Σκέψεις πάνω σε δύο γενοκτονίες. Κυριάκου Αμανατίδη

 Αυτές τις ημέρες βρίσκονται σε εξέλιξη εκδηλώσεις για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, που διοργάνωσαν τα Ποντιακά Σωματεία της Μελβούρνης.

Το 1994 η Βουλή των Ελλήνων καθόρισε την 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της γενοκτονίας. Στις 19 Μαΐου ο Μουσταφά Κεμάλ, αργότερα επονομασθείς σε Ατατούρκ (πατέρας των Τούρκων), αποβιβάσθηκε στη Σαμψούντα, ως αρχηγός του τουρκικού εθνικιστικού κινήματος, για να αρχίσει τη δεύτερη φάση της γενοκτονίας του ελληνικού πληθυσμού του Πόντου.

Η πρώτη φάση κάλυψε την περίοδο 1914 – 1918, όταν επωφελούμενη η Οθωμανική Αυτοκρατορία από την αναστάτωση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, στον οποίο πήρε το μέρος της Γερμανίας και Αυστροουγγαρίας, έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα εξόντωσης του ελληνικού, αρμενικού και ασσυριακού πληθυσμού της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.

Ο τελικός απολογισμός των διωγμών, εκτοπίσεων και σφαγών του χριστιανικού πληθυσμού ανέρχεται σε δυόμισι εκατομμύρια νεκρούς. Από αυτούς ένα εκατομμύριο ήταν Έλληνες, από τους οποίους 353.000 του Πόντου, και 650.000 από την υπόλοιπη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.

Οι Τούρκοι εξόντωσαν το ένα τρίτο του Ελληνισμού στην επικράτειά τους

Ο αριθμός του ενός εκατομμυρίου Ελλήνων νεκρών κατά τη διάρκεια του 1914-1922 στην επικράτεια της Τουρκίας βγαίνει από δύο απογραφές πληθυσμού.

Η πρώτη αφορά την απογραφή που έγινε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1914. Σύμφωνα με την απογραφή εκείνη, ο ελληνικός χριστιανικός πληθυσμός της Αυτοκρατορίας ανερχόταν σε 2.600.000 άτομα.

Κάνω την διασάφηση «ελληνικός χριστιανικός πληθυσμός», γιατί οι Έλληνες που είχαν κατά καιρούς εξισλαμισθεί, στις απογραφές πληθυσμού περιλαμβάνονταν με τους Μουσουλμάνους.

Μετά τη λήξη των εχθροπραξιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, και την υπογραφή της Ανακωχής των Μουδανιών τον Οκτώβριο του 1922, οι δύο χώρες επιλήφθηκαν του θέματος της ανταλλαγής πληθυσμών, η οποία επικυρώθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923.

Τα πρώτα επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των Ελλήνων προσφύγων που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα προέρχονται από την απογραφή πληθυσμού του 1928, στην οποία δηλωνόταν ο τόπος καταγωγής τους. Σύμφωνα με την απογραφή αυτή, 1.200.000 άτομα είχαν δηλώσει ως τόπο καταγωγής τους τη Μικρά Ασία (Πόντο, Ιωνία και Καππαδοκία) και Ανατολική Θράκη.

Όταν από τα 2.600.000 Έλληνες χριστιανούς που ζούσαν στις παραπάνω περιοχές της τουρκικής επικράτειας το 1914, όπως φαίνεται από την απογραφή του 1914, αφαιρέσουμε το 1.200.000 που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα ως πρόσφυγες, μένει ένα υπόλοιπο 1.400.000.

Γνωρίζουμε πως κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ιδιαίτερα όταν στις αρχές του 1918 τα ρωσικά στρατεύματα αποσύρθηκαν από την Τραπεζούντα, την οποία είχαν καταλάβει το 1916, μεγάλος αριθμός Ποντίων κατέφυγε στη Ρωσία, όπου υπήρχαν ποντιακές κοινότητες.

Επίσης και πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, αρκετές χιλιάδες Ελλήνων από τη Μικρά Ασία μετανάστευσαν σε άλλες χώρες, όπως η Αμερική και η Αυστραλία.

