Τι συμβαίνει στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Σε αυτή την εκπομπή γίνεται απόλυτα κατανοητό τι έχει γίνει στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Πώς η Αμερική παίζει τελικά στα δάκτυλα τη Ρωσία. Και γιατί οι λαοί της πρώην ΕΣΣΔ προτιμούν να χάσουν εδάφη προκειμένου να ξεφύγουν από τα νύχια των Ρώσων και να ενταχθούν στη Δύση.

 

Πριν και μετά την πτώση. Θάνος Βερεμης

Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης οι Ρώσοι γνώρισαν συρροή επισκεπτών στη χώρα τους: δυτικούς συμβούλους, τραπεζικούς επενδυτές, πολιτικούς επιστήμονες με προβλέψεις για το μέλλον και αρκετούς απατεώνες. Οι περισσότεροι από αυτούς προσπαθούσαν να πείσουν τους ζαλισμένους ντόπιους ότι η δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία ήταν το αποτελεσματικότερο προϊόν της προόδου.

Οι Ρώσοι έβλεπαν με δέος τους Δυτικούς και τις μεταρρυθμίσεις που επαγγέλλονταν. Πέρασαν και αυτοί από τα στάδια της κατάρρευσης, της ανεργίας και της καταδολίευσης της κρατικής περιουσίας από γηγενείς και ξένους ολιγάρχες.

Η σημερινή εικόνα της Ρωσίας του Βλαντιμίρ Πούτιν κατασκευάστηκε επί προεδρίας του Μπόρις Γέλτσιν, ο οποίος ακολούθησε κάθε δυτική συμβουλή εκείνης της εποχής. Το καθεστώς Πούτιν πιστεύει ότι ο δυτικός κόσμος κατέστρεψε σκόπιμα τη Ρωσία, κερδίζοντας τον Ψυχρό Πόλεμο σε καιρό ειρήνης.

Αν το πιο επικίνδυνο χαρα-κτηριστικό της Σοβιετικής Ενωσης ήταν η στρατιωτική της ετοιμότητα, οι χαράκτες της αμερικανικής ασφάλειας φρόντισαν μετά το 1990 να μην ανακύψει αυτός ο κίνδυνος για τον δυτικό κόσμο. Η σημερινή μακρόσυρτη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας αποτελεί ζωντανή απόδειξη της στρατιωτικής παρακμής των Ρώσων.

Τα χειρότερα χρόνια για τους Ρώσους ήταν η περίοδος ανάμεσα στο 1988 και το 1998. Μετά άρχισε η βελτίωση. Το ρούβλι υποτιμήθηκε, οι εξαγωγές αυξήθηκαν και η τιμή του πετρελαίου σημείωσε άνοδο. Ομως η κοινωνία έπασχε από τις αναταράξεις των αλλαγών, με πτώση του προσδόκιμου ορίου ζωής και τις επιπτώσεις της παρηγοριάς του αλκοολισμού.

Από τα βιβλία για τον Πούτιν το πιο περιεκτικό είναι του Φίλιπ Σορτ (Henry Holt and Company, 2022). Πρόκειται για περιγραφή της καταγωγής του από εργατική οικογένεια και της ροπής του προς τις μυστικές οργανώσεις. Η KGB τον επιστράτευσε την τελευταία χρονιά του στο πανεπιστήμιο και τον απέσπασε στην ανατολική Γερμανία όπου έζησε την πτώση του σοβιετικού κόσμου. Οταν επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη ανέλαβε να διεισδύσει στο δημοκρατικό κίνημα. Σε μικρό διάστημα έγινε αντιδήμαρχος με δήμαρχο της πόλης τον Ανατόλι Σομπτσάκ, έναν από τους πρωταγωνιστές της Περεστρόικα. Παρά τον υπάκουο χαρακτήρα του, ο Πούτιν δεν κατάφερε να αποδεχθεί τη διάλυση της πατρίδας του. Ηταν αυτό το στοιχείο που του εξασφάλισε την προεδρία της Ρωσίας.

Η εποχή εκείνη ήταν της μεγάλης αξιοπιστίας των ΗΠΑ στον κόσμο. Οι διανοούμενοι διπλωμάτες της υπερδύναμης φάνταζαν υπεράνθρωποι. Είναι κρίμα ότι πέτυχαν τόσο λίγα για να κερδίσουν τη Ρωσία και την ειρήνη στην περιοχή.

* O κ. Θάνος Βερέμης είναι ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ.

Πηγή Καθημερινή 

Η σταύρωση της Μακεδονίας.Γράφει ο Κώστας Λάμπος

Πολύ συχνά εμφανίζονται γεωπολιτικές σκοπιμότητες που επιτρέπουν σε γειτονικές και επεκτατικές δυνάμεις να δημιουργούν ψευδείς ‘συνειδήσεις μειονότητας’ και ‘τεχνητές εθνικές ταυτότητες’, ως προγεφυρώματα για αλυτρωτισμούς και ιμπεριαλιστικές παρεμβάσεις που φτάνουν μέχρι την βίαιη διάλυση χωρών. Περίπτωση τεχνητής εθνικιστικής ταυτότητας αποτελεί η μουσουλμανική θρησκευτική μειονότητα των Ελλήνων πολιτών της Δυτικής Θράκης, όπως ορίζεται στην Συνθήκη της Λωζάνης (1923), την οποία η Τουρκία προσπαθεί με κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο και τρόπο να την εμφανίσει, στην διεθνή κοινότητα και παρά τις διεθνείς συνθήκες, ως τουρκική μειονότητα με απώτερο στόχο την προσάρτησή της, όπως ακριβώς έκανε και με τους, εθνοτικά Τούρκους, πολίτες της ανεξάρτητης Δημοκρατίας της Κύπρου, μέλους του ΟΗΕ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.

Χαρακτηριστική περίπτωση, σφετεριστή εθνικής ταυτότητας αποτελεί η πολιτική ηγεσία της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (π.Γ.Δ.Μ.), της σήμερα, ελέω ιμπεριαλιστικής πίεσης σε βάρος της Ελλάδας, λεγόμενης ‘Βόρειας Μακεδονίας’, που επανάφερε στο προσκήνιο αλλά με εντελώς διαφορετικό φορτίο το παλιό ‘Μακεδονικό Ζήτημα (ΜΖ)’.

Εκείνο το ΜΖ ήταν μέρος του ‘Ανατολικού Ζητήματος’, ως πρόβλημα διαμελισμού της παραπαίουσας οθωμανικής αυτοκρατορίας και ξεκινάει περίπου από το 1870 ως σύγκρουση της Βουλγαρικής και της Σέρβικης εθνικής ταυτότητας που διεκδικούσαν εδάφη από την περιοχή που την θεωρούσαν ως περιοχή της αρχαίας ελληνικής Μακεδονίας με συνέπεια την σύγκρουσή τους με την Ελληνική ταυτότητα. Τελικά με τους βαλκανικούς πολέμους που μεσολάβησαν και την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας το παλιό Μακεδονικό Ζήτημα έκλεισε με την συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913 και του Νεϊγί το 1919, με ανταλλαγή πληθυσμών και ορισμό των συνόρων.

Με την νέα του μορφή, ως ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος, το άνοιξε η Σοβιετική Ένωση, (ΕΣΣΔ), στην προσπάθειά της να δημιουργήσει, κόντρα στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Γερμανία και τις Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής, ελεύθερη και ασφαλή διέξοδο στο Αιγαίο και από εκεί στη Μεσόγειο και στον Ατλαντικό. Αυτό το έργο η ΕΣΣΔ το ανάθεσε στην από το Κρεμλίνο ελεγχόμενη Κομμουνιστική Διεθνή (Komintern) και αυτή με τη σειρά της το ανάθεσε στην περιφερειακή Βαλκανική Κομμουνιστική Ομοσπονδία. «Οι αποφάσεις της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας, για την ίδρυση ενός αυτόνομου μακεδονικού κράτους, προκάλεσαν γενική αναστάτωση στην ελληνική αριστερά, τόσο κατά τη διεξαγωγή του 5ου Συνεδρίου της Διεθνούς, το καλοκαίρι του 1924, όσο και μετά την ανακοίνωση της απόφασης της Βαλκανικής Ομοσπονδίας. Το ΣΕΚΕ(κ) διακοίνωσε προς κάθε κατεύθυνση την απορριπτική του θέση. Μάλιστα, εμπόδισε την κοινοποίηση των αποφάσεων αυτών στα κομματικά μέλη και έστειλε έγγραφη διαμαρτυρία στη Βαλκανική Κομμουνιστική Ομοσπονδία. Ακόμη και στην ίδια την ηγεσία του κόμματος, τόσο ο Γραμματέας, Θ. Αποστολίδης όσο και ο δεύτερος τη τάξει Γιάννης Κορδάτος απέρριπταν χωρίς δεύτερη συζήτηση το σύνθημα περί ανεξαρτησίας της Μακεδονίας. Λίγο πριν διεξαχθεί το Έκτακτο Συνέδριο του Κόμματος στα τέλη Νοεμβρίου του 1924, έδωσαν τελικά στη δημοσιότητα τις Αποφάσεις της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Συνδιάσκεψης, με μοναδικό στόχο να προετοιμαστούν καλύτερα τα μέλη για να τις αντικρούσουν. Ωστόσο, λόγω του γεγονότος ότι στο Συνέδριο θα συνεχιζόταν αυτό που οι Σοβιετικοί θεωρούσαν ως ελληνική ‘ανταρσία’, η Κομιντέρν έστειλε τα μέλη της εκτελεστικής της επιτροπής, Ντ. Μανουηλίσκι και Ριχ. Σμέραλ, προκειμένου να επέμβουν, αν παρίστατο ανάγκη. Υπό την επιθετική παρέμβαση του Μανουηλίσκι, εν μέσω έντονων αντιδράσεων, το Συνέδριο όχι μόνο αποδέχθηκε την «μπολσεβικοποίηση» του κόμματος, και την απόλυτη υπαγωγή του στην Κομμουνιστική Διεθνή, αλλά υιοθέτησε και την πολιτική της Κομιντέρν για το Μακεδονικό. Και αυτό, παρά την επιμονή των διαφωνούντων ότι στο ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας δεν ήταν δυνατό να έχει υπόσταση η πολιτική της Διεθνούς. Η Απόφαση περί Ανεξάρτητου Μακεδονικού Έθνους δόθηκε στη δημοσιότητα στις 6-7 Φεβρουαρίου του 1925, στην οποία δηλωνόταν ότι το ΚΚΕ θεωρούσε ως απόλυτα αποδεκτό το δικαίωμα των «λαών» της Μακεδονίας για αυτοδιάθεση. Μόλις δημοσιεύθηκε ξέσπασε ένα κύμα διώξεων εις βάρος των μελών του κόμματος ενώ στην ελληνική Μακεδονία επικράτησε πραγματικό χάος με κύριο αποτέλεσμα την ένταση των εθνικιστικών προστριβών. Εξαιτίας της κατάστασης αυτής δύο μήνες αργότερα, η ΚΕ του ΚΚΕ έστειλε εγκύκλιο στην οργάνωση Μακεδονίας που αναφερόταν στο χάος που επικρατούσε εκεί και στην ουσία υιοθετούσε την άποψη ότι το κόμμα παρασύρθηκε λόγω επαναστατικού ρομαντισμού. Μάλιστα, από τη στιγμή εκείνη και ύστερα ξεκίνησε μια διαρκής, δημόσια σε αρκετές περιπτώσεις, συζήτηση για την ορθότητα της απόφασης αυτής. Ακόμη και ο ίδιος ο Γραμματέας του ΚΚΕ Παντελής Πουλιόπουλος παραδέχθηκε από τις στήλες του Ριζοσπάστη, στα 1927, ότι η πολιτική του ΚΚΕ ήταν απολύτως εσφαλμένη. Σε ανάλογη αρθρογραφία είχαν επιδοθεί και τα ιστορικά στελέχη Αποστολίδης, Κορδάτος και Μάξιμος».

