Η Κλεοπάτρα εμφανίζεται με εντυπωσιακό τρόπο ενώπιον του Αντωνίου... Σκηνή από το έργο του Σαίξπηρου "Αντώνιος και Κλεοπάτρα"

Η βασίλισσα Κλεοπάτρα προσέρχεται στην περιοχή του Κνίδου ποταμού να παρουσιαστεί στον Αντώνιο προκειμένου αυτός να τις κάνει αυστηρές συστάσεις. Η παρουσία της είναι εντυπωσιακή.

 Ο Αντώνιος αντί να την τιμωρήσει τελικά την ερωτεύεται...

Ο Σαίξπηρ αναπαριστά τη σκηνή με υποδειγματικό τρόπο στο έργο του "Αντώνιος και Κλεοπάτρα"

(Διάλογος μεταξύ δύο αξιωματούχων):

ΜΑΙΚΗΝΑΣ. Εκεί πράγματι ενεφανίσθη εν όλη τη ακτινοβόλω αυτής  λάμψει, αν αι πληροφορίαι μου δεν είνε ψευδείς.

ΑΙΝΟΒΑΡΒΟΣ. Ιδού πώς ήτο. Το πλοιάριον επί του οποίου επέβαινεν, όμοιον προς απαστράπτοντα θρόνον, έλαμπεν επί του ύδατος· η μεν πρύμνα αυτού ήτον εκ χρυσού σφυρηλάτου, τα δε ιστία πορφυρά και τόσον αρωματώδη, ώστε οι άνεμοι εθώπευον αυτά ερωτύλως· αι αργυραί κώπαι, κινούμεναι ερρύθμως προς τον ήχον των αυλών, παρώτρυνον το υπ' αυτών διωκόμενον ύδωρ να επανέρχεται ταχύτερον, ωσεί ησθάνετο έρωτα προς τα κτυπήματά των. Η δε Κλεοπάτρα ήτο υπερτέρα πάσης  περιγραφής. Καθημένη υπό χρυσοκέντητον σκιάδα, υπερέβαινε κατά την καλλονήν και αυτήν την Αφροδίτην, εις την οποίαν η φαντασία ενεφύσησε κάλλος και του φυσικού ανώτερον.  Παίδες ευειδείς, όμοιοι  προς μειδιώντας έρωτας, ίσταντο εκατέρωθεν αυτής, μετά ποικιλοχρόων ανά χείρας ριπιδίων, η δ' εκ τούτων παραγομένη λεπτή αύρα εφαίνετο  αυξάνουσα μάλλον ή ελαττούσα την θερμότητα των λεπτοφυών εκείνων  παρειών, ας προσεπάθουν να δροσίσουν.

ΑΓΡΙΠΠΑΣ. Θαυμάσιον όντως θέαμα διά τον Αντώνιον!

ΑΙΝΟΒΑΡΒΟΣ. Αι θεραπαινίδες της όμοιαι με Νηρηίδας και Σειρήνας, υπήκουον εις το ελάχιστον αυτής νεύμα,  αι δε υποκλίσεις των επηύξανον τας χάριτας αυτών. Μία τούτων ενδεδυμένη ως σειρήν επηδαλιούχει, τα δε μετάξινα σχοινία εκυρτούντο υπό την αφήν των αβρών εκείνων και ευκινήτων χειρών. Οσμή δε ηδυτάτη διεχέετο από του πλοιαρίου επί τας γειτνιαζούσας όχθας. Η πόλις άπασα έσπευσε να την ίδη, ο δε Αντώνιος, καθήμενος επί θρόνου εις την αγοράν, έμεινε μόνος συρίζων εις τον αέρα· αλλά και αυτός ο αήρ, αν δεν αντέβαινεν εις τους φυσικούς νόμους, ήθελε μεταβή προς θέαν της Κλεοπάτρας, αφήνων ούτω χάσμα εν τη φύσει! 