Ο συνολικός αριθμός αυτών των προσφύγων υπολογίζεται στις 400.000. Όταν αφαιρέσουμε τις 400.000 από το ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες που δεν είχαν μεταφερθεί στην Ελλάδα ως πρόσφυγες, μένει ένα υπόλοιπο ενός εκατομμυρίου Ελλήνων της Μικράς Ασίας (Πόντου, Καππαδοκίας και Ιωνίας) και της Ανατολικής Θράκης, οι οποίοι προφανώς ήταν τα θύματα των διαφόρων μορφών διώξεων, από το 1914 μέχρι τα τέλη του 1922, από τις αρχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και στη συνέχεια από το Κεμαλικό καθεστώς της Τουρκίας.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται, είναι αν η εξόντωση από τους Τούρκους ενός εκατομμυρίου Ελλήνων κατά την περίοδο 1914-1922 αποτελεί πράξη γενοκτονίας.

Αυτό είναι το πρώτο από τα δύο ερωτήματα που θα επιχειρήσω να απαντήσω στη συνέχεια.

Το δεύτερο ερώτημα είναι αν ενδείκνυνται οι επετειακού χαρακτήρα εκδηλώσεις που οργανώνονται από τα ποντιακά σωματεία, εν όψει των δυσχερειών που ενδεχομένως δημιουργούν στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία.

Το ότι τα προγράμματα της Τουρκίας για την εξόντωση του Ποντιακού, αλλά και του υπόλοιπου Ελληνισμού στην επικράτειά της, αποτελούν πράξη γενοκτονίας φαίνεται από τον ορισμό του όρου «γενοκτονία» που δίνουν τα Ηνωμένα Έθνη.

Η σημασία του όρου «Γενοκτονία»

Η γενοκτονία αναγνωρίσθηκε από τον ΟΗΕ ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας το Δεκέμβριο του 1948, όταν το Ολοκαύτωμα των Εβραίων από τη Ναζιστική Γερμανία χαρακτηρίσθηκε από τη Δίκη της Νυρεμβέργης ως Γενοκτονία.

Το Άρθρο Ζ΄ της «Σύμβασης για την πρόληψη της γενοκτονίας» του ΟΗΕ αναφέρει τα ακόλουθα για τη γενοκτονία:

«Εις την παρούσα Σύμβαση, ως γενοκτονία νοείται αποιαδήποτε των ακόλουθων πράξεων, ενεργουμένη με την πρόθεση ολικής ή μερικής καταστροφής ομάδας εθνικής, εθνολογικής, φυλετικής ή και θρησκευτικής τοιαύτης.

1) Φόνος μελών της ομάδας.

2) Σοβαρή βλάβη σωματικής ή διανοητικής ακεραιότητας των μελών της ομάδας.

3) Εκ προθέσεως υποβολή της ομάδας σε συνθήκες που μπορούν να επιφέρουν την πλήρη ή τη μερική σωματική καταστροφή της.

4) Μέτρα που αποβλέπουν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων εις τους κόλπους ορισμένης ομάδας.

5) Αναγκαστική μεταφορά των παιδιών μιας ομάδας σε άλλη ομάδα».

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, και μόνο μια από τις παραπάνω πέντε ενέργειες συνιστά πράξη γενοκτονίας. Οι Τούρκοι είναι υπεύθυνοι τουλάχιστον για τις τρεις πρώτες ενέργειες.

Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και των άλλων περιοχών της Τουρκίας υπήρξε πράξη προμελετημένη, προγραμματισμένη και εσκεμμένη, και αποσκοπούσε στα εξής:

*Στον αναγκαστικό εξισλαμισμό των Ελλήνων του Πόντου.

*Στον προσχεδιασμένο εκτοπισμό τους.

*Στον εκτουρκισμό τους, δηλαδή στην αλλοίωση της εθνικής τους ταυτότητας.

*Στο βιολογικό τους αφανισμό, και

*Στον τελικό ξεριζωμό τους από τις πατρογονικές τους εστίες.

Στον Ποντιακό, αλλά και υπόλοιπο Μικρασιατικό και Ανατολικοθρακικό Ελληνισμό αμφισβητήθηκε το δικαίωμα στην ύπαρξη, το δικαίωμα στο σεβασμό της φυλετικής, εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής του ταυτότητας, και το δικαίωμα να διατηρεί την ειρηνική κατοχή της πατρογονικής γης, στην οποία έζησε επί τρεις χιλιάδες χρόνια. Και αυτό από έναν λαό που έκανε την πρώτη παρουσία του στο Μικρασιατικό χώρο τον 11ο αιώνα.

Επιβάλλεται η τήρηση της Ημέρας Μνήμης

Η σημερινή Τουρκία έχει δύο εθνικές εορτές, που εορτάζονται στις 30 Αυγούστου και στις 29 Οκτωβρίου, και δύο επετείους που είναι αργίες, 23 Απριλίου και 19 Μαΐου.

Οι δύο εθνικές εορτές και οι δύο επέτειοι σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με καταστροφές που η Τουρκία επέφερε στον Ελληνισμό κατά τη διάρκεια του 1914-1922.

