Μέσα απ’ το έπος της Οδύσσειας, μπορούμε να αντλήσουμε σημαντικές πληροφορίες, για τα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν μετά την αιματοκυλισμένη λεηλασία της Τροίας.
Εύκολα αντιλαμβανόμαστε τις συνέπειες που είχε ο μεγάλος και νικηφόρος πόλεμος, ο οποίος σίγουρα ανέδειξε ηρωικές μορφές στο πεδίο των μαχών, αλλά τελικά δεν πέτυχε τον κύριο σκοπό του, αφού δεν προσέφερε στους Αχαιούς τα αναμενόμενα πλούσια λάφυρα. Αντίθετα, ο θάνατος πολλών ευγενών και βασιλέων, μαζί με τη μεγάλη οικονομική καταστροφή που προκάλεσε η μακροχρόνια εκστρατεία, επέφερε τη μείωση του κύρους και της δύναμης της αριστοκρατικής τάξης.
Η αδυναμία άσκησης από τους βασιλείς, της δεδομένης απολυταρχικής εξουσίας του παρελθόντος, δημιούργησε αναστάτωση και πολιτικές ανακατατάξεις σε αρκετές αρχαίες πόλεις. Η βίαιη μνηστηροφονία απ’ τον Οδυσσέα, εντάσσεται καθαρά μέσα στα πλαίσια, της απεγνωσμένης προσπάθειας για την αποκατάσταση αυτής της διαταραγμένης διοικητικής τάξης, η οποία ήταν φυσιολογική, μετά από τόσο χρόνο ανεξέλεγκτης λειτουργίας του κράτους. Κάποιοι άλλοι όμως ηγεμόνες, δεν κατάφεραν να σταθούν ξανά στο θρόνο τους. Η κτηνώδης δολοφονία του Αγαμέμνονα, ύστερα από προδοσία καθώς επέστρεφε στο σπίτι του, σήμαινε λογικά και το τέλος εποχής για τη συνομοσπονδία των Ελληνικών κρατών, όπως και για την ηγεμονία των Μυκηνών.
Η παρακμή του μυκηναϊκού πολιτισμού είχε αρχίσει και δε θα αργούσε η πλήρης κατάρρευσή του. Η ολέθρια τακτική των πειρατών, με την κλοπή ξένης περιουσίας και την εξόντωση των νόμιμων ιδιοκτητών, ήταν αυτή που τελικά έδωσε το καίριο χτύπημα, σε έναν ήδη λαβωμένο κόσμο. Ήταν μία κακή συνήθεια, που αποσκοπούσε μεν στη διατήρηση των πρωτευόντων στοιχείων της μιλιταριστικής κοινωνίας των Αχαιών, αλλά μοιραία εστράφη εναντίον των βασικών θεσμών συνοχής της, αφού πλέον η ζωή δε στηριζόταν στην Δίκην, σε μια ηθική ισορροπία που με γνώμονα την ευτυχία του συνόλου, ο άνθρωπος αναλαμβάνει δράση στα πλαίσια της δικαιοσύνης. Αντίθετα, η κάθε μορφή δύναμης, όπως και το κάθε άτομο ξεχωριστά, ενδιαφερόταν αποκλειστικά για το προσωπικό όφελος, χωρίς κανένα ενδοιασμό ή κάποιο νομικό φραγμό.
Η επιβίωση ήταν το μόνο που είχε σημασία, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε την εξόντωση όλων των άλλων, ξένων ή ομοφύλων. Έτσι, προοδευτικά επικράτησε η αναρχία και μια γενικευμένη αναταραχή. Υπήρχαν παντού μόνο στρατιωτικοί στόχοι,με πολλούς επίδοξους ληστές για την λεηλασία τους, ώστε τελικά όλοι να στραφούν εναντίον όλων.
Η τιμωρία των θεών του Ομήρου, για την άδικη και απάνθρωπη συμπεριφορά αυτού του κόσμου, προήλθε εκ των έσω. Απ’την ανάμνηση του τραγικού αυτού γεγονότος, ο Ησίοδος αργότερα θα μιλήσει για την πολεμόχαρη γενιά των ανθρώπων την Χάλκινη, που όπως κι αυτή των ηρώων, παρόλο ότι την αποτελούσαν τρομεροί πολεμιστές, λόγω της Ὓβρις τους, της ασέβειας και της υπερβολής τους, στο τέλος αυτοκαταστράφηκαν, νικήθηκαν στις μεταξύ τους μάχες από τα ίδια τους τα χέρια και κατρακύλησαν στον Άδη.
Πηγή: Ομηρική Ιθάκη. Το τέλος του ταξιδιού, Αθανάσιος Δανιήλ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου