα να συμπληρώνει: «Ωστόσο ο πρόθυμος ύμνος μας την Κύπρη δεν την αμελεί. Γιατί στο Δία πλάι δύναμη, όπως κι Ήρα έχει. Τιμιέται η πολύγνωμη θεά για τα σεβαστά έργα της.». Οι Δαναΐδες πραγματοποιούν παράκληση στην αγνή Άρτεμη, τονίζοντας την αγνότητα της, ιδιότητα την οποία έχουν και αυτές, ώστε να ταυτιστεί η θεά μαζί τους.

  Οι Δαναΐδες ικετεύουν το Δία να τις προστατεύσει από τον παράνομο δεσμό: «Ο Δίας ο μεγάλος ας με γλιτώσει από το γάμο με την Αιγύπτια φύτρα» Ο κλήρος για τις γυναίκες είναι ο γάμος, τελικά όμως θα συμβεί αυτό που θα ορίσει ο Δίας. Αυτό θα το πει η Θεραπαινίδα: «Γιατί θέλω του Δία τη σκέψη στο βάθος να δω, που είναι μια άβυσσος». Θέτουν ως παράδειγμα επίσης την περίπτωση της Ιούς: «Ο άρχοντας Δίας ας με φυλάγει από γάμο μ’ άντρα κακό εχθρό μου, αυτός που και την Ιώ από συμφορά γλίτωσε με χέρι θεϊκό».

  Η απόδοση της άρνησης τέλεσης γάμου των Δαναΐδων με τους εξαδέλφους τους Αιγύπτιους, στη συγγένεια τους με αυτούς, εκφράζει ένα προβληματισμό. Οι Δαναΐδες χαρακτηρίζουν το γάμο με τους Αιγύπτιους εξαδέλφους τους «ασεβή». Η υπόθεση ότι η ασέβεια μπορεί να σχετίζεται με τη συγγένεια τους με τους Αιγύπτιους, αντικρούεται από το γεγονός,  ότι στην Αθήνα η συγγένεια μετά ξαδέρφια, δεν απέτρεπε ηθικά το γάμο, μάλιστα υπαγόρευε το θεσμό της ενδογαμίας, ο οποίος στηρίζεται στα κληρονομικά δικαιώματα των συγγενών και ερμηνεύτηκε ως το ανεπιθύμητο στοιχείο που εκφράζουν οι Δαναΐδες. Οι Δαναΐδες θα πουν: «προτού κάποτε στις κλίνες μας, κάτι που ο θεϊκός νόμος εμποδίζει, παίρνοντας για δικό τους ότι σ’ ανιψιές του πατέρα τους ανήκει, ανέβουν χωρίς να το θέλουμε εμείς».

   Πιο πιθανή είναι η θεώρηση, να προκρίνεται η μη συναίνεση τους στο γάμο, στην αγνότητα τους: «Πως πουλί αν φάει άλλο πουλί, αγνό μπορεί να είναι; Πως αρπάζοντας κάποια απ’ τον πατέρα της άθελα της αγνός μπορεί να είναι;». Προτάσσουν δηλαδή περισσότερο την αγνότητα τους και την αποστροφή για τους Αιγύπτιους. Η αμοιβαία ερωτική επιθυμία και η γονιμότητα ήταν αλληλένδετες στη σκέψη του Αισχύλου. Η ενδογαμία ίσως μπορεί να θεωρηθεί ως επιχείρημα υπέρ των Αιγυπτίων. Ο κήρυκας των Αιγυπτίων θα πει στο βασιλιά, θεωρώντας δίκαιο το αίτημα τους: «Και σε τι απ’ αυτά χωρίς να έχω δίκαιο ξαστόχησα;». Οι Αιγύπτιοι μέσω του κήρυκα θα τονίσουν ότι με την απαίτηση τους σέβονται και τους θεούς τους: «Σέβομαι τους θεούς που κατοικούν στο Νείλο.».

  Για τις Δαναΐδες ο γάμος είναι ενάντια στη θέληση των θεών. Θεωρούν ξεκάθαρα ότι οι θεοί είναι με το μέρος τους: «Τ’ άλλα ας μας έρθουν βολικά με τη βοήθεια των ολύμπιων θεών· για τον ανθό της νιότης μου πατέρα έχε εμπιστοσύνη.». Οι Αιγύπτιοι άρα στρέφονται κατά της θέλησης των θεών και διαπράττουν ΄Υβρη. Ο προβληματισμός σχετικά με την απόρριψη του γάμου, λειτουργεί μόνο με την προϋπόθεση ότι οι Δαναΐδες αποκρούουν αυτόβουλα αυτό που, σύμφωνα με τα λόγια των θεραπαινίδων τους αποτελεί μολαταύτα μοίρα.

  Από μία οπτική ο Robertson διαβλέπει σ’ αυτήν την επιλογή του Αισχύλου τη διάσωση της αξιοπρέπειας των γυναικών και την απαρχή της γιορτής των Θεσμοφορίων. Τα Θεσμοφόρια ως τελετουργία ήταν επιβεβαιώνει τους κοινωνικούς ρόλους της γυναίκας και γι αυτό τελούνταν μόνο από γυναίκες. Οι Δαναΐδες ένοιωθαν μία παθιασμένη αποστροφή μπροστά στην προοπτική του αρραβώνα τους με τα ξαδέρφια τους.

  Οι Δαναΐδες επιτιμούνται όταν αναφέρονται εναντίον του ανδρικού φύλλου και της σαρκικής ένωσης. Θα ευχηθούν να αποφύγουν την συζυγική κλίνη: «Σπέρμα της σεβαστής μεγάλης μητέρας κρεβάτι αντρών ας ξεφύγω ανύπαντρη και αδάμαστη». Στην περίπτωση αυτή εκείνες είναι οι οποίες, υπερβαίνουν το μέτρο και είναι ενάντιες στο νόμο της φύσης που συμφωνεί με τους θεούς. Ο Αισχύλος θα αποδώσει τη βαρύτητα του ανόσιου γάμου με την απειλή της μεταθανάτιας τιμωρίας: «Ούτε και στον Άδη σαν πεθάνει θα ξεφύγει την τιμωρία αν τέτοια πράξη κάνει».

                                           

  Σε γενικές γραμμές η ιερότητα του γάμου ήταν αναμφισβήτητη. Στις Ικέτιδες αποσαφηνίζεται η έννοια της ιερότητας του γάμου στην αρχαιότητα. Κεντρική ιδέα του έργου, αποτέλεσε η αποστροφή της τέλεσης καταναγκαστικού γάμου από της Δαναΐδες. Πρόθεση τέλος του Αισχύλου ήταν η παρουσίαση της προάσπισης της αξιοπρέπειας των γυναικών.

