Η λεκτική βία προηγείται αλλά και συνοδεύει τη σωματική βία. Οι ήρωες της Ιλιάδος πριν συμπλακούν στη μάχη φώναζαν για να σπάσουν το ηθικό του αντιπάλου και να τονώσουν το δικό τους. Οι μάχες του ομηρικού έπους δεν διαφέρουν και πολύ από τις συμπλοκές των τσούρμων στις σύγχρονες κοινωνίες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δολοφόνοι του Αλκη δεν αρκέστηκαν στις μαχαιριές. Χρειάζονταν να τις συνοδεύσουν και με σχόλια. Οταν τα τσούρμα των κουκουλοφόρων φωνάζουν «Μπάτσοι, Γουρούνια, Δολοφόνοι», προθερμαίνονται για να πετάξουν πέτρες και μολότοφ. Η λεκτική βία είναι μέρος του τελετουργικού. Πριν νομιμοποιηθεί η σωματική βία ως τρόπος κοινωνικής έκφρασης είχε προηγηθεί η εξοικείωση με τη λεκτική βία. Το «γαμοσταυρίδι» –με συγχωρείτε για την έκφραση, αλλά πώς αλλιώς να το πω– στο κόκκινο φανάρι είναι καθημερινό και αποδεκτό ως τρόπος αντίδρασης. Μιλάνε τώρα για τη δολοφονική βία του χουλιγκανισμού, «οπαδικού» ή απλώς αγοραίου. Και δεν υπολογίζουν τη βία που κυκλοφορεί με τα συνθήματα στο γήπεδο και στον δρόμο. Αυτή αντιμετωπίζεται ως αθώα. Ανησυχούν απ’ τη στιγμή που υπάρχουν τραυματίες ή νεκροί. Κάποτε όλοι αυτοί οι σοφοί θα πρέπει να τις συνδυάσουν, αν όντως σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν το καρκίνωμα της βίας. Τρανό παράδειγμα το άλλοθι της πολιτικής. Αν είσαι πολιτικός, κατά συνέπεια ό,τι λες είναι «πολιτικό», δικαιούσαι να πεις ότι θα χώσεις τους αντιπάλους σου τρία μέτρα κάτω απ’ τη γη.
Η γενιά των πατεράδων μας δεν μιλούσε έτσι. Χωρίς να θέλω να τους εξιδανικεύσω, δεν έβριζαν με την ίδια ευκολία που βρίζουν οι απόγονοί τους. Ησαν οι αναστολές της ευπρέπειας; Εμείς αυτήν την ευπρέπεια τη βαφτίσαμε αστική υποκρισία και αποφασίσαμε με δημοκρατικές διαδικασίες να την καταργήσουμε για να απελευθερωθούμε. Η λεκτική βία έγινε η γλώσσα της δημοκρατίας μας. Ενα μεγάλο μέρος των πολιτικών μας την υπηρέτησαν με συνέπεια και με επιτυχία. Εγιναν τα ηχεία της ασυδοσίας που σάρωνε ήδη ως σουξέ την καθημερινότητά μας. Φτάσαμε στο σημείο να μην την αναγνωρίζουμε. Να την μπερδεύουμε με την ειλικρίνεια και την αμεσότητα. Παράδειγμα η σύγκριση του Γεωργιάδη με τον Πολάκη. Ο Γεωργιάδης δεν βρίζει ούτε απειλεί. Ο Πολάκης τα κάνει και τα δύο.
Η λεκτική βία δεν αντιμετωπίζεται ούτε από την αστυνομία, ούτε από τη Δικαιοσύνη. Κυκλοφορεί στα τριχοειδή αγγεία της συνύπαρξής μας. Για να την αντιμετωπίσουμε, πρέπει πρώτα να αναγνωρίσουμε την ισχύ της. Είναι το πιο δύσκολο βήμα. Την έχουμε συνηθίσει και δυσκολευόμαστε να εντοπίσουμε τα συμπτώματά της. Μικρή κατάθεση στην προχθεσινή «Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας».