Ο, δια Μιχαήλ Γκορμπατσώφ και Μπορίς Γέλτσιν ιστορικός συμβιβασμός του σοβιετικού, κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού, δηλαδή της σοβιετικής νομενκλατούρας, με τον ηγεμόνα του Δυτικού καπιταλισμού για το ‘ειρηνικό πέρασμα’ στην οικονομία της ‘ελεύθερης’ αγοράς, άφησε ελεύθερο το πεδίο άσκησης γεωπολιτικής ισχύος στον, κατά τα φαινόμενα, μοναδικό παίκτη στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, τις Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής. Έτσι η υπόθεση της γεωπολιτικής ισορροπίας επανασχεδιάζεται, αλλά τώρα με στόχο να περιοριστεί η επιρροή της Ρωσίας στα Βαλκάνια και να εμποδιστεί ‘η έξοδός της στο Αιγαίο’. Η σύγχρονη ‘Βόρεια Μακεδονία’ αποτελεί αντικείμενο σχεδιασμού δεκαετιών του ΝΑΤΟ και των αμερικάνικων μυστικών υπηρεσιών, με σκοπό, πέρα από τον αποκλεισμό της Ρωσίας, την αποδυνάμωση, την προτεκτορατοποίηση και τον ακρωτηριασμό της Ελλάδας η οποία πάσχιζε και πασχίζει να οριστικοποιήσει την εθνική ταυτότητά της ως μια ανεξάρτητη χώρα στα πλαίσια μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης, πράγμα δύσκολο γιατί η ΕΕ δεν απόκτησε ακόμα τη δική της ταυτότητα και παραπαίει μεταξύ νεογερμανισμού και αμερικανισμού.

Το ιδεολογικό περιτύλιγμα για τον σφετερισμό της ιστορίας της Μακεδονίας, υπήρξε το κακότεχνο κατασκεύασμα περί ‘μακεδονικής εθνικότητας και μακεδονικής γλώσσας’. Επειδή, όμως, δεν υπήρχε ούτε στην σοβιετική, αλλά ούτε και στην αμερικανική εκδοχή ‘μακεδονική εθνικότητα’ ούτε και ‘μακεδονική γλώσσα’, αυτά έπρεπε να δημιουργηθούν. Ωστόσο η αρχαία Μακεδονία ένα από τα πολλά ελληνικά κράτη της αρχαιότητας, με ελληνική εθνότητα και ελληνική γλώσσα και ελληνικό πολιτισμό δεν προσφέρονταν ως ‘πατρίδα’ ενός σλάβικου πληθυσμού που ήρθε στην περιοχή των Βαλκανίων περίπου οκτακόσια χρόνια μετά, από τότε που τα ελληνικά κράτη της αρχαιότητας υποτάχτηκαν στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία και καμία σχέση δεν μπορεί να έχει με την αρχαία Ελλάδα. Γεγονός που το ομολογεί τόσο ο ίδιος ο πρώτος πρόεδρος της λεγόμενης ‘πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας’ Κύρο Γκλιγκόρωφ, όσο και ο πρώην υπουργός εξωτερικών της πΓΔΜ. Και το χειρότερο ονομάζουν ‘Μακεδονία’ μια περιοχή που στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως Παιονία και αργότερα ως Vardarska, η οποία ουδέποτε ανήκε στην επικράτεια της αρχαίας Μακεδονίας με εξαίρεση την μικρή περιοχή ‘Μοναστήρι’ (Bitola).

Φαίνεται όμως πως η τακτική κίνηση του Τίτο, το 1944, να ονόμασει την Vardarska σε ‘Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας’, προφανώς βάσει μακροπρόθεσμων σχεδιασμών, γεγονός που εντάσσεται στην στρατηγική επιλογή του, για να διαχωρίσει τη θέση του από την Βουλγαρία που προσχώρησε στο σοβιετικό μπλοκ, με αντάλλαγμα την ανοχή και την εύνοια της Δύσης προς το γιουγκοσλαβικό καθεστώς. Έτσι με την βοήθεια της δυτικής προπαγάνδας, δημιουργήθηκε το έδαφος για την ανάπτυξη ζιζανίων στο σώμα της Βαλκανικής Χερσονήσου και ιδιαίτερα στο τρίγωνο Σκόπια, Βουλγαρία και Ελλάδα. Πάνω σε αυτό το έδαφος η αμερικανοκαθοδηγούμενη συμμορία Γκρουέφσκι σκέφτηκε ότι, για να μοιάζουν οι σκοπιανοί με τους αρχαίους Μακεδόνες, που μιλούσαν κι’ έγραφαν την ελληνική γλώσσα, θα έπρεπε να απεκδυθούν τα χαρακτηριστικά της βουλγάρικης ενθότητάς τους και να μετονομάσουν την βουλγάρικη διάλεκτό τους σε ‘μακεδονική γλώσσα’, της οποίας το πρώτο αλφάβητο δημιουργήθηκε, κάπου μεταξύ των μεταναστών στις ΕΠΑ και στον Καναδά, πριν από μόλις 75 χρόνια, δηλαδή μετά την ενέργεια του Τίτο, σύμφωνα με πρόσφατη ομολογία του Zoran Zaev. Ένας άλλος πρώην πρωθυπουργός των Σκοπίων ο Λιούμπτσο Γκεοργκιέφσκι διερωτάται, «γιατί δεν γράφεται πουθενά, δεν συζητείται πουθενά και γιατί έχει παραμείνει κρυφό, ότι πριν από την κωδικοποίηση της ‘μακεδονικής’ γλώσσας, μιλούσαμε τη βουλγαρική γλώσσα;» Κάπως έτσι κατασκευάζονται πλαστές, νόθες και τοξικές εθνικές ταυτότητες, οι οποίες για να επιβιώσουν χρειάζεται να τραφούν με αίμα, καταστροφές και υποδούλωση στους λαθροκατασκευαστές ψεύτικων εθνικών ταυτοτήτων. Να σημειωθεί μάλιστα ότι περισσότεροι από το 35% του πληθυσμού αυτής της ‘χώρας’ δεν είναι σλάβοι και το 25% είναι Αλβανοί που εκπροσωπούνται από αλβανικά πολιτικά κόμματα, έχουν επιβάλλει ως δεύτερη επίσημη γλώσσα την αλβανική γλώσσα με ξεχωριστό αλβανικό πανεπιστήμιο και αρνούνται ότι είναι σλάβοι.

Η τεχνητή κατασκευή ‘εθνών’ και πλαστών εθνικών ταυτοτήτων γίνεται κατανοητή ως γεωπολιτικό κατασκεύασμα, ως επιλογή των επίδοξων παγκόσμιων ηγεμόνων, αλλά ακατανόητη, όταν την νομιμοποίηση αυτής της ‘κλεψίτυπης εθνικής ταυτότητας’ την αναλαμβάνουν εργολαβικά, για λογαριασμό των ιμπεριαλιστών, με αντάλλαγμα την κομματική νομή της πολιτικής εξουσίας, ελληνικές κυβερνήσεις, στο όνομα της σύγχρονης Ελλάδας, με ότι αυτό συνεπάγεται. Αφού είναι βέβαιο ότι τέτοιες ‘κατασκευές’ φτιάχνονται για να κουβαλάνε μαζί τους αλυτρωτισμούς, όπως υποστηρίζει ο Stefan Troebst, καθηγητής της Πολιτιστικής Ιστορίας της Ανατολικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας, που αναλύει πως όπου «υπάρχει μια βόρεια Μακεδονία, αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει και μια νότια. Αυτό εγείρει το ερώτημα κατά πόσο και οι δύο πρέπει κατά κάποιον τρόπο να ανήκουν μαζί και πρέπει να ενωθούν ανάλογα», ως ένα ενιαίο κράτος με ‘εθνική μακεδονική ταυτότητα’ και την αναγνώριση μιας βουλγάρικης διαλέκτου ως ‘εθνικής μακεδονικής γλώσσας’, που ιστορικά δεν υπήρχαν αλλά αυθαίρετα δημιουργήθηκαν με την λεγόμενη Συμφωνία των Πρεσπών. Απάντηση, βέβαια στο ερώτημα του Stefan Troebst θα δώσει η συνεχώς πλαστογραφούμενη ιστορία, κι’ αν τα καταφέρει, μέχρι τότε όμως το ερώτημα παραμένει γιατί μια χώρα, όπως η Ελλάδα, παραχωρεί ανύπαρκτες ταυτότητες και μάλιστα σε βάρος της ίδια της ιστορίας και της υπόστασής της;

Κι’ επειδή ενός κακού μύρια έπονται, τα πράγματα μπερδεύονται συνεχώς, μέχρι που η Βουλγαρία απευθυνόμενη στους Σκοπιανούς τους κουνάει το δάχτυλο και τους απειλεί ότι θα ασκήσει βέτο, αρνούμενη την είσοδο της λεγόμενης ‘Βόρειας Μακεδονίας’ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταγγέλλοντάς τους «ότι δεν είναι αυτό που νομίζουν και ισχυρίζονται». Εναπόκειται στα ‘μεγάλα αφεντικά’ να λύσουν με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο και αυτό τον βιασμό της ιστορίας, προφανώς με αναγνώριση από την μεριά της Βουλγαρίας της ‘μακεδονική γλώσσας’ ως μια από τις επίσημες γλώσσες της χώρας, καθώς και της ‘μακεδονικής ταυτότητας’ αφού τα Σκόπια αναγνωρίσουν ότι η γλώσσα τους είναι τεχνητή και η εθνοτική τους ταυτότητα είναι βουλγαρική.

