Το "Ζαρκάδι του Μοντενέγκρο"

 Αν με ρωτήσει κάποιος για τη μία και μοναδική ανάμνηση που έχω από τον μπασκετικό Ολυμπιακό της δεκαετίας του '90 η απάντηση θα είναι άμεση. Έναν ψηλό ξανθό με πεταχτά αυτιά με το νούμερο 8 στην ελαφρώς καμπουριασμένη πλάτη του, να βγαίνει στον αιφνιδιασμό σχεδόν πάντα από τη δεξιά μεριά του παρκέ, να πατάει δυνατά και να καρφώνει με τα δύο χέρια.

Μεγάλοι παίχτες φόρεσαν την ερυθρόλευκη φανέλα εκείνα τα χρόνια της κυριαρχίας των Πειραιωτών στο ελληνικό μπάσκετ. Αυτός όμως που έσπειρε το χωράφι και έδρεψε τους καρπούς της επιτυχίας, αυτός που πάνω του στηρίχτηκε η αναγέννηση της ομάδας, ο πιονέρος της κορυφής, ήταν ο αριστερόχειρας φόργουορντ από το Μαυροβούνιο με το όνομα Ζάρκο Πάσπαλι(ε).

Στα βουνά της Πλέβλια που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1966 οι επαγγελματικές επιλογές δεν ήταν πολλές για τους γονείς του, τον Γιόβαν και τη Μίλεβα και έτσι το ζευγάρι μετακόμισε στην πρωτεύουσα Τίτογκραντ ( νυν Ποντγκόριτσα) όταν ο μικρός ήταν δύο ετών.

Ο Ζάρκο μεγάλωνε και ψήλωνε, έδειχνε πως θα περάσει τα δύο μέτρα, η ενασχόληση με το μπάσκετ ήταν μονόδρομος και έτσι βρέθηκε σε ηλικία 10 χρονών στο "σχολείο" της Μπούντουτσνοστ, ομάδας που εκείνη την εποχή αποτελούσε τη δεξαμενή όπου αντλούσαν παίχτες οι μεγάλοι του γιουγκοσλαβικού μπάσκετ.

Οι προπονητές του στα τμήματα υποδομής προσπάθησαν να του εμφυσήσουν ένα πιο "ορθόδοξο" στυλ στον τρόπο που σούταρε, αυτόν τον παράξενο μη ορθολογικό. Μόνο ένας τον άφησε ελεύθερο, βλέποντας πως ο μικρός ήταν αληθινό διαμάντι, μόνο ο συγχωριανός του πατέρα του Ζάρκο, Μπόγκνταν Τάνιεβιτς δεν τον πίεσε να αλλάξει τη μηχανική του.

Στα 16 του έκανε ντεμπούτο στην πρώτη κατηγορία δίπλα στα αστέρια της Μπούντουτσνοστ, τον Κνέζεβιτς, τον Μιλάτοβιτς και τα αδέρφια Μπόγιανιτς, ένα παιδί με ύψος 2.06 και το νούμερο 5 στη γαλάζια φανέλα του. Με σταθερά βήματα ο Ζάρκο γίνεται το πρώτο βιολί, καλείται στην Εθνική Παίδων, παίρνει το πρωτάθλημα Ευρώπης το 1983 και το '85 μόλις στα 19 του, είναι ο ηγέτης της Μπούντουτσνοστ που κάνει τη μεγάλη έκπληξη και τερματίζει στην τρίτη θέση του πιο δυνατού ευρωπαϊκού πρωταθλήματος.