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1)      Αισχύλος, Ικέτιδες, μετάφρ. Γ. Μαυρόπουλος, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2007.

2)      Λεοντοπούλου Π., Η διαλεκτική της θείας και ανθρώπινης βούλησης στον Αισχύλο, Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα 2007.

3)      Deubner L., Attische feste, Heinrich Keller, Berlin 1932,

4)      Lesky A., Η τραγική ποίηση των αρχαίων Ελλήνων τ.1, από τη γέννηση του είδους μέχρι το Σοφοκλή, μετάφρ. Ν. Χουρμουζιάδη, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1987.

 

 

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

 

Τα σκάνδαλα της Επιδαύρου. Podcast

 Ένα ηχητικό ντοκιμαντέρ του Άρη Δημοκίδη για τη συναρπαστική ιστορία των πιο αμφιλεγόμενων παραστάσεων στο γνωστότερο θέατρο της χώρας

*Συνεργάτις περιεχομένου: Ελένη Καλέση 

**Μουσική επένδυση: Nalyssa Green / Pan Pan / New*Deal / Teo x3 / Petros Satrazanis / Epidemic Sound

***Τα αποσπάσματα απ’ την ΕΡΤ προέρχονται απ’ το Αρχείο της ΕΡΤ, το οποίο ευχαριστούμε θερμά για την άδεια χρήσης.

Δον Καμίλο, του Σωτήρη Πατατζή. Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος

   Φίλες και φίλοι του θεάτρου, απόψε θα σας παρουσιάσω ένα ιδιαίτερα αγαπητό έργο στο ελληνικό κοινό, το Δον Καμίλο του Σωτήρη Πατατζή. Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά έργα του συγγραφέα. Εκτός από κωμωδία το έργο, όπως θα δούμε, αποτελεί και πολιτική σάτιρα.

Από την παράσταση σε σκηνοθεσία Γιώργου Ματαράγκα 

  Ο Πατατζής εμπνεύστηκε από τα ευθυμογραφήματα του Ιταλού συγγραφέα Ζοβάνι Γκουαρέσκι, τα οποία ο τελευταίος συνέγραψε στις αρχές της δεκαετίας του 50. Το γραπτό του Γκουαρέσκι γνώρισε μεγάλη εκδοτική επιτυχία, ενώ έγινε και κινηματογραφική ταινία. Ο ιταλός συγγραφέας δημιούργησε έναν κωμικό θεατρικό χαρακτήρα, βασισμένος στην προσωπικότητα του καθολικού ιερέα Δον Καμίλο Βαλότα. Η βάση του Πατατζή ήταν, λοιπόν, αυτή η σειρά με τις ιδιαίτερα δημοφιλείς μικρές ιστορίες, που σκόρπισαν το γέλιο στο αναγνωστικό και θεατρικό κοινό της Ιταλίας.

  Το έργο γράφτηκε από τον Πατατζή το 1958 και διαδραματίζεται σε μια μικρή κωμόπολη της νότιας Ιταλίας, λίγο μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Δον Καμίλο ανέβηκε το 1958 από το θίασο του Μίμη Φωτόπουλου και γνωρίζει επιτυχία μέχρι τις μέρες μας όποτε και όπου και αν παίζεται.

  Η σπουδαία εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης Το θέατρο της Δευτέρας πρόβαλε το έργο την 27-06-1983, την 21-09-1987, την 11-10-1993, την 6-10-2008 και την 28-01-2012. Ως ανεξάρτητη την 16-07-200 και την 16-07-2010. Η παράσταση διασκευάστηκε και σε ραδιοφωνική έκδοση. Πρόσφατα, το 2021, το έργο ανέβηκε και πάλι, σε σκηνοθεσία Γιώργου Ματαράγκα, γνωρίζοντας επιτυχία, αποδεικνύοντας το πόσο επίκαιρο και αιχμηρό παραμένει.

Από το Θέατρο της Δευτέρας

  Ο Δον Καμίλο, είναι ταυτισμένος με το Μίμη Φωτόπουλο. Ο σπουδαίος ηθοποιός, γαμπρός του Πατατζή (το έγραψε κατά παραγγελία του Φωτόπουλου) μετέτρεψε με την ερμηνεία του το έργο σε διαχρονική επιτυχία. Άλλα έργα του συγγραφέα ήταν η Μεθυσμένη Πολιτεία (1948), η Επιστροφή από το Μπούχενβαλντ (1948), ο Καλός στρατιώτης Σβέικ (1956), η Χρυσή Φυλακή (1959) και το Πένθιμο Εμβατήριο (1978).

 

Η υπόθεση:

  Ιταλία: Ο εν ενεργεία Δήμαρχος Φλουράτος, του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, διεκδικεί γι' άλλη μία τετραετία το Δημαρχιακό θώκο με αντίπαλο του τον -αριστερών πεποιθήσεων- υποψήφιο Δήμαρχο, Πεπόνε. Κινδυνεύοντας οι χριστιανοδημοκράτες να χάσουν τις εκλογές, μηχανεύονται και θέτουν σε εφαρμογή διάφορα πολιτικά κόλπα. Συμπαρασύρουν με το μέρος τους και τον Δον Καμίλο, εκπρόσωπο της εκκλησίας, ώστε να συμβάλλει στη νίκη τους, επισείοντας τον κίνδυνο της από βορράν εισβολής. Τα γεγονότα και οι κωμικές καταστάσεις, εναλλάσσονται τόσο ραγδαία και απρόβλεπτα, που για πρώτη φορά, Δήμαρχος εκλέγεται ο Πεπόνε. Αποτέλεσμα όλων αυτών των εχθροτήτων και αντιπαλοτήτων, είναι να γεννηθεί ένας μεγάλος έρωτας ανάμεσα στο γιο του Πεπόνε και στην ανιψιά του Δον Καμίλο. Και ότι δεν καταφέρνει να κάνει η πολιτική και κομματική αντιπαλότητα, το πετυχαίνει ο έρωτας των δύο παιδιών.

 

Περαιτέρω στοιχεία:

  Σε αυτήν την απίθανη κωμωδία για όλες τις ηλικίες και όλη την οικογένεια δημιουργούνται απίθανες καταστάσεις, οι οποίες κάνουν το θεατή να γελάσει με την καρδιά του, να συγκινηθεί αλλά και να προβληματιστεί. Έχει δομηθεί από καλοφτιαγμένους χαρακτήρες, ευφάνταστη πλοκή, ενώ δε λείπει ο έρωτας.