Μπερδεμένη ιστορία θα σκεφτείτε. Κι’ έχετε δίκιο, γιατί η ιστορία γράφετε και από κομπογιαννίτες και γύπες και άλλα αρπακτικά. Για ένα από αυτά μας ενημερώνει η γνωστή βυζαντινολόγος, Ελένη Γλύκαντζη-Αρβελέρ, στο βιβλίο της «Μια ζωή χωρίς άλλοθι»: «Βρίσκομαι στο σπίτι του εφοπλιστή Γιάννη Λάτση. Είναι η εποχή του ‘Μακεδονικού’. Πάνω στην κουβέντα λέω, γελώντας, του Γιάννη: “Καπετάνιε, τι γίνεται μ’ αυτά τα Σκόπια; Δεν τ’ αγοράζεις, να ησυχάσουμε;”. Μου λέει: ‘Έτσι όπως τα ’χουν κάνει, δεν πωλούνται πια. Τα έχει αγοράσει άλλος’. Ποιος; τον ρωτώ. ‘Ο Σόρος τα έχει αγοράσει. Ειδάλλως, θα τα είχα αγοράσει εγώ και θα ησυχάζαμε’». Από άλλη πηγή μαθαίνουμε ότι: «Πουθενά αλλού δεν αναλώνει ο Σόρος περισσότερα χρήματα και ενέργεια για την υποστήριξη μιας κυβέρνησης απ’ ό,τι στην πΓΔΜ. Ο Σόρος είναι ο σωτήρας της ‘Μακεδονίας’. Η ίδια η Connie Bruck, σε άλλη ευκαιρία, μας πληροφορεί για το πότε, πού και πώς ξύπνησε το φιλανθρωπικό ενδιαφέρον του ‘σωτήρα της Μακεδονίας’: «Όταν ο Σόρος έφτασε στα Σκόπια τον Σεπτέμβριο του 1992, στο πλαίσιο μιας περιοδείας του για την επέκταση του ιδρύματός του σε όλα τα κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ. Προτού πάει εκεί, βρισκόταν στη Βουλγαρία, όπου ένα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ιδρύματός του στη Σόφια τού παρουσίασε την κυρίαρχη βουλγαρική άποψη για το θέμα: Δεν υπάρχει μακεδονική εθνότητα και οι έντονες προσπάθειες να εδραιωθεί αυτή η ταυτότητα κρύβουν τις κληρονομημένες από τον Τίτο αλυτρωτικές διαθέσεις». Έτσι βρέθηκε η ευκαιρία που ζητούσε ο Σόρος και φυσικά την άρπαξε.

Τελικά, φαίνεται πως όταν οι συνειδήσεις των δημιουργών της ιστορίας, δηλαδή των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, δηλαδή, της εργαζόμενης κοινωνίας/ανθρωπότητας ‘ξεκουράζονται’, τότε πιάνουν δουλειά οι μάγειροι, δηλαδή οι πλαστογράφοι της ιστορίας. Το ποιοι ήταν οι ‘οι πρόθυμοι ηλίθιοι’ και βοηθοί του μάγειρα αυτής της πονεμένης ιστορίας, το γράφει στο μεταξύ η γενική ιστορία της ευρύτερης περιοχής. Κι’ είμαστε μόνο στην αρχή της εξάπλωσης αυτής της εθνικιστικής τοξικότητας που αργά ή γρήγορα θα ξανακάνουν τα Βαλκάνια μπαρουταποθήκη της ευρύτερης περιοχής, αν όχι της Ευρώπης και του κόσμου.

ΥΓ. Το παραπάνω κείμενο αποτελεί ένα μικρό κεφάλαιο βιβλίου που γράφτηκε πριν από ένα χρόνο και βρίσκεται υπό έκδοση και όπως θα διαπιστώσει κάθε προσεχτικός αναγνώστης, ενώ δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι, οι αγγλοσαξονικές δυνάμεις που επιδιώκουν να ηγεμονεύσουν πάνω σε ολόκληρο τον πλανήτη, μέσω της πλήρους υποταγής της Ευρώπης, του στραγγαλισμού της Ρωσίας και την διάλυση της Κίνας, επέλεξαν, με την βοήθεια ‘χρήσιμων ηλίθιων νοσταλγών του ναζισμού’, να παγιδεύσουν δια του νεοτσαρισμού την ρώσικη αρκούδα στις πεδιάδες της Ουκρανίας ξεριζώνοντας και καταστρέφοντας τον λαό της, κι’ όχι μόνο, με απρόβλεπτες ακόμα παγκόσμιες εξελίξεις.

Μήπως ήρθε η ώρα της κοινωνίας/ανθρωπότητας να καταργήσει τα αυταρχικά, εξουσιαστικά και πολεμοκάπηλα καπιταλιστικά μοντέλα διακυβέρνησης και να επιλέξει την κοινωνική αυτοδιεύθυνση στη μορφή της άμεσης αταξικής οικουμενικής δημοκρατίας;

Μήπως η Ευρώπη αποφασίσει να αποστασιοποιηθεί από τους αναστολείς και τους εχθρούς της προόδου, της ευημερίας και της ειρήνης και να ξαναμπεί μπροστά για να προχωρήσει η ανθρωπότητα στην επόμενη ανώτερη φάση της διαχρονικής πορείας της;

Μήπως τα μονοδιάστατα αλλοτριωμένα Εγώ μας πρέπει να επιστρέψουν στο Εμείς, στο συλλογικό υποκείμενο της ιστορίας, ως δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, ως πολυδιάστατοι άνθρωποι, για την εξασφάλιση ενός δημιουργικού, ειρηνικού και αξιοβίωτου μέλλοντος;

___________________

ΠΗΓΗ: www.anixneuseis.gr

Νίκος Μαραντζίδης: Ο ελληνικός Εμφύλιος, η ΕΣΣΔ και η μάχη των Αρχείων H πρόσφατη δημοσιοποίηση μέσω Τwitter, από τον καθηγητή Σεργκέι Ραντζένκο, εγγράφων από τα ρωσικά αρχεία, που δείχνουν τη στενή εμπλοκή των Σοβιετικών στον ελληνικό Εμφύλιο προκάλεσε σε πολλούς αίσθηση. Οι «αποκαλύψεις» για τον ρόλο της ΕΣΣΔ αναζωπύρωσαν ένα θαμμένο ενδιαφέρον

H πρόσφατη δημοσιοποίηση μέσω Τwitter, από τον καθηγητή Σεργκέι Ραντζένκο, εγγράφων από τα ρωσικά αρχεία, που δείχνουν τη στενή εμπλοκή των Σοβιετικών στον ελληνικό Εμφύλιο προκάλεσε σε πολλούς αίσθηση. Οι «αποκαλύψεις» για τον ρόλο της ΕΣΣΔ αναζωπύρωσαν ένα θαμμένο ενδιαφέρον.







Μεταξύ άλλων, δημοσιοποιήθηκε το από 23/9/1947 αποκρυπτογραφημένο μήνυμα σχετικά με τα αιτήματα βοήθειας που απεύθυνε το ΚΚΕ στην ΕΣΣΔ: «Τα αιτήματα του Ζαχαριάδη έχουν ικανοποιηθεί πλήρως, εκτός από δύο σημεία», ενημέρωνε ο υπουργός Εξωτερικών Μολότοφ τον Στάλιν, «1. Αντί για τα 60 κανόνια ορεινού τύπου που ζητήθηκαν, τα οποία δεν διαθέτουμε, στέλνουμε την αντίστοιχη ποσότητα σε γερμανικά 37 χλστ. αντιαρματικά κανόνια και πυρομαχικά για αυτά. Σύμφωνα με τον Βασιλέβσκι (στρατάρχης, αναπληρωτής υπουργός Αμυνας), τέτοια κανόνια έχουν ξανασταλεί στους Ελληνες και έμειναν ικανοποιημένοι. 2. Δεν μπορεί να ικανοποιηθεί το αίτημα παροχής υποδημάτων και ρουχισμού, λόγω έλλειψης στρατιωτικών στολών και υποδημάτων ξένου τύπου. 100 χιλ. δολάρια θα σταλούν στον Ζαχαριάδη μέσω του τμήματος του συντρόφου Σούσλοφ (επικεφαλής του Διεθνούς Τμήματος της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ). Εχει ανατεθεί στον Λαβρέντιεβ (πρεσβευτής της ΕΣΣΔ στο Βελιγράδι) να πληροφορήσει προσωπικά ή μέσω ατόμου της εμπιστοσύνης του προφορικά τον Ζαχαριάδη σχετικά με όλα όσα του αποστέλλουμε».