Τα όρια του Μαυροβουνίου ήταν πολύ στενά πια για αυτόν και τα "λαγωνικά" της Παρτιζάν που τον είχαν ξεχωρίσει θα κινηθούν άμεσα. Η μεταγραφή θα γίνει το καλοκαίρι του 1986 με κινηματογραφικό τρόπο αφού σχεδόν "απήχθη" από τους ιθύνοντες της ομάδας ώστε να μη πραγματοποιηθεί η μετακίνηση στη Μπόσνα Σαράγεβο που είχε τον πρώτο λόγο. Στους "Crno Beli" του Βελιγραδίου ο Πάσπαλι θα έχει τη δυνατότητα να παίξει με μερικούς σπουδαίους παίχτες όπως ο Ντίβατς, ο Γκρμπόβιτς και ο Σάβοβιτς. Θα κερδίσει αμέσως θέση στη βασική πεντάδα και στο τέλος της σεζόν θα ανταμειφθεί με το μετάλλιο του πρωταθλητή.

Αλλά τα καλά νέα δεν σταματάνε εκεί αφού εντυπωσιασμένος από τις εμφανίσεις του, ο Τσόσιτς θα τον καλέσει στην εθνική για το Ευρωμπάσκετ της Αθήνας, δίνοντας του και αυτός θέση βασικού. Ο Ζάρκο δεν το ξέρει ακόμα αλλά θα έχει την πρώτη γνωριμία με το γήπεδο που στο μέλλον θα ζήσει στιγμές δόξας. Αυτή τη φορά όμως το παρκέ ανήκει στον Νικ και οι Γιουγκοσλάβοι θα γυρίσουν στο Βελιγράδι με το χάλκινο μετάλλιο στις αποσκευές τους.

Ο δρόμος του θα ανταμώσει ξανά με αυτόν του Γκάλη στον όμιλο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με τελικό προορισμό το Φάιναλ Φορ της Γάνδης. Απογοητευμένοι από τις ήττες τους στους ημιτελικούς θα παίξουν στον τελικό της παρηγοριάς και η Παρτιζάν θα κατακτήσει την τρίτη θέση. Η ανερχόμενη δύναμη, η Γιουγκοπλάστικα θα της κλέψει τα σκήπτρα και του πρωταθλήματος παρά τις προσπάθειες του Ζάρκο που ήταν ο κορυφαίος παίχτης της στη σειρά των τελικών. Ως εξέχον μέλος της εθνικής θα ταξιδέψει στη Σεούλ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, εκεί που η ανανεωμένη Γιουγκοσλαβία του Ίβκοβιτς θα γίνει έρμαιο των διαθέσεων του Σαμπόνις με αποτέλεσμα οι Πλάβι να ανέβουν στη δεύτερη θέση του βάθρου.

Το σενάριο του πρωταθλήματος θα επαναληφθεί και την επόμενη χρονιά, ο Ζάρκο θα αναδειχθεί δεύτερος σκόρερ της κανονικής περιόδου πίσω από τον Κόμαζετς αλλά σε μία σειρά δραματικών τελικών τα "μωρά του Σπλίτ" θα καταφέρουν να παραμείνουν στον θρόνο τους. Χρόνος για πανηγυρισμούς όμως δεν υπάρχει ιδιαίτερος, αφού σε λιγότερο από δύο μήνες οι αντίπαλοι στους συλλόγους τους θα είναι μέλη της καλύτερης ευρωπαϊκής εθνικής ομάδας όλων των εποχών.

Πάσπαλι, Κούκοτς, Ντράζεν, Ντίβατς και τα υπόλοιπα παιδιά του Ντούντα θα μαγέψουν τους συμπατριώτες τους και θα περάσουν στο λαιμό τους το χρυσό μετάλλιο. Ο Ζάρκο θα κάνει πολύ καλά παιχνίδια και θα τραβήξει το ενδιαφέρον των Σπερς που ενώ δεν τον έχουν επιλέξει στο ντραφτ, θα του προσφέρουν εγγυημένο διετές συμβόλαιο κατόπιν εισήγησης του βοηθού προπονητή Γκρέγκ Πόποβιτς.

Ο "Πάλια" θα πάει στην Αμερική έχοντας παντελή άγνοια για την ομάδα και το ΝΒΑ γενικότερα. Οι ατάκες του για την Pizza Hut και ο θρυλικός "διάλογος" με τον λάτρη της πειθαρχίας Λάρι Μπράουν έχουν γραφτεί πολλές φορές και δεν υπάρχει λόγος επανάληψης τους. Εγώ θα σταθώ μόνο σε μία εξομολόγηση του Πόποβιτς που ίσως δικαιολογεί εν μέρει το αδιάφορο πέρασμα του Ζάρκο από το Σαν Αντόνιο. Έχει πει λοιπόν χαρακτηριστικά ο Ποπ πως "Ακόμα και αν ο Πάσπαλι είχε επιτόπιο άλμα 1.5 μέτρο ή ήταν ο καλύτερος σουτέρ του κόσμου δεν θα έπαιζε. Έπρεπε υποχρεωτικά να παίξει ο Σον Έλιοτ". Η αλήθεια πιστεύω, βρίσκεται κάπου στη μέση αφού όντως ο Μπράουν προτιμούσε τον ρούκι Έλιοτ από τον Ζάρκο αλλά και αυτός με την κακή εξωγηπεδική του ζωή -τα πακέτα με τα Marlboro τρέχανε από πίσω του- και την εν γένει συμπεριφορά του έδινε πάτημα στον προπονητή για να μην τον χρησιμοποιεί. Οι συμπαίχτες του πάντως αναγνώριζαν το ταλέντο του και έκαναν πολλές πλάκες μαζί του (Ο Τέρι Κάμινγκς του είχε βγάλει και τραγούδι κατά τα πρότυπα της δημοφιλούς σειράς Ζορό).Η αποδεσμεύση του λίγο πριν από τα play off του 1990 ήταν αναμενόμενη και δεν προκάλεσε καμία έκπληξη.

Μεταξύ μας, πιστεύω ότι και ο Πάσπαλι δεν στενοχωρήθηκε ιδιαίτερα. Ήταν 24 χρονών και το μόνο που ήθελε ήταν να παίζει μπάσκετ. Ευτυχώς για αυτόν ο Ίβκοβιτς δεν δίνει σημασία στον παροπλισμό του από τους Σπερς και θα τον συμπεριλάβει στην αποστολή της Γιουγκοσλαβίας για το Μουντομπάσκετ της Αργεντινής. Ο Ζάρκο απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του προπονητή και θα φροντίσει να μην τον εκθέσει. Τρίτος σκόρερ της ομάδας, δεύτερος ριμπάουντερ, βασικός συντελεστής της κατάκτησης του χρυσού μεταλλίου. Άμα τη επιστροφή στην Ευρώπη αρκετές ομάδες θα ενδιαφερθούν για την απόκτηση του αλλά αυτός θα προτιμήσει τη σιγουριά της Παρτιζάν προνοώντας για την υπογραφή μονοετούς συμβολαίου. Σε αυτή την τελευταία του σεζόν σε ομάδα της πατρίδας του θα είναι ο ηγέτης της νέας γενιάς και θα την οδηγήσει ξανά στους τελικούς αλλά ο τοίχος που έχει μετονομαστεί σε ΠΟΠ 84 θα υψωθεί για τελευταία φορά. Όπως -αν και κανείς δεν το ξέρει ακόμα- τελευταία θα είναι και η παρουσία της Γιουγκοσλαβίας ως ενιαία χώρα στο Ευρωμπάσκετ της Ρώμης, το κύκνειο άσμα των πάλαι ποτέ θρυλικών Πλάβι με ένα ακόμα χρυσό μετάλλιο.

Στην Ιταλία θα βρεθεί και ο Ιωαννίδης που μόλις έχει συμφωνήσει να αναλάβει τον Ολυμπιακό. Πρώτος στόχος για τη θέση του μοναδικού ξένου που επιτρεπόταν τότε στην Α1 θα είναι πλέι μεϊκερ της Ατλάντα, Ροντ Στρίκλαντ. Όταν όμως ο ΝBAερ θα καθυστερήσει να απαντήσει, ο Ξανθός θα στραφεί στον Ζάρκο που τον είχε ξεχωρίσει από τις μονομαχίες του Άρη με την Παρτιζάν. Η συμφωνία θα κλείσει στο περιθώριο του Ευρωμπάσκετ και μετά το τέλος του ο Πάσπαλι θα πιάσει λιμάνι μέσω του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού, ακόμα και αν η Ελλάδα δεν ήταν η πρώτη του επιλογή, ο ίδιος προτιμούσε την Ισπανία γιατί πίστευε πως του ταιριάζει περισσότερο το μπάσκετ των Ιβήρων.

