Τριαντάφυλλο στο στήθος, του Τεννεσί Ουίλιαμ. Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος.

   Φίλες και φίλοι του θεάτρου, απόψε θα σας παρουσιάσω το έργο του Τενεσί Ουίλιαμ Τριαντάφυλλο στο στήθος. Πρόκειται βασικά για μια κωμωδία για τον έρωτα. Ο πρωτότυπος τίτλος του είναι The Rose Tattoo, δηλαδή τατουάζ που εικονίζει τριαντάφυλλο.

  Το έργο γράφτηκε σε μια χαρούμενη στιγμή της ζωής του Ουίλιαμ, στην οποία ο συγγραφέας υπήρξε ψυχικά ήρεμος. Τον ενέπνευσε ένα ταξίδι στην πολύβουη και ζωντανή για τα μάτια του νότια Ιταλία. Είναι το μοναδικό του έργο που έχει αισιόδοξο τέλος…  

  Το Τριαντάφυλλο στο στήθος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μπρόντγουεη το 1951 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ανέβηκε σε πάνω από 300 παραστάσεις με πρωταγωνιστές την Μ. Σάπλετον και τον Ε. Ουάλαχ. Το 1955 έγινε κινηματογραφική ταινία με τον ίδιο τίτλο και πρωταγωνιστές την Άννα Μανιάνι και τον Μπαρτ Λάνκαστερ. Τη Μανιάνι κατά καιρούς έχουν αποκαλέσει «στοιχείο της φύσης», «ηφαίστειο» και «λύκαινα». Ο Τενεσί Ουίλιαμ υπήρξε φίλος της αλλά και θαυμαστής της. Αναμφίβολα, αυτή είχε στο μυαλό του όταν έγραψε το έργο.

  Στην Ελλάδα, για πρώτη φορά το έργο παρουσιάστηκε το 1956 από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν. Το 1971 έκανε πρεμιέρα στο Εθνικό Θέατρο σε μετάφραση Ασπρέα Σάγια και σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού. Πρωταγωνίστρια ήταν η Μαίρη Αρώνη. Πρόσφατα το παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Τέχνης (υπόγειο) σε σκηνοθεσία Λευτέρη Γιοβανούδη και παραγωγής Δη.Πε,Θε, Κοζάνης.

Το «Τριαντάφυλλο στο στήθος», το 1956, στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης με τον Γιώργο Λαζάνη και τη Νέλλη Αγγελίδου.

Η υπόθεση:

  Η ιστορία διαδραματίζεται κάπου στη Νέα Ορλεάνη, σε μια γειτονιά Σικελών μεταναστών. Εκεί μένει η Σεραφίνα, μια παρορμητική Ιταλίδα, η οποία αντιδρά βίαια όταν μαθαίνει πως ο πεθαμένος άντρας της δεν της ήταν πιστός. Έχοντας εξιδανικεύσει τη σχέση της, που την μοιράζεται μυστικά μόνο με την Παναγία, αφήνεται στο απόλυτο πένθος και γίνεται θέμα κουτσομπολιού από τους γείτονές της, οι οποίοι βλέπουν την προσωπικότητα της να διαστρεβλώνεται, καθώς τριγυρίζει μισόγυμνη, φέρεται παράλογα στο παιδί της και μιλάει άγρια σε όλους. Όταν όμως γνωρίζει τον κωμικό φορτηγατζή Αλβάρο, τον άντρα με το ψεύτικο τριαντάφυλλο στο στήθος, η ζωή της αλλάζει και απελευθερώνεται από τις κοινωνικές καταπιέσεις.

Επιπλέον στοιχεία για το έργο: 

  Καταραμένος ποιητής ο Ουίλιαμ, ο «άνθρωπος που πληρώνουμε», όπως είπε κάποτε ο κριτικός Τομ Ντράιβερ, έκανε τη ζωή του θέατρο και τα πάθη του τραυματισμένου του Εγώ ρυθμιστικές μονάδες της σκηνικής του γλώσσας.

  Ο συγγραφέας, σύμφωνα με την Ειρήνη Αϊβαλιώτη, φιλοτεχνεί το έργο πατώντας στα χνάρια της Ηθογραφίας. Προχωρεί στη συμβατική ερμηνεία των φυσικών φαινομένων για να καταλήξει σε ιλαροτραγικό αφήγημα. Στόχος του είναι να ξορκίσει τα προβλήματα της αμερικάνικης κοινωνίας και κυρίως το Μακαρθισμό. Επιπρόσθετα επικεντρώνεται και στον πολλαπλασιασμό των γυναικείων νευρώσεων και την αγωνία των μικροαστών για κοινωνική άνοδο.

