Λίγα λόγια για το σπήλαιο
Το σπήλαιο του Μελιδονίου (Γεροντοσπηλιός) βρίσκεται 1200 μέτρα ΒΔ του οικισμού Μελιδόνι στο δήμο Μυλοποτάμου της Π.Ε. Ρεθύμνου.
Το σπήλαιο συνδέεται με ορισμένες μυθολογικές αναφορές (Ταλώς, Ταλαία όρη),ενώ το 1824 μέσα σ'αυτό βρήκαν μαρτυρικό θάνατο 370 γυναικόπαιδα από τον Τουρκοαιγυπτιακό στρατό.
Από τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο σπήλαιο βρέθηκαν: χρηστικά αγγεία, Μινωικές λατρευτικές πύρες, λατρευτικά αντικείμενα πήλινα ειδώλια, λυχνάρια, προσωπικά αντικείμενα λατρευτών, καθώς από την αρχαϊκή εποχή μέχρι τη ρωμαϊκή λατρεύονταν ο Ερμής και μία ακόμη γυναικεία θεότητα.
Τέλος βρέθηκαν και 2500 επιγραφές. ( Η χαρτογράφηση έγινε από την Άννα Πετροχείλου).
Η μέση ετήσια θερμοκρασία του σπηλαίου είναι 18-22 c.
Οι επιγραφές ανήκουν κυρίως στην Ελληνιστική Εποχή και αναφέρονται είτε σε προσκυνητές είτε περαστικούς είτε στο πλαίσιο κάποιας λατρείες.
Το σπήλαιο επισκέπτονται 15.000 άτομα κάθε χρόνο.
Νεολιθική Εποχή:
Τα σημαντικότερα ευρήματα της περιόδου αποτελούν εργαλεία και σκεύη (οστέινα και λίθινα).
Η κατοίκηση στο σπήλαιο κατά τη Νεολιθική εποχή ήταν μόνιμη ή ημιμόνιμη.
Μινωική Εποχή (3000-1100 π.Χ.):
Το σπήλαιο σ'αυτήν την περίοδο δε σταμάτησε να κατοικείται, κατεφευγαν σ' αυτό κυρίως σε περιόδους ταραχών οι για διάφορες εργασίες.
Μετά το 1700 π.Χ. και κατά τη Νεοανακτορική περίοδο (τα ανάκτορα σε αυτή την περίοδο γκρεμίστηκαν και ξαναχτίστηκαν) πραγματοποιήθηκε εντατική λατρευτική χρήση του σπηλαίου. Κατά κύριο λόγο λατρεύτηκε μία γυναικεία θεότητα προστάτιδας της αναπαραγωγής και της φύσης.
Αρχαϊκή εποχή (800-600 π.Χ.):
Η χρήση του σπηλαίου παραμένει λατρευτική, πλην όμως σταματά η λατρεία της θεότητας αναπαραγωγής και πλέον λατρεύεται ανδρικός θεός (κατά την ελληνιστική περίοδο λατρεύεται ο Ερμής). Την εν λόγω περίοδο πραγματοποιείται εκτεταμένη προσφορά ανθρωπόμορφων ειδωλίων (αποθέτονταν γύρω γύρω από έναν "ομφαλόσχημο" σταλαγμίτη).
Ελληνιστική εποχή (325-150 π.Χ.):
Στην Ελληνιστική εποχή στο σπήλαιο η χρήση εξακολουθούσε να είναι λατρευτική, καθώς λατρεύονταν αποκλειστικά ο Ερμής (ψυχοπομπός των ανθρώπων προς τον κάτω κόσμο).
έτσι λοιπόν το σπήλαιο αποτέλεσε σκηνικό σχετικών δρώμενων λατρείας.
Οι προσκυνητές κρατώντας λυχνάρια και δάδες κατέβαιναν βαθιά μέσα στο σπήλαιο. (στο τέλος της σπηλιάς έβαζαν υπογραφές. Γενικότερα οι προσκυνητές σέβονταν απόλυτα την ιερότητα του χώρου και ποτέ δεν υπέγραφαν ο ένας επάνω στον άλλον.
Ρωμαϊκή εποχή:
Κατά τη ρωμαϊκή εποχή το σπήλαιο υπήρξε επίσης πόλος έλξης προσκυνητών του Ερμή (πολυάριθμες ομάδες επισκέπτονταν το σπήλαιο).
Οθωμανική εποχή:
Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας η χρήση του σπηλαίου ήταν διπλή. Το σπήλαιο ήταν ορμητήριο επαναστατικών ομάδων και χώρος όπου πραγματοποιούνταν συσκέψεις Ελλήνων οπλαρχηγών για για επικείμενες επαναστατικές κινήσεις.
Η χρήση του σπηλαίου εν κατακλείδι ήταν κατά βάση λατρευτική. Στο επίκεντρο της λατρευτικής δραστηριότητας βρέθηκε ο θεός Ερμής. Ενδιαφέρον τέλος θα παρουσιάσει η χρήση του σπηλαίου κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως ορμητήριο επαναστατικών ομάδων.
