Με λίγα λόγια...





 Όταν τα μάτια δακρύσουν, όταν τα όνειρα τσακίσουν, τότε να ξέρεις πως σ’ αγαπώ και πάντα θα σ’ ακολουθώ...

Ο Θοδωρής Βοριάς επιλέγει χωρία από τον Ευριπίδη.

Η Ανδρομάχη, στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη αναφερόμενη στη μοίρα της κάνει την ακόλουθη εύστοχη διαπίστωση:



[Ἀνδρομάχη: Οἱ γὰρ πνέοντες μεγάλα τοὺς κρείσσους λόγους
πικρῶς φέρουσι τῶν ἐλασσόνων ὕπο.]

Τὸ δίκιο δὲν καταδέχονται ν᾿ ἀκοῦνε
οἱ ἰσχυροὶ ἀπὸ τὸ στόμα τῶν ἀνίσχυρων.

στιχ. 189 – 190

Οι θεατρικοί ήρωες ζουν αιώνια δεμένοι μαζί!

Οι ήρωες των θεατρικών έργων είναι καταδικασμένοι να ζουν αιώνια μαζί στο πέραμα του χρόνου.

Καμία δύναμη δε μπορεί να τους χωρίσει...
Το παρακάτω απόσπασμα από το έργο του Λουίτζι Πιραντέλο "6 πρόσωπα αναζητούν συγγραφέα" αποτυπώνει τη συγκεκριμένη θέση με επιτυχία και παραστατικά.



Ένας από τους έξι υποθετικούς ηθοποιούς επιχειρεί να αποχωρήσει από την οικογένεια, στην οποία ο συγγραφέας τον έχει τοποθετήσει και να χαθεί, πλην όμως μία απροσδιόριστη δύναμη τον συγκγρατει...

ΚΟΡΗ
(Πλησιάζοντας τον Θιασάρχη) Συγγνώμη. Αφήστε τον. (Τραβάει και κατεβάζει τα χέρια του Θιασάρχη, που κρατούσαν τον Γιο. Στρέφει
προς τον Γιο) Ορίστε! Φύγε! Φύγε! (Όμως ο Γιος στέκεται κοντά στη σκαλίτσα, σαν συγκρατημένος από κάποια σκοτεινή δύναμη,
και δεν μπορεί να κατέβει. Μετά, προς μεγάλη έκπληξη των Ηθοποιών, προχωρεί κατά μήκος του προσκήνιου και φτάνει στην άλλη
σκαλίτσα που οδηγεί στην πλατεία. Όμως, και εκεί σταματάει και δεν κατεβαίνει. Η Κόρη, που τον κοιτάζει περιφρονητικά, ξεσπάει σε γέλια)
Βλέπετε; Δεν μπορεί! Είναι αναγκασμένος να μείνει εδώ, είτε το θέλει είτε όχι, δεμένος αιώνια μαζί μας με αδυσώπητη αλυσίδα
αλυσίδα που δεν σπάει. Εγώ φεύγω, το σκάω από το σπίτι όταν γίνουν όσα θα γίνουν, γιατί τον μισώ και δεν θέλω να τον
βλέπω. Αλλά, πιστεύετε πως αυτός μπορεί να φύγει, να το σκάσει; Αυτός θα πρέπει να μιείνει εδώ, με τον καλό του τον πατέρα και τη μάνα του, που δεν θα έχει άλλα παιδιά εκτός
απ' αυτόν. (Στρέφει στη Μητέρα) Εμπρός! Έλα, μαμά! (Στρέφει πάλι στον Θιασάρχη και του δείχνει τη Μητέρα) Δείτε, ήδη σηκώθηκε
για να τον συγκρατήσει... (Στη Μητέρα, σαν να την κινεί με μάγια) Έλα, έλα. (Πάλι στον Θιασάρχη) Σκεφτείτε πόσος είναι ο πόνος της, που φτάνει να τον δείχνει άφοβος μπροστά στους ηθοποιούς σας! Είναι τόση η λαχτάρα της να βρεθεί κοντά του, που — δείτε! Eιν' έτοιμη να ξαναζήσει τη σκηνή της!
(Πραγματικά, η Μητέρα έχει πλησιάσει τον Γιο και, μόλις η Κόρη τελειώνει την ατάκα της, ανοίγει τα χέρια της σε μια χειρονομία ότι συμφωνεί)

ΓΙΟΣ
(Αμέσως) Εγώ, όμως, όχι! Εγώ όχι! Αφού δεν μπορώ να φύγω, εντάξει, θα μείνω, αλλά σας το δηλώνω και πάλι: εγώ δεν συμμετέχω σε τίποτα!