  Το έργο έχει σαφώς πολιτική διάσταση. Έντονα πολιτικοποιημένος ο Πατάτζης, πλην όμως νηφάλιος και αφανάτιστος, έγραψε ένα ανάλαφρο ως ύφος αλλά ουσιώδες ως ιδεολογικό και συνάμα ηθογραφικό κείμενο. Έγραψε δηλαδή μια κωμωδία πολιτικών ηθών. Σημειώνεται ότι το 1959, στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, το να μιλάς για έναν αναρχικό παπά και ένα καλοσυνάτο κομουνιστή  έγκλημα.

  Ο Πεπόνε νομιμοποιήθηκε σκηνικά με την υπονόμευση της αγαπητικής του προσωπικότητας. Αυτό έγινε εκ μέρους του με τη χρήση της ξύλινης κομματικής γλώσσας. Ο μέσος Έλληνας αριστερός, πιθανόν τελείως αδιάβαστος στο μαρξισμό και την κομματική ορολογία, αντιμετώπιζε πάντα με επιφυλακτικότητα τους κώδικες της κομματικής αργκό. Έτσι εκφράσεις τύπου αγκιτάτσια, προβοκάτσια, αχτίδα, λουμπέν, φράξια κλπ , τον ξένιζαν και του γεννούσαν προβληματισμούς.

  Γεμάτο σαρκασμό και αυτοσαρκασμό το κείμενο, μέσα από το χιούμορ αναδεικνύει την πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στη συντηρητική και την κομμουνιστική αντίληψη. Το αποτέλεσμα είναι τελικά μια σάτιρα πολιτικού φανατισμού, με γλώσσα χυμώδης πάντα επίκαιρη στη σύγχρονη κοινωνία. Τα κυρίαρχα πρόσωπα είναι ο αιδεσιμότατος Δον Καμίλο και ο αριστερός Πεπόνε. Αμφότεροι συγκροτούν μια σχέση αγάπης-μίσους μέσα από την έντονη πολιτική αντιπαράθεση.

Από την παράσταση του 1981-2.

  Η γλυκιά ανιψιά (Τζούλια) και ο ερωτευμένος Μάριο είναι η δροσερή πνοή του νεανικού έρωτα που πάντα όλα τα νικάει! Είναι μεγάλη η δύναμη του έρωτα! Ο φτερωτός θεός είναι ένας Νικολέτος, καντηλανάφτης, πανταχού παρών! Ένα κερασάκι στην τούρτα που μπερδεύεται στα πόδια όλων! Τίθενται επίσης και ορισμένοι προβληματισμοί για την κατάσταση αγαμίας των καθολικών ιερέων.

  Ο διάλογος του Δον Καμίλο με τον Ύψιστο μας βάζει και κάποια ερωτηματικά για τη νοητική κατάσταση του ιερέα. Ο αιδεσιμότατος βλέπει τους πειρασμούς όμως ο Θεός τον εμποδίζει να παρεκτραπεί. Μέσα από την παράσταση εκφράζεται δια στόματος Δον Καμίλο ηχηρά και ο προβληματισμός για την αγαμία των καθολικών παπάδων. Τέλος ο Καρδινάλιος, ντυμένος στα κόκκινα βάζει φωτιά ως υψηλός κλήρος. Αριβίστας ως το κόκκαλο, κυνηγός της φήμης και του φαίνεσθε ξέρει να χειρίζεται ανθρώπους και καταστάσεις!

  Κλείνοντας θα αποσαφηνίσουμε ότι ο Πατατζής δανείστηκε μεν τύπους και στοιχεία καθώς και ορισμένα έξοχα στοιχεία του Γκουαρέσκι, σκάρωσε όμως ένα τελείως, αδιάφορο και άσχετο με το ιταλικό πρότυπο έργο.

 

Πηγές:

https://apotis4stis5.com/vintage/103300-o-don-kamilo-sto-theatro-me-ton-mimi-fotopoylo

https://www.catisart.gr/don-kamilo-sotiris-patatzis/

https://www.culturenow.gr/don-kamilo-toy-sotiri-patatzi-se-skinothesia-giorgoy-mataragka-sto-theatro-broadway/

https://www.gnoristetinellada.gr/politismos/theatrikes-parastaseis/9676-don-kamilo

https://www.kallitexnes.gr/theatre/idame-tis-peripeties-tou-don-kamilo-se-skinothesia-gianni-kozi-ston-choro-technis-asomaton/

https://www.katiousa.gr/politismos/theatro/theatro-ti-deftera-don-kamilo-tou-sotiri-patatzi-1982/

https://www.tanea.gr/2006/09/11/lifearts/culture/i-antoxi-dyo-typwn/

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

Οι χοές στα έργα του Αισχύλου. Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος

  Στην ανάλυση που ακολουθεί θα αναφερθούμε στις χοές, όπως παρουσιάζονται μέσα στο έργο του αθηναίου τραγικού ποιητή. Θα επικεντρωθούμε σε δύο έργα, στους Πέρσες και στις Χοηφόρους. Η σύνδεση των χοών με τον Κάτω Κόσμο, αναδεικνύεται μέσα στο έργο του Αισχύλου.

Παράσταση από οινοχόη (χουν) του 4ου αι. π.Χ. που σχετίζεται με τα Ανθεστήρια.

  Οι χοές, όπως και οι σπονδές, ήταν απεριόριστες στην καθημερινότητα των αρχαίων Ελλήνων. Οι χοές πραγματοποιούνταν με ρίψη υγρού σε βωμό ή στο έδαφος. Το υγρό που ρίπτονταν ήταν κρασί (με νερό) ή γάλα ή νερό ή μέλι. Η ρίψη του υγρού γινόταν από κανάτα (οινοχόη) σε κύπελλο με επίπεδο πυθμένα και από το κύπελλο κατόπιν στο πάτωμα.

  Οι χοές προσφέρονταν συνήθως στους νεκρούς. Σύμφωνα με τον Αισχύλο τα συγκεκριμένα υγρά είχαν εξιλεωτικές ιδιότητες ή σύμφωνα με τον Ευριπίδη μαγικές ή έχουν τη δύναμη να καλούν νεκρούς. Οι χοές, λοιπόν, περιλαμβάνουν μέλι γάλα νερό  και αίμα (στον Όμηρο) ώστε να μπορέσουν οι ψυχές να επικοινωνήσουν με τους ζωντανούς), κρασί και λάδι (στον Αισχύλο). Στον Ευριπίδη, στην Ιφιγένεια εν Ταύροις, οι προσφορές στους νεκρούς περιλαμβάνουν γάλα κρασί και μέλι. Οι χοές είχαν σκοπό, επίσης, και τον εξαγνισμό, ήταν υποχρεωτικές στην ταφική τελετουργία, πάνω από τον τάφο.

  Στο έργο του Αισχύλου Πέρσες η άφιξη της Ατόσας λαμβάνει χώρα με νεκρικές χοές. Έτσι λοιπόν με την εμφάνιση της η βασίλισσα θα πει: «Γι' αυτό το δρόμο αυτό χωρίς τ' αμάξια και την προτερινή πολυτέλεια από το παλάτι μου ξαναπήρα φέρνοντας εξιλαστήριες χοές στον πατέρα του παιδιού μου,». Αμέσως μετά η βασίλισσα θα αναφέρει το περιεχόμενο των χοών: «άσπρο γάλα καλόπιστο από γελάδα αγνή, κι απόσταγμα της ανθοεργάτριας, το μέλι το ολόλαμπρο. και σταλαγματιές νερού από πηγή παρθενική κι απ' άγρια μάνα ολόαγνο ποτό, αυτή την ευφροσύνη του παλιού του αμπελιού  κι ακόμη μέσα βρίσκεται ο ευωδιαστός καρπός της ξανθής ελιάς, που πάντα είναι θαλερή με τα φύλλα της και άνθη πλεκτά, παιδιά της παντοδότρας γης». Οι χοές πραγματοποιούνται από την Ατόσα και τις υπηρέτριες της στον τάφο του Δαρείου.

  Στις Χοηφόρους μαυροντυμένες γυναίκες, στο ξεκίνημα του έργου όπως αναγγέλλει ο Ορέστης στον πρόλογο, φτάνουν στον τάφο του Αγαμέμνονα με σκοπό να ρίξουν χοές. Καθώς προχωρούν σε σχήμα πομπής ψάλλουν έναν τελετουργικό θρήνο. Έτσι ο Ορέστης, στην προοπτική της τέλεσης χοών θα διερωτηθεί: «Ή να το πετύχω πως αυτές στον πατέρα μου φέρνουν χοές που μαλακώνουν όσους στον Άδη βρίσκονται;». Ο Ορέστης θα πει επίσης: «Τι πράγμα βλέπω; Ποια είναι αυτή εδώ η συντροφιά των γυναικών που βαδίζει ντυμένη μες τα μαύρα;» Και πιο κάτω ο ίδιος, ο Ορέστης, πάλι: «Τι συμβαίνει μ’ αυτή των γυναικών τη λιτανεία;». Οι Χοηφόροι θα είναι γενικά αυτοί οι οποίοι θα φέρνουν προσφορές.

  Οι χοές θα χυθούν για να κατευνάσουν την οργή των θεών. Ο Ορέστης φτάνει στον τάφο του πατέρα του με σκοπό να επισυνάψει επικοινωνία με τον υπερφυσικό κόσμο, για να τον βοηθήσει να εκτελέσει τη διαταγή του Δία (οι χθόνιες δυνάμεις έχουν ιδιαίτερο ρόλο σ’ αυτό το έργο). Στο σημείο αυτό ο Ορέστης θα ευχηθεί: «Ω Δία δώσε μου δύναμη να εκδικηθώ το θάνατο του πατέρα μου και γίνε πρόθυμος σύμμαχος μου». 

  Η βασίλισσα είδε κακά όνειρα, που σ’ αυτά οι νεκροί φανέρωσαν την έχθρα τους, κι έστειλε τούτες τις σκλάβες με εξιλαστήριες προσφορές (χοές) στου άντρα της τον τάφο. Η πρωτοβουλία της Κλυταιμνήστρας να στείλει τις σκλάβες για τέλεση χοών προέκυψε από ένα όνειρο που είχε δει. «Με στέλνει εδώ η αθεόφοβη γυναίκα». Η «ανόσια γυναίκα» δεν είναι άλλη από την Κλυταιμνήστρα, ταραγμένη από ένα όνειρο και την εξήγηση που δώσανε οι μάντεις ότι ο νεκρός βασιλιάς είναι οργισμένος, τις έστειλε στον τάφο για να τον εξιλεώσουν με νεκρικές προσφορές». Ο Χορός θα απαγγείλει: «Διότι τρανός φόβος ορθότριχος του παλατιού ονειρομάντης απ' τον ύπνο πνέοντας οργή, μεσονύχτια κραυγή απ' τα βάθη βγήκε με φόβο πέφτοντας βαριά στους γυναικωνίτες και οι εξηγητές των ονείρων αυτών με θεϊκή εγγύηση είπαν πως όσοι στον κάτω κόσμο βρίσκονται  παραπονούνται πολύ κι είναι με τους φονιάδες θυμωμένοι». Έτσι γίνεται αντιληπτή και η οργή που προκάλεσε στους θεούς η δολοφονία του Αγαμέμνονα.

  Ο Χορός εισέρχεται, στις Χοηφόρους, με νεκρικές χοές και λατρευτικές χειρονομίες στον τάφο. Οι οποίες πρέπει να είναι συνδεδεμένες με το νεκρό και τον εκδικητή. Λαμβάνει χώρα επίσης, επίκληση των χθόνιων θεοτήτων από το Χορό. Η Κλυταιμνήστρα επίσης, σε κατάσταση ταραχής, θυμίζει στις Ερινύες τις προσφορές που έκανε στον τάφο του Αγαμέμνονα. Πρόκειται για χοές, θυσίες, ολοκαυτώματα κλπ.

  Η Ηλέκτρα και ο Ορέστης πηγαίνουν στον τάφο του Αγαμέμνονα και χτυπάνε τη γη. Ο Αγαμέμνονας δε βγαίνει αλλά στέλνει τη δικαιοσύνη να βοηθήσει τα παιδιά της. Η μεγαλύτερη δύναμη αποδόθηκε στον Αγαμέμνονα πεθαμένο παρά ζωντανό, σ’ εκείνη την εντυπωσιακή σκηνή των Χοηφόρων του Αισχύλου, όπου τα παιδιά του, Ορέστης και Ηλέκτρα, τον ικετεύουν να τους βοηθήσει πριν σκοτώσουν την Κλυταιμνήστρα. Η τέλεση των χοών πραγματοποιήθηκε και η Ηλέκτρα δηλώνει ικανοποιημένη: «Ο πατέρας μου έχει πια τις χωματορουφήχτρες χοές».

