Ο Δημόφιλος ο Θεσπιεύς ήταν Έλληνας στρατιωτικός ηγέτης της Μάχης των Θερμοπυλών ο οποίος σκοτώθηκε μαζί με τον Λεωνίδα.
Ήταν γιος του Διαδρόμου, και εμεινε γνωστός ως διοικητής των 700 Θεσπιέων που έμειναν στο πλευρό των 300 Σπαρτιατών στις Θερμοπύλες, το 480 π.Χ., όταν τους κύκλωσαν οι Πέρσες.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει την απόφαση των Θεσπιέων πολεμιστών να μείνουν εθελοντικά και να πεθάνουν στις Θερμοπύλες μαζί με τη βασιλιά Λεωνίδα και τους άντρες του (Η, 222).
Ο λόγος που ο βασιλιάς Λεωνίδας κράτησε τους Θηβαίους μαζί του ηταν γιατί είχαν «μηδίσει», είχαν δηλώσει υποταγή δηλαδή στον Ξέρξη.
Φοβόταν ότι εάν τους αφήσουν να φύγουν μπορεί να τους επιτεθούν μαζί με τους Πέρσες.
Αντίθετα τους Θεσπιείς τους κράτησε μαζί του γιατί είχαν διακριθεί τις δύο προηγούμενες μέρες στη μάχη, αλλά και γιατί όπως οι Λακεδαιμόνιοι έτσι και αυτοί κατάγονταν από τον ημίθεο Ηρακλή, σύμφωνα με τις δοξασίες τους.
Ο Δημόφιλος και οι 700 άνδρες Θεσπιεις του πολέμησαν στη μάχη των Θερμοπυλών μαζί με τους 300 Σπαρτιάτες του Λεωνιδα με αυταπάρνηση θυσιαζόμενοι ολοι για μια ελεύθερη πατρώα γη.
Για την παραμονή των Θεσπιέων στις Θερμοπύλες μαζί με τους Σπαρτιάτες έγραψε και ο αρχαίος Έλληνας περιηγητής και γεωγράφος Παυσανίας.
Μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, ο περσικός στρατός έκαψε την πόλη των Θεσπιών ενώ οι πολίτες της είχαν ήδη καταφύγει στην Πελοπόννησο.
Αργότερα, οι Θεσπιείς πολέμησαν εναντίον του περσικού στρατού και στη Μάχη των Πλαταιών (479 π.Χ.).
Στις Θερμοπύλες υπάρχει μνημείο του Δημόφιλου , δίπλα στο μνημείο του Λεωνίδα, στη μνήμη του και των ανδρών του.
Μνημείο του Δημόφιλου υπάρχει και στις σύγχρονες Θεσπιές.
Μετά τη Μάχη των Θερμοπυλών οι Έλληνες τοποθέτησαν επιγράμματα για τους νεκρούς κάθε πόλη. Για τους Θεσπιείς το επίγραμμα έγραφε: "Άνδρες τοι ποτ' έναιον υπό κροτάφοις Ελικώνος, λήματα των αυχεί Θεσπιάς ευρύχωρος." Δηλαδή: «Αυτοί οι άνδρες κατοικούσαν στους πρόποδες των Ελικώνα, για το θάρρος του περηφανεύεται ο πλατύς κάμπος των Θεσπιών».