Η ελευθερία για τους Στρωμνιτσιώτες διήρκεσε μόλις ένα μήνα, από τις 27 Ιουνίου 1913 που απελευθερώθηκε η πόλη από τον ελληνικό στρατό μέχρι τις 28 Ιουλίου που επικυρώθηκε η Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Η αναγγελία της επιδίκασης της επαρχίας Στρωμνίτσης στη Βουλγαρία προκάλεσε πανικό και απελπισία, τόσο στους Έλληνες όσο και στους μουσουλμάνους κατοίκους της. Η απόφαση που επικράτησε αμέσως ήταν να φύγουν όλοι, εγκαταλείποντας τα πάντα. Οι πιο πολλοί την τήρησαν. Οι λίγοι που έμειναν, το έκαναν με βαριά καρδιά διατηρώντας αμυδρές ελπίδες ότι τα πράγματα θα καλυτερεύσουν στο μέλλον.
Από τις 31 Ιουλίου ο δρόμος από τη Στρώμνιτσα προς τη Δοϊράνη είχε αρχίσει να γεμίζει ασφυκτικά από ανθρώπους κάθε ηλικίας που κατευθύνονταν στην Ελλάδα. Οι Στρωμνιτσιώτες, αδυνατώντας να εκποιήσουν τα υπάρχοντά τους, προσπάθησαν να πάρουν μαζί τους ό,τι μπορούσαν. Ελάχιστα πράγματα όμως κατάφεραν τελικά να διασώσουν, αφού τα διαθέσιμα μεταγωγικά δεν επαρκούσαν για τη μεταφορά 30-35 χιλιάδων ανθρώπων.
Μέχρι τις 7 Αυγούστου είχαν εγκαταλειφθεί 13 από τα 32 χωριά της Στρώμνιτσας, ενώ η πόλη της Στρώμνιτσας είχε εγκαταλειφθεί από τα ¾ των κατοίκων και όσοι είχαν απομείνει ανέμεναν εναγωνίως μεταγωγικά για να αναχωρήσουν κι αυτοί.
Η μετανάστευση τόσων χιλιάδων ανθρώπων έγινε με τρόπο τραγικό. Μικρά ή μεγάλα καραβάνια από χριστιανούς και μουσουλμάνους εγκατέλειπαν χωρίς να το θέλουν τους τόπους που γεννήθηκαν, τους ναούς και τα τεμένη τους, τα χωράφια και τους κήπους τους, τα φτωχικά ή πλούσια σπίτια τους. Στο δρόμο για την ελευθερία, τους συντρόφευε η καταπόνηση του ταξιδιού, η αγωνία για το άγνωστο, οι σκέψεις για το παρελθόν που άφηναν πίσω τους. Πως θα μπορούσε να περιγράψει κανείς τα δυστυχή αυτά όντα; Τις κατάκοπες γυναίκες με τα μωρά στην αγκαλιά τους που σωριάζονταν καταγής από την κούραση και αναλύονταν σε δάκρυα και γοερούς λυγμούς κάτω από τα απορημένα μάτια των παιδιών τους. Τους άντρες με χαρακωμένα από το μόχθο και τον πόνο πρόσωπα που περπατούσαν με σκυμμένα τα κεφάλια αναλογιζόμενοι το σπίτι τους, τους εγκαταλειμμένους τάφων των προγόνων τους, τα παρατημένα χωράφια τους. Τα παιδιά που γαντζώνονταν τρομαγμένα στα φουστάνια των μανάδων τους. Τους γέροντες και τις γερόντισσες με τα βουβά χείλη και τα απλανή βλέμματα που κατέπνιγαν τον πόνο τους μετρώντας τη δυστυχία που τους βρήκε σε αυτή την ηλικία. Οι γηραιότεροι από αυτούς επικαλούνταν σιωπηλά το θάνατο, που κάτω από τέτοιες συνθήκες σίγουρα δεν θα αργούσε να έρθει.