  Αντίθετα με τις μεγάλες του επιτυχίες έγραψε το Τριαντάφυλλο στο στήθος ως έργο κωμικό. Αποτελεί την μόνη εξαίρεση στα σκοτεινά και αποπνικτικά του έργα και ένα από τα αριστουργηματικά του γραπτά. Οι μεγάλες του επιτυχίες ήταν ξεσπάσματα προσωπικού λυρισμού. Το έργο είναι μια ιστορία πικρή, αδυσώπητη, αστεία και αληθινή. Άλλη μια απελπισμένου έρωτα, λαγνείας, αισθησιασμού αλλά με αίσιο-ρομαντικό τέλος αυτή τη φορά.

  

Οι ρόλοι:

  Η Σεραφείνα είναι μια γυναίκα όχι νέα, ονειροπόλα και ονειροπαρμένη, Μια από τις πρωταγωνίστριες αυτού του κόσμου. Ένα από τα φαντασιακά πρόσωπα του θεάτρου, φτιαγμένο από λέξεις και όνειρο. Ενσαρκώνει τον απόλυτο ενθουσιασμό.  Η πρωταγωνίστρια είναι μια Σισιλιάνα θέά, ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, και που εκρήγνυται σαν το ηφαίστειο της Αίτνας. Το θεατρικό σύμπαν του Ουίλιαμ είναι ένας κόσμος δυνατών και επιθετικών γυναικών, μια από αυτές είναι και η εμονική Σεραφείνα.

  Στο έργο έχουμε και αυτοβιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα. Ο ίδιος είπε ότι ταυτίζεται με τις γυναίκες των έργων του και ότι υπήρξαν γι αυτόν πηγή έμπνευσης. Εξιδανικεύει τον άντρα της πάνω από τη Ρόζα (την κόρη της Σεραφείνας). Έτσι πάνω από τη Ρόζα βρίσκεται ο Ροζάριο. Στην περίπτωση της Ρόζα έχουμε αντιστροφή του Γυάλινου Κόσμου. Αντί της ψυχρής και αυταρχικής Αμάντα και της υπάκουης και υποχωρητικής Λόρα, έχουμε μια μητέρα που διαρκώς συρρικνώνεται από τον κόσμο και μια κόρη που τρέχει προς αυτόν. Η Σεραφείνα προσπαθεί μανιασμένα να κρατήσει την κόρη της μακριά από τους κυνηγούς άντρες.

Maureen Stapleton Don Murray The Rose Tattoo 1951

  Όταν πέθανε ο σύζυγός της, η Σεραφείνα έψαχνε κάπου να χωρέσει τη λατρεία της για κείνον. Δεν μπορεί να δεχτεί την απώλεια ούτε το θάνατο ούτε το πένθος.  Όταν η Σεραφείνα μαθαίνει ότι ο Ροζάριο είχε εξωσυζυγική σχέση, αφού αυτός έχει πεθάνει καταλαβαίνει ότι είχε δημιουργήσει μια ιδεατή εικόνα γι αυτόν και ζούσε μέσα στην πλάνη. Μοιραία έρχεται σε εσωστρέφεια. Τα πάντα καταρρέουν γύρω της. Οργίζεται. Καταπίνει όμως την οργή της. Στο σημείο αυτό δυσκολεύουν οι σχέσεις της με την κόρη της. Η καθημερινότητα της γίνεται ανυπόφορη, καθώς ο κόσμος της προκαλεί αποστροφή. Η πρωταγωνίστρια ψάχνει τις απαντήσεις από μια ξεθωριασμένη Μαντόνα που έχει απέναντι της. Ο Αλβάρο είναι ένας οδηγός φορτηγού. Όταν μπαίνει σπίτι της, η Σεραφείνα προσπαθεί να καταλάβει αν είναι το σημάδι που περιμένει από την Παναγία. Η ζωή πρέπει πάντα να προχωράει…

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν

  Το σύνολο του έργου του Ουίλιαμ είναι ένα διά-λογικό κατασκεύασμα. Βλέπουμε δύο ψυχές, δύο συνειδήσεις, δύο πρόσωπα σε ένα μύθο και μια ιστορία.  Ένα σώμα που εν ολίγοις θέλει να αρθρώσει τον ίδιο το διχασμό του, βλέπει τον κόσμο να γίνεται πρότυπο ομιλίας. Και αυτό το έργο δεν εντάσσεται στο κανονικό, παρόλαυτα όπως και τα υπόλοιπα έργα του είναι υποταγμένο εν μέρει στο φετίχ της υγείας, του νορμάλ και της προσαρμογής.

  Ο συγγραφέας και σ’ αυτό το έργο άρει τις αναντιστοιχίες ανάμεσα στο νορμάλ και το νοσηρό, το οικείο και το ανοίκειο, το παραδεκτό και το απαράδεκτο, το Διόνυσο και τον Απόλλωνα, τη φαντασία και τη βιωματική εμπειρία..