Η υποδοχή που του επεφύλαξαν οι φίλοι των Ερυθρολεύκων ήταν αντάξια ενός "Μεσσία". Και σαν έτοιμος από καιρό, ο Ζάρκο θα πάρει στα χέρια του την τρομπέτα του Αττίλιο και θα σαλπίσει το νέο ξεκίνημα για τον Ολυμπιακό. Στο σημείο αυτό κρίνεται απαραίτητη μία παρένθεση για να αναφέρω τα δεδομένα στα ερυθρόλευκα δρώμενα εκείνο το καλοκαίρι του 1991.

Τρεις ήταν οι κινήσεις ματ του Σωκράτη Κόκκαλη που έβγαλαν από το τέλμα τον σύλλογο του Πειραιά. Η κάθοδος του Ιωαννίδη, η έλευση του Πάσπαλι και η απόφαση μετακόμισης από τους τσίγκους του Παπαστράτειου στο ΣΕΦ. Ειδικά η τελευταία εμπεριείχε μεγάλο ρίσκο αφού κανένας δεν ήξερε αν ο κόσμος θα αγκάλιαζε την ομάδα και αν θα γέμιζε το γήπεδο.

Ο Ξανθός ξεκινά το χτίσιμο το νέου Ολυμπιακού με την πιο απλή συνταγή. Σκληρή άμυνα από πέντε "καμικάζι" στο παρκέ και στην επίθεση η μπάλα στα χέρια του τύπου με νούμερο 8. Αυτά που έκανε ο Ζάρκο την περίοδο 1991-92 τα είχαμε δει τα προηγούμενα χρόνια μόνο από τον Γκάλη και τον Ίνγκραμ. Κάθε αγώνας θα είναι ένα ανεπανάληπτο one man show. Σκοράρει με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο. Τρίποντα, παιχνίδι με πλάτη, αιφνιδιασμούς. Θα κουβαλήσει στις πλάτες του όλη τη χρονιά τους Πειραιώτες και το αποτέλεσμα θα είναι η πιο τρανή δικαίωση για τον ίδιο και όσους τον εμπιστεύθηκαν. Πρώτος σκόρερ με 33 πόντους μέσο όρο, εκτόξευση των Ερυθρόλευκων στη δεύτερη θέση από την όγδοη της προηγούμενης περιόδου και επιστροφή στο Κύπελλο Πρωταθλητριών μετά από σχεδόν μία δεκαπενταετία.

Ο Μαυροβούνιος λατρεύεται σαν θεός από τους οπαδούς και η σεζόν 1992-93 είναι αυτή της επιστροφής του Ολυμπιακού στον θρόνο του πρωταθλητή και η αρχή της δυναστείας. Το μονοπάτι κάθε άλλο παρά στρωμένο με ροδοπέταλα ήταν και οι Ερυθρόλευκοι λογίζονταν ως τέταρτο φαβορί για τον τίτλο πίσω από τον ΠΑΟΚ, τον Παναθηναϊκό του Γκάλη και τον ανανεωμένο Άρη του Ρόι Τάρπλεϊ. Ο Ιωαννίδης θα φέρει καθυστερημένα στην ομάδα ως δεύτερο ξένο τον "Truth" Γουόλτερ Μπέρι μετά την αποπομπή του Ροντ Χίγκινς και θα εμπιστευθεί στη βασική πεντάδα τους δύο πιτσιρικάδες, Τόμιτς και Τάρλατς.