Η 30ή Αυγούστου για την Τουρκία είναι η Εορτή της Νίκης. Πρόκειται για τη νίκη του τουρκικού στρατού επί του ελληνικού εκστρατευτικού στρατεύματος, στις 26 Αυγούστου 1922, στο Αφιόν Καραχισάρ, και στις 30 Αυγούστου στο Νοτουμλούπιναρ.

Στις 29 Οκτωβρίου 1923, εθνική εορτή της Τουρκίας, ο Κεμάλ Ατατούρκ ανακήρυξε επισήμως τη Δημοκρατία της Τουρκίας, μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, με την οποία, μεταξύ άλλων, επικυρώθηκε ο ξεριζωμός των Ελλήνων από τις προγονικές τους εστίες στην Τουρκία.

Στις 19 Μαΐου εορτάζεται η επέτειος της αποβίβασης του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα το 1919, για να αρχίσει η δεύτερη φάση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.

Στις 23 Απριλίου εορτάζεται η επέτειος της μεγάλης Εθνοσυνέλευσης που κάλεσε ο Κεμάλ στην Άγκυρα το 1920, όταν η Κωνσταντινούπολη βρισκόταν υπό κατοχή από τους συμμάχους.

Η ημερομηνία αυτή σηματοδοτεί τον ένοπλο αγώνα του Κεμάλ κατά των ελληνικών στρατευμάτων που είχαν καταλάβει τη Σμύρνη με την εντολή των συμμάχων.

Όπως βλέπουμε, οι δύο εθνικές εορτές και οι δύο επέτειοι της Τουρκίας έχουν να κάνουν με γεγονότα που για τον Ελληνισμό αποτελούν εθνικές τραγωδίες.

Δεν είναι μόνο οι δύο εθνικές εορτές και οι δύο επέτειοι που τέσσερις φορές το χρόνο αναζωπυρώνουν το τουρκικό μένος κατά του Ελληνισμού.

Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία, με επιχορηγήσεις σε Ερευνητικά Κέντρα και Έδρες Τουρκικών Σπουδών στην Αμερική, κατάφερε να δημιουργήσει στρατευμένους υπέρ των τουρκικών θέσεων Αμερικανούς πανεπιστημιακούς τουρκολόγους.

Οι πανεπιστημιακοί αυτοί ασύστολα προβαίνουν στην παραπλάνηση της διεθνούς γνώμης με τη διαστρέβλωση των γεγονότων και την παραχάραξη της ιστορίας.

Εν όψει αυτών των δραστηριοτήτων της Τουρκίας, των συνεχών διεκδικήσεων ελληνικών εδαφών και μεγάλου μέρους της υφαλοκρηπίδας των νησιών του Αιγαίου, και δεδομένου ότι για χρόνια τώρα οι δυνάμεις του Αττίλα συνεχίζουν τη στρατιωτική κατοχή του 38% της Κύπρου, ο Ελληνισμός δεν πρέπει να σταματήσει τις προσπάθειές του για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, της υπόλοιπης Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης, πρώτα από την ίδια την Τουρκία, και στη συνέχεια από τη διεθνή κοινότητα.

Αυτοί που ισχυρίζονται πως πρέπει να αποβάλουμε από τη μνήμη παρόμοια επεισόδια, είναι σαν να μας λένε πως πρέπει να απαλείψουμε από τις σελίδες της ιστορίας τα γεγονότα αυτά.

Με άλλα λόγια, μας παροτρύνουν να παραχαράξουμε την ιστορία, λησμονώντας πως το έργο της ιστορίας δεν είναι να αρνηθεί τη μνήμη, αλλά να την επεξεργαστεί και να την καταγράψει.

17/05/2001

Πηγή: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΑΧΑ ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ Δοκίμια για τον Ελληνισμό

Θαλής ο Μιλήσιος περί ουράνιων και γήινων

 Κάποτε ο Θαλής ο Μιλήσιος (ο γνωστός φιλόσοφος), περπατούσε με το κεφάλι ψηλά παρατηρώντας τα άστρα, με αποτέλεσμα να πέσει σε ένα πηγάδι. 

Τότε κάποια έξυπνη και sexy Θρακιώτισσα υπηρέτρια  του είπε πως επιθυμούσε πολύ να μάθει τι περιέχουν οι ουρανοί, αλλά αγνοούσε αυτά που βρίσκονταν μπροστά του στα πόδια του (δεν γνωρίζω εάν εννοούσε την ίδια, ή το πηγάδι..).