  Εν τέλει ο Ουίλιαμ, ως συγγραφέας κατόρθωσε να παίξει τέλεια το παιχνίδι ανάμεσα στη σύμβαση και στην ανατροπή της…  

 

 Το έργο μπορείτε να το ακούσετε εδώ:

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

 

Το πέρασμα, της Δελίνας Βασιλειάδη (σε ραδιοφωνική προσαρμογή). Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος.

   Αγαπητοί φίλοι του ραδιοφωνικού θεάτρου απόψε θα σας παρουσιάσω Το Πέρασμα, ένα μονόπρακτο της Δελίνας Βασιλειάδη.

  Το έργο βασίστηκε στο ομώνυμο διήγημα της συγγραφέως, το οποίο εκδόθηκε από την ΚΑΠΑ Εκδοτική και βραβεύτηκε το Δεκέμβριο του 2017 από την ¨Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών¨. Επιπρόσθετα, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο στην κατηγορία ¨Θεατρικό Έργο¨ στο ¨Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 2000-2019¨, στην κατηγορία: «Βιβλία της χρονιάς».

  Το Πέρασμα διασκευάστηκε για το ραδιόφωνο και έκανε παγκόσμια πρώτη πρεμιέρα την 29 Νοεμβρίου 2021, ημέρα Κυριακή και ώρα 19:00 (Κεντρικής Ευρώπης), από το Ομογενειακό Ραδιόφωνο Αυστρίας Hephaestus Radio. Τους ρόλους ερμήνευσαν τα μέλη της ¨Ελληνικής Θεατρικής Ομάδας Προς τον Ήλιο… (Zur Sohne…)¨. Η ραδιοφωνική απόδοση του έργου πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Συλλόγου «Hephaestus Wien – Österreichisch/Griechischer Integrationsverein»

 

 Το Ομογενειακό ραδιόφωνο «Hephaestus Radio» εδρεύει στη Βιέννη και εκπέμπει μέρος του προγράμματός του στα Fm για την αυστριακή πρωτεύουσα καθώς και μέσω διαδικτύου σε όλο τον κόσμο, αυξάνοντας συνεχώς την απήχησή του όχι μόνο στο Ελληνόφωνο κοινό αλλά και σε κοινό διαφορετικών γλωσσών με ποικίλες εκπομπές. Παράλληλα, υπάρχει και η ιστοσελίδα Hephaestus Wien, στην οποία παρουσιάζονται θέματα της Ελληνικής και παγκόσμιας επικαιρότητας σε διαφορετικές γλώσσες και φυσικά θέματα που αφορούν άμεσα την ελληνική διασπορά (https://hephaestuswien.com/).

 

Η υπόθεση:

  Σε έναν ακατάστατο βρόμικο χώρο, γεμάτο σκόνη, έπιπλα, βαλίτσες, κουτιά και πεταμένα αντικείμενα, η Μιράντα τακτοποιεί πυρετωδώς πράγματα, προκειμένου να μετακομίσει κάπου πολύ καλύτερα.

 

Λίγα επιπλέον στοιχεία.

  Το έργο είναι, όπως προαναφέρθηκε, Μονόπρακτο. Τι ακριβώς όμως είναι το Μονόπρακτο; Μονόπρακτο έργο, ή πιο συνηθισμένα «μονόπρακτο», είναι ένα σύντομο θεατρικό έργο που διαδραματίζεται σε μία πράξη ή σε μία σκηνή, σε αντίθεση με έργα που διαδραματίζονται σε πλήθος σκηνών σε μία ή περισσότερες πράξεις. Τείνουν να είναι απλούστερα και έχουν λιγότερα αντικείμενα, σκηνικά και ηθοποιούς (μερικές φορές μόνο έναν).

  Το πέρασμα είναι ένα υπαρξιακό δράμα ή πιο σωστά μια υπαρξιακή φάρσα. Μια πορεία προς την αυτογνωσία, τη μετάβαση ή τη μετακίνηση του ανθρώπου από μια κατάσταση σε μια άλλη.

 

  Καθώς ο χρόνος είναι για όλους μοιραία πεπερασμένος, περνά αμείλικτος και ολοένα λιγοστεύει, το «Πέρασμα» είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να μεταβεί από την πληγή στην ίαση, από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση, κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν κάποιος το επιθυμεί και είναι διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα…

 

 

 

Ας πούμε λίγα λόγια για τη Δελίνα Βασιλειάδη…

 

  Η Δελίνα Βασιλειάδη γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Είναι παντρεμένη κι έχει μια κόρη.