Ο Ολυμπιακός θα ξεκινήσει με μία ήττα σοκ από τη Δάφνη παρά τους 54 πόντους του Ζάρκο και όλοι βλέπουν ότι τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα ενώ ίδια είναι η κατάσταση και στην Ευρώπη. Η ομάδα ζορίζεται αρκετά στον όμιλο τερματίζοντας οριακά στην τρίτη θέση και θα αντιμετωπίσει στα προημιτελικά τη Λιμόζ με μειονέκτημα έδρας. Στην Α1 ο Ζάρκο συνεχίζει να σκοράρει ακατάπαυστα αλλά οι επιδόσεις του αρκούν μόνο για την 4η θέση της κανονικής περιόδου, αν θέλει το πρωτάθλημα πρέπει να ξεπεράσει διαδοχικά τα εμπόδια με πρώτο τον Άρη.

Προέχει όμως η γαλλική ομάδα που τον περιμένει για μάχη με έπαθλο την πρόκριση στο Φάιναλ Φορ του ΣΕΦ. Στη μνήμη όλων μας έχει μείνει το δραματικό τρίτο ματς και η γραμμή που πάτησε ( ο Πάσπαλι πριν το νικητήριο καλάθι του Ζντόβτς. Ξεχνάμε όμως την εκπληκτική εμφάνιση του στον πρώτο αγώνα της Πάτρας με το τρίποντο της νίκης και την επίσης τρομερή του απόδοση στο δεύτερο παιχνίδι του Μπομπλάν. Η ιστορία όμως έγραψε ότι ο Ολυμπιακός έχασε τη μεγάλη ευκαιρία να διεκδικήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών ουσιαστικά στην έδρα του. Ο Ιωαννίδης προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια της ομάδας του και να επικεντρωθεί στο πρωτάθλημα. Θα επιστρέψει στην παλιά δοκιμασμένη συνταγή δίνοντας τα κλειδιά στον "Πάλια".

Ο Άρης που έχει γίνει άνω κάτω με την κοπάνα του Τάρπλεϊ, δεν μπορεί να τον ανακόψει και η επόμενη πρόκληση θα είναι ο πρωταθλητής ΠΑΟΚ. Οι Ερυθρόλευκοι εκμεταλλευόμενοι έναν σοκαρισμένο Δικέφαλο -από το Φάιναλ Φορ- θα τον αποκλείσουν και θα πάνε στους τελικούς με τον αιώνιο αντίπαλο. Στο δεύτερο ματς θα καταφέρουν να σπάσουν την έδρα, ενώ στον τρίτο αγώνα αυτό που θυμόμαστε είναι τα μπαλέτα του "Διογένης" και το εσωτερικό διπλό των παικτών του Ολυμπιακού, απόρροια της επιλογής του Παναθηναϊκού να μην κατέβει διαμαρτυρόμενος για την διαιτησία. Κορυφαίος για τους Πειραιώτες σε αυτή την σειρά; Ποιος άλλος από το "Ζαρκάδι του Μοντενέγκρο". Σαν τον Μωυσή οδήγησε τη ομάδα του στη Γη της Επαγγελίας μετά από περιπλάνηση 15 χρόνων. Και αφού επετεύχθη ο στόχος του πρωταθλήματος, σειρά έχει η κορυφή της Ευρώπης.

Ο Κόκκαλης δεν φείδεται χρημάτων και θα φέρει στην ομάδα Τάρπλεϊ και Φασούλα δίνοντας την ευκαιρία στον Ξανθό να χτίσει μια ομάδα πραγματικό φόβητρο. Οι Ερυθρόλευκοι διαθέτουν την καλύτερη front line της Ευρώπης και όλοι τους θεωρούν ως το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του Πρωταθλητριών, τα πάντα μοιάζουν ιδανικά για τον Ολυμπιακό. Αλλά εντελώς ξαφνικά κάποια στιγμή εμφανίζεται το περίφημο πρόβλημα του Ζάρκο με τις βολές και γενικά το μακρινό σουτ. Ο άνθρωπος που είχε μέσο όρο στην καριέρα του 85%, που σε αγώνα με τον Άρη έχει πετύχει 23/23, χωρίς κανέναν ιδιαίτερο λόγο αρχίζει να βλέπει το καλάθι πέρα από τα 3 μέτρα σαν κουμπότρυπα.