Το ίδιο ισχύει αναφέρει ο Σωκράτης για όλους όσους περνούν τη ζωή τους φιλοσοφώντας, ξεχνώντας να ζήσουν όπως όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι, και να χαρούν με όλες τις μικρές και ίσως ταπεινές χαρές της ζωής....!

Πλάτων, Θεαίτητος 174a ...

Τα βόδια του Γηρυόνη, Αγκάθα Κρίστι. Ραδιοφωνικό Θέατρο

Απόψε πρόκειται να σας παρουσιάσω μία ακόμη ενδιαφέρουσα αστυνομική ιστορία της Αγκάθα Κρίστι Τα βόδια του Γηρυόνη. 

Υπόθεση:

Ο Πουαρό συναντά τυχαία μια κυρία που την είχε γνωρίσει όταν σε κάποια υπόθεση αποκάλυψε την εγκληματική της δράση. 

Τότε φάνηκε γενναιόδωρος μαζί της και έτσι οι σε βάρος της συνέπειες δεν ήταν ιδιαίτερα σοβαρές. Τώρα η κυρία αν και είναι αρκετά ευκατάστατη, πλήττει! Οι "κακές" δραστηριότητες που είχε παλιά της συντηρούσαν το ενδιαφέρον και τη ζωντάνια αλλά τώρα η ζωή της κυλά ήρεμα.

Με την ευκαιρία της συνάντησης αυτής η κυρία ενημερώνει τον Πουαρό για το πρόβλημα που νομίζει πως σύντομα θα αντιμετωπίσει μια φίλη της. 

Η πλούσια αυτή φίλη, έχει ενταχθεί σε μια θρησκευτική αίρεση. Ο ικανότατος και επιβλητικός αρχηγός αυτή της ομάδας τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα τυχερός αφού οι πλούσιοι οπαδοί αφήνουν σε αυτόν τις περιουσίες τους μετά το θάνατο τους που δεν αργεί πολύ μετά από την υπογραφή της διαθήκης τους...

Παίζουν οι ηθοποιοί:

 Έλλη Κυριακίδου, Ανδρέας Μακρίδης, Γιάννης Ρουσάκης, Μάχη Σειράκου Καζαμία, Μάριος Κυπριανίδης, Θεόδουλος Μωρέας, Ανδρέας Μαραγκός.

Ο Θεόδουλος Μορέας

                                Η μεταφορά έγινε από το κανάλι Ναταλία Δεδουσοπούλου:

                       

Πηγή:

http://radio-theatre.blogspot.com/2015/03/blog-post_88.html

Έφθασε η εποχή που κοιτάμε τα μουσικά cd με μια ρετρό διάθεση.

Το μέσο που από το 1982, έβαλε το 0 και 1 στη μουσική και παρόπλισε τους δίσκους και τις κασέτες!

Αν και μέχρι σήμερα οι καλλιτέχνες λένε «έβγαλα καινούργιο δίσκο» και εννοούν cd, mp3 και youtube video.

Επίσης σήμερα κάποιοι για να κάνουν τη διαφορά κυκλοφορούν όντως τα μουσικά τους άλμπουμ σε βινύλιο.

Την 01.10.1982, η Sony κυκλοφόρησε το πρώτο CD player στον κόσμο και φυσικά η πρώτη χώρα ήταν Το μέσο που από το 1982, έβαλε το 0 και 1 στη μουσική και παρόπλισε τους δίσκους και τις κασέτες! η Ιαπωνία. Επτά μήνες αργότερα «έφτασε» τελικά στις Η.Π.Α. Η τιμή ήταν 1.000$, σε σημερινές τιμές 2.834 δολάρια!

Το όνομα μοντέλου CDP-101 επιλέχθηκε από τον Nobuyuki Idei, ο οποίος ήταν επικεφαλής του τμήματος ήχου της Sony. Το «101» αντιπροσωπεύει τον αριθμό 5 στο δυαδικό σύστημα και επιλέχθηκε από τον Idei γιατί θεώρησε ότι το μοντέλο άνηκε στην μεσαία κατηγορία.

H κυκλοφορία του CDP-101 αποκλειστικά στην Ιαπωνία, έγινε προκειμένου η Sony να τηρήσει τη συμφωνία με τη συνεργάτιδά της -την Philips-στην ανάπτυξη του πρότυπου Compact Disk, καθώς η τελευταία καθυστερούσε τη συναρμολόγηση του δικού της πρώτου CD Player, του Philips CD100, το οποίο και κυκλοφόρησε τελικά ένα μήνα μετά.

