Λεντς, του Μάικλ Στοττ. Το θέατρο της Δευτέρας

Αγαπητοί φίλοι απόψε πρόκειται να σας παρουσιάσω το έργο του βρετανού θεατρικού συγγραφέα Μάικλ Στοττ, Λεντς. Αφορά ένα επεισόδιο από τη ζωή του ποιητή Γιάκομπ Ράινχολντ Λεντς (1751-1792).

Το έργο αποτελεί θεατρική διασκευή διηγήματος του γερμανού λογοτέχνη Γκέοργκ Μπύχνερ που γράφτηκε το 1836 (ο τίτλος Λεντς δόθηκε από μεταγενέστερους εκδότες). Πρωτογενή πηγή για το έργο αποτέλεσε η μικρής έκτασης έκθεση του πάστορα Όμπερλιν με τίτλο Ο κύριος Λ. Ο πάστορας προσέφερε άσυλο στο Λεντς στη βόρεια Αλσατία, όταν ο άτυχος ποιητής είχε αρχίσει να παρουσιάζει ψυχικές διαταραχές.

Η υπόθεση:

Σ'ένα μέσο αστικό σπίτι, ένας πάστορας και η γυναίκα του έχουν φτιάξει μία φωλιά με ισχυρή ακτίδα φωτός, πράγμα το οποίο έχει γίνει γνωστό σε μακρινούς και κοντινούς φίλους, με αποτέλεσμα να επιζητούν τη συναναστροφή της. Ο Λεντς εισβάλλει και προσπαθεί να βρει την προσωπική του ηρεμία που θα τον «θεραπεύσει» από τα προβλήματα και τους προβληματισμούς του αλλά ταυτόχρονα θα τον βοηθήσει να ολοκληρώσει τη συγγραφική πορεία του. Πόσο είναι εφικτό; Όταν ένα φως συναντά ένα άλλο, ενώνονται ή κατ'ανάγκη χωρίζουν; 

Λίγα ακόμη στοιχεία για το έργο:

Το έργο περιγράφει είκοσι ημέρες από τη ζωή του ποιητή Γιάκομπ Λεντς, σύγχρονου του Γκαίτε κι ενός εκ των πρωτεργατών του κινήματος Θύελλα και Ορμή (Sturm und Drag). Το κίνημα «Θύελλα και Ορμή» αντιτάχθηκε στον ορθολογισμό του Διαφωτισμού και τους κανόνες και έδωσε έμφαση στην εκδήλωση συναισθημάτων και στα ανθρώπινα πάθη. Στην ουσία, ήταν μια επανάσταση κατά του γαλλικού κλασικισμού και των λογοτεχνικών συμβάσεών του και ήταν ένα κίνημα αμφισβήτησης. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1770 ο Λεντς μαζί με το Γκαίτε ήταν κεντρικοί δημιουργοί του συγκεκριμένου κινήματος.

Ο Μπύχνερ συγκεντρώνει ενδιαφέρουσες για τον ποιητή Λεντς που έζησε την ίδια περίοδο με εκείνον, και κατέληξε μισότρελος (από το 1778 δείχνει ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ψυχικής διαταραχής). Ο γερμανός λογοτέχνης συμπάσχει με τον κατατρεγμένο Λεντς καθώς επιπλέον είναι νεαρός γιατρός και τον βλέπει ως ψυχιατρική περίπτωση. Ως ανισόρροπος, ο Λεντς ήταν αυτός που προσέγγισε το Μπύχνερ.

Κέντρο της ιστορίας είναι η πάλη του Λεντς με τον εαυτό του, τον διώκει το τέρας της παράνοιας, καθώς έχει φωλιάσει μέσα του και τον κυνηγά, επιπλέον αναστατώνει και το ήρεμο περιβάλλον του πάστορα. Η σχιζοφρένεια χωρίζεται στα δύο, με το ένα μέρος προσπαθεί να σώσει το άλλο και να φωνάζει στον εαυτό του. Μέσα του συγκρούονται η αυτοκαταστροφική διάθεση και το ένστικτο αυτοσυντήρησης. Έχουμε τελικά να κάνουμε με ένα ιδιαίτερο ψυχογράφημα που εξετάζει την πορεία ενός συγγραφέα προς την τρέλα και κατά πόσο αυτή επηρεάζεται από το περιβάλλον, τις ανθρώπινες σχέσεις και τα κοινωνικά αδιέξοδα.

