Έλληνες στρατιώτες φωτογραφίζονται στο ιστορικό γεφύρι της Άρτας.

Από τον Ιστορικό Συλλέκτη Βέροιας....



Πρόκειται για Αρτινούς στρατιώτες που φωτογραφίζονται λίγο πριν παν στην κόλαση του πολέμου...

Ο αφανισμός της χαλκινης γενιάς. Μέρος Ά



Μέσα απ’ το έπος της Οδύσσειας, μπορούμε να αντλήσουμε σημαντικές πληροφορίες, για τα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν μετά την αιματοκυλισμένη λεηλασία της Τροίας.




Εύκολα αντιλαμβανόμαστε τις συνέπειες που είχε ο μεγάλος και νικηφόρος πόλεμος, ο οποίος σίγουρα ανέδειξε ηρωικές μορφές στο πεδίο των μαχών, αλλά τελικά δεν πέτυχε τον κύριο σκοπό του, αφού δεν προσέφερε στους Αχαιούς τα αναμενόμενα πλούσια λάφυρα. Αντίθετα, ο θάνατος πολλών ευγενών και βασιλέων, μαζί με τη μεγάλη οικονομική καταστροφή που προκάλεσε η μακροχρόνια εκστρατεία, επέφερε τη μείωση του κύρους και της δύναμης της αριστοκρατικής τάξης.




Η αδυναμία άσκησης από τους βασιλείς, της δεδομένης απολυταρχικής εξουσίας του παρελθόντος, δημιούργησε αναστάτωση και πολιτικές ανακατατάξεις σε αρκετές αρχαίες πόλεις. Η βίαιη μνηστηροφονία απ’ τον Οδυσσέα, εντάσσεται καθαρά μέσα στα πλαίσια, της απεγνωσμένης προσπάθειας για την αποκατάσταση αυτής της διαταραγμένης διοικητικής τάξης, η οποία ήταν φυσιολογική, μετά από τόσο χρόνο ανεξέλεγκτης λειτουργίας του κράτους. Κάποιοι άλλοι όμως ηγεμόνες, δεν κατάφεραν να σταθούν ξανά στο θρόνο τους. Η κτηνώδης δολοφονία του Αγαμέμνονα, ύστερα από προδοσία καθώς επέστρεφε στο σπίτι του, σήμαινε λογικά και το τέλος εποχής για τη συνομοσπονδία των Ελληνικών κρατών, όπως και για την ηγεμονία των Μυκηνών.




Η παρακμή του μυκηναϊκού πολιτισμού είχε αρχίσει και δε θα αργούσε η πλήρης κατάρρευσή του. Η ολέθρια τακτική των πειρατών, με την κλοπή ξένης περιουσίας και την εξόντωση των νόμιμων ιδιοκτητών, ήταν αυτή που τελικά έδωσε το καίριο χτύπημα, σε έναν ήδη λαβωμένο κόσμο. Ήταν μία κακή συνήθεια, που αποσκοπούσε μεν στη διατήρηση των πρωτευόντων στοιχείων της μιλιταριστικής κοινωνίας των Αχαιών, αλλά μοιραία εστράφη εναντίον των βασικών θεσμών συνοχής της, αφού πλέον η ζωή δε στηριζόταν στην Δίκην, σε μια ηθική ισορροπία που με γνώμονα την ευτυχία του συνόλου, ο άνθρωπος αναλαμβάνει δράση στα πλαίσια της δικαιοσύνης. Αντίθετα, η κάθε μορφή δύναμης, όπως και το κάθε άτομο ξεχωριστά, ενδιαφερόταν αποκλειστικά για το προσωπικό όφελος, χωρίς κανένα ενδοιασμό ή κάποιο νομικό φραγμό.




Η επιβίωση ήταν το μόνο που είχε σημασία, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε την εξόντωση όλων των άλλων, ξένων ή ομοφύλων. Έτσι, προοδευτικά επικράτησε η αναρχία και μια γενικευμένη αναταραχή. Υπήρχαν παντού μόνο στρατιωτικοί στόχοι,με πολλούς επίδοξους ληστές για την λεηλασία τους, ώστε τελικά όλοι να στραφούν εναντίον όλων.