Το CD, «πνευματικό παιδί» της Sony και της Philips, ήταν μια εξέλιξη του LaserDisc που αναπτύχθηκε από τη Philips και την MCA το 1978.

Οι εταιρείες δούλευαν ανεξάρτητα σε έναν ψηφιακό διάδοχο του βινυλίου LP πριν συνεργαστούν για να ξεκινήσουν τη νέα μορφή (σ.σ. CD). Είναι ενδιαφέρον ότι το όνομα Compact Disc επιλέχθηκε επειδή ακουστικά παρομοίαζε με το Compact Cassette, τη γνωστή μας κασέτα ήχου.

Η Sony πούλησε 20.000 μονάδες του μοντέλου CDP-101 έως τα τέλη του 1982.

#recall_memory #hellenicITmuseum #elmp #museum #technologymuseum #todayintechhistory #philips #sony #cdplayer

ΑΙΣΩΠΟΣ - Ο ΜΕΓΑΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΤΗΣ

Ο Αίσωπος γεννήθηκε τον 7ο πΧ αιώνα στη Μεσημβρία του Εύξεινου Πόντου, κατ’ άλλους στη Φρυγία. Σύμφωνα με τους αρχαίους φιλοσόφους και ιστορικούς Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Ηρόδοτο, Ξενοφώντα, Λουκιανό και τον βυζαντινό λόγιο και θεολόγο Μάξιμο Πλανούδη- ο οποίος κατέγραψε το βίο του- ο Αίσωπος ήταν δύσμορφος, ραχιτικός και διένυσε ταλαίπωρο βίο. Προερχόταν από οικογένεια δούλων με αποτέλεσμα να καταλήξει σε σκλαβοπάζαρο και να ακολουθήσει κι εκείνος τη μοίρα του δούλου. Σε νεαρή ηλικία αγοράστηκε από τον Ξάνθο, φιλόσοφο της Σάμου, ο οποίος αργότερα τον πούλησε στον συντοπίτη του φιλόσοφο, Ιάδμονα.

Παρά τα εξωτερικά του ελαττώματα ο Αίσωπος διακρινόταν για την ευφυΐα του και για το πνεύμα δικαιοσύνης και ηθικής, τα οποία τον έφερναν συχνά σε δυσμενή θέση καθώς δεν δίσταζε να ασκεί κριτική σε όλους όσους θεωρούσε πως έβλαπταν το κοινωνικό σύνολο, ακόμα κι αν αυτοί ήταν άρχοντες ή ιερείς. Λέγεται πως για το θάρρος του καταδικάστηκε σε θάνατο από τους ιερείς των Δελφών και ρίχτηκε από την κορυφή του Παρνασσού στο γκρεμό, επειδή τόλμησε να ξεσκεπάσει τις απάτες τους και τη συνήθειά τους να πλουτίζουν από τα δώρα των προσκυνητών. Κατά άλλη εκδοχή, ο Ξάνθος για να απαλλαγεί από την ενοχλητική ειλικρίνεια και την ευθύτητά του Αισώπου, του χάρισε την ελευθερία του.

Ο Αίσωπος δίδασκε προφορικά με τους μύθους του, οι οποίοι καταδείκνυαν την πονηρία, την αλαζονεία, την ανοησία και την αδυναμία των ανθρώπων. Ήρωες των μύθων του ήταν ζώα της ελληνικής υπαίθρου αλλά και άλλων χωρών στις οποίες είχε ταξιδέψει ακολουθώντας τους κυρίους του και είχαν ως σκοπό να διαπαιδαγωγήσουν, να συμμορφώσουν και να συνετίσουν μικρούς και μεγάλους. Τα παραμύθια του είχαν ύφος απλό και κατανοητό, ενώ οι τετράποδοι ή φτερωτοί χαρακτήρες του, οι οποίοι σκέφτονταν, μιλούσαν, έσφαλαν και πλήρωναν για τα παραπτώματά τους, έγιναν ιδιαιτέρως αγαπητοί από τα πλατιά κοινωνικά στρώματα.

Ο Αίσωπος κατάφερε να αναδείξει τον πεζό λόγο σε μια εποχή που χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά ο έμμετρος λόγος. Ο Ηρόδοτος τον αποκαλεί “λογοπλάστη” και αναφέρει πως οι μύθοι δεν ήταν επινόηση δική του αλλά προϋπήρχαν, κι εκείνος τους συγκέντρωσε και τους τελειοποίησε. Οι μύθοι του συνέχισαν να περνούν προφορικά από γενιά σε γενιά ακόμη και μετά το θάνατό του. Τον 4ο π.Χ αιώνα, ο Δημήτριος ο Φαληρεύς κατέγραψε μια συλλογή από αυτούς, ενώ τον 15ο-16ο αιώνα οι Αισώπειοι μύθοι συγκεντρώθηκαν συνολικά και εκτυπώθηκαν για πρώτη φορά σε τυπογραφείο του Μιλάνου και κατόπιν του Παρισιού.