Ο Γκλεοργκ Μπύχνερ

Ο Lenz στρέφεται προς την ελπίδα που μοιάζει να του προσφέρει η θρησκευτική πίστη, αλλά και η πίστη του, όπως και το ένστικτό του, ταλαντεύονται μεταξύ των οραμάτων της διατήρησης και της καταστροφής, τη σωτηρία και την καταδίκη. Ο ίδιος φαντάζεται τον εαυτό του εκ περιτροπής, ως προφήτη-σωτήρα και ως αμαρτωλό που απορρίφθηκε από τον Θεό. Προσπαθεί να οικειοποιηθεί μια θρησκευτική πίστη όπως ο Oberlin, αλλά αυτή διαστρεβλώνεται και απειλεί το μυαλό του. Ο Lenz συναντά την παραδοσιακή, αναπόσπαστη προτεσταντική πίστη της ηλικίας του πριν από τις μεγάλες επαναστατικές ανακατατάξεις της Ευρώπης, αλλά, όπως έχει ερμηνευθεί από τον πολιτικά ριζοσπαστικό Büchner του μετεπαναστατικού 1830. (mytheatro)

Είναι ένα ατμοσφαιρικό και κλειστοφοβικό έργο. Ο Λεντς του Μπύχνερ ήταν η μήτρα πολλών μεταγενέστερων λογοτεχνικών κειμένων και ψυχιατρικών μελετών με κεντρικό άξονα το βύθισμα στην τρέλα. Ο συγγραφέας συμπάσχει ακόμη, ως πολιτικός εξόριστος, με τον κατατρεγμένο Λεντς.

Το έργο είναι ένα από τα ανδιαμφισβήτητα αριστουργήματα της γερμανικής λογοτεχνίας, ο Λεντς, έλαβε πολλές ακραίες θετικές κριτικές από επιφανείς κριτικούς της Germanistik, η σημασία του έργου για τη γερμανική λογοτεχνία είναι μεγάλη. Ο Μπύχνερ τέλος μέσα από αυτό το έργο δείχνει να προσανατολίζεται προς τη λογοτεχνία του "δημιουργού" Λεντς.

Τίτλος θεατρικής παράστασης: Λεντς 

Έτος: 1981 

Είδος: Τηλεοπτική πρεμιέρα: 18 Μαϊου 1981 

Τηλεοπτική περίοδος: 1η Κανάλι: ΕΡΤ 

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Ποταμίτης , Κώστας Ζωγόπουλος 

Συγγραφέας: Georg Buchner , Mike Stott 

Σενάριο: Ροζίτα Σώκου (μετάφραση & διασκευή κειμένου) 

Ηθοποιοί: Δημήτρης Ποταμίτης , Σοφία Μυρμηγκίδου , Βασίλης Μητσάκης , Μαρία Κωνσταντάρου , Νίκος Κούρος , Κώστας Αθανασόπουλος

Ο Δημήτρης Ποταμίτης στο ρόλο του Λεντς

                                    Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι GPITRAL7 Radio on ... Έαρ :

Πηγές:

https://www.retrodb.gr/wiki/index.php?title=%CE%9B%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%82&oldid=85781

https://www.mytheatro.gr/lenz-buchner-studio-kipselis/

https://theaterproject365.wordpress.com/2017/01/20/%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%BB-%CE%B3%CE%BA%CE%AD%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%BA-%CE%BC%CF%80%CF%8D%CF%87%CE%BD%CE%B5%CF%81/

Ιωάννης Αλταμούρας, κύματα...

 Ο Ιωάννης Αλταμούρας είναι ο πρώτος Έλληνας ζωγράφος που ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη θαλασσογραφία. Απόψεις από τα λιμάνια και τις ακτές της Δανίας, όπου βρέθηκε για τις σπουδές του, είναι οι βασικές πηγές έμπνευσής του. Ενταγμένος στα κινήματα που απηχούσαν τις προεμπρεσιονιστικές τάσεις στη Βόρεια Ευρώπη, απομακρύνεται από κάθε διηγηματική περιγραφή του αντικειμένου και απελευθερωμένος μελετά τη μεταμόρφωση της ατμόσφαιρας ή της θάλασσας τη συγκεκριμένη στιγμή. 