Το έγγραφο, εντούτοις, είχε εντοπιστεί αρκετά χρόνια νωρίτερα στα Ρωσικά Κρατικά Αρχεία Νεότερης Ιστορίας (RGANI, Fond 89, opis 48, delo 21), και δημοσιοποιηθεί μεταφρασμένο στον τόμο «Η Ελλάδα και οι πρώην Ανατολικές χώρες στον Ψυχρό Πόλεμο. Ανέκδοτες αρχειακές πηγές από την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία, την Ανατολική Γερμανία και τη Σοβιετική Ενωση» (2015, σελ. 206) που επιμελήθηκαν οι ιστορικοί Στράτος Δορδανάς και Ελένη Πασχαλούδη στο πλαίσιο μιας ευρύτερης έρευνας στην οποία θα αναφερθώ στη συνέχεια.

Ανεξαρτήτως αυτού πάντως, το έγγραφο είναι εξαιρετικής σημασίας. Εστάλη στον Στάλιν, λίγες ημέρες μετά την εκπόνηση του Σχεδίου Λίμνες από τον ΔΣΕ (10/9/1947) όταν αποφασίστηκε η δημιουργία τακτικού στρατού 50.000-60.000 ατόμων με στόχο τον έλεγχο της Μακεδονίας με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη. Η ΕΣΣΔ, βεβαίως, ήταν απολύτως ενήμερη για το σχέδιο (το οποίο εξάλλου συντάχθηκε στα ρωσικά) και είχε δώσει κάτι περισσότερο από πράσινο φως. Η επιτυχής εφαρμογή του σχεδίου θα είχε αναμφίβολα ως αποτέλεσμα τη διαίρεση της χώρας σε Βορρά και Νότο (κάτι σαν την Κορέα δηλαδή), με τον Βορρά να βρίσκεται υπό κομμουνιστικό έλεγχο. Ευτυχώς, και για τους νικητές και για τους ηττημένους, το σχέδιο ναυάγησε.

Οι Ελληνες σύντροφοι, βέβαια, είχαν ήδη ζητήσει αρκετά νωρίτερα βοήθεια από τον συγκρατημένο Στάλιν. Τον Μάιο του 1947, ο Ζαχαριάδης ταξίδεψε στη Μόσχα και συναντήθηκε με το δεξί χέρι του Στάλιν, τον Ζντάνοφ (τα πρακτικά συνάντησης –RGASPI, fond 77, opis 3, delo 143– δημοσιοποίησε στην Ελλάδα η ιστορικός Ιωάννα Παπαθανασίου, «Τα Νέα», 22/5/1999).

Στη συνάντηση, παρόντος και του Σούσλοφ, ο Ζαχαριάδης ζωγράφισε μια υπερβολικά αισιόδοξη εικόνα, δηλώνοντας πως το ένα τρίτο της ελληνικής επικράτειας βρίσκεται υπό κομμουνιστικό έλεγχο. Ωστόσο, ισχυρίστηκε ότι η γιουγκοσλαβική στήριξη δεν ήταν αρκετή για τη νίκη. Ο ΔΣΕ χρειαζόταν χρήματα και όπλα για στρατό 50.000 ανδρών. Προς το τέλος της συνάντησης, ο Ζαχαριάδης συνδύασε τα αιτήματα με τον διεθνιστικό συναισθηματισμό: «Γνωρίζουμε τις δυσκολίες για την ίδια την ΕΣΣΔ. Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να απαιτούμε τίποτα από την ΕΣΣΔ. Θα μας δώσετε ό,τι μπορείτε. Δεν θέλουμε να προκαλέσουμε ζημιά στην ΕΣΣΔ. Για την ΕΣΣΔ είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε τα πάντα».

Εντέλει, η ΕΣΣΔ και οι Λαϊκές Δημοκρατίες έδωσαν πράγματι ό,τι μπορούσαν. Η εξωτερική βοήθεια που πήρε ο ΔΣΕ ήταν μεγάλη και πολυσχιδής. Παρότι και η ίδια η ΕΣΣΔ απέστειλε όπλα και χρήματα, ο ρόλος της ήταν κυρίως εποπτικός. Ανέθεσε ευθύνες και επιμέρισε καθήκοντα. Αρχικά (1946-1947) το βάρος έπεσε στους Γιουγκοσλάβους και Βούλγαρους, που έδωσαν υποστήριξη σε τρόφιμα, όπλα, ιατροφαρμακευτικό υλικό, ρουχισμό.

Από τον Σεπτέµβριο του 1948, μετά τη ρήξη Τίτο – Στάλιν, τον τεχνικό συντονισμό της συγκέντρωσης και αποστολής της βοήθειας στο ΚΚΕ ανέλαβε μια επιτροπή από υψηλά ιστάμενους των Γενικών Επιτελείων Στρατού, μυστικών υπηρεσιών και των τμημάτων εξωτερικών υποθέσεων των Κ.Κ. της Πολωνίας, της Τσεχοσλοβακίας, της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας (από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν στις εργασίες της επιτροπής ο Γ. Ιωαννίδης και ο Η. Καρράς). Η επιτροπή είχε την έδρα της στη Βαρσοβία (εξ ου και ο ηγετικός ρόλος των Πολωνών στον συντονισμό της βοήθειας), ίδρυσε ένα ταμείο για την αγορά όπλων και παρακολουθούσε την υλοποίηση των αποφάσεων. Η Αλβανία, επιπλέον, απέκτησε κρίσιμο ρόλο γιατί από το έδαφός της διεξαγόταν ο κύριος όγκος των μεταφορών για «μέσα». Στο λιμάνι του Δυρραχίου έφταναν τα πολωνικά εμπορικά πλοία με τα εφόδια στα αμπάρια τους και στα Τίρανα προσγειώνονταν αεροπλάνα με επείγουσα βοήθεια.

Οι Σοβιετικοί παρακολουθούσαν τις εξελίξεις. Ανάμεσα σε άλλους, ο Ιωσήφ Κισινέφσκι, υπεύθυνος των διεθνών σχέσεων του Κ.Κ. Ρουμανίας, γνωστός ως δεξί χέρι της Μόσχας στο Βουκουρέστι, ενημέρωνε τους Σοβιετικούς για τις εργασίες της επιτροπής, μέσω αναφορών στον Λεονίντ Μπαράνοφ, αναπληρωτή διευθυντή του τμήματος διεθνών σχέσεων του ΚΚΣΕ (RGASPI, Fond 575, Opis 1, delo 97).

Παρά τη βοήθεια –που ένα μέρος της, πάντως, δεν έφτασε ποτέ στο ΚΚΕ, είτε γιατί χάθηκε στον δρόμο, είτε δεν υπήρχαν οι υποδομές υποδοχής, είτε, τέλος, γιατί οι Αλβανοί σύντροφοι παρακράτησαν τμήμα της για τις δικές τους ανάγκες– ο ΔΣΕ ηττήθηκε. Ο Ελληνικός Στρατός υπερείχε σε ποσότητα και ποιότητα οπλισμού, αριθμητική δύναμη, ποιότητα αξιωματικών, επιμελητεία και εφεδρείες. Οπωσδήποτε, το μέγεθος της εξωτερικής βοήθειας στο ΚΚΕ δεν μπορούσε να συγκριθεί με αυτήν που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση από τις ΗΠΑ.

Αν πιθανώς στο Βελιγράδι άναψε η φωτιά του Εμφυλίου, στη Μόσχα σίγουρα έσβησε οριστικά. Τον Ιανουάριο του 1950, ο Ζαχαριάδης κλήθηκε μαζί με τον Ενβέρ Χότζα για να λυθούν τα εκκρεμή θέματα μεταξύ ΚΚΑ – ΚΚΕ. Εκεί, παρουσία του Μολότοφ και άλλων Σοβιετικών αξιωματούχων, ο ταπεινωμένος Ζαχαριάδης αποδέχθηκε να εγκαταλείψουν όλοι οι αντάρτες του ΔΣΕ το έδαφος της Αλβανίας. Σε μια σπάνια στιγμή αυτοκριτικής, ο Ελληνας κομμουνιστής ηγέτης ομολόγησε πως υπήρξε περισσότερο αισιόδοξος από όσο το επέτρεπαν οι αντικειμενικές συνθήκες (RGASPI, Fond 82, Opis 8, Delo 1188).

Η αναζήτηση των «χαμένων αρχείων»

Από τη δεκαετία του 1990, σημαντικές προσπάθειες έγιναν για τη διάσωση, τον εντοπισμό και την ανάδειξη ενός μεγάλου όγκου αρχειακού υλικού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό που αφορούσε την κρίσιμη δεκαετία.

Το πλέον μυστηριώδες και βασανισμένο αρχείο είναι αυτό του ΚΚΕ. Κομμάτι της ιστορίας των Ελλήνων κομμουνιστών, το κομματικό αρχείο μοιράστηκε την περιπέτειά τους. Ταξίδεψε αρχικά στο Βελιγράδι το 1947, από εκεί, το 1948 στη Μόσχα, και από τη Μόσχα στη Ρουμανία, όπου παρέμεινε επί 20 χρόνια. Με τη διάσπαση του κόμματος, το 1968, το αρχείο «διασπάστηκε» κι αυτό, και με περιπετειώδη τρόπο ένα μέρος του περιήλθε στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Τελικά έπειτα από χρόνια, χάρη στην επιθυμία να διαφυλαχθεί και να διατεθεί στην ιστορική έρευνα αυτό το σημαντικό υλικό, ιδρύθηκαν το 1992 τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) από ιστορικούς, πολιτικούς επιστήμονες και ιστορικά στελέχη του ΚΚΕ Εσωτερικού, με πρωτεργάτη τον ιστορικό Φίλιππο Ηλιού. Παρά τις ελλείψεις που παρουσιάζει το αρχείο του ΚΚΕ στα ΑΣΚΙ, συνιστά έναν πραγματικό θησαυρό. Οχι τυχαία, πολλές μελέτες βασίστηκαν σε αυτό το υλικό.