ΑΓΡΙΠΠΑΣ. Θαυμασία αληθώς η Αιγυπτία!

Η ΟΠΟΙΑ ΦΥΣΙΚΑ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΙΓΥΠΤΙΑ ΑΛΛΑ ΕΛΛΗΝΙΔΑ

Η Κλεοπάτρα ήταν αρχαία Ελληνίδα και όχι Αιγύπτια όπως πολλοί νομίζουν. Ήταν μέλος της δυναστείας των Πτολεμαίων, μίας ελληνικής οικογένειας, μακεδονικής καταγωγής, που κυβέρνησε την Αίγυπτο μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά την Ελληνιστική περίοδο. (wikipedia)

Ο Σαίξπιρ αναφέρεται στο πεπρωμένο των ηγετών...

Το παρακάτω απόσπασμα προέρχεται από το έργο του Σαίξπιρ "Αντώνιος και Κλεοπάτρα", ο Σαίξπηρ διατυπώνει μία πικρή αλήθεια μέσα από τα χείλη του Καίσαρα Οκταβιανού.

Ο Καίσαρας ενόψει της επικείμενης αναμέτρησης του με τον Αντώνιο και των κρίσιμων αποφάσεων που πρόκειται να λάβει αναφέρεται στη μοίρα των ηγεμόνων και γενικότερα των ηγετών.

ΚΑΙΣΑΡ. "Έπρεπε να το περιμένω. Από της αρχαιοτάτης εποχής διδασκόμεθα ότι ο άρχων έχει υπέρ αυτού τας ευχάς του λαού, μέχρις ότου καταλάβη την εξουσίαν, ότι ο εκπεσών τότε μόνον αγαπάται, όταν πλέον δεν είνε άξιος αγάπης, και ότι καθίσταται επιθυμητός μόνον όταν εκλίπη. Ο λαός ομοιάζει προς φύκον κυματίζοντα επί των υδάτων, όστις φέρεται τήδε κακείσε υπό του εκάστοτε μεταβαλλομένου ανέμου  και φθείρεται εν τη αενάω ταύτη κινήσει".

Το έργο αυτό ο Σαίξπηρ το έγραψε το 1607 ή στις αρχές του 1608 και για οδηγό του είχε τον Πλούταρχο, τον οποίο ακολουθεί πιστά. Η υπόθεση του εκτυλίσσεται στη Ρώμη και στην Αλεξάνδρεια, και ανήκει στα «Ρωμαϊκά έργα» του ποιητή, μαζί με τον «Ιούλιο Καίσαρα» και τον «Κοριολανό». Οι δύο τραγικοί ήρωές του και εραστές δεν είναι παιδιά στην πρώτη τους νεότητα, όπως ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα, αλλά ώριμοι που ζουν ένα πάθος γεμάτο δύναμη και γενναιότητα ψυχής. (Εκδ. Κέδρος)

Οι ηγέτες δέχονται τις ευχές του λαού μέχρι να αναλάβουν την εξουσία και γίνονται επιθυμητοί αφού εκλείψουν, αυτό είναι το πεπρωμένο τους...

ΣΟΝΕΤΟ 29 ΣΑΙΞΠΗΡΟΥ

Σονέτο 29


Όταν σμικρύνομαι στα μάτια όλου του κόσμου,
μόνος τον εαυτό μου απόβλητο θρηνώ,
τη μοίρα μέμφομαι και λοιδορώ το φως μου
κι αναστατώνω με φωνές τον ουρανό,
και με φαντάζομαι να ‘μουν αλλιώς πλασμένος,
να ‘χω την τέχνη του ενός, το νού του άλλου,
ωραίος, φέρελπις, με φίλους προικισμένους,
και υποφέρω το μαρτύριο του Ταντάλου∙
κι εκεί που μόλις αυτομίσητος πηγαίνω,
σε συλλογίζομαι και γίνομαι μαζί σου
κορυδαλλός που από τη μαύρη γη τον αίνο
ξυπνά και ψέλνει προς το φως του παραδείσου.
Τέτοιο για μένα της αγάπης σου το κλέος
που δεν τ’ αλλάζω ούτε με σκήπτρο βασιλέως.

