ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΑ, ΝΕΟΧΩΡΟΥΔΑ

Στην ανατολική είσοδο (πλευρά Παλαιοκάστρου) της Νεοχωρούδας βρίσκεται ο μικρός Ναΐσκος της Παναγίας της Πορταΐτισσας.

Το εσωτερικό του Ναΐσκου κοσμείται από τοιχογραφίες

Πλάνα από το εσωτερικό του Ναΐσκου:

                                        

Και από το εξωτερικό...

                                        

Λίγα λόγια για το ιστορικό της εικόνας από τον ιστότοπο www.ekklisiaonline.gr

Σύμφωνα με την παράδοση αλλά και μαρτυρίες, η εικόνα ανήκε σε μια οικογένεια που ζούσε στη Νίκαια της Μικράς Ασίας τον 8ο αιώνα. Το 829 μεσούσης της «εικονομαχίας» η γυναίκα πουν την είχε αναγκάστηκε να την ρίξει στην θάλασσα για να μην καταστραφεί από τους εικονομάχους

Επί 170 χρόνια η εικόνα ήταν χαμένη. Μέχρι το 1004. Τότε καλόγεροι της Μονής Ιβήρων είδαν στην θάλασσα ένα φως. Το φως αυτό ήταν ορατό κι από άλλες Μονές.

Περίεργοι να δουν τι συμβαίνει στη θάλασσα πολλοί μοναχοί μπήκαν στις βάρκες και πήγαν προς το φως, όπου διέκριναν μια εικόνα. Όσο πλησίαζαν όμως η εικόνα απομακρυνόταν. Αδυνατώντας να την πλησιάσουν, επέστρεψαν στη Μονή Ιβήρων όπου προσευχήθηκαν.

Η απάντηση του Θεού δόθηκε μέσω ενός ασκητή, του Γαβριήλ ο οποίος λένε πως άκουσε τη φωνή της Παναγίας να του δίνει συγκεκριμένες εντολές.
«Πήγαινε στο Μοναστήρι σου και πες στον ηγούμενο ότι ήρθα για να τους δώσω την εικόνα μου.

Μετά, βάδισε στη θάλασσα, για να γνωρίσουν όλοι την αγάπη και πρόνοια που έχω στο Μοναστήρι σας.» Έτσι κι έγινε.

Ο Γαβριήλ πήγε στη θάλασσα και η εικόνα τον πλησίασε. Επί τρία μερόνυχτα οι Μοναχοί έψαλλαν δοξολογίες προς την Παναγία για το Θαύμα, το οποίο όμως δεν είχε ολοκληρωθεί.

Η εικόνα μεταφέρθηκε στο καθολικό της Μονής Ιβήρων. Παραδόξως όμως χανόταν και εμφανιζόταν στην πόρτα της Μονής.
Οι μοναχοί την επέστρεφαν στο καθολικό και η ιστορία επαναλαμβανόταν.

Μέχρι που ο Γαβριήλ άκουσε ξανά τη φωνή της Παναγίας «Πες στον ηγούμενο να παύσετε να με πειράζετε, διότι δεν ήρθα στο Μοναστήρι για να με φυλάτε σεις, αλλά ήρθα για να γίνω εγώ φύλακας και φρουρός σας και σ’ αυτήν και στην μέλλουσα ζωή.

Και όσοι θα ζήσουν με ευλάβεια και φόβο Θεού και δεν αμελούν στην απόκτηση των αρετών, και τελειώσουν την πρόσκαιρη ζωή τους σ’ αυτόν τον τόπο, ας έχουν θάρρος και να μη φοβούνται την κόλαση διότι αυτή τη χάρη ζήτησα από τον Θεό και Υιό μου και την πήρα.

Ως επιβεβαίωση των λόγων μου σας δίνω αυτό το σημείο: Όσο βλέπετε την εικόνα μου στο Μοναστήρι σας, δεν θα λείψη απ’ το Όρος τούτο η χάρις και το έλεος του Υιού μου και Θεού» (ε’ 143).