Εν τω µεταξύ, ο Ηλιού είχε ήδη δημοσιεύσει το 1979-1980, στην «Αυγή», σειρά κρίσιμων εγγράφων του ΚΚΕ της περιόδου του Εμφυλίου. Αρκετά από αυτά, γραμμένα αρχικά στα ρωσικά που στη συνέχεια μεταφράστηκαν, αναδείκνυαν το είδος της σχέσης των Σοβιετικών με το ΚΚΕ. Τα έγγραφα δημοσιεύτηκαν αργότερα, στο βιβλίο του Ηλιού, «Ο ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος, η εμπλοκή του ΚΚΕ» (2005) μαζί με άλλα έγγραφα από το αρχείο του ΚΚΕ στα ΑΣΚΙ.
Καταλυτικά για την έρευνα τα βαλκανικά και ανατολικοευρωπαϊκά αρχεία

Τα αρχεία των βαλκανικών κρατών υπήρξαν καταλυτικά για την έρευνα. Βαλκάνιοι ιστορικοί, όπως οι Βούλγαροι Μπάεφ και Δασκαλόφ, ο Σέρβος Ρίστοβιτς και η Αλβανή Λαλάι εξέδωσαν μελέτες, όλες μεταφρασμένες στα ελληνικά, για την εμπλοκή των γειτονικών Λαϊκών Δημοκρατιών στον εμφύλιο. Από ελληνικής πλευράς πρωτεργάτες σε αυτήν την προσπάθεια υπήρξαν οι ιστορικοί Βασίλης Κόντης και Σπύρος Σφέτας. Στο βιβλίο τους, «Εμφύλιος πόλεμος, έγγραφα από τα Γιουγκοσλαβικά και τα βουλγαρικά αρχεία» (1999) δημοσιοποίησαν μεγάλο αριθμό σημαντικών εγγράφων που αναδείκνυαν τη σημασία του εμφυλίου για τη Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία. Ακολούθησαν αρκετοί άλλοι Ελληνες ιστορικοί: ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης για τη Γιουγκοσλαβία, ο Τάσος Χατζηαναστασίου και η Κατερίνα Τσέκου για τη Βουλγαρία, ο Απόστολος Πατελάκης για τη Ρουμανία, η Ελευθερία Μαντά, ο Σταύρος Ντάγιος και ο Ηλίας Σκουλίδας για την Αλβανία.

Στη συνέχεια «μεταφερθήκαμε» στην Κεντρική Ευρώπη. Ο Τσέχος Χράντετσνυ και ο Πολωνός Πάκοβσκι ανέδειξαν αρχειακό υλικό αποκαλυπτικό για τον πολύπλοκο ρόλο της Πολωνίας και της Τσεχοσλοβακίας στον συντονισμό και στην αποστολή της βοήθειας στον ΔΣΕ. Το βιβλίο «Ο ελληνικός εμφύλιος και το διεθνές κομμουνιστικό σύστημα: το ΚΚΕ μέσα από τα τσεχικά αρχεία 1946-1968» (2012), που επιμεληθήκαμε με τον Κώστα Τσίβο, περιλαμβάνει έναν αριθμό τσεχικών εγγράφων με επίκεντρο την οργάνωση της βοήθειας προς το ΚΚΕ.

Κατά τα έτη 2010-2015 χάρη στο ερευνητικό πρόγραμμα «Θαλής» και τη συνεργασία περίπου 30 επιστημόνων συλλέχθηκαν έγγραφα από τα Βαλκάνια, την Ανατολική και Δυτική Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Το πρόγραμμα, του οποίου ήμουν ο επιστημονικός υπεύθυνος, παρέδωσε συνολικά επτά τόμους (τρεις με μεταφρασμένα έγγραφα και τέσσερις με επιστημονικές μελέτες) και η πρόσβαση για τους αναγνώστες είναι ελεύθερη (www.coldwar.gr).
Τα ρωσικά αρχεία

Τα πρώην σοβιετικά αρχεία αποτέλεσαν βέβαια τον σταρ των αρχειακών τεκμηρίων. Στη δεκαετία του ’90 Ρώσοι ιστορικοί όπως ο Ουλουνιάν βασισμένοι σε αυτά δημοσίευσαν, στα ρωσικά και αγγλικά, σημαντικές μελέτες για το ΚΚΕ και τις σχέσεις του με τη Μόσχα. Πάντως, και Ελληνες έχουν δημοσιοποιήσει σημαντικά έγγραφα και μελέτες βασισμένες στα ρωσικά αρχεία.

Αρχικά, οι Δ. Κωνσταντακόπουλος, Δ. Πατέλης και Π. Ματέρη δημοσιοποίησαν σοβιετικά τεκμήρια στο βιβλίο τους «1931-1944, Φάκελος ΕΛΛΑΣ. Τα αρχεία των μυστικών σοβιετικών υπηρεσιών» (1993). Αν και ο τίτλος είναι ελαφρώς παραπλανητικός καθώς τα έγγραφα του βιβλίου δεν προέρχονται από τα αρχεία των πρώην υπηρεσιών ασφαλείας αλλά κυρίως από τα Αρχεία Κοινωνικής και Πολιτικής Ιστορίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας (RGASPI), προσφέρουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες ιδιαίτερα για την εποχή του Πολέμου.

Για την περίοδο του Πολέμου, επίσης, ο Γρηγόρης Φαράκος, που μελέτησε όσο λίγοι την ιστορία του ΚΚΕ, εξέδωσε το «Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Σχέσεις ΚΚΕ και Διεθνούς Κομμουνιστικού Κέντρου» (2004). Εκεί ο Φαράκος δημοσιοποίησε έναν πολύ σημαντικό όγκο εγγράφων κυρίως από τα RGASPI και το γνωστό απόθεμα 495 που περιλαμβάνει τα αρχεία της Κομιντέρν.

Ο Φαράκος έδειξε πως κατά τη διάρκεια του Πολέμου και μέχρι το 1944, οι δεσμοί μεταξύ ΕΣΣΔ-ΚΚΕ, παρά τις προσπάθειες του δεύτερου, υπήρξαν χαλαροί, χωρίς ύπαρξη μόνιμων διαύλων επικοινωνίας. Ο Φαράκος εκτίμησε πως η απουσία συστηματικής επαφής οφειλόταν βασικά στη σοβιετική ηγεσία, που τα στρατηγικά της συμφέροντα δεν την πίεζαν να δείχνει αυξημένο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, επειδή υπολόγιζε στον κυρίαρχο ρόλο των ΚΚ της Γιουγκοσλαβίας και της Βουλγαρίας στην περιοχή. Οι τελευταίοι, δε, προτιμούσαν να μην ευνοούν την άμεση επαφή των Ελλήνων με τους Σοβιετικούς αξιοποιώντας την προνομιακή τους θέση στην προώθηση των εθνικών τους συμφερόντων στα Βαλκάνια.

Για τα έτη 1946-1949, αναμφίβολα το πιο σημαντικό βιβλίο με αρχειακό υλικό αποκλειστικά από ρωσικά αρχεία είναι του Νίκου Παπαδάτου, «Ακρως Απόρρητο, οι σχέσεις ΕΣΣΔ-ΚΚΕ 1944-1952» (Αθήνα 2019). Ο Παπαδάτος, που αποτελεί τον συστηματικότερο, κατά τη γνώμη μου, Ελληνα μελετητή των ρωσικών αρχείων, δημοσιοποίησε 193 σημαντικά έγγραφα που μετέφρασε ο ίδιος. Στην εισαγωγή του, ο Παπαδάτος επιχειρεί να ξεφύγει από μια ελληνοκεντρική θεώρηση. Υποστηρίζει πως η εμπλοκή του ΚΚΕ στον ελληνικό εμφύλιο εκτός του ότι θα ήταν αδύνατη χωρίς τη βοήθεια της ΕΣΣΔ και των Λαϊκών Δημοκρατιών, υποστηρίχθηκε από τους Σοβιετικούς γιατί εξυπηρετούσε τη δική τους εξωτερική πολιτική. Κατά την οπτική του Παπαδάτου η εξέλιξη του εμφυλίου συνδέεται με τις διακυμάνσεις στα διεθνή μέτωπα του Ψυχρού Πολέμου. Η Σοβιετική Eνωση ανάλογα με τις εξελίξεις προωθούσε πότε την αποκλιμάκωση και πότε την ένταση της ένοπλης αντιπαράθεσης στο ελληνικό μέτωπο.

* Ο κ. Νίκος Μαραντζίδης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Το βιβλίο του «Under Stalin’s Shadow: An International History of Greek Communism 1918-1956», βασισμένο σε μεγάλο όγκο αρχειακού υλικού από διαφορετικές χώρες, θα εκδοθεί στις ΗΠΑ το 2023 από τις εκδόσεις Cornell University Press και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Πηγή: Καθημερινή

Ο Τσατσεγκο, ένας παρεξηγημένος αγαθός γίγαντας...

 Καλημέρα μπασκετόφιλοι...

Στην Ελλάδα, την χώρα της υπερβολής, τον έχουμε χαρακτηρίσει κατά καιρούς "γιδοβοσκό", "ατσούμπαλο", οτι έπαιζε μπάσκετ λόγω ύψους, πως ήταν άσχημος (!!!!!) και εννοείται πως μισήθηκε για την ακούσια αγκωνιά στον Παναγιώτη Γιαννάκη. 

Το γεγονός είναι πως με το ισχύον αθλητικό σύστημα της ΕΣΣΔ η καριέρα του ήταν προδιαγεγραμμένη. Σε κανένα βουνό δεν τον βρήκαν να κόβει ξύλα όπως αναφέρει ο αστικός μύθος και γνώριζαν πολύ καλά ποια θα ήταν η εξέλιξη του. Βαρύ κορμί όπως προϋπόθετε τότε το άθλημα αλλά με αξιοπρεπέστατο σουτ απο τα 5 μέτρα και πολύ καλές κινήσεις κοντά στο καλάθι, ενώ για το ύψος του ήταν αρκετά ταχύς, ιδίως στα χρόνια του στην Στρόιτελ. Αμυντικά μόνο από το ύψος του και τον όγκο του ήταν ο φόβος και ο τρόμος στην ρακέτα. 

Mr Europa το 1979, ήταν ένας απο τους καλύτερους Ευρωπαίους σέντερ και μέχρι την εμφάνιση του Σαμπόνις ο κορυφαίος Σοβιετικός ψηλός. Ο αγαθός γίγαντας Βλαντιμίρ Τκατσένκο (και όχι Τσατσένκο όπως τον μάθαμε) κλείνει σήμερα τα 64 του χρόνια...