Από Βάσω Μαγγανάρη

Πηγές:

Βικιπαίδεια

Εγκυκλοπαίδεια Υδρόγειος

Πίνακας δημοσίευσης: "Αίσωπος", έργο του Ισπανού Ζωγράφου Diego Velázquez

Το αρχαίο θέατρο της Σπάρτης: Μία άλλη πτυχή της πόλης των πολεμιστών

 Τα κατάλοιπα θεάτρου που εντοπίζονται στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Σπάρτης, τα οποία ανάγονται στα ύστερα Ελληνιστικά χρόνια και φτάνουν ως τον 4ο αι. μ.Χ., έρχονται να αναδείξουν μία διαφορετική όψη από το στερεότυπο μιας αποκλειστικά μιλιταριστικής κοινωνίας που κρύβεται πίσω από τη διεθνή λέξη «Sparta».

Φαίνεται ότι το θέατρο της Σπάρτης υπήρξε ένα μεγαλοπρεπές μνημείο και μαρτυρεί υψηλές προθέσεις ανοικοδόμησης. Ο Παυσανίας, όταν το επισκέφτηκε το 160 μ.Χ. εντυπωσιάστηκε και το χαρακτήρισε θέατρο άξιο θέασης (Ελλάδος Περιήγησις, III, 14.1). Η ύπαρξη του θεάτρου μαρτυρείται στους αρχαίους συγγραφείς ήδη από τον 5 αι. π.Χ. και συνδέεται άμεσα με την τέλεση λατρευτικών εορτών, όπως οι γυμνοπαιδιές. 

Το θέατρο βρίσκεται στα βόρεια της σύγχρονης πόλης, στη νότια κλιτύ της Ακρόπολης της Αρχαίας Σπάρτης και διασώζει στοιχεία από διαφορετικές οικοδομικές φάσεις. Η κατασκευή του χρονολογείται στη μετάβαση από την ύστερη ελληνιστική εποχή στην πρώιμη ρωμαϊκή και πιθανότατα στο 30-20 π.Χ., ενώ επί μέρους στοιχεία χρονολογούνται μέχρι και το τέλος του 4ουμ.Χ. αιώνα. Έχει συνδεθεί με την ηγεμονία του Ευρυκλή Ηρκλανού, φίλου του αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου.

Το θέατρο διέθετε 9 κερκίδες με 32 σειρές εδωλίων στο κάτω κοίλο και 16 κερκίδες με 17 σειρές εδωλίων στο επιθέατρο. Το κοίλο στηρίζεται πλευρικά σε δύο μεγάλους αναλημματικούς τοίχους, που προστέθηκαν για να αυξηθεί η συνολική χωρητικότητα του θεάτρου. Στο πρώτο διάζωμα αποκτούσε κανείς πρόσβαση από εξωτερικές κλίμακες που ήταν σε επαφή με τα αναλήμματα των παρόδων. Υπολογίζεται ότι στο θέατρο μπορούσαν να συγκεντρωθούν έως και 17.000 θεατές.

Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό του θεάτρου της Σπάρτης ήταν η χρήση ξύλινης κινητής σκηνής. Η αρχική αυτή σκηνή μετακινούνταν με ρόδες κατά μήκος ενός τριπλού λίθινου διαδρόμου και φυλασσόταν σε ένα κτήριο στη δυτική πάροδο, τη ‘’σκηνοθήκη’’. Η χρήση της κινητής σκηνής οφείλεται στην διττή λειτουργία του θεάτρου και στην ανάγκη ύπαρξης ελεύθερου χώρου, πιθανότατα διότι το θέατρο ήταν τόπος δημόσιων συναθροίσεων και πάνδημων λατρευτικών εορτών με χορούς και αγωνίσματα. Στο τέλος του 1ου αι. μ.Χ. το θέατρο απέκτησε σταθερή μνημειώδη διώροφη μαρμάρινη ρωμαϊκή σκηνή, κορινθιακού ρυθμού, ως δώρο του Αυτοκράτορα Βεσπασιανού.

