Ο Διόνυσος με το αυγό

 ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΜΕ ΑΥΓΟ

Πήλινη προτομή Διονύσου με κάνθαρο και αυγό, σύμβολο ευγονίας και αναγέννησης.

380-360 π.Χ.

Αθήνα, Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου

DIONYSOS HOLDING AN EGG

Terracotta figurine of God Dionysos holding a cup (kantharos) and an egg, believed to be a symbol of fertility and rebirth.

380-360 B.C.

Athens, Paul & Alexandra Canellopoulos Museum

Η σύνδεση των Κουδουνοφόρων Αράπηδων της Νικίσιανης Καβάλας με την Αρχαία Ελλάδα

 Υπάρχει  βέβαια  και  μια  ερμηνεία  μάλλον  εγγύτερη  στην  πραγματικότητα,  σύμφωνα  με  την οποία  το  έθιμο  των  κουδουνοφόρων  Αράπηδων  της  Νικήσιανης  Παγγαίου,  που  τελείται  κάθε  χρόνο ανήμερα  των  Φώτων  ,  έχει  τις  ρίζες  του  στη  διονυσιακή  λατρεία,  που  ήταν  πολύ  διαδεδομένη  στην περιοχή.  

Άλλωστε  το  Παγγαίο  ήταν  το  ιερό  βουνό  του  Διονύσου  και  πιθανότατα  στις  κορυφές  του υπήρχε  και  το  μαντείο  του  θεού.  Τα  στοιχεία  του  εθίμου,  που  μας  επιτρέπουν  να  το  συσχετίσουμε  με  την πανάρχαια  διονυσιακή  λατρεία,  είναι  η  μεταμφίεση  των  ανδρών  με  προβιές  ζώων  και  με  κάλυμμα κεφαλής  από  μαύρο  τραγίσιο  δέρμα,  αλλά  και  το  στοιχείο  της  ανάστασης  του  νεκρού  αρχηγού  της  μιας ομάδας,  μετά  τη  θανατηφόρα  μονομαχία  του  με  τον  αντίπαλο  αρχηγό,  πάντα  στο  πλαίσιο  της θεατρικότητας  του  εθίμου,  που  συμβολίζει  την  ανανέωση  της  ζωής  και  της  φύσης.  Για  το  συσχετισμό  με τη  διονυσιακή  λατρεία  δες  και  το  βιβλίο  Ανατολική  Μακεδονία  –Θράκη:  λαογραφικό  Οδοιπορικό,  έκδοση Περιφέρειας  Α.Μακεδονίας  –Θράκης,  σελ  66.Στιγμιότυπα  από  το  ίδιο  το  έθιμο  μπορεί  να  δει  κανείς  στη διεύθυνση:  http://www.youtube.com/watch?v=a_twl5oG2nE  (προσπέλαση  8.9.2013).   

Πλούτος και Διόνυσος σε κρατήρα του 4 αι. π.Χ.

Διόνυσος και Πλούτος (δεξιά), σε ερυθρόμορφο αττικό κρατήρα του 4ου αι. π.Χ. που βρέθηκε στην Καμπανία. Ο Πλούτος κρατά μια κούπα σε μορφή κεράτου...

 

Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια.

Τα μεγάλα ή εν Άστυ Διονύσια ήταν μία σημαντική εορτή της αρχαίας πόλης των Αθηνών με δημόσιο χαρακτήρα και ανοιχτή στους  μη Αθηναίους.

Η γιορτή

Γιορτάζονταν το μήνα Ελαφηβολιώνα (δηλαδή Μάρτιο-Απρίλιο). Κατά τη διάρκεια της πανελλήνιας γιορτής των Διονυσίων, η Αθήνα ζούσε μεγάλες μέρες.

Έφταναν αντιπρόσωποι από όλες τις συμμαχικές πόλεις, προσκόμιζαν τους φόρους και παρακολουθούσαν τους δραματικούς αγώνες.
Στη γιορτή «επιστατούσε ο επώνυμος άρχων της πόλης».

Κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ. οι συγγραφείς που διαγωνίζονταν στους αγώνες όφειλαν να καταθέσουν μια τριλογία (όπως η σωζόμενη Ορέστεια του Αισχύλου) και ένα σατυρικό δράμα (όπως ο Κύκλωψ του Ευριπίδη), που απαραίτητα έπρεπε να έχουν σχέση μεταξύ τους.

Η γιορτή διαρκούσε εννιά μέρες. Την πρώτη διεξαγόταν ο προάγων στο Ωδείο του Περικλή δίπλα στο θέατρο του Διονύσου, όπου οι ποιητές που είχαν επιλεγεί από ειδική επιτροπή παρουσίαζαν τα έργα τους.

Σε ανάμνηση της άφιξης του Διονύσου από τις Ελευθερές στην Αθήνα, γινόταν κάθε χρόνο η συμβολική αναπαράσταση του ταξιδιού του. Το λατρευτικό άγαλμα του θεού, την παραμονή και μετά τη δύση του ήλιου, κατέληγε στη μόνιμη θέση του στο ιερό, κοντά στο θέατρο.
Όταν στην πόλη έφτανε η είδηση της παρουσίας του θεού, ξεκινούσε σειρά γιορταστικών και θεατρικών εκδηλώσεων.

Το πρόγραμμα...

Την πρώτη επίσημη μέρα της γιορτής γίνονταν λατρευτικές πομπές για το Διόνυσο που κατέληγαν στο ιερό του Διονύσου Ελευθερέα, καθώς και ο διθύραμβος. Τη δεύτερη παρουσιάζονταν πέντε κωμωδίες. Την τρίτη, τέταρτη και πέμπτη μέρα διδάσκονταν τραγωδίες, μια τετραλογία την ημέρα. Την τελευταία μέρα γινόταν στο θέατρο γενική συνέλευση.

Η πόλη των Αθηνών προβάλλονταν και προπαγανδίζονταν με τον πιο επιτυχημένο τρόπο μέσω αυτών των εορτών...