Η τιμωρία των θεών του Ομήρου, για την άδικη και απάνθρωπη συμπεριφορά αυτού του κόσμου, προήλθε εκ των έσω. Απ’την ανάμνηση του τραγικού αυτού γεγονότος, ο Ησίοδος αργότερα θα μιλήσει για την πολεμόχαρη γενιά των ανθρώπων την Χάλκινη, που όπως κι αυτή των ηρώων, παρόλο ότι την αποτελούσαν τρομεροί πολεμιστές, λόγω της Ὓβρις τους, της ασέβειας και της υπερβολής τους, στο τέλος αυτοκαταστράφηκαν, νικήθηκαν στις μεταξύ τους μάχες από τα ίδια τους τα χέρια και κατρακύλησαν στον Άδη.




Πηγή: Ομηρική Ιθάκη. Το τέλος του ταξιδιού, Αθανάσιος Δανιήλ. 

Oταν ο Ερντογάν μάγευε τους Eλληνες. Τάκης Θεοδωρόπουλος

Τι να σκέφτονται άραγε σήμερα όλοι εκείνοι που κάποτε μαγεύονταν από τον Ερντογάν; Και δεν αναφέρομαι στους οπαδούς της πρώιμης περιόδου, σε όσους πίστευαν πως ο πρώην δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης ήταν ο άνθρωπος που είχε τον τρόπο να μιλάει στην τουρκική ψυχή και να τη φέρει με τη φωνή του μουεζίνη πιο κοντά στην Ευρώπη. Τότε που η «κουμπαριά» του Καραμανλή μαζί του αντιμετωπιζόταν ως πολιτικό κεφάλαιο. 



Τότε που περιμέναμε ώς την τελευταία στιγμή να εμφανιστεί στα εγκαίνια του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Τι να σκέφτονται βλέποντας τα πανιά που σκεπάζουν τα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας, τα «είδωλα των απίστων»; Ας πούμε όμως ότι ο πολλά υποσχόμενος Τούρκος ηγέτης άλλαξε μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, κι ότι αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι η μετάλλαξη του δημοκρατικού ηγέτη σε δεσπότη ασιατικού τύπου.

Η απόπειρα πραξικοπήματος όμως έγινε το 2016, σήμερα έχουμε 2020 και μέσα σ’ αυτά τα τέσσερα χρόνια μπορεί ο θαυμασμός να έδωσε τη θέση του στην αναμονή, όμως είχε αφήσει τα απόνερά του. «Να δούμε ώς πού θα το πάει» και εν τω μεταξύ γέμιζε τις φυλακές, άρπαζε τις εφημερίδες και τα κανάλια και καταδίωκε με ασιατική αγριότητα τις ελίτ της χώρας του. Κυνηγούσε ακόμη και δασκάλους σχολείων. 

Τι να σκέφτεται ο κ. Κοτζιάς που ως υπ. Εξωτερικών μας παρότρυνε «να μην είμαστε μοναχοφάηδες»; Τι να σκέφτεται ο κ. Τσίπρας που, αν και δεν το παραδέχθηκε ποτέ, φαίνεται πως δέχθηκε να του επιστρέψει τους οχτώ φυγάδες, όπως το ομολόγησε εξάλλου ο κ. Αποστολάκης. Τι να σκέφτεται ο κ. Γιανναράς που από τη στήλη του σ’ αυτήν εδώ την εφημερίδα τον αναγόρευε σε αξιόμαχο αντίπαλο δέος στην ορθολογική δύση; Και τι να σκέφτονται οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Αρβανίτηδες και κομπανία, που κατήγγειλαν την Ελλάδα επειδή αντέδρασε στην οργανωμένη από τον Ερντογάν εισβολή μεταναστών στον Εβρο.

Oλοι έχουμε δικαίωμα στο λάθος, στην παρερμηνεία. Το ζητούμενο είναι να απαλλαγεί ο δημόσιος βίος από την αβάσταχτη ελαφρότητά του η οποία δεν απέχει από την ανευθυνότητα και την ανεντιμότητα. Λες κάτι, παίρνεις μια θέση και είσαι ήσυχος ότι κανείς δεν πρόκειται να σου ζητήσει την ευθύνη της γιατί θα έχει ξεχαστεί. Ας μας εξηγήσει ο κ. Τσίπρας για ποιον λόγο δέχθηκε να παραδώσει τους οχτώ και μετά ας ζητήσει όσα συμβούλια πολιτικών αρχηγών θέλει. Ολοι έχουμε δικαίωμα στο λάθος, όμως έχουμε και την υποχρέωση να το αναγνωρίζουμε. Ειλικρινά αναρωτιέμαι τι σκέφτονται οι κάποτε θαυμαστές του για τον συνδυασμό ισλαμικής επιθετικότητας και στρατιωτικής ισχύος τον οποίον προσπαθεί να ενσαρκώσει ο Ερντογάν. 