Το 2019 ανακηρύχτηκε ως «Ετους Αρχαίου Θεάτρου Σπάρτης» με αφορμή την αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου της πόλης. Η ανασκαφή έφερε στο φως μεγάλη έκταση αρχιτεκτονικών καταλοίπων του μνημείου που είναι σήμερα ορατά. Διασώζεται η ορχήστρα, τα αναλήμματα και τμήμα του κοίλου του θεάτρου. Το αρχαίο θέατρο σήμερα δεν μπορεί να θεωρηθεί επισκέψιμο μνημείο, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η ανασκαφή του.

Το θέατρο περιγράφεται από ξένους περιηγητές ήδη από τον 18ο αιώνα. Η πρώτη επιστημονική έρευνα διεξήχθη από την Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή το 1906-1910, αλλά και σε επόμενες χρονικές περιόδους (1924-1927, 1992-1998, 2008). Το διάστημα 1960 – 1963 έγιναν ανασκαφές από τον καθηγητή, Χρύσανθο Χρήστου με δαπάνες της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Από το 1992 μέχρι σήμερα, στον χώρο εργάζεται η Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή. Ο χώρος, δεν είναι πλήρως ανασκαμμένος.

Την Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013 εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η μελέτη αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου, την οποία είχε αναθέσει το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Πηγές :

Διάζωμα

cognosco.gr

Αμερικανικό όργανο στον ελληνικό στρατό

 Αμερικάνικο όργανο ευθυγράμμισης πυροβόλων και βαρέων όπλων ‘’Μ1Α1’’ του Β΄ΠΠ με την θήκη μεταφοράς, και το οποίο όργανο ήταν σε χρήση και από τον Ελληνικό Στρατό (δωρεά κ.Ιωάννη Τζέλιου).

Πηγή Ιστορικός συλλέκτης Βέροιας

Η γιορτή της μητέρας..

Σικάγο Μπόυ, Νίκου Τσιφόρου. Ραδιοφωνικό Θέατρο.

 Απόψε, φίλοι και φίλες θα συνεχίσουμε την παρουσίαση των αυτοτελών επεισοδίων από τη συλλογή Τα παιδιά της πιάτσας, του Νίκου Τσιφόρου. Με το επεισόδιο Σικάγο Μπόυ.

Η υπόθεση:

Ο Νταν, διηγείται σε μόρτες την ιστορία της Αμερικής. Ο Νταν, κατά κόσμο Θανάσης Μαραγκούλης, είχε ένα μπάρμπα στο Μισούρι της Αμέρικα. Δεν έβλεπε προκοπή στα χωράφια και ο πατέρας του τον έστειλε στην Αμέρικα. Με τον μπάρμπα τα πράγματα ήταν δύσκολα καθότι ήταν μπλεγμένος και έπιασε έτσι, ο Νταν, δουλειά μούτσου σε ένα καράβι. Έτσι, το λοιπόν, άρχισαν οι περιπέτειες...

Ο Νταν έμπλεξε στο παράνομο εμπόριο ποτών, την εποχή της ποτοαπαγόρευσης...

Σπουδαίο, από ηθογραφικής αξίας, το έργο του Νίκου Τσιφόρου...

Στην αφήγηση ο ταλαντούχος Νίκος Μποσταντζόγλου.

Καλή σας ακρόαση...

Η μεταφορά έγινε από το κανάλι Stavros M:

Τα Σκιροφόρια

 ΣΚΙΡΟΦΟΡΙΑ.  Τα Σκιροφόρια ή Σκιραφόρια ή Σκίρα ήταν μια γιορτή στην αρχαία Αθήνα προς τιμήν της Αθηνάς Σκιράδος, του Φυταλμίου Ποσειδώνα, καθώς και των Ελευσινίων Δήμητρας και Κόρης. Πραγματοποιούνταν στο τέλος του έτους κατά το αττικό ημερολόγιο, τη δωδέκατη μέρα του μήνα Σκιροφοριώνα, δυο μέρες πριν από τα Διιπόλεια (Μάιος-Ιούνιος). Επρόκειτο για μια γιορτή με αρχαίες ρίζες και ήταν καθαρά γυναικεία, όπως φαίνεται από τις Θεσμοφοριάζουσες του Αριστοφάνη,  αλλά και στις Εκκλησιάζουσες το σχέδιο των γυναικών για την επανάστασή τους απεικονίζεται με φόντο τη γιορτή αυτή. [ ἀνθ᾽ ὧν συνείσει καὶ τὰ νῦν βουλεύματα ὅσα Σκίροις ἔδοξε ταῖς ἐμαῖς φίλαις. Αριστοφάνη Εκκλησιάζουσαι, στ.17-18 ]. Υπήρχαν  διαφορετικές θεωρίες για την ετυμολογία του ονόματος της γιορτής. Σκίρον αποκαλούνταν το "σκιάδειον" της Αθηνάς, μεγάλη λευκή υφασμάτινη ασπίδα-ήλιος, το οποίο μεταφερόταν σε μεγάλη πομπή από την Ακρόπολη στην τοποθεσία Σκίρον, στο ιερό της Αθηνάς Σκιράδος, κοντά στην Ιερά Οδό, στην αριστερή όχθη του ποταμού Κηφισού.