Antreas Tsemperlidis

Ο Όλεγκ Μπλαχίν

 Ο δεύτερος μετά τον ΘΡΥΛΟ ΛΕΒ ΓΙΑΣΙΝ κορυφαίος ποδοσφαιριστής που ανέδειξε το σοβιετικό ποδόσφαιρο και ο κορυφαίος ουκρανός ποδοσφαιριστής όλων των εποχών

Γεννήθηκε στο Κίεβο. Έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα στις ακαδημίες της Ντιναμό Κιέβου. Με την ομάδα του Κιέβου υπέγραψε το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο το 1969 σε ηλικία 17 ετών. Στην ομάδα της Ντιναμό Κιέβου παρέμεινε για δεκαεννιά χρόνια έχοντας κατακτήσει ενδιάμεσα αρκετούς τίτλους τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Συνολικά, με την ομάδα του Κιέβου πραγματοποίησε 432 εμφανίσεις και κατάφερε να πετύχει και 211 γκολ.

Βασικό στέλεχος της σπουδαίας ομάδας του Βαλερί Λομπανόφσκι, κατεκτησε με την φανέλα της 8 Πρωταθλήματα Σοβιετικής Ένωσης ,5 Κύπελλα, και 2 Κύπελλα Κυπελλούχων, το 1975 -χρονια κατά την οποία.ηταν και ο νικητής της Χρυσής Μπάλας- και το 1986.

Το 1988, έπειτα από μία σπουδαία καριέρα στο πρωτάθλημα της Σιοβιετικής Ένωσης, ο Όλεγκ Μπλαχίν αποφάσισε να ταξιδέψει στην Αυστρία για λογαριασμό της Βόρβαρτς Στέιρ, στην οποία αγωνίστηκε για ένα χρόνο. Κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην ομάδα της Αυστρίας πέτυχε εννιά γκολ σε σύνολο 41 εμφανίσεων. Το καλοκαίρι του 1989, ο Όλεγκ Μπλαχίν πήρε μεταγραφή στον Άρη Λεμεσού. Στην ομάδα της Κύπρου παρέμεινε για ένα χρόνο πραγματοποιώντας 22 εμφανίσεις και πετυχαίνοντας και πέντε γκολ. Μετά το τέλος της αγωνιστικής περιόδου 1989-90, ο Όλεγκ Μπλαχίν αποφάσισε να κρεμάσει τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια και να βάλει τέλος στην πλούσια και πολυετή καριέρα του.

Πώς οι Ταλιμπάν ξαναπήραν το Αφγανιστάν - Οι επόμενες προκλήσεις. Νίκος Βασιλόπουλος

 Οι Ταλιμπάν είναι πλέον κυρίαρχοι της κατάστασης στο Αφγανιστάν και πολλά είναι τα σενάρια για την επόμενη ημέρα. Το βασικό ερώτημα είναι πώς έφτασαν σε τόσο σύντομο διάστημα, από τις αρχές Μαΐου που ξεκίνησαν να αντεπιτίθενται (με το ξεκίνημα της αποχώρησης των ξένων στρατευμάτων) ως τις 15 Αυγούστου που κατελήφθη η Καμπούλ.

Ειδικά οι δύο τελευταίες εβδομάδες εξελίχθηκαν ταχύτατα, καθώς οι πόλεις έπεφταν η μία πίσω από την άλλη, από βορρά και από νότο, σε μια κυκλωτική κίνηση προς την πρωτεύουσα.

Η αλήθεια είναι ότι λίγα πραγματικά γνωρίζουμε για τους Ταλιμπάν και συνήθως τους εντάσσουμε κάτω από το ρεύμα του Ουαχαμπιτισμού, του αυστηρού Ισλάμ της Σαουδικής Αραβίας. Οι Ταλιμπάν έλκουν την ιδεολογία τους από το ισλαμικό φονταμενταλιστικό κίνημα Ντεομπάντι της Ινδίας και πριν την ανάδυσή τους στο Αφγανιστάν, στις αρχές του 1990, έχουν δοκιμαστεί ως ένοπλο τμήμα του κινήματος Ντεομπάντι στην επίθεση ενάντια στους Σοβιετικούς κατά την περίοδο που λειτουργούσαν υπέρ της ινδικής κυβέρνησης στη διαδικασία ειρήνης με το Πακιστάν και με το μέρος που αποσχίστηκε και έγινε το κράτος του Μπαγκλαντές (1965-1971). Από εκεί το κίνημα πέρασε στο Πακιστάν και στο Αφγανιστάν και οι ρίζες του στο Αφγανιστάν δέθηκαν στον πόλεμο που κράτησε από το1979 μέχρι το 1988.

Ο λόγος που ανατρέχουμε στις "ρίζες" των Ταλιμπάν, είναι για να εξηγήσουμε ότι οι Ταλιμπάν κινούνται διαρκώς σε μια εμπόλεμη κατάσταση για πάνω από 40 χρόνια, κάτι που τυπικά συμπίπτει με την εικόνα που έχουν οι Αφγανοί για τους εαυτούς τους (και που η δυτική ματιά μας παραβλέπει): μιας χώρας που βρίσκεται διαρκώς σε πόλεμο από το 1979. Αυτό εξηγεί εν μέρει την ανθεκτικότητά τους στον 20ετή πόλεμο από τις ΗΠΑ. Είχαν ήδη 20 χρόνια πολέμου πίσω τους, με εξίσου ισχυρούς στρατούς.

Το μάθημα ιστορίας που δεν "πέρασαν" οι ΗΠΑ

Μια κομβική στιγμή στη σύγχρονη ιστορία του Αφγανιστάν είναι η περίοδος του σοβιετο-αφγανικού πολέμου (1979-1988) που ακολούθησε το "απριλιανό πραξικόπημα του 1978" όπου το Κομμουνιστικό Κόμμα Αφγανιστάν, ανέτρεψε τον πρώτο Πρόεδρο του Αφγανιστάν, τον Μοχάμεντ Νταούντ Χαν, ο οποίος με τη σειρά του είχε ανατρέψει τη μοναρχία για να εγκαθιδρύσει μια δικτατορική κυβέρνηση. Η Σοβιετική Ένωση εισέβαλλε στο Αφγανιστάν το 1979 για να υποστηρίξει τη νέα κυβέρνηση και επέβαλε ως πρωθυπουργό της χώρας τον Μπαμπράκ Καρμάλ. Από την αρχή, απέναντι στη σοβιετικά στηριζόμενη εξουσία, διατάχθηκε μια χαλαρή ένωση αντάρτικων ομάδων που έμειναν γνωστοί ως Μουτζαχεντίν (ο αραβικός όρος που ισοδυναμεί στο "τζιχαντιστές"), οι οποίοι και είχαν την υποστήριξη των ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας, Κίνας και άλλων. Μεταξύ των δύο πλευρών, βρέθηκε η πιο πολυπληθής φυλετική ομάδα του Αφγανιστάν, οι Παστούν, οι οποίοι ως "φιλοπακιστανοί" (ένα σημαντικό τους μέρος ζει στο Πακιστάν) καταπιέζονταν εξίσου από τους "σοβιετικούς" (γιατί η ΕΣΣΔ υποστήριζε την Ινδία) και από τους Μουτζαχεντίν (γιατί ήταν διαφορετική φυλή). 

Η ΕΣΣΔ προσπάθησε να οικοδομήσει ένα σοσιαλιστικό κράτος με θεσμούς, την ίδια στιγμή που η χώρα ήταν στο μέσο ενός εμφυλίου πολέμου. Το αποτέλεσμα ήταν να μην εμπιστεύεται κανείς την κυβέρνηση και τους κρατικούς θεσμούς και αυτοί χρόνο με τον χρόνο να δισφθείρονται όλο και περισσότερο. Αποκορύφωμα της διαδικασίας αυτής ήταν η διάλυση της κυβέρνησης του τελευταίου "σοβιετικού", του Μοχάμεντ Νατζιμπουλλάχ (1987-1992), η οποία συνέπεσε με τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Την περίοδο εκείνη, ξεκινά η επόμενη φάση του εμφυλίου πολέμου στο Αφγανιστάν που σκοπό έχει να εδραιώσει την μετα-σοβιετική κατάσταση.

Οι ομάδες Μουτζαχεντίν θα κάνουν σχεδόν τρία χρόνια να ρίξουν τον Νατζιμπουλλάχ και θα πολεμήσουν άλλα τέσσερα χρόνια απέναντι στους νέους διεκδικητές της εξουσίας: τους Ταλιμπάν. Οι (σημερινοί) Ταλιμπάν είναι μια ομάδα που δημιουργήθηκε το 1994 από Παστούν φύλαρχους, οι οποίοι προσεταιρίστηκαν φυλές πρώην συμμάχους της ΕΣΣΔ και φυλές συμμάχους των Μουτζαχεντίν (ΗΠΑ). Το φονταμενταλιστικό τους μήνυμα επιστροφής σε μια μορφή κοινότητας έξω από δυτικού τύπου κράτη και η ταχεία εμπλοκή τους με το εμπόριο οπίου που είχε ήδη ανθήσει στο Αφγανιστάν, όπως και οι σχέσεις διπλωματίας με τις φυλές, τους έφεραν πάρα πολύ γρήγορα στην εξουσία (1996).

Αυτό είναι και το μεγάλο μάθημα που δεν "πέρασαν" οι ΗΠΑ. Όταν εισέβαλλαν στο Αφγανιστάν το 2001, έχασαν στους πρώτους δύο μήνες. Η επόμενη φάση του πολέμου ήταν ένας πόλεμος φθοράς από μεριάς τους που σκοπό είχε να εγκαθιδρύσει ένα "φιλικό προς τη Δύση" κράτος με τους αντίστοιχους θεσμούς (στρατό, αστυνομία, Πρόεδρο κλπ). Όμως δεν μπορούν κρατικοί θεσμοί να επιβληθούν ενόσω μια τέτοια χώρα είναι σε εμφύλιο. Η έντονη κινητικότητα μεταξύ των φυλών και η ταχύτητα με την οποία "αλλάζουν στρατόπεδο" καθιστά την όλη κατάσταση κινούμενη άμμο. 

