Αγαπητοί φίλοι καλησπέρα σας και χρόνια πολλά! Απόψε θα σας ταξιδέψω στους σκοτεινούς αιώνες της τουρκοκρατίας και θα σας παρουσιάσω σε εκδοχή ραδιοφωνικού θεάτρου το ιστορικό μυθιστόρημα του Πετσάλη Διομήδη, Μαυρόλυκοι.
Το ιστορικό μυθιστόρημα "Οι Μαυρόλυκοι. Το χρονικό της Τουρκοκρατίας 1565-1799" του Θανάση Πετσάλη - Διομήδη (1904-1995) πρωτοκυκλοφόρησε σε δύο τόμους, το 1947-48 από το Βιβλιοπωλείο της Εστίας.
Ο ίδιος ο συγγραφέας θα γράψει για το έργο:
''Χρονικό της Τουρκοκρατίας'' χαρακτηρίζει ο συγγραφέας του το μνημειώδες αυτό έργο που καλύπτει δύο πολυσέλιδους τόμους της σειράς της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Οι Μαυρόλυκοι ξεπερνούν κατά πολύ το χρονικό: είναι το έπος και το πάθος ενός λαού που οραματίζεται την ελευθερία του κι αγωνίζεται γι' αυτήν. Ο Θανάσης Πετσάλης - Διομήδης προσέφερε με τους Μαυρόλυκους μία από τις αρτιότερες συνθέσεις της νεότερης αφηγηματικής λογοτεχνίας μας. Οι Μαυρόλυκοι αποτέλεσαν σταθμό στα ελληνικά γράμματα. Η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε το έργο κατά την πανηγυρική συνεδρία της 24ης Μαρτίου1950 και απέδωσε επιγραμματικά το μέγεθός του: ''Εδώ η τέχνη και η Ιστορία σφικτά χειροκρατούμεναι παρουσιάζουν ως εν πανοράματι τας περιπετείας του Γένους''.
Το έργο είναι ένα γλαφυρό χρονικό της Τουρκοκρατίας. Ο συγγραφέας, τηρώντας την ιστορική συνέπεια, ξανάπλασε μια εποχή ολοζώντανη, ξεκινώντας την αφήγησή του από το 1566 φτάνοντας μέχρι το 1847 και το θάνατο του Έλληνα πολιτικού Ιωάννη Κωλλέτη . Μέσα από την εξέλιξη της ζωής της οικογένειας των Μαυρόλυκων, παρακολουθούμε σκηνές και γεγονότα της Ελληνικής Ιστορίας, από τα πρώτα χρόνια της υποδούλωσης, την περίοδο του Νεοελληνικού διαφωτισμού, την προετοιμασία της επανάστασης και τα γεγονότα που σημάδεψαν την περίοδο έως και τις πρώτες δεκαετίες του νέου Ελληνικού κράτους.Ο ίδιος ο συγγραφέας θα πει πάλι: Οι Μαυρόλυκοι είναι μια προσπάθεια να ξαναζωντανέψουν τα χρόνια της τουρκοκρατίας, τα χρόνια της μεγάλης σκλαβιάς, και το αργό και συγκινητικό ξύπνημα της συνειδήσεως του ελληνισμού, που στα εκατό πρώτα χρόνια της δουλείας κινδύνεψε να σβήσει οριστικά. Μέσα από φοβερές και επώδυνες περιπέτειες, που κράτησαν κοντά τέσσερις αιώνες, το Γένος μας κατόρθωσε να ξαναβρεί τη συνείδησή του και μαζί το δρόμο που θα το έφερνε στο δρόμο της ελευθερίας. Η οικογένεια των Μαυρόλυκων - με τα πολλά κλαδιά και παρακλάδια της- καλύπτει τους μακρούς αυτούς αιώνες της δουλείας και ένα μεγάλο τμήμα του υπόδουλου ελληνικού χώρου. Οι Μαυρόλυκοι μετέχουν σε όλους τους σκληρούς αγώνες για την επιβίωσή του, ακολουθούν τα πάθια του, τις άθλιες πτώσεις του και τις άξαφνες δόξες του. Είναι κατά κάποιο τρόπο οι Μαυρόλυκοι ένα σύμβολο του ελληνισμού, που όλο αγωνίζεται, κάμπτεται, γονατίζει, ψυχορραγεί, και πάντα βγάζει καινούρια φύτρα για να ξεκινήσει πάλι."