Με εντολή του τότε Ηγουμένου, κτίστηκε ειδικό παρεκκλήσιο έξω από την πόρτα της Μονής και εκεί απέθεσαν την ιερή εικόνα.

Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος στο Κορδελιό.

Το καλοκαίρι του 1921 (Ιούνιος) ο Κωνσταντίνος έφτασε  στη Σμύρνη  και τέθηκε επικεφαλής του στρατού στις επικείμενες μεγάλης κλίμακας  επιχειρήσεις στο μικρασιατικό έδαφος.
 Ο βασιλιάς εγκαταστάθηκε στο Κορδελιό σε βίλα που του παραχωρήθηκε (εικόνα). Οι συνθήκες διαβίωσης στην μικρά Ασία για τον μονάρχη ήταν ιδιαίτερα επιβλαβείς εξαιτίας της υγρασίας  για την υγεία του, μετά την περιπέτεια που είχε στην Αθήνα πριν τα γεγονότα της Μικράς Ασίας, όπως πληροφορούμαστε απο τα απομνημονεύματα του επιτελάρχη του Βίκτωρα Δούσμανη .
Επιπλέον ως οίκημα ήταν ταπεινό σε αναλογία με το μέγεθος της προσωπικότητας του μονάρχη καθώς εκείνη την εποχή ο Κωνσταντίνος ήταν ο αρχηγός του έθνους και του στρατού που επιχειρούσε προκειμένου να επανασυστήσει την μεγάλη Ελλάδα...

 Ο Βασιλιάς σκιά του εαυτού του είχε μόνο συμβολικη παρουσία στο μικρασιατικό μέτωπο. Παρόλα αυτά ηγήθηκε της μεγάλης σύσκεψης στην Κιουτάχεια και επικύρωσε την ήδη ειλλημενη απόφαση για επίθεση στην Άγκυρα.

Ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος του 1911 και ο αντίκτυπος του στις ελληνικές υποθέσεις

 Το Σεπτέμβριο του 1911 θα ξεσπάσει ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος με μήλον της έριδος την κατεχόμενη από τους Οθωμανούς περιοχή της Λιβύης. Αφορμή της έκρηξης του πολέμου θα αποτελέσει ένα περιστατικό κακοποίησης Ιταλών στην πρωτεύουσα της Λιβύης Τρίπολη.

                                            

 Η στάση των μεγάλων δυνάμεων απέναντι στην Ιταλοτουρκική διένεξη θα είναι αντιφατική. Η Αγγλία η Γαλλία και η Ρωσία θα τεθούν εξ αρχής στο πλευρό της Ιταλίας, ενώ αντίθετα η Αυστρία θα πάρει το μέρος της Τουρκίας.

Στις 5-10-1911 οι Ιταλοί θα καταλάβουν την Τρίπολη γεγονός το οποίο θα προκαλέσει επίθεση της Σερβίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Ιταλικό πυροβολικό στην Τρίπολη

                                          

 Από ελληνικής πλευράς παρά το γεγονός ότι θα λάβει χώρα μία δυναμική συγκέντρωση του στόλου θα επικρατήσει ψυχραιμία και θα αποφευχθεί οποιαδήποτε ενέργεια κατά της Τουρκίας καθώς οι μνήμες από τον "Ατυχή" πόλεμο του 1897 ήταν ακόμη νωπές.

 Στις 05-11-1911, επίσης, ο βασιλιάς της Ιταλίας θα ανακοινώσει την προσάρτηση της Κυρηναϊκής και της Τρίπολης.

Ιταλοί αεροπόροι (1911)

 Ο Ιταλικός στόλος στα τέλη Απριλίου του 1911 θα ξεκινήσει μία ευρείας κλίμακας επιχείρηση με στόχο την κατάληψη της Δωδεκανήσου. Έτσι λοιπόν αρχικά θα καταλάβει την Αστυπάλαια και κατόπιν αρχές Μαΐου τη Ρόδο. Οι Έλληνες θα δεχθούν τους Ιταλούς ως απελευθερωτές και θα τους υποβοηθήσουν στις επιχειρήσεις, ενώ οι Ιταλοί δια στόματος του Αρχιστράτηγου τους Αμέλιο θα υποσχεθούν Αυτονομία και θα εγγυηθούν την προσωρινότητα της κατοχής.