Πολλά ακούστηκαν, τίποτα δε επιβεβαιώθηκε. Χειρουργείο στο χέρι, τενοντίτιδα μη αντιμετωπίσιμη, μικρόβιο που σάπιζε το χέρι του εσωτερικά, πρόβλημα στα δάχτυλα και άλλα πολλά (Σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Ζάρκο μίλησε για μικρό εγκεφαλικό που υπέστη). Η γνώμη μου είναι ότι ήταν καθαρά ψυχολογικό. Ο,τι και να έγινε όμως το θέμα ήταν ο Πάσπαλι που άρχισε να χάνει τις βολές. Και αν κατά τη διάρκεια της χρονιάς αυτό δεν ενοχλούσε τόσο πολύ αφού ο Ολυμπιακός πήγαινε με σπασμένα φρένα παίζοντας σπουδαίο μπάσκετ, δεν έγινε το ίδιο και στο δράμα του Τελ Αβίβ.

Τα 6.16" που ο Ολυμπιακός έμεινε χωρίς πόντο, το τρίποντο μαχαιριά του Κορνήλιους Τόμπσον είναι γεγονότα γνωστά και δεν χρειάζεται καταγραφή τους. Αλλά όταν ο Ζάρκο στήθηκε στη γραμμή κανένας δεν πίστευε ότι θα βάλει τις βολές. Ούτε ο ίδιος φυσικά για αυτό και τις έχασε. Δεν είναι όμως καιρός για δάκρυα.

Οι Πειραιώτες επιστρέφουν στο ελληνικό πρωτάθλημα και ο Πάσπαλι θα βάλει την υπογραφή του στο τελευταίο ματς με τον ΠΑΟΚ για μπορέσει ο Ολυμπιακός να ξαναπάρει τον τίτλο. Η τελευταία του παράσταση με τα ερυθρόλευκα θα είναι ο τελικός Κυπέλλου με τον Ηρακλή και ένα μαγικό καλάθι μπροστά στον ύψους 2.18 Ντόναλτσον. Ο Ζάρκο πανηγυρίζει τους τίτλους χωρίς να υποψιάζεται τι θα ακολουθήσει.

Ενώ ουδείς στον Ολυμπιακό -τουλάχιστον φανερά- δεν τον κατηγορεί για την απώλεια του Πρωταθλητριών, η απόφαση έχει ληφθεί από κοινού μεταξύ Κόκκαλη και Ιωαννίδη. Το συμβόλαιο του δεν θα ανανεωθεί και από την 1η Ιουλίου του 1994 ο Πάσπαλι κυκλοφορεί ελεύθερος στην ευρωπαϊκή πιάτσα. Ο Παναθηναϊκός θα κινηθεί άμεσα, θα άρει τις αναστολές του και ο Μαυροβούνιος που θέλει να αποδείξει ότι δεν είναι τελειωμένος θα υπογράψει στο Τριφύλλι.

Η μοίρα το έφερε έτσι ώστε ο πρώτος επίσημος αγώνας του με την πράσινη φανέλα να είναι με αντίπαλο τον Ολυμπιακό. Στις 25 Σεπτεμβρίου 1994 στο "κλουβί" του Σπόρτιγκ οι δύο ομάδες θα κακοποιήσουν το άθλημα. Σε ένα από τα χειρότερα παιχνίδια που είδαμε ποτέ οι Πράσινοι θα κερδίσουν με παιδικό σκορ (42:40) και θα προκριθούν στην επόμενη φάση του Κυπέλλου. Ο Πάσπαλι σαφέστατα επηρεασμένος από τα εμετικά συνθήματα αυτών που κάποτε τον αποθέωναν, θα περιφέρεται σαν χαμένος στο γήπεδο, ίσως στο χειρότερο παιχνίδι της καριέρας του.