Στις 10 Αυγούστου, ημέρα Σαββάτου, οι εναπομείναντες Στρωμνιτισώτες έβαλαν φωτιά πρώτα στα σχολεία και την εκκλησία και έπειτα στα σπίτια τους. Τα ωραία οικοδομήματα, το ένα μετά το άλλο, σωριάζονταν σε ερείπια από τις φλόγες που κατέστρεφαν τα πάντα. Το μόνο που απέμενε όρθιο ήταν η ιστορία αιώνων που κάλυπτε το υπερνέφελον πολίχνιον που περιέγραψε ο Νικηφόρος Γρηγοράς. Ιστορία που ξεκινούσε από Άστραιον των αρχαίων, συνεχιζόταν με την Τιβεριούπολη και τη Στρουμίτζα των Βυζαντινών και έφτανε μέχρι την ηρωική Στρώμνιτσα του Μακεδονικού Αγώνα.
Πού όμως επρόκειτο να εγκατασταθούν αυτοί οι άνθρωποι; Στις 14 Αυγούστου τηλεγράφημα από τη Θεσσαλονίκη διαβεβαίωνε ότι η εγκατάσταση των Στρωμνιτσιωτών θα γίνει τελικά στο Κιλκίς. Επιτροπή Στρωμνιτσιωτών μαζί με τον μητροπολίτη τους Αρσένιο και το λοχαγό του πεζικού Βλάσιο Τσιρογιάννη, παρουσιάστηκε στο Γενικό Διοικητή Μακεδονίας Στέφανο Δραγούμη για να συζητήσουν το ζήτημα της εγκατάστασης των προσφύγων. Ο Δραγούμης δήλωσε στην επιτροπή ότι είχε αποφασίσει η εγκατάσταση των Στρωμνιτσιωτών να γίνει στην περιφέρεια του Κιλκίς και τους ενημέρωσε ότι ορίστηκαν επιτροπές που θα φρόντιζαν για τη μεταφορά των προσφύγων, τη σταδιακή τους εγκατάσταση, την κατασκευή παραπηγμάτων, την επισκευή των σπιτιών που δεν είχαν καταστραφεί εντελώς και την τοπογραφική αποτύπωση του τόπου εγκατάστασης τους. Ο Δραγούμης τους ενημέρωσε επίσης ότι στο Κιλκίς θα εγκατασταθούν και οι Μελενικιώτες «οίτινες θα αποτελέσουν ιδιαίτερον συνοικισμόν, χωριζόμενοι από την Νέαν Στρώμνιτσαν δια λεωφόρου».
Αγαπητοί φίλοι και φίλες του θεάτρου καλησπέρα σας.
Απόψε θα σας παρουσιάσω την κλασική κωμωδία του Νόελ Κάουαρντ Η
γυναίκα μου φάντασμα, όπως παίχτηκε το 1979 από την εκπομπή Το θέατρο της Δευτέρας.
Πρόκειται για μία τρελή φαντασμαγορική κωμωδία που
γράφτηκε το 1941. Υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Κάουαρντ και
προσαρμόστηκε άψογα στα δεδομένα της λονδρέζικης κοινωνίας του 1965. Έργο
αστραφτερό, ποιοτικό, γοργού-κοφτού διαλόγου καθηλώνει το θεατή.
Η
πλοκή του έργου:
Το έργο γραμμμένο το 1941 διαδραματίζεται στο
σπίτι του συγγραφέα Τσαρλς Κόντομαιν όπου ζει με την δεύτερη γυναίκα του Ρουθ.
Εκεί θα καλέσουν ένα μέντιουμ, τη Μαντάμ Αρκάτι και ένα φιλικό τους ζευγάρι για
«τραπεζάκι». Στόχος του Τσαρλς είναι να κάνει μια έρευνα για τον μεταφυσικό
κόσμο ώστε να μπορέσει να τον παρουσιάσει στο νέο του βιβλίο όσο καλύτερα
μπορεί. Τα πράγματα δυσκολεύουν όταν η μαντάμ Αρκάτι θα φέρει από την άλλη
διάσταση την νεκρή γυναίκα του Τσαρλς, Ελβίρα.
Επιπλέον
στοιχεία για το έργο:
Έχουμε να κάνουμε με μία παράσταση καταιγιστικής
δράσης, με συνεχείς αντιθέσεις και ανατροπές, πολύπλοκους χαρακτήρες, ενώ δε
λείπει η ένταση μυστηρίου και αστυνομικής πλοκής.
Οι ηθοποιοί με ερμηνείες σε ικανοποιητικό επίπεδο
υποστήριξαν πολύ καλά τους ρόλους τους. Η σκηνοθεσία επίσης ήταν άρτια. Την παράσταση
επίσης τυλίγουν κομμάτια κλασικής μουσικής και επιτυχίες του Φρανκ Σινάτρα. Τα
κοστούμια των ηθοποιών, καθώς και η αρχιτεκτονική της σκηνής μας μεταφέρουν χωρίς
δεύτερη σκέψη στην αστική τάξη της δεκαετίας του ΄60.
Ο Σταύρος Ξενίδης στο ρόλο του Τσαρλς Κόντομαϊν
ήταν απολαυστικός, και σάρωσε επί σκηνής ουσιαστικά με την ερμηνεία του. Αναμφίβολα
έδωσε την κατάλληλη αύρα που απαιτεί ο ρόλος με τη σωστή άρθρωση. Αφού πιστεί για
την ύπαρξη ζωής στον άλλο κόσμο, όταν δει τη νεκρή πρώτη του γυναίκα, θα γίνει
έρμαιο δύο γυναικών και θα ξεδιπλώσει την αδυναμία του.
Ο Σταύρος Ξενίδης
Τη δεύτερη σύζυγο του Τσαρλς Ρουθ Κόντομαϊν
ερμηνεύει η Μαρία Κωνσταντάρου. Είναι αυστηρή, αρκετά σκληρή και επιθυμεί να
έχει τον έλεγχο των καταστάσεων, υπήρχε ίσως όμως έδαφος για περισσότερη
σοβαρότητα, η Κωνστατάρου βέβαια πετυχαίνει στο απόλυτο την απαιτούμενη
καυστικότητα του ρόλου. Το φιλικό ζευγάρι Μπράντμαν (Νίκος Γαλανός, Σοφία
Κακαρελίδου) δίνει μια ευχάριστη νότα στο έργο. Η ανήσυχη υπηρέτρια Έντιθ, που
σημειωτέον είναι και ο σύνδεσμος ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, είναι παρά το
μικρό ρόλο της ένα ιδιαίτερα κρίσιμο πρόσωπο στο έργο.
Τέλος η μαντάμ Αρκάτι που ερμηνεύει η απολαυστική
Τζένη Ρουσσέα είναι έντονη παρουσία, χειμαρρώδης, πιστεύει ακράδαντα σε αυτό που
κάνει, να επικοινωνεί δηλαδή με τα πνεύματα από την «απέναντι όχθη». Γενικά τα
παρασέρνει όλα στο πέρασμα της.
Η προβολή της λονδρέζικης κοινωνίας του 1965 δεν
είναι το ζητούμενο, όπως σημειώνει ο Τζίνης, αλλά η καυτηρίαση πολλών πανανθρώπινων
«αξιών» που ακόμη και σήμερα, πρωτίστως της μεταφυσικής. Οι αξίες αυτές είναι μεγεθυνόμενες
και σήμερα στις «πολιτισμένες» κοινωνίες.
Η ιδέα μιας γυναίκας φάντασμα που ¨επιστρέφει¨ και
αρχικά είναι ορατή μόνο στο σύζυγο της ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη το 1941,
επιστρέφει το 1965 και προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής. Μια τέτοια ιδέα
από μόνη της είναι αρκετή να απογειώσει το θεατρικό σανίδι!
Η Μαρία Κωνσταντάρου
*Του Noel Coward*
*Μετάφραση Αλέξης Σολομός*
*Παίζουν με τη σειρά που
εμφανίζονται Πίτσα Μπουρνόζου, Μαρία Κωνσταντάρου, Σταύρος Ξενίδης, Νίκος
Γαλανός, Σοφία Κακαρελίδου, Καίτη Λαμπροπούλου, Τζένη Ρουσσέα*
*Σκηνοθεσία Γιώργος
Μεσσάλας*
*Από την εκπομπή
"Το θέατρο της Δευτέρας"* *Πρώτη προβολή 26/2/1979*
Η μεταφορά έγινε από το κανάλι GPITRAL7 Radio on ... Έαρ:
Πηγές:
Ένα «ανάλαφρο» Φάντασμα με γόβες στο Θέατρο
Γκλόρια | in.gr
Στην τοποθεσία Πλατύσκινος κοντά στα Αχλάδια Σητείας έχει εντοπιστεί μεγάλος υπόγειος θολωτός τάφος διαμέτρου4.08m, ύψους 4.16m και διαδρόμου 9m.