Μόνον έτσι θα μπορέσει ο δημόσιος βίος να γλιτώσει από τις αγκυλώσεις της προσχηματικής συναίνεσης. Είναι ζήτημα εντιμότητας. Και βέβαια αυτό δεν ισχύει μόνον για μας. Ισχύει για όλες τις ευρωπαϊκές πολιτικές και πνευματικές ελίτ.

Πηγή: Καθημερινή

Τα αρχαία μυστήρια

Τα  αρχαία  μυστήρια  ήταν,  ίσως,  η  ανώτερη  πνευματική  κληρονομιά  στην αρχαία  Ελλάδα.  Ήταν  κρυφές  τελετές,  όπου  έπρεπε  πρώτα  κανείς  να  μυηθεί,  δηλαδή να  εισαχθεί. 



Ο  οπαδός  αυτής  της  λατρείας  λεγόταν  Μύστης,  ενώ  αυτός  που  τον εισήγαγε  Μυσταγωγός.  Κάθε  μυστηριακή  κοινότητα  είχε  ιεροτελεστίες  κι  αυτοί  που συμμετείχαν  στα  ίδια  δρώμενα  ένιωθαν  ενωμένοι  για  πάντα.

  Η  λέξη  μυστήριο  στην  αρχαία  Ελλάδα  σήμαινε  το  απόρρητο,  το  μυστικό,  το άρρητο  μέρος  μιας  τελετής  ή  λατρείας,  η  οποία  δεν  γινόταν  φανερή  σε  όσους  δεν είχαν  μυηθεί.  Ετυμολογικά  η  λέξη  προέρχεται  από  το  ρήμα  Μυείν,  δηλαδή  κλείνω, και  αναφέρεται  κυρίως  στα  μάτια  και  τα  χείλη.  Εκείνοι  που  μυούνται  στα  μυστήρια του  υπερβατικού,  απαγορεύεται  να  τα  ανακοινώσουν  σε όποιον  μη  μυημένο. 

 Στην  εσωτερική  τους  έννοια  παρουσίαζαν  τις  αιώνιες  αλήθειες,  είτε  φυσικές είτε  πνευματικές,  που  διατηρήθηκαν  με  το  πέρασμα  χιλιάδων  ετών.  Απ΄  όσα  είναι γνωστά,  φαίνεται  ότι  παρουσίαζαν  αναπαραστάσεις  που  συμβολίζουν  τα  πεπρωμένα των  ψυχών  μετά  θάνατον,  το  νόμο  και  την  ενότητα  που  συνδέουν  όλα  τα  όντα. Ακόμα, ήταν  τελετουργίες  για  την  ευκαρπία  της  γης, την  πολυπόθητη  βροχή. 

 Στα  μυστήρια  όλων  των  εποχών  και  θρησκειών,  οι  άνθρωποι  επιδιώκουν  τη βοήθεια  του  θεού.  Και  την  επιδιώκουν  από  τη  στιγμή  που  μπόρεσαν  να  συλλάβουν την  ιδέα  των  πανίσχυρων  θεών  και  του  υπερβατικού  τους  κόσμου.  Τα  μυστήρια  εκ των  πραγμάτων,  εμφανίζονται  σ’  ένα  αρκετά  ανεπτυγμένο  πολιτιστικό  στάδιο  του ανθρώπου  -  η  σύλληψη  της  έννοιας  των  θεών,  των  πνευμάτων,  ενός  κόσμου  που υπάρχει  πέρα  από  τις  ανθρώπινες  αισθήσεις,  αποτελεί  αναγκαία  προϋπόθεση  για  την ύπαρξή  τους. 