Orestes Elektra Hermes Louvre

  Η Ηλέκτρα, από την άλλη, έρχεται μαζί με το Χορό να προσφέρει χοές στον τάφο του πατέρα της, με εντολή, όπως προαναφέρθηκε της Κλυταιμνήστρας, η οποία θέλει να τον εξευμενίσει ώστε να μην την εκδικηθεί. Ο Ορέστης αφήνει μια τούφα από ξανθά μαλλιά στον τάφο και επικαλείται το χθόνιο Ερμή να τον βοηθήσει. Η Ηλέκτρα κατά την τέλεση των χοών θα πει: «Ερμή χθόνιε, βοήθησε με διαλαλώντας για χάρη μου ν' ακούσουν του κάτω κόσμου οι θεοί τις ευχές μου, όσοι το πατρικό παλάτι μας επιτηρούν, και η ίδια η γη, που όλα τα γεννά κι αφού τα θρέψει όλα, πάλι απ' αυτά παίρνει το σπόρο τους κι εγώ τώρα χύνοντας στους νεκρούς αυτές εδώ τις «χοές» λέω κράζοντας τον πατέρα μου: «Ελέησε κι εμένα  και τον αγαπημένο σου Ορέστη, άναψε φως στο παλάτι». Οι χθόνιες δυνάμεις και οι θεότητες που βρίσκονται στο κέντρο του θέματος αυτού του έργου , και αναμφισβήτητα η κεντρική θέση του τάφου του Αγαμέμνονα στη σκηνή είναι έντονο εκφραστικό σύμβολο όντας της περιοχής, στον Αγαμέμνων ο Χορός επισημαίνει τις χοές και τις θυσίες που διατάζει η Κλυταιμνήστρα επ’ αφορμή της επιστροφής του Αγαμέμνονα.

  Οι χοές, επομένως, προσφέρονταν στους νεκρούς και στους θεούς του Κάτω Κόσμου και αποτελούσαν συνδετικό στοιχείο των ζωντανών με αυτούς. Στους Πέρσες και στις Χοηφόρους, γίνονται νεκρικές χοές. Στους Πέρσες τις προκαλεί ένα κακό όνειρο της βασίλισσας και στις Χοηφόρους, προκειμένου να κατευναστούν οι θεοί και ο νεκρός Αγαμέμνονας.

Ο Αισχύλος του Ευφορίωνα.

ΠΗΓΕΣ:

Αισχύλος, Πέρσες, μετάφρ. Γ. Μαυρόπουλος, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2007.

Αισχύλος, Χοηφόροι, μετάφρ. Γ. Μαυρόπουλος, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2007. Κόγια Λ., Φόνοι συγγενικών προσώπων στην αρχαία ελληνική τραγωδία, Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Ρόδος 2019.

Μαρκαντωνάτος Γ., Πλατυπόδης Λ.,  Θέατρο και πόλη, εκδ. Guttenberg , Αθήνα 2012

GARVIE A. F.  , Aeschylus' Supplices: Play and Trilogy, University

Press of Cambridge 1969.

Anderews A., Αρχαία ελληνική κοινωνία, μετάφρ, Α. Παναγόπουλου, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1983.

Lesky A., Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, μετάφρ., Α. Τσοπανάκη, εκδ. Κυριακίδη, Αθήνα 2014

Thomson G., Αισχύλος και Αθήνα, μετ. Γ. Βιστάλη και Φ. Αποστολόπουλου, εκδ. Ορίζοντες, Αθήνα 1954.

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

Τριαντάφυλλο στο στήθος, του Τεννεσί Ουίλιαμ. Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος.

   Φίλες και φίλοι του θεάτρου, απόψε θα σας παρουσιάσω το έργο του Τενεσί Ουίλιαμ Τριαντάφυλλο στο στήθος. Πρόκειται βασικά για μια κωμωδία για τον έρωτα. Ο πρωτότυπος τίτλος του είναι The Rose Tattoo, δηλαδή τατουάζ που εικονίζει τριαντάφυλλο.

  Το έργο γράφτηκε σε μια χαρούμενη στιγμή της ζωής του Ουίλιαμ, στην οποία ο συγγραφέας υπήρξε ψυχικά ήρεμος. Τον ενέπνευσε ένα ταξίδι στην πολύβουη και ζωντανή για τα μάτια του νότια Ιταλία. Είναι το μοναδικό του έργο που έχει αισιόδοξο τέλος…  

  Το Τριαντάφυλλο στο στήθος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μπρόντγουεη το 1951 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ανέβηκε σε πάνω από 300 παραστάσεις με πρωταγωνιστές την Μ. Σάπλετον και τον Ε. Ουάλαχ. Το 1955 έγινε κινηματογραφική ταινία με τον ίδιο τίτλο και πρωταγωνιστές την Άννα Μανιάνι και τον Μπαρτ Λάνκαστερ. Τη Μανιάνι κατά καιρούς έχουν αποκαλέσει «στοιχείο της φύσης», «ηφαίστειο» και «λύκαινα». Ο Τενεσί Ουίλιαμ υπήρξε φίλος της αλλά και θαυμαστής της. Αναμφίβολα, αυτή είχε στο μυαλό του όταν έγραψε το έργο.

  Στην Ελλάδα, για πρώτη φορά το έργο παρουσιάστηκε το 1956 από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν. Το 1971 έκανε πρεμιέρα στο Εθνικό Θέατρο σε μετάφραση Ασπρέα Σάγια και σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού. Πρωταγωνίστρια ήταν η Μαίρη Αρώνη. Πρόσφατα το παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Τέχνης (υπόγειο) σε σκηνοθεσία Λευτέρη Γιοβανούδη και παραγωγής Δη.Πε,Θε, Κοζάνης.

Το «Τριαντάφυλλο στο στήθος», το 1956, στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης με τον Γιώργο Λαζάνη και τη Νέλλη Αγγελίδου.

Η υπόθεση:

  Η ιστορία διαδραματίζεται κάπου στη Νέα Ορλεάνη, σε μια γειτονιά Σικελών μεταναστών. Εκεί μένει η Σεραφίνα, μια παρορμητική Ιταλίδα, η οποία αντιδρά βίαια όταν μαθαίνει πως ο πεθαμένος άντρας της δεν της ήταν πιστός. Έχοντας εξιδανικεύσει τη σχέση της, που την μοιράζεται μυστικά μόνο με την Παναγία, αφήνεται στο απόλυτο πένθος και γίνεται θέμα κουτσομπολιού από τους γείτονές της, οι οποίοι βλέπουν την προσωπικότητα της να διαστρεβλώνεται, καθώς τριγυρίζει μισόγυμνη, φέρεται παράλογα στο παιδί της και μιλάει άγρια σε όλους. Όταν όμως γνωρίζει τον κωμικό φορτηγατζή Αλβάρο, τον άντρα με το ψεύτικο τριαντάφυλλο στο στήθος, η ζωή της αλλάζει και απελευθερώνεται από τις κοινωνικές καταπιέσεις.

Επιπλέον στοιχεία για το έργο: 

  Καταραμένος ποιητής ο Ουίλιαμ, ο «άνθρωπος που πληρώνουμε», όπως είπε κάποτε ο κριτικός Τομ Ντράιβερ, έκανε τη ζωή του θέατρο και τα πάθη του τραυματισμένου του Εγώ ρυθμιστικές μονάδες της σκηνικής του γλώσσας.

  Ο συγγραφέας, σύμφωνα με την Ειρήνη Αϊβαλιώτη, φιλοτεχνεί το έργο πατώντας στα χνάρια της Ηθογραφίας. Προχωρεί στη συμβατική ερμηνεία των φυσικών φαινομένων για να καταλήξει σε ιλαροτραγικό αφήγημα. Στόχος του είναι να ξορκίσει τα προβλήματα της αμερικάνικης κοινωνίας και κυρίως το Μακαρθισμό. Επιπρόσθετα επικεντρώνεται και στον πολλαπλασιασμό των γυναικείων νευρώσεων και την αγωνία των μικροαστών για κοινωνική άνοδο.

  Αντίθετα με τις μεγάλες του επιτυχίες έγραψε το Τριαντάφυλλο στο στήθος ως έργο κωμικό. Αποτελεί την μόνη εξαίρεση στα σκοτεινά και αποπνικτικά του έργα και ένα από τα αριστουργηματικά του γραπτά. Οι μεγάλες του επιτυχίες ήταν ξεσπάσματα προσωπικού λυρισμού. Το έργο είναι μια ιστορία πικρή, αδυσώπητη, αστεία και αληθινή. Άλλη μια απελπισμένου έρωτα, λαγνείας, αισθησιασμού αλλά με αίσιο-ρομαντικό τέλος αυτή τη φορά.

  

Οι ρόλοι:

  Η Σεραφείνα είναι μια γυναίκα όχι νέα, ονειροπόλα και ονειροπαρμένη, Μια από τις πρωταγωνίστριες αυτού του κόσμου. Ένα από τα φαντασιακά πρόσωπα του θεάτρου, φτιαγμένο από λέξεις και όνειρο. Ενσαρκώνει τον απόλυτο ενθουσιασμό.  Η πρωταγωνίστρια είναι μια Σισιλιάνα θέά, ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, και που εκρήγνυται σαν το ηφαίστειο της Αίτνας. Το θεατρικό σύμπαν του Ουίλιαμ είναι ένας κόσμος δυνατών και επιθετικών γυναικών, μια από αυτές είναι και η εμονική Σεραφείνα.

  Στο έργο έχουμε και αυτοβιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα. Ο ίδιος είπε ότι ταυτίζεται με τις γυναίκες των έργων του και ότι υπήρξαν γι αυτόν πηγή έμπνευσης. Εξιδανικεύει τον άντρα της πάνω από τη Ρόζα (την κόρη της Σεραφείνας). Έτσι πάνω από τη Ρόζα βρίσκεται ο Ροζάριο. Στην περίπτωση της Ρόζα έχουμε αντιστροφή του Γυάλινου Κόσμου. Αντί της ψυχρής και αυταρχικής Αμάντα και της υπάκουης και υποχωρητικής Λόρα, έχουμε μια μητέρα που διαρκώς συρρικνώνεται από τον κόσμο και μια κόρη που τρέχει προς αυτόν. Η Σεραφείνα προσπαθεί μανιασμένα να κρατήσει την κόρη της μακριά από τους κυνηγούς άντρες.

Maureen Stapleton Don Murray The Rose Tattoo 1951

  Όταν πέθανε ο σύζυγός της, η Σεραφείνα έψαχνε κάπου να χωρέσει τη λατρεία της για κείνον. Δεν μπορεί να δεχτεί την απώλεια ούτε το θάνατο ούτε το πένθος.  Όταν η Σεραφείνα μαθαίνει ότι ο Ροζάριο είχε εξωσυζυγική σχέση, αφού αυτός έχει πεθάνει καταλαβαίνει ότι είχε δημιουργήσει μια ιδεατή εικόνα γι αυτόν και ζούσε μέσα στην πλάνη. Μοιραία έρχεται σε εσωστρέφεια. Τα πάντα καταρρέουν γύρω της. Οργίζεται. Καταπίνει όμως την οργή της. Στο σημείο αυτό δυσκολεύουν οι σχέσεις της με την κόρη της. Η καθημερινότητα της γίνεται ανυπόφορη, καθώς ο κόσμος της προκαλεί αποστροφή. Η πρωταγωνίστρια ψάχνει τις απαντήσεις από μια ξεθωριασμένη Μαντόνα που έχει απέναντι της. Ο Αλβάρο είναι ένας οδηγός φορτηγού. Όταν μπαίνει σπίτι της, η Σεραφείνα προσπαθεί να καταλάβει αν είναι το σημάδι που περιμένει από την Παναγία. Η ζωή πρέπει πάντα να προχωράει…

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν

  Το σύνολο του έργου του Ουίλιαμ είναι ένα διά-λογικό κατασκεύασμα. Βλέπουμε δύο ψυχές, δύο συνειδήσεις, δύο πρόσωπα σε ένα μύθο και μια ιστορία.  Ένα σώμα που εν ολίγοις θέλει να αρθρώσει τον ίδιο το διχασμό του, βλέπει τον κόσμο να γίνεται πρότυπο ομιλίας. Και αυτό το έργο δεν εντάσσεται στο κανονικό, παρόλαυτα όπως και τα υπόλοιπα έργα του είναι υποταγμένο εν μέρει στο φετίχ της υγείας, του νορμάλ και της προσαρμογής.