Όταν ο Μπάιντεν κοιτούσε στρατιωτικούς χάρτες

Στις 8 Ιουλίου, ο Τζο Μπάιντεν στην ενημέρωση των συντακτών για την αποχώρηση των αμερικάνικων δυνάμεων από το Αφγανιστάν, αρνείται κατηγορηματικά ότι θα μπορέσουν οι Ταλιμπάν να καταλάβουν το Αφγανιστάν, με το επιχείρημα ότι ο εθνικός στρατός του Αφγανιστάν έχει 300.000 ετοιμοπόλεμους και καλά εκπαιδευμένους (από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους) σε προσωπικό. 

Η εξέλιξη δείχνει πόσο εκτός πραγματικότητας ήταν οι ΗΠΑ όσον αφορά την κατάσταση στο Αφγανιστάν. Κοιτώντας κανείς τους στρατιωτικούς χάρτες, θα έλεγε ότι οι βασικές οχυρές θέσεις της εθνικής κυβέρνησης του Γκάνι και του στρατού θα μπορούσαν όντως να αντέξουν πολλούς μήνες -αν όχι χρόνια- απέναντι στους Ταλιμπάν. Στην πραγματικότητα, αυτό που συνέβη είναι ότι οι Ταλιμπάν δεν επιτέθηκαν μόνο στρατιωτικά απέναντι στην κυβέρνηση αλλά και ιδεολογικά. Δηλαδή, αξιοποίησαν την προσωπική τους εμπειρία από την εποχή της ΕΣΣΔ και προσεταιρίστηκαν αρκετές από τις φυλές του Αφγανιστάν που ένιωθαν και ήταν αποκλεισμένες από τον σχεδιασμό της κεντρικής κυβέρνησης Γκάνι. Λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι η κυβέρνηση, ως κυβέρνηση-μαριονέττα των ΗΠΑ, δεν είχε "λαϊκό έρεισμα" εξαπέλυσαν μια σειρά από επιθέσεις σε μη οχυρούς στόχους. Το αποτέλεσμα ήταν να καταλαμβάνονται περιοχές εύκολα, η μία μετά την άλλη, χωρίς κόπο, απέναντι στον εθνικό στρατό που παρέμενε στις οχυρές του θέσεις. Το αποτέλεσμα ήταν μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου, οι Ταλιμπάν να επανακτήσουν τον έλεγχο στο 70% της χώρας. 

Η κατάληψη των μεγάλων πόλεων ήρθε σε λιγότερο από έναν μήνα. Με τον "αέρα" της κατάληψης του μεγάλου ποσοστού της χώρας, οι Ταλιμπάν μπόρεσαν να κλείσουν τις απαραίτητες συμφωνίες με ένα κομμάτι της αφγανικής ελίτ που "βλέπει τον εαυτό του" στη διάδοχη κατάσταση. Από εκεί και πέρα, το μομέντουμ της αποχώρησης των αμερικάνικων στρατευμάτων μπόρεσε να λειτουργήσει για τους Ταλιμπάν μόνο προωθητικά, εφόσον κατάφεραν να καρπωθούν ως δική τους νίκη την αμερικάνικη αποχώρηση.

Το τελικό αποτέλεσμα ήταν το εξής: ο ιστός των κρατικών δομών στις μεγάλες πόλεις, που επί 20 χρόνια έστηναν οι ΗΠΑ, κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα σε λιγότερο από 15 ημέρες και οι μεγάλες πόλεις (Κανταχάρ, Καμπούλ) χρειάστηκαν ελάχιστες ώρες και καθόλου μάχη για να περάσουν στα χέρια των Ταλιμπάν.

Η επόμενη ημέρα

Πολλά ακούγονται για το πολιτικό πρόγραμμα και τις διαθέσεις των Ταλιμπάν μετά την κατάληψη της εξουσίας. Το σίγουρο είναι ότι για πολύ κόσμο στο Αφγανιστάν η εναλλαγή από την κυβέρνηση-μαριονέττα του Γκάνι σε κυβέρνηση Ταλιμπάν τα πράγματα θα χειροτερέψουν άμεσα, οι ζωές των γυναικών θα γίνουν πολύ χειρότερες, ενώ υπάρχουν φόβοι για εκτεταμμένες επιθέσεις και αντίποινα. To πρώτο άμεσο πρόβλημα είναι οι μεγάλες προσφυγικές ροές που θα ξεκινήσουν να δημιουργούνται και για τις οποίες πρέπει να επιληφθεί η διεθνής κοινότητα.

Πέρα από αυτά, τα οποία δεν είναι ήσσονος σημασίας, η επόμενη μέρα μετά το Αφγανιστάν είναι μια ημέρα στην οποία η "συμμαχία του Καλού" (ΗΠΑ και Ε.Ε.) που ανέλαβε να "πολεμήσει την τρομοκρατία" πρέπει να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη με ειλικρίνεια και να διαχειριστεί την ταπεινωτική ήττα από τους Ταλιμπάν.

Όταν ο Τζορτζ Μπους Τζούνιορ ξεκινούσε τον πόλεμο ενάντια στηνν τρομοκρατία, είχε επικαλεστεί το σχέδιο Μάρσαλ για να δηλώσει την πρόθεση των ΗΠΑ να ανοικοδομήσουν το Αφγανιστάν. 20 χρόνια μετά βλέπουμε ότι για να δημιουργηθούν κρατικοί θεσμοί δεν χρειάζεται να εναποτεθεί χρήμα μόνο στην εκπαίδευση του στρατού, χρειάζονται και πόροι για υποδομές και τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων, όπως υποσχέθηκε (και εν μέρει πέτυχε) το πρωτότυπο Σχέδιο Μάρσαλ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ειδικά για τις ΗΠΑ, η ήττα από τους Ταλιμπάν, επιβεβαιώνει την παραδοχή ότι από το 2008 και μετά (ήττα των ΗΠΑ στην Αμπχαζία-Νέα Οσετία), η ιδέα ότι ο κόσμος έχει για "πλανητάρχη" τον Πρόεδρο των ΗΠΑ πρέπει να εγκαταληφθεί. Οι ΗΠΑ πρέπει να υπολογίζονται πλέον ως μια υπερδύναμη η οποία βρίσκεται σε ταχύτατη παρακμή. Πλέον αμφισβητείται έμπρακτα η ικανότητα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της, η προθυμία της να εμπλακεί σε περαιτέρω στρατιωτικές εμπλοκές και η αξιοπιστία και η δέσμευσή της ως συμμάχου. Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ, λοιπόν, θα είναι διπλά προσεκτικοί όσον αφορά τις διαθέσεις των ΗΠΑ στον Αρκτικό Κύκλο απέναντι στη Ρωσία ή στην ανατολική Κινέζικη Θάλασσα, απέναντι στην Κίνα. 

Για το Πακιστάν ισχύουν όσα γράφτηκαν πρόσφατα. Έχει την επιλογή να "ποντάρει" στη νίκη των Ταλιμπάν, με κίνδυνο να ενισχύσει τα προβλήματα στο εσωτερικό του ή να"βγάλει το φίδι από την τρύπα" για τις ΗΠΑ, την αφγανική κυβέρνηση και λιγότερο τη Ρωσία, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να επιβάλλει μια ενδοαφγανική συμφωνία ειρήνης, με δεδομένο πλέον ότι οι Ταλιμπάν δεν έχουν ανάγκη εξωτερικών διαπραγματεύσεων. 

Η Ρωσία και η Κίνα δεν έχουν άμεσο λόγο να βιάζονται, γιατί είναι για την ώρα με την πλευρά των νικητών. Παρόλο που δεν υποστηρίζουν ένα καθεστώς Ταλιμπάν, το γεγονός ότι βγαίνει από το κάδρο η φιλοαμερικάνικη κυβέρνηση, τους δίνει μεγαλύτερο περιθώριο κινήσεων και επιρροής στο Αφγανιστάν. Βέβαια, υπάρχει ο αντίλογος ότι οι ΗΠΑ δεν θα αποχωρούσαν από το Αφγανιστάν αν δεν καθιστούσαν 100% σίγουρο ότι θα ήταν για τους ανταγωνιστές τους τα πράγματα πολύ δύσκολα. 

Σε κάθε περίπτωση, όλες οι προηγούμενες ισορροπίες είναι στον αέρα και οι εξελίξεις είναι ανοιχτές για τη δημιουργία νέων ισορροπιών.

Πηγή: insider

Σοβιετικό τρακτέρ στη ΔΕΘ.

 1930 5η Δ.Ε.Θ. Περίπτερο Ε.Σ.Σ.Δ. Καινοτομικό έκθεμα τα τρακτέρ της εποχής, που ήταν χωρίς ελαστικά. (Αρχείο Αννιούτα Κορδόβσκυ Τζιτζικώστα)

Ο κοριός, του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι. Ραδιοφωνικό Θέατρο

 Αγαπητοί φίλοι καλησπέρα σας, απόψε θα σας παρουσιάσω τον Κοριό του Μαγιακόφσκι ένα αρκετά ενδιαφέρον έργο από πολλές απόψεις.

Το έργο γράφτηκε το 1929, και πρόκειται για μια φαντασμαγορική κωμωδία σε εννέα εικόνες.

Στην Ελλάδα και το έργο παρουσιάστηκε στην σκηνή πρώτη φορά από το θέατρο «Προσκήνιο» τον Ιανουάριο του 1971 σε μετάφραση και σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού μαζί με το τελευταίο έργο του συγγραφέα το «Χαμάμ» ή «Λουτρό» γραμμένο το 1930. Τον Δεκέμβριο του 1984 το «Θέατρο Καισαριανής» ανέβασε τον «Κοριό» σε μετάφραση Άρη Αλεξάνδρου και σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους. Ένα χρόνο αργότερα ο ίδιος θίασος (με κάποιες αλλαγές στη διανομή) ηχογράφησε το έργο στα studio της Ε.ΡΑ. Η πρώτη ραδιοφωνική μετάδοση πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 1985 από την εκπομπή «Μικρή Αυλαία».