Ωστόσο, ο Παυσανίας αναφέρει ότι η τοποθεσία πήρε το όνομά της από τον Σκίρο, μάντη της Δωδώνης, ο οποίος σκοτώθηκε στη μάχη μεταξύ Αθηναίων και Ελευσινίων επί του Ερεχθέα και τάφηκε σε εκείνη την περιοχή. Ο ίδιος είχε ιδρύσει και το ιερό της Αθηνάς Σκιράδος στο Φάληρο, όπου γιορτάζονταν τα Οσχοφόρια. [Ἐλευσινίοις πολεμοῦσι πρὸς Ἐρεχθέα ἀνὴρ μάντις ἦλθεν ἐκ Δωδώνης ὄνομα Σκῖρος, ὃς καὶ τῆς Σκιράδος ἱδρύσατο Ἀθηνᾶς ἐπὶ Φαληρῷ τὸ ἀρχαῖον ἱερόν· πεσόντα δὲ αὐτὸν ἐν τῇ μάχῃ θάπτουσιν Ἐλευσίνιοι πλησίον ποταμοῦ χειμάῤῥου, καὶ τῷ τε χωρίῳ τὸ ὄνομα ἀπὸ τοῦ ἥρωός ἐστι καὶ τῷ ποταμῷ. Παυσανία Ελλάδος Περιήγησις, Βιβλίο Α', κεφ.36,4]  Η άλλη ερμηνεία βασίζεται στην ερμηνεία της λέξης σκίρον στην αρχαία ελληνική γλώσσα, που σημαίνει σκληρή λευκή γη. Σύμφωνα με έναν αθηναϊκό μύθο, όταν ο ήρωας Θησέας επέστρεψε νικηφόρος από την Κρήτη, κατασκεύασε είδωλο της θεάς Αθηνάς από λευκή γη και το περιέφερε σε μεγαλοπρεπή πομπή.

Η γιορτή διαρκούσε μια ημέρα, κατά την οποία οι γυναίκες έφευγαν από τις οικίες τους και κατασκήνωναν κοντά στο ιερό. Απαγορευόταν η σεξουαλική επαφή, γιατί πίστευαν ότι ενισχύει τη μετέπειτα γονιμότητα, γι' αυτό και οι γυναίκες έτρωγαν σκόρδο για να απομακρύνουν τους συζύγους τους.

Την πομπή από την Ακρόπολη ως το ιερό της Αθηνάς οδηγούσε η πρωθιέρεια της θεάς και ο ιερέας του Ποσειδώνα, οι οποίοι προέρχονταν από το ιερατικό γένος των Ετεοβουτάδων. Μεταφερόταν το σκιάδειον, το οποίο προστάτευε τους αγρούς και την πόλη από το θερινό καύσωνα και εξασφάλιζε έτσι την ευφορία της γης τους επόμενους μήνες, καθώς επίσης και το κώδιον, δέρμα μαύρου προβάτου που είχε θυσιαστεί στο Μειλίχιο Δία. Στο Σκίρον εκτός από το ιερό της Σκιράδος Αθηνάς υπήρχε και ένα προς τιμήν της Δήμητρας και της Περσεφόνης.

Λεπτομέρειες για την τελετή που γινόταν στο ιερό δεν έχουν διασωθεί. Ωστόσο, καθώς αναφέρεται από πηγές ότι τελούνταν όργωμα εκεί, τα Σκιροφόρια σχετίζονταν μάλλον με τη συγκομιδή και τη γονιμότητα της γης, και κατ' επέκτασιν των γυναικών. Κατά τη διάρκεια της γιορτής λάμβανε χώρα αγώνας δρόμου, κατά τον οποίο οι νέοι της πόλης έφεραν κλαδιά από αμπέλια από το ιερό του Διονύσου στο ιερό της Αθηνάς Σκιράδος. Το έπαθλο για το νικητή ήταν ο πεντάπλοας, [ποτό που φτιαχνόταν από κρασί, μέλι, τυρί, αλεύρι και ελαιόλαδο] από το οποίο γίνονταν σπονδές προς τιμήν της Αθηνάς.

Πηγή Αρχαία Ελληνική θρησκεία