Το σπήλαιο του Μελιδονίου (Γεροντοσπηλιός) βρίσκεται 1200 μέτρα ΒΔ του οικισμού Μελιδόνι στο δήμο Μυλοποτάμου της Π.Ε. Ρεθύμνου.
Το σπήλαιο συνδέεται με ορισμένες μυθολογικές αναφορές (Ταλώς, Ταλαία όρη),ενώ το 1824 μέσα σ'αυτό βρήκαν μαρτυρικό θάνατο 370 γυναικόπαιδα από τον Τουρκοαιγυπτιακό στρατό.
Από τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο σπήλαιο βρέθηκαν: χρηστικά αγγεία, Μινωικές λατρευτικές πύρες, λατρευτικά αντικείμενα πήλινα ειδώλια, λυχνάρια, προσωπικά αντικείμενα λατρευτών, καθώς από την αρχαϊκή εποχή μέχρι τη ρωμαϊκή λατρεύονταν ο Ερμής και μία ακόμη γυναικεία θεότητα.
Τέλος βρέθηκαν και 2500 επιγραφές. ( Η χαρτογράφηση έγινε από την Άννα Πετροχείλου).
Η μέση ετήσια θερμοκρασία του σπηλαίου είναι 18-22 c.
Οι επιγραφές ανήκουν κυρίως στην Ελληνιστική Εποχή και αναφέρονται είτε σε προσκυνητές είτε περαστικούς είτε στο πλαίσιο κάποιας λατρείες.
Το σπήλαιο επισκέπτονται 15.000 άτομα κάθε χρόνο.
Νεολιθική Εποχή:
Τα σημαντικότερα ευρήματα της περιόδου αποτελούν εργαλεία και σκεύη (οστέινα και λίθινα).
Η κατοίκηση στο σπήλαιο κατά τη Νεολιθική εποχή ήταν μόνιμη ή ημιμόνιμη.
Μινωική Εποχή (3000-1100 π.Χ.):
Το σπήλαιο σ'αυτήν την περίοδο δε σταμάτησε να κατοικείται, κατεφευγαν σ' αυτό κυρίως σε περιόδους ταραχών οι για διάφορες εργασίες.
Μετά το 1700 π.Χ. και κατά τη Νεοανακτορική περίοδο (τα ανάκτορα σε αυτή την περίοδο γκρεμίστηκαν και ξαναχτίστηκαν) πραγματοποιήθηκε εντατική λατρευτική χρήση του σπηλαίου. Κατά κύριο λόγο λατρεύτηκε μία γυναικεία θεότητα προστάτιδας της αναπαραγωγής και της φύσης.
Αρχαϊκή εποχή (800-600 π.Χ.):
Η χρήση του σπηλαίου παραμένει λατρευτική, πλην όμως σταματά η λατρεία της θεότητας αναπαραγωγής και πλέον λατρεύεται ανδρικός θεός (κατά την ελληνιστική περίοδο λατρεύεται ο Ερμής). Την εν λόγω περίοδο πραγματοποιείται εκτεταμένη προσφορά ανθρωπόμορφων ειδωλίων (αποθέτονταν γύρω γύρω από έναν "ομφαλόσχημο" σταλαγμίτη).
Ελληνιστική εποχή (325-150 π.Χ.):
Στην Ελληνιστική εποχή στο σπήλαιο η χρήση εξακολουθούσε να είναι λατρευτική, καθώς λατρεύονταν αποκλειστικά ο Ερμής (ψυχοπομπός των ανθρώπων προς τον κάτω κόσμο).
έτσι λοιπόν το σπήλαιο αποτέλεσε σκηνικό σχετικών δρώμενων λατρείας.
Οι προσκυνητές κρατώντας λυχνάρια και δάδες κατέβαιναν βαθιά μέσα στο σπήλαιο. (στο τέλος της σπηλιάς έβαζαν υπογραφές. Γενικότερα οι προσκυνητές σέβονταν απόλυτα την ιερότητα του χώρου και ποτέ δεν υπέγραφαν ο ένας επάνω στον άλλον.
Ρωμαϊκή εποχή:
Κατά τη ρωμαϊκή εποχή το σπήλαιο υπήρξε επίσης πόλος έλξης προσκυνητών του Ερμή (πολυάριθμες ομάδες επισκέπτονταν το σπήλαιο).
Οθωμανική εποχή:
Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας η χρήση του σπηλαίου ήταν διπλή. Το σπήλαιο ήταν ορμητήριο επαναστατικών ομάδων και χώρος όπου πραγματοποιούνταν συσκέψεις Ελλήνων οπλαρχηγών για για επικείμενες επαναστατικές κινήσεις.
Η χρήση του σπηλαίου εν κατακλείδι ήταν κατά βάση λατρευτική. Στο επίκεντρο της λατρευτικής δραστηριότητας βρέθηκε ο θεός Ερμής. Ενδιαφέρον τέλος θα παρουσιάσει η χρήση του σπηλαίου κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως ορμητήριο επαναστατικών ομάδων.