Η απομάκρυνση του Αλταμούρα από την ανεκδοτολογική περιγραφή του αντικειμένου, επισημαίνεται κατά τον καλύτερο τρόπο στα «Κύματα», στα οποία φαίνεται ότι ο ζωγράφος δεν ενδιαφέρεται για την ακριβή απεικόνισή του θέματος παρά για την απομόνωση ενός συγκεκριμένου μοτίβου και την απόδοση της εικόνας του, όπως διαφοροποιείται με τη διαρκή κίνηση κάτω από την επίδραση του φωτός.

Η Καππαδοκία και η Κύπρος

Δύο τουλάχιστον φορές μεταφέρθηκαν χιλιάδες Καππαδόκες από την Καππαδοκία στην Κύπρο. Την πρώτη φορά επί του Αυτοκράτορα Νικηφόρου Β΄ Φωκά (καταγόταν από την Καππαδοκία), ο οποίος αφού κατανίκησε τον Αραβικό στόλο, έστειλε τον στρατηγό του Χαλκούτση να απαλλάξει (το 965 μ.Χ.) την Κύπρο από την αραβική κατοχή. 

Επειδή ο χριστιανικός πληθυσμός της Κύπρου είχε σημαντικά μειωθεί και οι Μουσουλμάνοι είτε σφάχθηκαν είτε πρόλαβαν να φύγουν για να γλυτώσουν τη σφαγή, ο Νικηφόρος Β΄ Φωκάς έστειλε από την ιδιαίτερη πατρίδα του την Καππαδοκία χιλιάδες Έλληνες χριστιανούς Ρωμιούς για να εποικίσουν την Κύπρο.  

Τη δεύτερη φορά η Κύπρος εποικίστηκε από χιλιάδες Καππαδόκες χριστιανούς-Ρωμιούς και εξισλαμισθέντες Καππαδόκες, επί του Σουλτάνου Σελίμ Β΄, αμέσως μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους Οθωμανούς το 1571 μ.Χ.. Έτσι, το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελληνοκυπρίων και των λεγόμενων Τουρκοκυπρίων έχουν κοινή καταγωγή από την Καππαδοκία. Κατάγονται από Ρωμιούς Καππαδόκες κι από εξισλαμισθέντες πρώην Βυζαντινούς-Ρωμιούς Καππαδόκες. 

Μάλιστα κατά τον δεύτερο εποικισμό των Καππαδοκών (Ρωμιών Χριστιανών και εξισλαμισθέντων Βυζαντινών) επενέβη στον Σουλτάνο ο μεγάλος αρχιτέκτονας και γενίτσαρος Μιμάρ Σινάν [το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωσήφ Δογάνογλου (της Γερακίνας γιός)], προκειμένου να εξαιρεθούν από τον υποχρεωτικό εποικισμό της Κύπρου οι Χριστιανοί Ρωμιοί κάτοικοι της ιδιαίτερης πατρίδας του, τους Αγίους Αναργύρους (σήμερα Αγυρνά, Ağırna) της επαρχίας της Καισαρείας της Καππαδοκίας. Και πράγματι το αίτημά του έγινε αποδεκτό από τον Σουλτάνο Σελίμ Β΄. Κι έτσι γλίτωσαν από την εξορία-υποχρεωτική μετανάστευση στην Κύπρο οι κάτοικοι των Αγίων Αναργύρων της επαρχίας της Καισαρείας της Καππαδοκίας. Ο λόγος του μεγάλου Καππαδόκη αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν εισακούστηκε, διότι είχε μεγάλο κύρος. Και μη ξεχνάμε άλλωστε ότι ο μεγάλος αρχιτέκτονας Μιμάρ Σινάν είχε κατασκευάσει, προς τιμήν του Σουλτάνου Σελίμ Β΄, το επιβλητικό τέμενος Σελιμιγιέ.

Νικόλαος Γ. Ιντζεσίλογλου

Ομότιμος Καθηγητής του ΑΠΘ

ΥΓ. Όπως ίσως το παρατηρήσατε, στο παραπάνω κείμενο έχω γράψει τη λέξη "γλύτωσαν" και "γλίτωσαν". Δηλαδή και με "ύψιλον" και με "γιώτα". Δεν υπάρχει ορθογραφικό λάθος. Η πιο σωστή γραφή είναι με "ύψιλον", ενώ με "γιώτα" είναι η γραφή στο πλαίσιο της απλοποίησης της γλώσσας.

 

Το ρήμα "γλυτώνω" προέρχεται απ' το μεσαιωνικό ρήμα "εκλυτώνω", που σημαίνει ελευθερώνω, χαλαρώνω, το οποίο προέρχεται με τη σειρά του απ' το κοινό ελληνιστικό επίθετο "ἔκλυτος" που σημαίνει αφημένος ελεύθερος, χαλαρός, που έχει ως αρχική ρίζα το γνωστό μας αρχαίο ελληνικό ρήμα "λύω".

Η ταράτσα του Ιάκωβου Ρίζου. 1897

 «Αξίζει να κοιτάξουμε ένα έργο που έχουμε δει αλλά λίγοι γνωρίζουν τον καλλιτέχνη πίσω από το έργο. Είναι η ταράτσα του Ιάκωβου Ρίζου που σπούδασε στο Παρίσι, εκφράζει το πνεύμα της Μπελ Επόκ, και η ζωγραφική του έχει ως κύριο θέμα όμορφες και κομψές γυναίκες που απεικονίζονται μέσα σε πλούσια ανάκτορα ή σε κήπους. Είναι μια ζωγραφική ευχάριστη και ανώδυνη. Η “Αθηναϊκή βραδιά”, ένα από τα πιο γοητευτικά έργα του τέλους του 19ου αιώνα, εκφράζει το κλίμα ευφορίας, το ευ ζην των πλούσιων αστών της Αθήνας στο τέλος του αιώνα. Στην ταράτσα ενός νεοκλασικού σπιτιού στην περιοχή της Πλάκας, ένας όμορφος αξιωματικός του ιππικού απαγγέλλει ποίηση σε δύο ωραίες Αθηναίες που τον ακούνε μαγεμένες, μέσα σε ένα διαβρωτικό ποιητικό αίσθημα που κάνει το έργο αξιολάτρευτο». 

Ο Άγιος Ματθίας

 Ο άγιος Ματθίας ήταν ένας από τους εβδομήντα μαθητές του Χριστού, ο οποίος και συγκαταριθμήθηκε με τους ένδεκα αποστόλους, αντί του Ιούδα του Ισκαριώτη.

Κήρυξε το ευαγγέλιο στην έξω Αιθιοπία κι αφού υπέστη πολλά μαρτύρια από αυτούς, παρέθεσε το πνεύμα του στον Θεό᾽.

Ο απόστολος Ματθίας όχι άμεσα, αλλά έμμεσα – μέσω κλήρου – κλήθηκε από τον Κύριο να αναπληρώσει τη θέση του προδότη μαθητή Ιούδα του Ισκαριώτη.

Συνεπώς κατ᾽ουσίαν ανήκει στη χορεία των δώδεκα κι έδρασε, όπως κι εκείνοι, στο έργο του ευαγγελισμού των ανθρώπων, δίνοντας και τη ζωή του στην υπακοή της πίστεως.

Οι ύμνοι της Εκκλησίας μας κοσμούν τη μνήμη του με λαμπρές εικόνες και εκφράσεις, όπως κάνουν και για τους υπόλοιπους αποστόλους, τονίζοντας και την ένθεη, πνευματική ζωή του, και τους κόπους του για τη διάδοση, όπως είπαμε, του ευαγγελίου.

῾Μέγας ήλιος ώφθης, φωτί τω μεγάλω αξιάγαστε, μεθ᾽ ημών γενομένω, ομιλήσας αμέσως Απόστολε᾽. Απόστολε, φάνηκες ως μέγας ήλιος, αφού συναναστράφηκες με τον μεγάλο ήλιο, που ήρθε κι έζησε μαζί μας, αξιοθαύμαστε.

Εκείνο που είναι ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτο στον απόστολο Ματθία είναι το γεγονός ότι με θείο φωτισμό και απόφαση της Εκκλησίας παίρνει τη θέση του προδότη μαθητή. Στην πτώση του ενός ανίσταται ο άλλος. Το κενό δεν μένει κενό, αλλά γεμίζει με κάτι άλλο καλύτερο.

Με άλλα λόγια, μία αποτυχία, πέραν της θλίψεως που μπορεί να φέρνει, γίνεται ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα. Κι είναι τούτο μία πραγματικότητα, που πρέπει να την επισημαίνουμε, γιατί δίνει ελπίδα και παρηγοριά, εκεί που πάει να δημιουργηθεί απόγνωση και απελπισία.