 

                                 

Οι Ιταλοί στα Δωδεκάνησα 1912

 Άμεσα θα γίνει συνέδριο των Δωδεκανήσιων και με ψήφισμα θα κηρυχθεί η αυτονομία. Ο στρατηγός Αμέλιο όμως τελικά δε θα το επιδώσει στην κυβέρνηση του.

Έκτοτε θα επέλθει η ρήξη με τους Ιταλούς.

 Στις 02-10-1912 προ της επερχόμενης θύελλας των βαλκανικών πολέμων οι Τουρκία θα υπογράψει την συνθήκη παραχώρησης της Λιβύης στην Ιταλία, ενώ τα Δωδεκάνησα θα κατέχονταν από τους Ιταλούς  ως ενέχυρο (!)  προκειμένου να περιοριστεί η δράση των τούρκικων συμμοριών στην Κυρηναϊκή. 

 Η παρουσία του Ιταλικού στρατού και στόλου στην περιοχή θα αποτελέσει τελικά σοβαρό τροχοπέδη κατά τις ναυτικές επιχειρήσεις του Ελληνικού στόλου στο Αιγαίο στο πλαίσιο των Βαλκανικών πολέμων. Το ενδεχόμενο Ιταλοελληνικής σύγκρουσης θα αποτρέψει τον κυρίαρχο στις επιχειρήσεις ελληνικό στόλο να καταλάβει τα Δωδεκάνησα. Κάτι τέτοιο θα είχε καθορίσει το Status Quo από τότε γεγονός που ενδεχομένως θα περιόριζε τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στην περιοχή.

 

 Τελικά στις 26-04-1915 οι δυνάμεις της Αντάντ (Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία) θα υπογράψουν μυστική συνθήκη με την Ιταλία προκειμένου να την προσεταιρισθούν στον εν εξελίξει Ά παγκόσμιο πόλεμο... 

To υλικό αντλήθηκε από το βιβλίο του Αντιστράτηγου Ε.Α. Ιω. Ε. ΙΩΑΝΝΙΔΗ , Κωνσταντίνος Ι΄Β , εκδ. Γκοβόστη Αθήνα 1931

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Σύντομα η Διαδρομή θα σας εφοδιάσει με άφθονο εκπαιδευτικό υλικό προορισμένο για παιδιά κάθε ηλικίας...

Πρόκειται για δική μας παραγωγή και προσπάθεια...

ΑΠΟ ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΝΕΑΝΤΕΡΝΤΑΛ ;

Γνωρίζεται από που έχει λάβει την ονομασία του ο άνθρωπος του Νεάντερνταλ;

Από την κοιλάδα Νεάντερ στην περιοχή του Ρουρ της Γερμανίας... Επειδή εκεί το 1856 βρέθηκε ο πρώτος σκελετός του είδους.

Νίκη πρόκριση στην ημιτελική φάση του πρωταθλήματος!

Πιο εύκολα αυτή τη φορά απ' ότι δείχνει το τελικό αποτέλεσμα επικράτησε το Ωραιόκαστρο επί του ΑΜΕΘ με 38-43 στον Εύοσμο.

Το Ωραιόκαστρο με ηγέτη τον Ζαφειρόπουλο (20π.) δεν απειλήθηκε σε κανένα σημείο του αγώνα από το ΑΜΕΘ και κατάφερε το Σουίπ (2-0) στη σειρά των αγώνων χωρίς να χρειαστεί τρίτο ματσ.

Τους υπόλοιπους πόντους πέτυχαν οι Μίντης 5, Νικολαΐδης 4, Τσάβας 5, Βαρύτης 3, Χαλκιάς 2 και Γκούντου 4. Ενώ οι ψηλοί της ομάδας κάλυψαν τα καλάθια και επικράτησαν κατά κράτος στους αιθέρες...