 Σύμφωνα  με  την  Στεργίου  (1996)  στα  μυστήρια  μπορούσαν  να  λάβουν  μέρος μόνο όσοι  πετύχαιναν  μέσα  από προετοιμασίες  δοκιμασιών  και  υποσχέσεων  (π.χ.  περί εχεμύθειας),  για  να  βεβαιωθούν  για  το  ισχυρό  του  χαρακτήρά  τους  και  μόνο  τότε γίνονταν  δεκτοί  στο  χώρο  των  μυημένων.  Στους  χώρους  εκείνους,  που  υπήρχε εσωτερική  και  εξωτερική  λειτουργία,  ιδιαίτερη  έμφαση  δινόταν  στην  ψυχική ανύψωση  του  ανθρώπου  προς  την  πνευματική  του  ολοκλήρωση  και  τελειοποίηση μέσω  του  εξαγνισμού  και  του  καθαρμού,  για  να  κατακτήσει  ο  μυημένος  με  την  ψυχή του  την  αγάπη  και  την  πνευματική  ελευθερία.

Πηγή: Παρθενόπη Ιωαννίδου

Η ηδονή της τιμιότητας, Λουίτζι Πιραντέλο. Ραδιοφωνικό θέατρο

 Η Πολιτισμική Διαδρομή θα σας παρουσιάσει απόψε ένα αρκετά ενδιαφέρον και με βαθιές φιλοσοφικές προεκτάσεις έργο... 

  Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος:

  Πρόκειται για το έργο του Λουίτζι Πιραντέλο, "Η ηδονή της τιμιότητας". Το έργο γράφτηκε το 1917 και ο τίτλος του και μόνο προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον.



Η υπόθεση:

  Το κεντρικό πρόσωπο του έργου, ένας πανέξυπνος φτωχοδιάβολος, ο Μπαλντοβίνο, βιοποριζόμενος με διάφορες μικροαπάτες, δέχεται μια άτιμη συμφωνία. Να παντρευτεί μια μικροαστή ορφανή, την οποία άφησε έγκυο ένας παντρεμένος αριστοκράτης, ο οποίος θέλει και να κουκουλώσει την ατιμία του και να συνεχίσει τη μοιχό σχέση του. Μπορεί η τιμιότητα να ξυπνήσει μέσα σε έναν ανέντιμο άνθρωπο; Ναι, απαντά ο Πιραντέλο, αντιπαραθέτοντας την ομολογία του Μπαλντοβίνο για τις ανέντιμες πράξεις του στο ψεύδος του αριστοκράτη που δε συγκαλύπτει και συνεχίζει τις άτιμες πράξεις του. 

  Ο Μπαλντοβίνο, συνειδητοποιώντας το μέγεθος της ατιμίας του αριστοκράτη, θα ποθήσει αληθινά την τιμιότητα, επιβάλλοντας νέους όρους στην αρχική συμφωνία. 'Η ο αριστοκράτης θα φύγει, οριστικά, από τη ζωή του ζευγαριού ή θα φύγει ο ίδιος. Με αυτή την αληθινά τίμια απόφασή του, ο Μπαλντοβίνο θα κερδίσει και την καρδιά της συζύγου του.


Περαιτέρω στοιχεία για το έργο...

  Ο Πιραντέλο υπήρξε ένας ανατόμος του ανθρώπινου είναι και φαίνεσθαι...

  Σε έναν κόσμο που επικρατεί το ψέμα, ο δόλος και η παρακμή η τιμιότητα αποτελεί μονοπάτι που ακολουθούν λίγοι. Τα πρόσωπα ξεμασκαρεύονται με οδυνηρό τρόπο. Το δύσκολο έργο του ξεμασκαρέματος αναλαμβάνει ένα πρόσωπο (ο Μπαλντολβίνο), όλο το βάρος πέφτει σ'αυτόν.
Ο Πιραντέλο αποδεικνύει ότι ένας ανέντιμος μπορεί να αλλάξει και να υπερασπιστεί μέχρι τελικής πτώσης το τίμιο και την ηθική μακριά από την υποκρισία των ισχυρών μιας κοινωνίας.

Ένα απολαυστικό έργο όπου συνυπάρχει το τραγικό μαζί με μια υποβόσκουσα κωμικότητα.

 Στο παιχνίδι αυτό, ο Μπαλντοβίνο έρχεται αντιμέτωπος με την υποκρισία και προσπαθεί να την αντιμετωπίσει, ρίχνοντας τις μάσκες των υποκριτών.

  Στο έργο καταδεικνύεται εύστοχα η απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στην πραγματική αλήθεια που κρύβουμε μέσα μας και σε αυτή που εξωτερικεύουμε (επίπλαστη)...


  Αξίζει τέλος να σημειωθεί, για μια ακόμη φορά, ότι ο Πιραντέλο πίστευε πως είχε ελληνική καταγωγή, το όνομα του αποτελούσε παραφθορά του Πυράγγελος...