Μέσα στη χρονιά θα βρει τον ρόλο του στην ομάδα και ειδικά μετά τη φυγή του Γκάλη θα γίνει ο ηγέτης δίνοντας ηχηρές απαντήσεις. Αυτή που θα κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι το νικητήριο καλάθι με το δεξί(!) χέρι στο παιχνίδι του δευτέρου γύρου με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στο ΣΕΦ και η απάντηση που έδωσε όταν ρωτήθηκε για ποιόν λόγο σούταρε με ανάποδο χέρι. "Γιατί με το αριστερό κρατούσα τα @€)%@ μου και τα έδειχνα στον Ιωαννίδη" ήταν η δικαιολογία του Ζάρκο. Αυτό το αντρίκιο καλάθι δε θα συνδυαστεί και με εύστοχη βολή κοστίζοντας στον Παναθηναϊκό τη διαφορά και το πλεονέκτημα έδρας στους τελικούς. Η παλιά αγάπη θα τον πληγώσει και στον ημιτελικό της Σαραγόσα και στο πρωτάθλημα, δίνοντας το έναυσμα στους οπαδούς του Ολυμπιακού για ένα από τα πιο έξυπνα συνθήματα που ακούστηκε ποτέ στα ελληνικά παρκέ, το επικό "Δε θα πάρεις κύπελλο ποτέ Πάσπαλιε, Πάσπαλιε". Τελικά ο Ζάρκο πήρε κύπελλο εκείνη τη χρονιά και μάλιστα το σπουδαιότερο όταν μετά από τρία χρόνια άδικου αποκλεισμού η Σερβία θα επανεμφανιστεί στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας ανεβαίνοντας ξανά στην κορυφή του βάθρου και ο Πάσπαλι αυτοσαρκαζόμενος θα τραγουδήσει το σύνθημα αγκαλιά με το τρόπαιο.

Με τον προπονητή της εθνικής, τον Ίβκοβιτς θα δώσουν ραντεβού τον Σεπτέμβριο στη Νέα Σμύρνη και στον καινούριο του σταθμό στην Ελλάδα, ο ηγέτης του νεανικού Πανιωνίου θα θυμίσει πολλές φορές τον ασταμάτητο Ζάρκο του Ολυμπιακού. Σταδιακά θα ανακτήσει και το μακρινό σουτ αποκαθιστώντας σε μεγάλο βαθμό τη σχέση του με τις βολές. Στην πλατεία έπαιξε το πιο ανέμελο μπάσκετ και αυτό έβγαινε στο γήπεδο.

Απαλλαγμένος από το άγχος του πρωταθλητισμού θα πάει στην Ατλάντα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996. Με τις εμφανίσεις του εκεί -ειδικά στο πρώτο ημίχρονο του τελικού με την Αμερική- θα πείσει τους Χωκς να του δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία για μετάβαση στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Όντως ο Ζάρκο θα δοκιμάσει στο summer league και ενώ τα "Γεράκια" φαίνεται ότι τον θέλουν, ένα απρόοπτο γεγονός θα τον αναγκάσει να επιστρέψει στην Ελλάδα και να θέσει οριστικό τέλος στην προσπάθεια του για το ΝΒΑ.

Μία κοπέλα που εργαζόταν ως αεροσυνοδός τον κατηγορεί ότι είναι ο πατέρας του νεογέννητου παιδιού της, ζητώντας ο,τι προβλέπει ο νόμος (αναγνώριση, διατροφή κτλ). Ο Πάσπαλι θα υποχρεωθεί να γυρίσει για να αντικρούσει τις κατηγορίες. Τελικά τίποτα δεν αποδείχθηκε αλλά η ρετσινιά είχε μείνει. Θέλοντας να ηρεμήσει από τα αδηφάγα ελληνικά ΜΜΕ και παρά τις προτάσεις που είχε θα επιλέξει τη Γαλλία. Η Ρασίνγκ Παρί που έχει μείνει 43 ολόκληρα χρόνια μακριά από τους τίτλους θα βρει στο πρόσωπο του τον άνθρωπο που θα της χαρίσει ξανά το πρωτάθλημα. Το πεπρωμένο του Ζάρκο όμως είναι στην αγαπημένη του Ελλάδα με την τελευταία στάση του να είναι η Θεσσαλονίκη και ο Άρης.