Η συνέχεια αναμένεται να είναι συναρπαστική καθώς σε 10-15 μέρες θα ξεκινήσει η σειρά των σκληρών αναμετρήσεων με την ομάδα των Δίας και με μειονέκτημα έδρας.

Το τεχνικό τιμ της ομάδας έχει βάλει στο μικροσκόπιο την ομάδα των Δίας καθώς (τρεις φορές αντιμετώπισε το Ωραιόκαστρο φέτος τα Δίας 1 νίκη-2 ήττες), ενώ η πρώτη έξοδος στη Θέρμη θα είναι σύμφωνα με τους επιτελείς της ομάδας και η πιο καθοριστική καθώς σ' αυτή θα επιχειρηθεί το Μπρέικ της έδρας.



  

Ωραιοκάστρο για πρόκριση στην ημιτελική φάση του πρωταθλήματος

Αύριο στις 12:15 η ομάδα του Ωραιοκάστρου θα αγωνιστεί για να πετύχει το ΣΟΥΙΠ (υπενθύμιση ότι στο πρώτο ματς το Ωραιόκαστρο κέρδισε στο Κονταξοπούλειο με 47-40) στο Δακ Ευόσμου απέναντι στην αξιόμαχη ομάδα του Αμεθ.

Το Ωραιόκαστρο αύριο θα αγωνιστεί χωρίς τους Μυλωνίδη Κουγιουμτζίδη και Ιατρίδη οι οποίοι θα απουσιάσουν για διάφορους λόγους.

Ένα ενδιαφέρον ομοίωμα εκκλησιαστικού κτηρίου στο Ιστορικό Μουσείο του Μπλαβγκοεβγκραντ...

  Ένα παράξενο κειμήλιο στο ιστορικό μουσείο του Μπλαβγκόεβγκραντ ( Άνω Τζουμαγιάς). Γράφει ο διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Ωραικάστρου Παύλος Παπαδόπουλος.  

Στην αποθήκη του Ιστορικού Μουσείου του Μπλαβγκοεβγκραντ (Ανω Τζουμαγιάς) υπάρχει ένα ομοίωμα κτηρίου, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες υπευθύνων του Μουσείου, προέρχεται από τον Μητροπολιτικό Ναό Αγ. Νικολάου του Μελένικου (Μέλνικ).

  Το κειμήλιο βρίσκεται προσωρινά στο μουσείο και είναι καταχωρημένο 94 ΚΒ/218. Ο ναός του Αγιου Νικολάου του Θαυματουργού υπήρξε έδρα του μητροπολίτη Μελενίκου μέχρι το 1913, δηλαδή ως τότε που με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου το Μελένικο παραχωρείται στους Βουλγάρους, με αποτέλεσμα η εκκλησιαστική έδρα του μητροπολίτη

Μελένικου να μεταφερθεί στο Σιδηρόκαστρο (Demir Hisar) και η μητρόπολη να μετονομασθεί σε μητρόπολη Σιδηροκάστρου.

 

  Η συνθήκη του Βουκουρεστίου επικύρωσε το Μελένικο, ως γνωστό, στη Βουλγαρία καίτοι η πόλη και η ευρύτερη περιοχή είχε καταληφθεί από τον Ελληνικό Στρατό και κατοικούνταν, καθώς και ελέγχονταν οικονομικά από Έλληνες. Κατά την αποχώρηση του στρατού το Σεπτέμβριο του 1913, συνεπεία της συνθήκης του Βουκουρεστίου, η οποία προσδιόρισε και τα βόρεια σύνορα της χώρας μας, οι Έλληνες της πόλης πήραν άρον άρον όσα εκκλησιαστικά κειμήλια μπόρεσαν. Εν συνεχεία προσέφυγαν κυρίως στις Σέρρες στη Θεσσαλονίκη και στο Σιδηρόκαστρο. Λίγα χρόνια αργότερα και κατά την περίοδο της κατοχής της βόρειας Ελλάδας από τους Βούλγαρους (1917-18) ο βουλγάρικος στρατός άρπαξε από την περιοχή των Σερρών, κατά τη συνηθισμένη ληστρική τακτική του, ότι κειμήλιο βρήκε.