Υπόθεση:

 1929. Βρισκόμαστε σε ένα κρατικό κατάστημα, σε μια πόλη της κεντρικής Ρωσίας το Tambov. Ο IvanPrisypkin που έχει αλλάξει το όνομα του σε Pierre Skripkin, μέλος του Κόμματος, αγρότης, και τώρα ο αρραβωνιαστικός της Elzevir Davidovna συνοδεύει τη μητέρα της, Rosalie Pavlovna, και έναν ιδιοκτήτη γειτονικού σπιτιού τον Oleg Bard, σε ένα ξεφάντωμα αγορών στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το γάμο.

 Οι πωλητές διαλαλούν τα εμπορεύματά τους, και ο Prisypkin αγοράζει τα πάντα, γιατί στο σπίτι του πρέπει να υπάρχει αφθονία. Η μέλλουσα πεθερά ανησυχεί για τη φιγούρα ενώ ο Bard υποστηρίζει την υπερβολή του Prisypkin, επισημαίνοντας, ότι ο θρίαμβος της νικηφόρας προλεταριακής τάξης πρέπει να συμβολίζεται από μια γοητευτική, κομψή, και ταξική συνείδηση του γάμου. Ο Prisypkin έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με Zoya Beryozkina, πρώην φίλη του, που απαιτεί μια εξήγηση για την εγκατάλειψη της τη στιγμή μάλιστα που είναι έγκυος... 

Σε έναν ξενώνα για τους νέους εργαζόμενους, υπάρχει ζωηρή συζήτηση για τον επικείμενη γάμο του Prisypkin και για την βαθιά αλλαγή της συμπεριφοράς του. Πολλοί επικρίνουν την αλλαγή της συμπεριφοράς του ως προδοτική προς την κοινωνική του τάξη. Ορισμένοι εργαζόμενοι, ωστόσο, θεωρούν πως αυτοί που τώρα τον κατηγορούν το κάνουν από ζήλια, σημειώνοντας ότι οι περισσότεροι από αυτούς θα έκαναν το ίδιο πράγμα, αν είχαν την ευκαιρία.

Ο γάμος θα γίνει αλλά μια φωτιά θα κάψει τους πάντες και τα πάντα. Ο χρόνος κυλά και πολλά χρόνια μετά σε μια άλλη προηγμένη εποχή οι επιστήμονες θα κάνουν μια μεγάλη ανακάλυψη....

Ορισμένα επιπλέον στοιχεία για το έργο και τον συγγραφέα:

Πρόκειται για ένα αντιγραφειοκρατικό σατυρικό θεατρικό έργο, που άσκησε έξυπνη και σπουδαία κριτική στη σοβιετική γραφειοκρατεία. Η σατιρική κριτική ασκείται μέσα σε ένα ¨καφκικό¨ περιβάλλον που διαμορφώνουν οι καταπιέσεις του καθεστώτος.

Ήταν μεγάλο δεινό ο Υπαρκτός Σοσιαλισμός...

Ο ίδιος ο συγγραφέας είπε για το έργο:

¨Το υλικό που επεξεργάστηκα και πέρασα στην κωμωδία αυτή, προέρχεται από ένα βουνό στοιχείων για τους μικροαστούς. Αυτό το υλικό το μάζεψα απ' όλες τις μεριές, τον καιρό που δούλευα στον τύπο, στην δημοσιογραφία και κύρια στην "Κομσομόλσκαγια Πράβντα" [Βλ. Μαγιακόφσκι (1929)]

Ενώ ο σπουδαίος συνθέτης Δημήτρι Σοστάκοβιτς είπε σχετικά με το έργο:

"Σαν ήμουν έτοιμος ν' αρχίσω τη δουλειά, με ρώτησε ο Μαγιακόφσκι: "Σας αρέσουν οι μπάντες των πυροσβεστών;" Τ' απάντησα πώς μ' αρέσουν μερικές φορές, αλλ' όχι πάντα. Και τότε μου 'πε, πως τ' αρέσει υπερβολικά η μουσική των πυροσβεστών και πώς πρέπει να προσπαθήσω να γράψω για τον "Κοριό" μουσική πολύ απλή, σαν εκείνη που παίζουν οι μπάντες των πυροσβεστών."[Δ. Σοστάκοβιτς (1940)]

Ο Μαγιακόφσκι υπήρξε ο επίσημος Ποιητής της Οκτωβριανής επανάστασης, παρόλαυτα η ιδεολογική κομμουνιστική καθαρότητα των κειμένων του, όπως διαπιστώνουμε και στον Κοριό αμφισβητήθηκε από το κομματικό κατεστημένο της Ε.Σ.Σ.Δ. Ο Μαγιακόφσκι τελικά αυτοκτόνησε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες.. 

Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου 

Ραδιοσκηνοθεσία: Νίκος Χαραλάμπους

Μουσική Σύνθεση: Σταμάτης Κραουνάκης

Ρύθμιση ήχου: Δημήτρης Πουλόπουλος

Παραγωγή: Βίκυ Μουδρέα

Παίζουν οι ηθοποιοί του Θεάτρου Καισαριανής:

 Θανάσης Θεολόγης, Έφη Καλογεροπούλου, Σταύρος Καρακώστας, Σπύρος Κωνσταντινίδης, Ιλιάνα Παναγιωτούνη, Μελίνα Παπανέστορα, Ανδριανή Τουντοπούλου, Έρση Κούτσικου, Μαίρη Σαουσοπούλου,

Σωτήρης Χατζάκης, Γιάννης Χριστογιάννης.

Επιμέλεια εκπομπής: Μάρα Καλούδη.

Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι GLOB TV:

Ο κομμουνιστικός "εθνικισμός"

Η βασική  προτεραιότητα  του  σοβιετικού  καθεστώτος  τόσο  κατά  τη  διάρκεια  του πολέμου,  όσο  και  στην  αμέσως  μεταπολεμική  περίοδο,  υπήρξε  η  διατήρηση  και ενίσχυση  της  συνοχής  του  σοβιετικού  κράτους  και  η  καταστολή αποσχιστικών/αυτονομιστικών  εθνικιστικών  κινήσεων  εντός  της  ΕΣΣΔ.

  

Σε  συνθήκες «καπιταλιστικής  περικύκλωσης»  και  σε  ένα  κλίμα  «πανταχού  παρούσας συνωμοσίας»,  χαρακτηριστικό  της  έννοιας  «εχθροί  του  λαού» (vragi naroda)  υπήρξε η  αναπόσπαστη  σύνδεση  εσωτερικών  και  εξωτερικών  εχθρών,  η  σύντηξη  του παραδοσιακού  κρατικού  συμφέροντος  με  την  κομματική  ιδεολογία.

 Όπως  ο  Στάλιν κατέστησε  σαφές  ενώπιον  των  στενότερων  συνεργατών  του  στις  7  Νοεμβρίου  1937 (εν  μέσω  του  Μεγάλου  Τρόμου,  των  σταλινικών  εκκαθαρίσεων  της  εποχής),  κανένα ίχνος  ελέους  δεν  θα  επιφυλάσσονταν  προς  τους  «εχθρούς  του  λαού» –  ταξικούς, κομματικούς  και,  ολοένα  και  περισσότερο,  εθνικούς  (δηλαδή  εθνικές  μειονότητες εντός  της  ΕΣΣΔ),  διακηρύσσοντας:

 «οι  τσάροι  έκαναν  ένα  σωστό  πράγμα  – δημιούργησαν  ένα  τεράστιο  κράτος  που  εκτείνεται  ως  την  Καμτσάτκα.  Εμείς  [οι μπολσεβίκοι]  κληρονομήσαμε  αυτό  το  κράτος.  Και  είμαστε  εμείς,  που  για  πρώτη φορά  εδραιώσαμε  και  ενισχύσαμε  αυτό  το  κράτος  ως  μία  ενιαία  και  αδιαίρετη οντότητα.  Εμείς  έχουμε  ενοποιήσει  το  κράτος  κατά  τέτοιο  τρόπο  ώστε  αν  ένα  μέρος απομονωνόταν  από  το  κοινό  σοσιαλιστικό  κράτος,  όχι  μόνο  θα  προξενούσε  βλάβη στο  τελευταίο  αλλά  [το  κομμάτι  εκείνο]  δεν  θα  εδύνατο  να  υπάρξει  ανεξάρτητο  και αναπόφευκτα  θα  έπεφτε  κάτω  από  ξένο  ζυγό.  Συνεπώς,  όποιος  επιχειρεί  να καταστρέψει  αυτή  την  ενότητα  του  σοσιαλιστικού  κράτους,  όποιος  επιδιώκει  τον διαχωρισμό  οποιουδήποτε  κομματιού  ή  οποιασδήποτε  εθνικότητας  –  εκείνος  ο άνδρας  είναι  εχθρός,  ένας  ορκισμένος  εχθρός  του  κράτους  και  των  λαών  της  ΕΣΣΔ. Και  θα  καταστρέψουμε  τον  καθένα  και  οποιονδήποτε  τέτοιο  εχθρό,  ακόμη  κι  αν υπήρξε  ένας  παλαιός  Μπολσεβίκος·  θα  καταστρέψουμε  όλο  του  το  σόι,  την οικογένεια  του.  Θα  καταστρέψουμε  δίχως  οίκτο  οποιονδήποτε  που,  με  τις  πράξεις  ή τις  σκέψεις  του  –  ναι,  τις  σκέψεις  του  –  απειλεί  την  ενότητα  του  σοσιαλιστικού κράτους».

Ivo Banac (επιμ.), The Diary of Georgi Dimitrov, 1933-1949 (New Haven & London: Yale University Press, 2003), σ. 65. 

Πλάνα από την αποχώρηση του Σοβιετικου Στράτου από την Τσεχοσλοβακία το 1990.

 Με εντολή του Γκορμπατσόφ οι Σοβιετικές στρατιωτικές δυνάμεις από την 26-02-1990 αποχωρούν από το τσεχοσλοβακικο έδαφος. 

Είχε προηγηθει η βελούδινη επανάσταση. 

Τα σοβιετικά στρατεύματα ηταν εκεί από το 1968 υστερα από την Ανοιξη της Πράγας, ως θεματοφύλακες του Κομμουνισμού.