Η χρονιά ξεκινά με όνειρα για τον "Αυτοκράτορα" αλλά στην πορεία τα οικονομικά προβλήματα θα λυγίσουν τους παίχτες που θα αρχίσουν να εγκαταλείπουν το πλοίο. Η καρδιά και ο εγωισμός αυτών που έμειναν έγραψε ιστορία. Στο Φάιναλ Φορ του Κυπέλλου στο Αλεξάνδρειο, οι απλήρωτοι μπασκετμπολίστες του Χρήστου Μαγκώτσιου θα αφήσουν εκτός τελικού τον Παναθηναϊκό των εκατομμυρίων. Ο Ζάρκο θα υποστεί βαρύ διάστρεμμα και η συμμετοχή του στον τελικό είναι αμφίβολη αλλά ως άλλος Ελ Σίντ θα σφίξει τα δόντια (καλά καλά δεν μπορούσε να φορέσει το παπούτσι) και σχεδόν σέρνοντας το πόδι του στο γήπεδο θα πετύχει 12 πόντους στη νίκη επί της ΑΕΚ του Ιωαννίδη. Ήταν το τελευταίο παιχνίδι του με τη φανέλα ελληνικής ομάδας.

Εξαιτίας του χτυπημένου αστράγαλου του δεν αγωνίστηκε σε άλλο ματς και τα προβλήματα τραυματισμών ήταν ο κύριος λόγος της αποδέσμευσής του την επόμενη χρονιά από τη Βίρτους Μπολόνια του φίλου του Σάσα Ντανίλοβιτς. Τον Δεκέμβριο του 1998 σε ηλικία 32 χρονών θα ανακοινώσει την απόσυρση από την ενεργό δράση.

Και μας άφησε να τον θυμόμαστε όπως τον πρωτογνωρίσαμε... Ένα βέλος μέσα στο παρκέ που σκόραρε όπως ήθελε, όποτε ήθελε. Τον παίχτη που άλλαξε την πρόσφατη μπασκετική ιστορία του Ολυμπιακού, τον αναμορφωτή του κοιμώμενου γίγαντα. Αγαπήθηκε παράφορα και μισήθηκε όσο λίγοι. Αλλά έτσι δεν συμβαίνει συνήθως με τους μεγάλους έρωτες; Και οι οπαδοί των Ερυθρόλευκων είναι αλήθεια ότι λάτρεψαν τον Ζάρκο.

Πιστεύω ότι αν ρωτήσουμε κάποιον που τον είδε να παίζει εκείνη την εποχή, τώρα που τα πάθη έχουν καταλαγιάσει, θα απαντήσει ότι αυτός είναι ο μεγαλύτερος ξένος στην ιστορία της ομάδας. Γιατί; Ο λόγος είναι απλός.Ο Πάσπαλι τόνωσε την περηφάνια των οπαδών του Ολυμπιακού σε στιγμές δύσκολες.

Την ώρα που το ποδοσφαιρικό τμήμα ζούσε τα "πέτρινα χρόνια", ο Ζάρκο μπόλιασε την ομάδα με πνεύμα νικητή. Έκανε τους συμπαίχτες του καλύτερους και ποτέ δεν στα δύσκολα. Αυτός, ένας ξένος ταυτίστηκε με τους Ερυθρόλευκους γιατί αν και φόρεσε μόνο τρία χρόνια τη φανέλα, την τίμησε και δικαιούται να πιστεύει ότι πάνω από όλα έδωσε χαρά. Γιατί αυτό ήταν το νόημα του παιχνιδιού του. Ωδή στη χαρά...

Antreas Tsemperlidis