Η μεταφόρτωση πραγματοποιήθηκε από το κανάλι "Ραδιοφωνικό θέατρο"

 



Ο Χρήστος Πάρλας θα υποδυθεί τον Μπαλντοβίνο.



-Ο Παύλος Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1978 στη Δράμα, μεγάλωσε στις Σέρρες και έζησε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 1996 εργάζεται στο δημόσιο σε διάφορες διοικητικές θέσεις. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, της Σχολής Αστυφυλάκων της Αστυνομικής Ακαδημίας, της Σχολής Επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ΕΛ.ΑΣ., και της Σχολής Ελληνικού Πολιτισμού, του Τμήματος Ανθρωπιστικών. Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά.

 


Τι ήταν ο "Μακεδονισμός"

Ο  μακεδονισμός υπήρξε  το  στρατήγημα  μιας μειονοτικής  εθνοτικής  ομάδας,  στο  εσωτερικό  της  ιστορικής  Μακεδονίας,  ώστε  να επικρατήσει  έναντι  των κυρίαρχων εθνικών ομάδων, των Τούρκων και των Ελλήνων.  





Γι’ αυτό  και  οι  λεγόμενες μακεδονικές  οργανώσεις  (η εσωτερική  Μακεδονική  Επαναστατική  Οργάνωση  και  η «εξωτερική»,  που  υποστήριζε  μέχρι  τέλους  τη  βουλγαρική  ταυτότητα  των  σλαβόφωνων,  οι  λεγόμενοι  Βερχοβιστές)  δεν  εμφανίζονται  αρχικώς  ως  βουλγαρικές  οργανώσεις,  παρότι  η  έδρα  τους  βρίσκεται  στη  Βουλγαρία,  και προσπαθούν  να  ενσωματώσουν  στο  εσωτερικό  τους  όχι μόνο  τους  Σλάβους  αλλά  και Έλληνες  αγρότες,  ιδιαίτερα τους  σλαβόφωνους  ελληνικής  συνείδησης  Μακεδόνες.


 Ο  υπολογισμός  των  Βουλγάρων  μακεδονιστών,  βάσιμος σε  μεγάλο  βαθμό,  ήταν  πως, εάν  η  Μακεδονία  αποκοβόταν τόσο  από  την  οθωμανική  Αυτοκρατορία  όσο  και  από  τον ελληνισμό  και  το  Πατριαρχείο  (εξ  ου  και  η  δημιουργία της  βουλγαρικής  Εξαρχίας  το 1870),  θα  μπορούσε  να  αποτελέσει,  τουλάχιστον  σε  μια πρώτη  περίοδο,  έναν  χώρο  διεκδικήσιμο  από  τη  Βουλγαρία,  όπως  είχε  συμβεί  με  την Ανατολική  Ρωμυλία.  


Για  τους Βουλγάρους,  λοιπόν,  τότε, όπως  και  σήμερα,  δεν  υπήρχε  ένα  μακεδονικό  «έθνος», αλλά  μόνο,  a  termine,  ένας μακεδονικός  «λαός»,  με  πολυεθνοτικά  χαρακτηριστικά, δηλαδή  οι  κάτοικοι  της  Μακεδονίας,  όπου  κατ’  αυτούς κυριαρχούσαν  οι  Βούλγαροι. 


Προφανώς  δε,  για  να  ενισχύσουν  τη  σλαβική  συνιστώσα της  μακεδονικής  περιοχής, έτειναν  να  επεκτείνουν  όσο το  δυνατόν  περισσότερο  τη μακεδονική  επικράτεια,  ώστε να  συμπεριλάβει  όλα  τα  βόρεια,  κατεχόμενα  ακόμα  από τους  Οθωμανούς,  εδάφη  των Βαλκανίων,  έστω  και  εάν  τα Σκόπια  π.χ.  ήταν  πρωτεύουσα  του  Κοσόβου. 


 Πάντως,  σε όλη  αυτή  την  ιστορική  περίοδο,  καθώς  οι  Έλληνες  θα  αρχίσουν  να  αντιδρούν  απέναντι στα  βουλγαρικά  σχέδια  και  θα αρχίσει  ο  Μακεδονικός  Αγώνας,  η  μακεδονική  διαμάχη  θα αφορά  κατ’  εξοχήν  την  αντίθεση  Ελλήνων  και  Βουλγάρων,  με  επίδικο  αντικείμενο και  βασικό  χώρο  αντιπαράθεσης  την  ιστορική  Μακεδονία. 

Εξάλλου,  παράλληλα,  θα  αρχίσουν  και  οι  Σέρβοι  να  παρεμβαίνουν  όλο  και  πιο  ενεργά  στη  διαμάχη,  υποστηρίζοντας  πως  οι  Σλάβοι  της  ευρύτερης  μακεδονικής  περιοχής  ήταν  στην  πραγματικότητα  μια  «παλαιοσερβική»  ή «νοτιοσερβική»  κοινότητα  η οποία  δεν  είχε  σχέση  με  τους Βουλγάρους  «που  αποτελούσαν ένα ταταρικό φύλο».


Πηγή: Καραμπέλιας



Διπλωματία περιθωριακοῦ μικροκράτους, 25 χρόνια πριν...

Ο Χρήστος Γιανναράς 25 χρόνια πριν αναλυει την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά. Τα δεδομένα ήταν τότε πολυ διαφορετικά. Ορισμένες εκτιμήσεις του στο τέλος του άρθρου ήταν προφητικες... 



ΣΕ ΤΙ  ΔΙΑΦΕΡΕΙ  ἡ  ἑλληνικὴ  ἀπὸ  τὴν  τουρκικὴ  ἐξωτερικὴ πολιτική;  Ἔχουν  οἱ  Τοῦρκοι  ἱκανότερους  διπλωμάτες,  καλύτερη ὀργάνωση;  Ἔχουν μιὰ  σταθερὴ  στρατηγικὴ  ποὺ δὲν μεταβάλλεται μὲ  τὴν ἐναλλαγὴ  τῶν κυβερνήσεων καὶ τῶν καθεστώτων;  

Νομίζω  ὅτι  ἡ  οὐσιωδέστερη  διαφορὰ  εἶναι  ἀλλοῦ:  Οἱ  Τοῦρκοι ἀσκοῦν


  διπλωματία  καὶ  ἐξωτερικὴ  πολιτικὴ  αὐτοκρατορίας,  ὄχι μικροῦ  περιθωριακοῦ  κράτους,  ὅπως  οἱ  Ἕλληνες.  Δὲν  εἶναι  τὸ πληθυσμικό  τους  μέγεθος ποὺ  ἐπιτρέπει  τέτοια  πολιτική,  οὔτε  ἡ στρατιωτική  τους  δύναμη, οὔτε  μόνο  ἡ  στρατηγικὴ  θέση  τῆς  χώρας τους.  Εἶναι  κυρίως  καὶ  πρωταρχικὰ  μιὰ  συνειδητὴ  ἐπιλογὴ  καὶ  ἡ ἀνάλογη  νοοτροπία  ποὺ  ἔχουν  καλλιεργήσει.  

Ὅλα τὰ  ἐξωτερικὰ προβλήματα τῆς  Ἑλλάδας  ἀντιμετωπίζονται πάντοτε  ἀπὸ  τὴ  διπλωματία  καὶ  τὶς κυβερνήσεις μας ὡς  ἐμπλοκὲς μικροῦ  κράτους  στὴ  νοτιοανατολικὴ  εὐρωπαϊκὴ  περιφέρεια. Ἡ λογικὴ  τῆς ἐξωτερικῆς  μας πολιτικῆς εἶναι  λογικὴ  ἄμυνας ἀδύναμου  κρατιδίου  ἔναντι  ἀπειλῶν  καὶ  ἐπιβουλῶν  ἀπὸ γείτονες. Ἀκόμα καὶ  ἡ στάση μας  ἀπέναντι  στὰ Σκόπια ἢ στὴν  Ἀλβανία ἐξαντλεῖται  σὲ  μιὰ πολιτικὴ  διαφορῶν  ἀνάμεσα σὲ  μικροκράτη τῆς  περιφέρειας.  

Λέμε  καὶ  μᾶς  λένε  ὅτι  εἴμαστε ἡ πιὸ  εὔρωστη οἰκονομικὰ  χώρα  τῆς περιοχῆς,  μὲ  ἰσχυρότατη  διεθνὴ  διασπορά, μὲ  τὴν καλύτερη  συγκριτικὰ  —παρὰ  τὶς  τραγικές  της  ἀδυναμίες— κοινωνικὴ  ἀνάπτυξη. Κυρίως  ὅμως  τὸ  ὄνομά  μας  καὶ  ὁ πολιτισμὸς τῶν  προγόνων  μας μᾶς ἐξασφαλίζουν  μιὰν  a priori  ὑπεροχὴ πνευματικοῦ  γοήτρου,  μιὰν  ἀκούσια διείσδυση στὴν  ἐκπαίδευση, στὴ  γλώσσα,  ἴσως  καὶ στὴν  αἰσθητικὴ  τῶν περισσότερων λαῶν  τῆς γῆς.  

Ἡ  Τουρκία  εἶναι  κράτος  μεγάλο  σὲ  πληθυσμό,  ἀλλὰ  ἐξαιρετικὰ ἀδύναμο  οἰκονομικὰ  καὶ  μὲ  τεράστια  προβλήματα  κοινωνικῆς συνοχῆς  καὶ  ὀργανωτικῆς  ἐπάρκειας.  Θὰ εἶχε  πρὸ  πολλοῦ καταρρεύσει,  ἐκραγεῖ  καὶ  διαλυθεῖ  ἂν  ἡ ἀμερικανικὴ καὶ εὐρωπαϊκὴ  πολιτικὴ  δὲν συντηροῦσε  μὲ  κάθε  τρόπο  τὸ  τεχνητὸ κατασκεύασμα  τοῦ  κεμαλικοῦ  κράτους,  δηλαδὴ  μιὰ καμουφλαρισμένη δικτατορία  ποὺ  κατορθώνει  ἀκόμα νὰ  ἐλέγχει μὲ  ὁλοκληρωτικοὺς  μηχανισμοὺς τὸ  εὔθραυστο  αὐτὸ  κρατικὸ σχῆμα.  Ἐπιπλέον,  οἱ  Τοῦρκοι  εἶναι  λαὸς  μὲ  μεγάλες ἀντιπάθειες στὸν  διεθνὴ  χῶρο, τόσο  μεταξὺ  τῶν μουσουλμάνων  γιὰ  λόγους θρησκευτικῶν  διαφορῶν,  ὅσο καὶ  γιὰ  τὴ  σύνδεση  τοῦ  ὀνόματός τους  μὲ  ἱστορικὲς φρικαλεότητες,  γενοκτονίες καί,  σήμερα,  μὲ κατάφωρες  παραβιάσεις  τῶν ἀνθρώπινων  δικαιωμάτων καὶ ἔσχατη  κοινωνικὴ ὑπανάπτυξη.  Ὅμως,  παρὰ  τὶς  ἀδυναμίες  αὐτές, ἡ Τουρκία εἶναι  πολιτικὰ  σεβαστὴ καὶ  ὑπολογίσιμη,  μόνο  γιατὶ ξέρει νὰ  ἀσκεῖ διπλωματία  αὐτοκρατορίας.

Πῶς  θὰ  μποροῦσε  ἡ ἑλληνικὴ  ἐξωτερικὴ πολιτικὴ  νὰ  ξεπεράσει  τὴ νοοτροπία  τοῦ  περιθωριακοῦ  μικροκράτους;  Μόνο  ἂν  ἀφομοιώσει ἐνεργητικὰ  τὴν  ἐπίγνωση  ὅτι διαχειρίζεται ὄχι συμφέροντα ἐθνικοῦ κρατιδίου,  ἀλλὰ  τὴν  ἐπιβίωση  ἑνὸς  κρατικοῦ  φορέα ὑπεύθυνου γιὰ  τὴ  συνέχιση  καὶ ἀξιοποίηση  πολιτισμοῦ  μὲ πανανθρώπινη  ἐμβέλεια.  Καὶ πάντοτε  μὲ  τὴ  διπλωματικὴ στρατηγικὴ  τῆς  ἀναφορᾶς  σὲ  συμφέροντα  καὶ ὄχι  σὲ  ἱστορικὰ δικαιώματα  ποὺ ἠχοῦν μόνο  ρομαντικά.  Ἐνδεικτικὸ  ἐπιμέρους  παράδειγμα:  Ἡ  πολιτική  μας  στὶς ἑλληνοτουρκικὲς σχέσεις θὰ  ἄλλαζε  ριζικὰ  ἂν  ἑδραιωνόταν  στὴν πεποίθηση ὅτι  οἱ  σχέσεις  αὐτὲς  δὲν  εἶναι  ἑλληνοτουρκικές,  ἀλλὰ σχέσεις  τῆς  Εὐρώπης  καὶ τοῦ  δυτικοῦ  κόσμου  μὲ  τὸ  Ἰσλάμ. 