Ο τάφος, εξαιρετικά σπάνιος ειδικά στην Ανατολική Κρήτη, χρονολογείται στην περίοδο 1400-1220πΧ και θεωρείται ότι ήταν έμπνευση από τους τάφους των Μυκηναίων.
A large underground vaulted tomb with a diameter of 4.08m, a height of 4.16m and a corridor of 9m has been located at the site of Platyskinos near Achladia, Sitia.
The tomb, extremely rare especially in Eastern Crete, dates to the period 1400-1220 BC and is considered to have been inspired by the tombs of Mycenae.
Όταν ο Ωνάσης είχε την Ολυμπιακή, αγόραζε κάθε μέρα ένα κουλούρι από τον ίδιο κουλουρά. Πάει λοιπόν μια μέρα ο Ωνάσης και λέει του κουλουρά :
"Αν βρω, αν ο αριθμός των κουλουριών που έχεις είναι μονός ή ζυγός,θα μου δώσεις όλα τα κουλούρια σου. Αν όμως δεν το βρω, θα σου δώσω 5.000 δραχμές (την εποχή εκείνη με τόσα λεφτά αγόραζες διαμέρισμα).
Και απαντάει ο κουλουράς : ” Μα θα χάσω όλα τα κουλούρια μιας μέρας…”
Και απαντάει ο Ωνάσης : ” Γιαυτό θα μείνεις για πάντα κουλουράς…”
Στην φωτογραφεία βλέπουμε μπροστά τον Κεμαλ, πλάι του ο Ισμετ Ινονου και τους ακολουθούν ο Γάλλος Συνταγματάρχης Sarroux με τον απεσταλμένο της Γαλλικής Κυβερνήσεως Franklin Bouillon. Επιθεωρούν τα Τουρκικά στρατεύματα.
Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στο Εσκη Σεχηρ μερικές μέρες πριν πέσει στα Ελληνικά στρατεύματα.
Από τις πρώτες Στρατιωτικές Ταυτότητες που εκδόθηκαν για τους υπηρετούντες στις ‘’Δυνάμεις Καταδρομών’’, και πιο συγκεκριμένα Στρατιωτική Ταυτότητα που εκδόθηκε την 10-10-1948 από το τότε ‘’Κέντρο Εκπαιδεύσεως Μονάδων Καταδρομών’’ (ΚΕΜΚ), και μετέπειτα ‘’ΚΕΕΔ’’, στον τότε έφεδρο Λοχία των ‘’ΛΟΚ’’ Καραντζούνη Δημήτριο του Ιωάννη (1930-2005), ο οποίος γεννήθηκε στον Άγιο Γεώργιο Ευρυτανίας. Ο εν λόγω Καταδρομέας εντάχθηκε και υπηρετούσε στην δύναμη του ‘’83 ΛΟΚ’’, και συμμετείχε ήδη από το 1947, και έως το 1949, στις επιχειρήσεις κατά των συμμοριτών στα Άγραφα, στον Γράμμο και στο Βίτσι, όπου και διακρίθηκε για το απαράμιλλο θάρρος του και την μαχητικότητα του, και για αυτό τιμήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία με τα μετάλλια, ‘’Χρυσό Αριστείο Ανδρείας’’ και ‘’Εξαίρετων Πράξεων’’.
Ο πίνακας αυτός του Νταλί που απεικονίζει μία έρημο γεμάτη με ρολόγια που λιώνουν, έχει αναφερθεί για τους συμβολισμούς του σε διάφορα βιβλία ψυχολογίας, όπως αναφορικά με την αδυναμία της ανθρώπινης μνήμης. Το γεγονός ότι ο Νταλί αναφέρθηκε απευθείας σε αυτή την ανθρώπινη αδυναμία στον τίτλο του έργου του, δείχνει ότι ήθελε να συλλογιστούμε την ειρωνεία ότι τα μυαλά μας δεν είναι σαν τα μηχανήματα και ότι χαλάνε όλο και περισσότερο όσο περνάει ο καιρός.