Λίγα λόγια για το συγγραφέα:
Ο Θανάσης Πετσάλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας του Νικόλαος ήταν γιατρός και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είχε έναν μεγαλύτερο αδερφό τον Αλέκο. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι, όπου παράλληλα σπούδασε και στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Ταξίδεψε στην Ευρώπη για σπουδές (1920-1924) και στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα, όπου φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου (1924-1928). Το 1928διορίστηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου εργάστηκε στο τμήμα μελετών και στο δικαστικό τμήμα ως το 1946.Το 1932 πολιτεύτηκε με το κόμμα του Γ. Καφαντάρη. Το 1941 παντρεύτηκε την Αιμιλία Γεωργίου Τριλίβα - με την οποία απέκτησε ένα γιο το Νίκο - και το 1952 σε δεύτερο γάμο την Ελισσάβετ Κωστακοπούλου, με την οποία απέκτησε τον δεύτερο γιο του Αλέξανδρο. Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο της λογοτεχνίας το 1923 με δημοσιεύσεις ποιημάτων και το 1925 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων Μερικές εικόνες σε μια κορνίζα, με έντονες επιρροές από το χώρο του γαλλικού νατουραλισμού και του αισθητισμού. Ακολούθησε μια συνειδητή στροφή του προς το είδος του αστικού μυθιστορήματος, ενταγμένου στα πλαίσια της λεγόμενης μυθιστορηματικής τοιχογραφίας, μιας κατά το δυνατό αντικειμενικής θεώρησης της κοινωνικής ζωής και αληθοφανούς αναπαράστασής της, εντάσσοντας τα μυθιστορήματά του σε μεγαλύτερες, χρονικά διαδοχικές ενότητες. Για το λογοτεχνικό του έργο τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1950 και με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1956 και 1963). Το 1948 αναγορεύτηκε μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Λογοτεχνών (θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1950), το 1977 μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1994 επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά και αγγλικά. Πέθανε στην Αθήνα. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Θανάση Πετσάλη Διομήδη βλ. Γιάκος Δημήτρης, «Πετσάλης - Διομήδης Θανάσης», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. , Ζήρας Αλεξ., «Πετσάλης - Διομήδης Θανάσης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Παπαγεωργίου Κώστας Γ., «Θανάσης Πετσάλης - Διομήδης», Η μεσοπολεμική πεζογραφία· Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Ζ΄, σ.156-188. Αθήνα, Σοκόλης, 1993 και Πικραμένου Μίτση, «Βιοχρονολόγιο Θανάση Πετσάλη- Διομήδη, Νέα Εστία 138, Χριστούγεννα1995, ετ.ΞΘ’, αρ.1643, σ.2-6.
Το έργο μεταδόθηκε σε συνέχειες από την κρατική ραδιοφωνία. Η ραδιοφωνική διασκευή ήταν του Μάριου Βαλέρη.
Τα δύο έργα του Θανάση Πετσάλη – Διομήδη τιμήθηκαν, με το βραβείο λογοτεχνίας της Ακαδημίας Αθηνών «Οι Μαυρόλυκοι» και το Α΄ Κρατικό Βραβείο ο «Ελληνικός Όρθρος»
Η ραδιοφωνική ηχογράφηση μεταδόθηκε πρώτη φορά από την εκπομπή «Θέατρο Κυριακής» τον Νοέμβριο του 1967.
Μουσική επιμέλεια: Ειρήνη Σαλβαρλή
Ρύθμιση ήχου: Στέφανος Ευαγγελίου
Επιμέλεια ήχων: Άρτεμις Τρωίζου
Ραδιοσκηνοθεσία: Γρηγόρης Γρηγορίου
Παίζουν οι ηθοποιοί: Πέτρος Φυσσούν-αφηγητής,
Γιώργος Βαρσιβανόπουλος – α΄Αθαλασσίτης, Κουνάκης, πρώτος τσαούσης,
Χρήστος Δαχτυλίδης – β΄Αθαλασσίτης, α΄μαρινάρος,
Νίκος Τζόγιας- Φρε Μάρκος, Μάκης Ρευματάς- Στέφανος, Ρένα Βενιέρη-Ρίνα, γ΄γυναίκα, Θεόδωρος Έξαρχος- Στάθης, Μπέτυ Βαλάση- Σμαραγδή, β΄γυναίκα, γυναίκα Βαρνάβα, Στράτος Αλεξίου-Μάρκος, Γιώργος Μετσόλης-Κατής, Νίκος Γαροφάλλου-Θανασάκης, Βαρνάβας, Γιώργος Νέζος- Εβραίος, ένας Τούρκος, Βασίλης Ανδρονίδης-ΠαπάΓιάννης, Έλλη Ξανθάκη-Παναγιώτα-γυναίκα του Ματαπά, Ελένη Κριτή-γυναίκα του Γιάννη, Δημάκη, Κούλα Αγαγιώτου- Ανθή, γυναίκα του Δαμιανού, Τρύφων Καρατζάς-Δαμιανός- ένας Κλέφτης, Θεόδωρος Δημήτριεφ-Γιώργης, Βασίλης Μητσάκης-Τουρνατζίμπασης, Γρηγόρης Τζουμάκης- αφεντούλης, β΄μαρινάρος, Πάνος Βέλιας-Γιάννης, Τράκας, Αθανάσιος Χριστογιαννόπουλος- δεύτερος τσαούσης, Γιώργος Χαραλαμπίδης- καπετάνιος, Ματαπάς
Ο Νίκος Τζόγιας |
Η μεταφορά όλων έγινε από τον ιστότοπο isobitis:
http://isobitis.com/theatro1/?p=941
Πηγές:
Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
http://radio-theatre.blogspot.com/2010/03/1-1821.html
https://webradio.ert.gr/trito-programma/13avg2017-to-theatro-tis-kyriakis-sto-trito-i-mavrolyki-to-mythistorima-enos-ethnous-theatriko-chroniko-tou-mariou-valeri-vasismeno-sta-erga-i-mavrolyki-ke-elliniko/
cantfus.blogspot.com/2016/02/1904-1995.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου