ΜΙΑ ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ...

Στις αρχές του 1914 ο Τούρκος πρεσβευτής στην Αθήνα Γκαλήπ Κεμαλή πρότεινε έντεχνα την ανταλλαγή ελληνικών πληθυσμών της Μ. Ασίας και συγκεκριμένα της Σμύρνης με μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Μακεδονίας.
 Ο Ε. Βενιζέλος με ενθουσιασμό θα συζητήσει την προοπτική της εν λόγω ανταλλαγής όπως θα δείξουν οι επιστολές του προς τον Τούρκο διπλωμάτη. Ενδεικτικά σας παραθέτουμε την από 09-05-1914 επιστολή του:

Ύστερα από την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον Ε.Σ. θα τεθεί επί τάπητος η ανταλλαγή των Μουσουλμάνων. Στις 12-05-1914 ο Τούρκος Πρέσβης θα απαντήσει με προθυμία:

Στο σημείο αυτό είναι ολοφάνερο ότι η Τουρκική Διπλωματία θα επιχειρήσει να αδράξει την ευκαιρία ώστε να ξεφορτωθεί τους Έλληνες των εδαφών της στη Μ. Ασία μία ώρα αρχύτερα και αναίμακτα. Με πνεύμα πολιτικού και διπλωματικού   Ρεαλισμού θα αντιληφθεί την διαμορφωθείσα στα Βαλκάνια κατάσταση μετά τη συντριβή που υπέστη κατά τους βαλκανικούς πολέμους.

 Ο Ε. Βενιζέλος θα ανταπαντήσει στις 15-05-1914: 

Άπαντες θα αιφνιδιαστούν ακόμη και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μόνο ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος θα έχει το αισθητήριο να αντιδράσει και να διαμαρτυρηθεί. 

 Σύντομα θα ξεσπάσει η λαίλαπα του Ά παγκοσμίου πολέμου και η περίεργη αυτή διαπραγμάτευση θα λήξει.

Τραγική ειρωνεία τέλος θα αποτελέσει η εκ των υστέρων και με το πνεύμα του μετά Χριστόν προφήτη  θεώρηση ότι θα είχαν διασωθεί οι εκατοντάδες χιλιάδες σφαγιασθέντες Έλληνες από τους Τούρκους με αφορμή τη Μικρασιατική εκστρατεία η οποία σίγουρα δεν θα είχε συντελεστεί εάν οι Έλληνες της Σμύρνης ανταλάσσονταν με τους μουσουλμάνους της Μακεδονίας... Ταυτόχρονα όμως θα ενισχύσει την όχι και τόσο διαδεδομένη άποψη ότι η ελληνική Μεγάλη Ιδέα έως το τέλος του Α' Π.Π. περιελάμβανε ως ζωτικό χώρο της Νέας Ελλάδας μόνο τους Έλληνες των Ευρωπαϊκών εδαφών και όχι αυτούς της Ασίας. Παρόλα αυτά ο άμεσος κίνδυνος που διέτρεξαν κατά τη διάρκεια του Α' Π.Π. και η αίγλη που ασκούσαν οι Ιωνικές πόλεις έστρεψαν το ενδιαφέρον του Ελληνικού κράτους προς την Ανατολία.

(Το περιεχόμενο των επιστολών αντλήθηκε  από το βιβλίο του Α\γου Ε.Α. Ιωαννίδη Κωνσταντίνος Ι΄Β.)