  Ο συγγραφέας και σ’ αυτό το έργο άρει τις αναντιστοιχίες ανάμεσα στο νορμάλ και το νοσηρό, το οικείο και το ανοίκειο, το παραδεκτό και το απαράδεκτο, το Διόνυσο και τον Απόλλωνα, τη φαντασία και τη βιωματική εμπειρία..

  Εν τέλει ο Ουίλιαμ, ως συγγραφέας κατόρθωσε να παίξει τέλεια το παιχνίδι ανάμεσα στη σύμβαση και στην ανατροπή της…  

 

 Το έργο μπορείτε να το ακούσετε εδώ:

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

 

Ο Γρηγόρης Ξενόπουλος

 Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος είναι ο πολυγραφότερος συγγραφέας της εποχής του. Κατάφερε να ζήσει απ’ το γράψιμο σε μια εποχή που λογοτέχνες και καλλιτέχνες δεν μπορούσαν να επιβιώσουν. Αγαπούσε ιδιαίτερα τα παιδιά και τους νέους και τους έγραφε επί χρόνια επιστολές, υπογράφοντας πάντα με την ίδια φράση: «Σας ασπάζομαι, Φαίδων». Ένας άνθρωπος βαθύτατα μορφωμένος, που προσπαθούσε να μην εκπέμπει κάτι ακαδημαϊκό. Με τον τρόπο αυτό έκανε τη γνώση να μοιάζει με παιχνίδι. Άλλωστε, όπως είχε πει και ο ίδιος, ο στόχος του ήταν να μπορεί να διαβαστεί από έναν μαθητή Γυμνασίου μέχρι τον Κωστή Παλαμά.

Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος γεννιέται στις 9 Δεκεμβρίου 1867 στην Κωνσταντινούπολη.Είναι ο πρώτος νεοέλληνας λογοτέχνης που επέλεξε συνειδητά να ζήσει από την πένα του. Yπήρξε ο πρώτος Πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών από το 1934 μέχρι το 1936. Έγραφε καθημερινά 10-12 ώρες. Το πεζογραφικό του έργο είναι τεράστιο.Στο περιοδικό «Η Διάπλασις των Παίδων» έγραφε παιδικά-νεανικά διηγήματα. 

Μερικά ζακυνθινά έργα του ήταν τα: «Στέλλα Βιολάντη», «Ραχήλ», «Φωτεινή Σάντρη», «Ο ποπολάρος». Έφυγε απ’ τη ζωή στις 14 Ιανουαρίου 1951. Τέσσερα χρόνια πριν φύγει απ’ τη ζωή, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος έγραψε τη «Ζωή σαν παραμύθι», στο οποίο έγραφε την ευχαρίστηση και την πληρότητά του, αφού πρόλαβε να πραγματοποιήσει το όνειρό του.

«Εκείνο που μπορώ να ξέρω με βεβαιότητα», γράφει στην αυτοβιογραφική παρουσίασή του, «είναι πως η γέννησή μου ήταν μια τύχη πολύ ευνοϊκή για ένα συγγραφέα. Έχω στο αίμα μου, καταλαβαίνω κι’ αισθάνουμαι όλο τον Ελληνισμό. Η πελοποννησιακή καταγωγή των Ξυνήδων μ’ εξοικειώνει με την κυρίως Ελλάδα. Η ζακυνθινή καταγωγή του πατέρα μου κι’ η ανατροφή μου στη Ζάκυνθο από την κούνια βάζει μέσα μου όλο τον επτανησιακό, τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η πολίτικη τέλος κι’ ανατολίτικη καταγωγή της μητέρας μου μ’ εξοικειώνει με τον ελληνισμό τον επίλοιπο. Είμαι και Ζακυνθινός, και Μωραΐτης, κι’ Ανατολίτης, κι’ Αθηναίος. Είμαι Πανέλληνας..."

Το πέρασμα, της Δελίνας Βασιλειάδη (σε ραδιοφωνική προσαρμογή). Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος.

   Αγαπητοί φίλοι του ραδιοφωνικού θεάτρου απόψε θα σας παρουσιάσω Το Πέρασμα, ένα μονόπρακτο της Δελίνας Βασιλειάδη.

  Το έργο βασίστηκε στο ομώνυμο διήγημα της συγγραφέως, το οποίο εκδόθηκε από την ΚΑΠΑ Εκδοτική και βραβεύτηκε το Δεκέμβριο του 2017 από την ¨Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών¨. Επιπρόσθετα, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο στην κατηγορία ¨Θεατρικό Έργο¨ στο ¨Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 2000-2019¨, στην κατηγορία: «Βιβλία της χρονιάς».

  Το Πέρασμα διασκευάστηκε για το ραδιόφωνο και έκανε παγκόσμια πρώτη πρεμιέρα την 29 Νοεμβρίου 2021, ημέρα Κυριακή και ώρα 19:00 (Κεντρικής Ευρώπης), από το Ομογενειακό Ραδιόφωνο Αυστρίας Hephaestus Radio. Τους ρόλους ερμήνευσαν τα μέλη της ¨Ελληνικής Θεατρικής Ομάδας Προς τον Ήλιο… (Zur Sohne…)¨. Η ραδιοφωνική απόδοση του έργου πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Συλλόγου «Hephaestus Wien – Österreichisch/Griechischer Integrationsverein»

 

 Το Ομογενειακό ραδιόφωνο «Hephaestus Radio» εδρεύει στη Βιέννη και εκπέμπει μέρος του προγράμματός του στα Fm για την αυστριακή πρωτεύουσα καθώς και μέσω διαδικτύου σε όλο τον κόσμο, αυξάνοντας συνεχώς την απήχησή του όχι μόνο στο Ελληνόφωνο κοινό αλλά και σε κοινό διαφορετικών γλωσσών με ποικίλες εκπομπές. Παράλληλα, υπάρχει και η ιστοσελίδα Hephaestus Wien, στην οποία παρουσιάζονται θέματα της Ελληνικής και παγκόσμιας επικαιρότητας σε διαφορετικές γλώσσες και φυσικά θέματα που αφορούν άμεσα την ελληνική διασπορά (https://hephaestuswien.com/).

 

Η υπόθεση:

  Σε έναν ακατάστατο βρόμικο χώρο, γεμάτο σκόνη, έπιπλα, βαλίτσες, κουτιά και πεταμένα αντικείμενα, η Μιράντα τακτοποιεί πυρετωδώς πράγματα, προκειμένου να μετακομίσει κάπου πολύ καλύτερα.

 

Λίγα επιπλέον στοιχεία.

  Το έργο είναι, όπως προαναφέρθηκε, Μονόπρακτο. Τι ακριβώς όμως είναι το Μονόπρακτο; Μονόπρακτο έργο, ή πιο συνηθισμένα «μονόπρακτο», είναι ένα σύντομο θεατρικό έργο που διαδραματίζεται σε μία πράξη ή σε μία σκηνή, σε αντίθεση με έργα που διαδραματίζονται σε πλήθος σκηνών σε μία ή περισσότερες πράξεις. Τείνουν να είναι απλούστερα και έχουν λιγότερα αντικείμενα, σκηνικά και ηθοποιούς (μερικές φορές μόνο έναν).

  Το πέρασμα είναι ένα υπαρξιακό δράμα ή πιο σωστά μια υπαρξιακή φάρσα. Μια πορεία προς την αυτογνωσία, τη μετάβαση ή τη μετακίνηση του ανθρώπου από μια κατάσταση σε μια άλλη.

 

  Καθώς ο χρόνος είναι για όλους μοιραία πεπερασμένος, περνά αμείλικτος και ολοένα λιγοστεύει, το «Πέρασμα» είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να μεταβεί από την πληγή στην ίαση, από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση, κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν κάποιος το επιθυμεί και είναι διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα…

 

 

 

Ας πούμε λίγα λόγια για τη Δελίνα Βασιλειάδη…

 

  Η Δελίνα Βασιλειάδη γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Είναι παντρεμένη κι έχει μια κόρη.

  Από μικρή εκδήλωσε την αγάπη της για την τέχνη, τη ζωγραφική τα χρώματα, το θέατρο, τα βιβλία. Μαθήτευσε από πολύ νεαρή ηλικία κοντά στη ζωγράφο μητέρα της Λιζ Βασιλειάδη, αλλά και στα εργαστήρια γνωστών δασκάλων των εικαστικών τεχνών, κυρίως του πρωτοπόρου εικαστικού Στέλιου Μαυρομάτη. Παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής σε μια πειραματική σχολή Καλών Τεχνών για παιδιά στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και συμμετείχε στις τηλεοπτικές εκπομπές της Κρατ. Τηλεόρασης «Μικροί Ζωγράφοι».

  Σπούδασε Χρηματοοικονομικά και Λογιστική στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία στη Θεσσαλονίκη, όπου, αφού και να πάρει υποτροφίες σε όλα τα έτη των σπουδών, τελικά πρώτευσε, ορκίζοντας η ίδια το έτος της. Σπούδασε  συγγραφή κινηματογραφικού σεναρίου και θεατρικού έργου, υποκριτική και σκηνοθεσία θεάτρου και κινηματογράφου στην Ακαδημία Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, ενώ παρακολούθησε πολλά σεμινάρια, και master classes για τον κινηματογράφο και το θέατρο.

  Η Δελίνα, ενώ από φοιτήτρια ξεκίνησε να εργάζεται στον Χρηματοπιστωτικό Τομέα κατέχοντας υπεύθυνη σε μεγάλη χρηματιστηριακή εταιρεία, πλέον έχει αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην τέχνη, τη ζωγραφική, το θέατρο φυσικά, τη μεγάλη της αγάπη, τη συγγραφή.

  Το 2005 απέσπασε έπαινο και τιμητική διάκριση στον Β’ Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Ποίησης της Εταιρείας Τεχνών και Γραμμάτων Πειραιά. Το 2017 συμμετείχε με το παραμύθι «Το αστεράκι» στη Νύχτα με τα παραμύθια, εκδήλωση που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Δήμο Θεσσαλονίκης στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά βραβεύτηκε από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, το αρχαιότερο λογοτεχνικό σωματείο της Ελλάδος, το θεατρικό της έργο «Πέρασμα» και από τις του 2018 είναι τακτικό μέλος της Ένωσης. Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη το παιδικό της με τίτλο «Τα χαμένα χρώματα του Ουράνιου Τόξου» αλλά και «Η Νεράιδα της Πιπίλας από την ΑΝΙΜΑ εκδ. Μέσα στο 2018 αναμένεται να κυκλοφορήσει ακόμα ένα παιδικό παραμύθι της από τις Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη.

  Για χρόνια συνεργαζόταν ως πολιτιστική συντάκτρια με blogs και με την εβδομαδιαία free press εφημερίδα Εξώστης. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται αποκλειστικά με το «φιλμ νουάρ» παίρνοντας συνεντεύξεις από ανθρώποκαλλιτεχνικού χώρου, αλλά κυρίως γράφοντας άρθρα και κριτικές για το θέατρο και τα εικαστικά.

  Έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου, έχει πρωταγωνιστήσει σε video art projects και σε ντοκιμαντέρ για την προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό, σε θεατρικές παραστάσεις, καθώς και σε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους Ελλήνων και ξένων σκηνοθετών. Έχει επιμεληθεί καλλιτεχνικά προγράμματα θεατρικών παραστάσεων και εκθέσεις ζωγραφικής, εικονογράφησε το παραμύθι «Ο Φιλάργυρος» για το βιβλίο «Παραμυθάδες και Ζωγράφοι», έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις εντός και εκτός Ελληνικών συνόρων και έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα της βρίσκονται σε συλλογές σε Ευρώπη και Αμερική και πίνακές της συμπεριλαμβάνονται σε ελληνικά και αμερικανικά βιβλία τέχνης.

  Το 2014 επιλέχθηκε να εκθέσει τη δουλειά της στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Λουξεμβούργο και κατόπιν η δουλειά της παρουσιάστηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες.

 

Η Δελίνα Βασιλειάδη

Κείμενο-Διασκευή: Δελίνα Βασιλειάδη Ερμηνεία: Ινώ Μάτσου Ραδιοσκηνοθεσία-Μοντάζ: Θεόδωρος Λιμήτσιος Μουσική: Αντώνης Παπανικολάτος Συμμετέχει και η μικρή Ίρις Πούλιος Παραγωγή: Θεατρική ομάδα «…προς τον ήλιο»

 

Πηγές:

https://www.delinavasiliadi.gr/el/about/

https://hephaestuswien.com/perasma-hr-11-20/

 https://youfly.com/theatro/perasma-apo-to-omogeneiako-radiofono-hephaestus/

https://www.kapaekdotiki.gr/product/delina-vasiliadi-perasma/

https://webradio.ert.gr/i-foni-tis-elladas/to-omogeniako-radiofono-hephaestus-ekpebi-theatro/

https://www.typosthes.gr/politismos/234380_perasma-apo-theatro-sto-radiofono

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.