Στην ιστορία, και όχι μόνο της Εκκλησίας, πάμπολλες είναι οι περιπτώσεις  που επιβεβαιώνουν την παραπάνω επισήμανση. Πόσες φορές για παράδειγμα, η ύπαρξη μίας αίρεσης δεν δημιούργησε την ανάγκη να διατυπωθεί με σαφήνεια η πίστη και το βίωμα της Εκκλησίας;

Πόσες φορές η κατοχή μίας καίριας θέσης από έναν κακό θεωρούμενο ηγεμόνα δεν έφερε τον προβληματισμό για την επιλογή στη θέση του ενός καλού ηγεμόνα;

Αν όμως τούτο μπορεί να διαπιστωθεί γενικώς, ιδίως μπορούμε να το δούμε στην πνευματική ζωή του πιστού. Κι είναι αυτό που αποτελεί και το βίωμα της μετανοίας. Γιατί τι άλλο είναι η μετάνοια παρά το νέο ξεκίνημα, πάνω στα ερείπια μίας αμαρτωλής ζωής;

Ο άσωτος της ομώνυμης παραβολής του Κυρίου – το κλασικότερο παράδειγμα μετάνοιας – τι κάνει; Δεν απελπίζεται πάνω στα συντρίμμια της αποτυχημένης του ζωής, αλλά ανίσταται: ῾αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου᾽.

Έτσι στην όποια αποτυχία και αμαρτία μας, στην όποια προδοσία δηλαδή της πίστεώς μας, η λύση είναι γνωστή: αποδοχή της πτώσεως, αλλά με ταυτόχρονο ανασήκωμα και πάλι για νέους αγώνες.

Στη θέση του Ιούδα εαυτού, να βάζουμε τον μαθητή Ματθία. ῾Οσάκις αν πέσης, έγειραι και σωθήση᾽. Ο απόστολος Ματθίας, το νέο φύτευμα στη θέση του παλιού και σαπισμένου, μας δίνει και αυτή την όραση από τη ζωή του.

παπα Γιώργης Δορμπαράκης

Αξιωματικοί της βασιλικής χωροφυλακής και του στρατού

 Φωτογραφία του 1946 που εμφανίζει αξκους της ‘’Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής’’ και του Στρατού Ξηράς μετά την παρασημοφόρησή τους από τον τότε Ανώτερο Διοικητή Κεντρικής Μακεδονίας Συνταγματάρχη Ευθύμιο Τσαταλό (κέντρο), για τις επιτυχείς επιχειρήσεις στις οποίες έλαβαν μέρος κατά των κομμουνιστών του ''ΔΣΕ'' στην περιοχή του Ν.Πιερίας.

Πηγή Ιστορικός συλλέκτης Βέροιας

ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ

 ΑΡΙΣΤΕΡΑ αναμνηστική φωτογραφία που εμφανίστηκε στο Αφιόν-Καραχισάρ την 23-04-1922, και εμφανίζει τον τότε Λοχία Δημήτριο Τελίδη από την Δράμα (δωρεά κ.Αλτζερίνου Παναγιώτη).

ΔΕΞΙΑ φωτογραφία της 27-03-1921 που εμφανίζει την πρώτη συνάντηση των αδελφών Κων-νου και Ηρακλή Πετρομιχελάκη ύστερα από 19 μήνες στην πόλη της Σμύρνης, καθώς υπηρετούσαν σε διαφορετικές Μονάδες στην Μικρά Ασία (δωρεά κ.Αλτζερίνου Παναγιώτη).

Οι ηλίθιοι...

 «Το πρόβλημα με τον κόσμο είναι ότι οι έξυπνοι είναι γεμάτοι αμφιβολίες ενώ οι ηλίθιοι γεμάτοι αυτοπεποίθηση».

Μπουκόφσκι Κάρολος. 

Σπίτια στο λόφο. Πικάσο 1909

 Σε αυτό το έργο, βλέπουμε πώς ο καλλιτέχνης “παίζει” με τα περιγράμματα των αστικών σπιτιών στο λόφο, παρουσιάζοντάς μας μια υπό όρους εικόνα του δηλωμένου προγράμματος της ζωγραφικής, παρά το αυθεντικό του περιεχόμενο.

Έναστρη Νύχτα, Βίνσεντ βαν Γκογκ, 1889,

 Ο Βαν Γκογκ εμπνεύστηκε τον συγκεκριμένο πίνακα από τη θέα του δωματίου του στο άσυλο όπου νοσηλευόταν για την ψυχική του ασθένεια, στο Σαιν-Ρεμί της Γαλλίας.

Έναστρη Νύχτα, Βίνσεντ βαν Γκογκ, 1889,  Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Νέα Υόρκη