 

  Έτσι λοιπόν και το συγκεκριμένο κειμήλιο, αφού προηγουμένως κλάπηκε από τις βουλγαρικές αρχές κατοχής, αρχικά τοποθετήθηκε στον ναό του Αγίου Νικολάου στο Μέλνικ. Ανάμεσα στα κειμήλια που άρπαξαν οι Βούλγαροι ήταν το τέμπλο και ο θρόνος του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού.  Η προέλευση του όμως από την περιοχή αμφισβητείται έντονα, καθώς η επιγραφή "Δι επιστασίας Παναγιώτου Ζαχαρίου, Παναγιώτου Ιωάννου και Γεώργη, δια τέχνης Ιωάννου Νίνου 1795" καθώς επίσης και το σχήμα του κτιρίου, έδωσαν έναυσμα για επιτόπια έρευνα στην περιοχή από Έλληνες αρχαιολόγους. Αποτέλεσμα της έρευνας ήταν η διαπίστωση ότι ουδείς τεχνίτης με το όνομα που αναγράφεται στο κειμήλιο  και ουδέν κτίριο παρόμοιο υπήρξε στην περιοχή. 

Στην αποθήκη του Ιστορικού Μουσείου του Μπλαβγκοεβγκραντ (Ανω Τζουμαγιάς) υπάρχει ένα ομοίωμα κτηρίου, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες υπευθύνων του Μουσείου, προέρχεται από τον Μητροπολιτικό Ναό Αγ. Νικολάου του Μελένικου (Μέλνικ).

  Το κειμήλιο βρίσκεται προσωρινά στο μουσείο και είναι καταχωρημένο 94 ΚΒ/218. Ο ναός του Αγιου Νικολάου του Θαυματουργού υπήρξε έδρα του μητροπολίτη Μελενίκου μέχρι το 1913, δηλαδή ως τότε που με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου το Μελένικο παραχωρείται στους Βουλγάρους, με αποτέλεσμα η εκκλησιαστική έδρα του μητροπολίτη Μελένικου να μεταφερθεί στο Σιδηρόκαστρο (Demir Hisar) και η μητρόπολη να μετονομασθεί σε μητρόπολη Σιδηροκάστρου.

 

  Η συνθήκη του Βουκουρεστίου επικύρωσε το Μελένικο, ως γνωστό, στη Βουλγαρία καίτοι η πόλη και η ευρύτερη περιοχή είχε καταληφθεί από τον Ελληνικό Στρατό και κατοικούνταν, καθώς και ελέγχονταν οικονομικά από Έλληνες. Κατά την αποχώρηση του στρατού το Σεπτέμβριο του 1913, συνεπεία της συνθήκης του Βουκουρεστίου, η οποία προσδιόρισε και τα βόρεια σύνορα της χώρας μας, οι Έλληνες της πόλης πήραν άρον άρον όσα εκκλησιαστικά κειμήλια μπόρεσαν. Εν συνεχεία προσέφυγαν κυρίως στις Σέρρες στη Θεσσαλονίκη και στο Σιδηρόκαστρο. Λίγα χρόνια αργότερα και κατά την περίοδο της κατοχής της βόρειας Ελλάδας από τους Βούλγαρους (1917-18) ο βουλγάρικος στρατός άρπαξε από την περιοχή των Σερρών, κατά τη συνηθισμένη ληστρική τακτική του, ότι κειμήλιο βρήκε.

 

  Έτσι λοιπόν και το συγκεκριμένο κειμήλιο, αφού προηγουμένως κλάπηκε από τις βουλγαρικές αρχές κατοχής, αρχικά τοποθετήθηκε στον ναό του Αγίου Νικολάου στο Μέλνικ. Ανάμεσα στα κειμήλια που άρπαξαν οι Βούλγαροι ήταν το τέμπλο και ο θρόνος του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού.  Η προέλευση του όμως από την περιοχή αμφισβητείται έντονα, καθώς η επιγραφή "Δι επιστασίας Παναγιώτου Ζαχαρίου, Παναγιώτου Ιωάννου και Γεώργη, δια τέχνης Ιωάννου Νίνου 1795" καθώς επίσης και το σχήμα του κτιρίου, έδωσαν έναυσμα για επιτόπια έρευνα στην περιοχή από Έλληνες αρχαιολόγους. Αποτέλεσμα της έρευνας ήταν η διαπίστωση ότι ουδείς τεχνίτης με το όνομα που αναγράφεται στο κειμήλιο  και ουδέν κτίριο παρόμοιο υπήρξε στην περιοχή. 

    Επισημαίνεται τέλος ότι η Α. Τζουμαγιά υπήρξε (σχεδόν) το ανώτατο σημείο κατάκτησης του Ελληνικού Στρατού κατά τις επιχειρήσεις του στο βουλγάρικο έδαφος τον Δεύτερο Βαλκανικό Πόλεμο το 1913. Ο ελληνικός στρατός, που είχε θέσει ως στόχο την κατάληψη της Σόφιας, σταμάτησε στα πρόθυρα της πόλης, αφού προηγουμένως συνέτριψε τη βουλγαρική αντίσταση στα στενά της Κρέσνα, που αποτελούσε την κύρια γραμμή άμυνας του βουλγαρικού στρατού.

 

                                               

Πηγές:

1)     Ι. Παπάγγελος - Σ. Παλαιομπέης, «Προχριστιανικές Αρχαιότητες στον Άθω», Αγων Όρος και προχριστιανική αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 2006.

2)     Ζ. Vazarova, Ruskite uceni i baigarskite starini, Sofia 1960

3)     L. Koinova, «Carkvata Sv. Nikolai Cudotvorec ν gr. Melnik», Restavracia i konservacia

na hudozestveni cennosti, Sofia 1982

Η παχυσαρκη κυρία...

Πρόκειται για μαρμάρινο ειδώλιο που βρέθηκε σε μια βραχονησίδα μεταξύ Πάρου και Αντιπάρου στο Σάλιαγκο και παριστάνει μία καθισμένη γυναίκα της οποίας λείπει το κεφάλι. Ανήκει στη Νεολιθική εποχή  και φέρει ολα τα χαρακτηριστικά της ειδωλοπλαστικής τέχνης της  εποχής .

Ο Εγγλέζος, του Τσικληρόπουλου. Θέατρο στο ραδιόφωνο

 Μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας  εξελίσσεται η υπόθεση του έργου που σας προτείνει απόψε η Διαδρομή. Το έργο είναι του Μπάμπη Τσικληρόπουλου και ηχογραφήθηκε το 1989.

 Πρόκειται για ένα όχι και τόσο διάσημο θεατρικό έργο που μας ταξιδεύει με επιτυχία στη δεκαετία του 1980.

 Η εξέλιξη του έργου είναι γρήγορη ειδικά στο δεύτερο μέρος και το χτίσιμο (αργό και βασανιστικό) της υπόθεσης επιτυχημένο. Ο πρωταγωνιστής της υπόθεσης απόλυτος κυρίαρχος του έργου από την αρχή ως το τέλος, παίζει επιτυχημένα σαν την γάτα με το ποντίκι με τους υπόλοιπους και στο τέλος οδηγεί τα πράγματα εκεί που θέλει...

Αλήθειες που ματώνουν και διαχρονικές αξίες που πλήττονται από τη συμπεριφορά δύο πρωταγωνιστών... 

Τέλος θίγεται σε ικανοποιητικό βαθμό έστω και χωρίς πολύ θόρυβο ένα τεράστιο πρόβλημα που απασχόλησε τη δεκαετία του '80. 

Καλή ακρόαση...

Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι Glob tv