  Από μικρή εκδήλωσε την αγάπη της για την τέχνη, τη ζωγραφική τα χρώματα, το θέατρο, τα βιβλία. Μαθήτευσε από πολύ νεαρή ηλικία κοντά στη ζωγράφο μητέρα της Λιζ Βασιλειάδη, αλλά και στα εργαστήρια γνωστών δασκάλων των εικαστικών τεχνών, κυρίως του πρωτοπόρου εικαστικού Στέλιου Μαυρομάτη. Παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής σε μια πειραματική σχολή Καλών Τεχνών για παιδιά στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και συμμετείχε στις τηλεοπτικές εκπομπές της Κρατ. Τηλεόρασης «Μικροί Ζωγράφοι».

  Σπούδασε Χρηματοοικονομικά και Λογιστική στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία στη Θεσσαλονίκη, όπου, αφού και να πάρει υποτροφίες σε όλα τα έτη των σπουδών, τελικά πρώτευσε, ορκίζοντας η ίδια το έτος της. Σπούδασε  συγγραφή κινηματογραφικού σεναρίου και θεατρικού έργου, υποκριτική και σκηνοθεσία θεάτρου και κινηματογράφου στην Ακαδημία Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, ενώ παρακολούθησε πολλά σεμινάρια, και master classes για τον κινηματογράφο και το θέατρο.

  Η Δελίνα, ενώ από φοιτήτρια ξεκίνησε να εργάζεται στον Χρηματοπιστωτικό Τομέα κατέχοντας υπεύθυνη σε μεγάλη χρηματιστηριακή εταιρεία, πλέον έχει αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην τέχνη, τη ζωγραφική, το θέατρο φυσικά, τη μεγάλη της αγάπη, τη συγγραφή.

  Το 2005 απέσπασε έπαινο και τιμητική διάκριση στον Β’ Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Ποίησης της Εταιρείας Τεχνών και Γραμμάτων Πειραιά. Το 2017 συμμετείχε με το παραμύθι «Το αστεράκι» στη Νύχτα με τα παραμύθια, εκδήλωση που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Δήμο Θεσσαλονίκης στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά βραβεύτηκε από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, το αρχαιότερο λογοτεχνικό σωματείο της Ελλάδος, το θεατρικό της έργο «Πέρασμα» και από τις του 2018 είναι τακτικό μέλος της Ένωσης. Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη το παιδικό της με τίτλο «Τα χαμένα χρώματα του Ουράνιου Τόξου» αλλά και «Η Νεράιδα της Πιπίλας από την ΑΝΙΜΑ εκδ. Μέσα στο 2018 αναμένεται να κυκλοφορήσει ακόμα ένα παιδικό παραμύθι της από τις Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη.

  Για χρόνια συνεργαζόταν ως πολιτιστική συντάκτρια με blogs και με την εβδομαδιαία free press εφημερίδα Εξώστης. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται αποκλειστικά με το «φιλμ νουάρ» παίρνοντας συνεντεύξεις από ανθρώποκαλλιτεχνικού χώρου, αλλά κυρίως γράφοντας άρθρα και κριτικές για το θέατρο και τα εικαστικά.

  Έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου, έχει πρωταγωνιστήσει σε video art projects και σε ντοκιμαντέρ για την προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό, σε θεατρικές παραστάσεις, καθώς και σε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους Ελλήνων και ξένων σκηνοθετών. Έχει επιμεληθεί καλλιτεχνικά προγράμματα θεατρικών παραστάσεων και εκθέσεις ζωγραφικής, εικονογράφησε το παραμύθι «Ο Φιλάργυρος» για το βιβλίο «Παραμυθάδες και Ζωγράφοι», έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις εντός και εκτός Ελληνικών συνόρων και έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα της βρίσκονται σε συλλογές σε Ευρώπη και Αμερική και πίνακές της συμπεριλαμβάνονται σε ελληνικά και αμερικανικά βιβλία τέχνης.

  Το 2014 επιλέχθηκε να εκθέσει τη δουλειά της στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Λουξεμβούργο και κατόπιν η δουλειά της παρουσιάστηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες.

 

Η Δελίνα Βασιλειάδη

Κείμενο-Διασκευή: Δελίνα Βασιλειάδη Ερμηνεία: Ινώ Μάτσου Ραδιοσκηνοθεσία-Μοντάζ: Θεόδωρος Λιμήτσιος Μουσική: Αντώνης Παπανικολάτος Συμμετέχει και η μικρή Ίρις Πούλιος Παραγωγή: Θεατρική ομάδα «…προς τον ήλιο»

 

Πηγές:

https://www.delinavasiliadi.gr/el/about/

https://hephaestuswien.com/perasma-hr-11-20/

 https://youfly.com/theatro/perasma-apo-to-omogeneiako-radiofono-hephaestus/

https://www.kapaekdotiki.gr/product/delina-vasiliadi-perasma/

https://webradio.ert.gr/i-foni-tis-elladas/to-omogeniako-radiofono-hephaestus-ekpebi-theatro/

https://www.typosthes.gr/politismos/234380_perasma-apo-theatro-sto-radiofono

-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.