(μτφ απόδοση κειμένου Διονύσης Καψάλης)

Επιμέλεια άρθρου: Φωτεινή Ψημμένου, θεατρολόγος

Σονέτο 97, Σαίξπηρου

Μοιάζει χειμώνας ο καιρός μακριά από σένα,
Του χρόνου που γοργά περνά, χαρά μου μόνη!
Τι σκοτεινιά έχω νιώσει! όλα παγωμένα.
Τι γύμνια του Δεκέμβρη! καθετί ερημώνει.

Μα ήταν θέρος σα χωρίσαμε οι δύο,
Και γόνιμο φθινόπωρο, καρπούς που κάνει,
Εντός του είχε της άνοιξης λάγνο φορτίο,
Σα μήτρα χήρα που έχει ο κύρης της πεθάνει.

Για μένα όλη αυτή η σοδειά κι η ευεργεσία,
Ελπίδα ορφανού, καρπός χωρίς πατέρα·
Το θέρος είναι στη δική σου υπηρεσία,

Κι αν λείπεις, τα πουλιά σωπαίνουν στον αέρα·
Κι αν κελαηδήσουνε, η αρμονία θλιμμένη,
Η φυλλωσιά χλωμή, χειμώνα λες προσμένει.

Σονέτο 18. Σαίξπηρου

ΣΟΝΝΕΤΟ αρ.18

Να πω πως μοιάζεις με καλοκαιριά;
Μα ʼσύ ʼσαι πιο γλυκιά και μετρημένη.
Τʼ άνθια του Μάη οι ανέμοι σα θεριά
δέρνουν. Το θέρος γρήγορα πεθαίνει.

Βάνει φωτιές ο ήλιος το πρωινό
και άλλοτε η χρυσή του ειδή χλωμιάζει
-κάποτʼ η τύχη αστόλιστο, φτηνό
κάνει να δείχνει αυτό που όμορφο μοιάζει.

Μα εντός σου ο ήλιος μέρα-νύχτα καίει
κι ούτʼ ίχνος η ομορφιά σου δεν ξεφτίζει,
κι ο θάνατος δε θα ʼχει να το λέει
στα σκότη του πως ζεις και πως σʼ ορίζει.

Όσον ο κόσμος βλέπει κι ανασαίνει
θα ζει το ποίημα αυτό, να σʼ ανασταίνει.

Σονέτο 18. Σαίξπιρου

Πώς  να  σε  πω  —  καλοκαιριάτικο  πρωί;   Έχεις  πιο  εύκρατη  μορφή,  πιο  ερασμία·   γνωρίζω  ανέμους  που  κι  ο  Μάης  φυλλορροεί,   τα  καλοκαίρια  έχουν  πάντα  προθεσμία.

 Κάποτε  καίει  ο  επουράνιος  οφθαλμός   και  της  χροιάς  του  ο  χρυσός  συχνά  θαμπώνει,   κάποιος  μοιραίος  του  καιρού  αναπαλμός   την  ομορφιά  της  ομορφιάς  απογυμνώνει. 

Μα  εσύ  αιώνιο  θα  έχεις  καλοκαίρι   κι  η ομορφιά  σου  δεν  θ'  απαλλοτριωθεί,   δεν  θα  επαίρεται  ο  Άδης  πως  σε  ξέρει   καθώς  θα  γράφεσαι  στου  χρόνου  την  ροή.

Όσο  ζουν  άνθρωποι  και  βλέπουν,   σ’  αυτούς  του  στίχους  θα  γυρίζουν  και  ζωή  θα  σου  χαρίζουν. 

μτφ  Διονύσης  Καψάλης