Σταθερὴ  καὶ  συνεχὴς πρόκληση  πρὸς  τοὺς  δυτικούς  μας «συμμάχους»  ἡ  ἀπαίτηση  νὰ  ἀπαντήσουν  ἔμπρακτα  στὸ ἐρώτημα:  Ἂν  τὸ  εὔθραυστο  κεμαλικὸ  κράτος  εἶναι  τεῖχος ἀνάσχεσης  τοῦ  ἀντιδυτικοῦ  Ἰσλάμ,  ποιά  εἶναι  ἡ  δεύτερη  γραμμὴ ἄμυνας  τοῦ δυτικοῦ κόσμου  ἔναντι  τοῦ ἰσλαμικοῦ φονταμενταλισμοῦ;  Μὲ  ποιό  τρόπο ἑτοιμάζεται  ἡ  Δύση  γιὰ  νὰ  μὴν ἐπαναλάβει  τὶς  ἀφέλειες  ποὺ  διέπραξε  ἐμπιστευόμενη τὸ καθεστὼς  τοῦ  Σάχη  στὴν  Περσία;  Πῶς  διακυβεύει  τὴν  ἀσφάλειά της  ἡ  Δύση  διαμοιράζοντας  τὸν στρατηγικὸ  ἔλεγχο  τοῦ Αἰγαίου — πανάρχαιο  πρόβλημα  ἰσορροπίας  σχέσεων  στὴν  Εὐρώπη—  σὲ  δυὸ χῶρες  ποὺ  συγκροτοῦν  τὴν ἐγγενὴ  ἀντιπαλότητα  τοῦ  εὐρωπαϊκοῦ καὶ  ἀσιατικοῦ  κόσμου;  Δεύτερο ἐνδεικτικὸ  παράδειγμα: Ἡ προστασία  τῆς  ἑλληνικῆς μειονότητας  στὴν  Ἀλβανία  δὲν εἶναι  πρόβλημα  δικαιωμάτων μιᾶς φυλετικῆς  μειοψηφίας,  ἀλλὰ  πρόβλημα διάσωσης  ἑνὸς εὐρωπαϊκοῦ  θύλακα  σὲ  μιὰ  χώρα  μουσουλμανικῆς  φυλετικῆς πανσπερμίας.  

Ἂν  ὁ  πολιτισμὸς  τῆς Εὐρώπης δὲν  ἐξαντλεῖται  στὴν οἰκονομικὴ  καὶ  τεχνολογικὴ  ἀνάπτυξη  —ποὺ  πληρέστερα  τὴν ἐνσαρκώνουν σήμερα  χῶρες  τῆς  Ἄπω  Ἀνατολῆς—  τότε  καίρια συμφέροντα  εὐρωπαϊκῆς  παρουσίας  διακυβεύονται  καὶ  μὲ  τὴν τουρκικὴ  κατοχὴ  στὴν  Κύπρο,  ὅπως  καὶ  μὲ  τὶς πολιτικὲς ἀγυρτεῖες
 τοῦ  κράτους  τῶν Σκοπίων.  Ὅμως,  γιὰ νὰ  μεταβληθεῖ  ἡ νοοτροπία τῶν  διαχειριστῶν  τῆς ἐξωτερικῆς  μας  πολιτικῆς  ἀπαιτεῖται  πολιτιστικὴ καλλιέργεια  καὶ παιδεία ποὺ  τὴν  διαθέτουν  ἐλάχιστοι  στὴν  Ἑλλάδα  σήμερα. Τουλάχιστον  νὰ  συνειδητοποιήσουμε  ὅτι  σὲ  μακροπρόθεσμη προοπτικὴ  ἡ  ἐξωτερικὴ  πολιτικὴ  σχεδιάζεται  μὲ  τὰ  ἐκπαιδευτικὰ προγράμματα  ἀπὸ  τὸ  δημοτικὸ  σχολεῖο.

1/11/1995

Ο Πύργος του Νελ, του Αλέξανδρου Δουμά (πατρός). Ραδιοφωνικό θέατρο

  Αγαπητοί φίλοι απόψε θα σας παρουσιάσω το έργο του Αλεξάνδρου Δουμά (πατρός) "Ο Πύργος του Νελ", ένα έργο που γράφτηκε το 1832, ...