6 πρόσωπα αναζητούν συγγραφέα, σελ 171

Τα αγαθά

Δεν παρέχουν σε μας τα αγαθά μόνα υποσχέσεις του Θεού,
Αν και εμείς δεν κάνουμε αυτά που εξαρτώνται από εμάς.



Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.

Ισοκράτης περί καταγωγής των Αρχαίων Αθηναίων

Ο Ισοκράτης αγαπητοί φίλοι αναφερόμενος στην καταγωγή των Αθηναίων συμπολιτών του σημειώνει τα εξής:

"Διότι κατοικούμε αυτήν την χώρα, χωρίς ούτε να εκδιώξουμε άλλους εξ αυτής ούτε να την καταλάβουμε έρημο ούτε να εγκατασταθούμε σε αυτήν ως ανάμεικτος ομάδα από διάφορα ανόμοια φύλα, απεναντίας είναι τόσον ευγενές και γνήσιο το γένος μας, ώστε τη χώρα, στην οποίαν είδαμε το πρώτο φως, εξακολουθούμε συνεχώς να κατοικούμε, διότι είμεθα αυτόχθονες και μόνον εμείς από όλους τούς άλλους έχουμε το δικαίωμα να προσφωνούμε την πόλη μας με τις ίδιες λέξεις, δια των οποίων προσαγορεύομε τούς πλέον γνωστούς συγγενείς".
(Ισοκράτης, «Πανηγυρικός», 24 -25)



Και στην αρχαία ελληνική:
«....Ταύτην γάρ οικούμεν ούχ εταίρους εκβαλόντες ούδην έρημον καταλαβόντες ούδην εκ πολλών εθνών μιγάδες συλλεγέντες, αλλά ούτω καλώς καί γνησίως γεγόναμεν, ώστε εξ ήσπερ έφυμεν, ταύτην έχοντες άπαντα τόν χρόνον διατελούμεν, αυτόχθονες όντες καί τών ονομάτων τοίς αυτοίς οίσπερ τούς οικειωτάτους τήν πόλιν έχοντες προσειπείν: μόνοις γαρ ημιν των Ελλήνωντην αυτήν τροφόν και πατρίδα και μητέρα καλέσαι προσήκει.
(Ισοκράτης, «Πανηγυρικός», 24-25).

Ευχαριστώ τον κο Μοσχόπουλο Θωμά για την επιμέλεια του άρθρου.

Είναι πιο άσπρη η μέρα ή το γάλα; Ικαριώτικη παράδοση...

Μία πολύ παλιά ικαριώτικη παράδοση:


Ήτανε ένας  κωμικός στο  παλάτι στην Ιταλία  και διασκέδαζε  τον βασιλιά, ο Μπερτόδουλος,  και αυτός διαφώνησε  με  τον βασιλιά, τι  είναι πιο άσπρο, η  μέρα  ή  το γάλα;
 Ο βασιλιάς  έλεγε το γάλα, ο Μπερτόδουλος έλεγε, η  μέρα είναι πιο άσπρη. Και για  να  τον πείσει,  όταν βράδιασε  του  'βαλε  πίσω από την πόρτα  έναν κάδο με γάλα.  Αλλά  σκόνταψε  ο βασιλιάς  κι έπεσεν κάτω  και του  'πε:   
–Νά, το  είδες πως  είναι  η  μέρα πιο άσπρη; 

Κωνσταντίνος Κόχυλας,   Ράχες 

Δύο πορτραίτα του βασιλιά Κωνσταντίνου του 12ου.

Τα πορτρέτα απεικονίζουν το βασιλιά Κωνσταντίνο τον 12ο.


 Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας...


Το αόρατο θέατρο...

Από το παρών μπλογκ παρουσιάζονται κάθε Σάββατο βράδυ ραδιοφωνικές θεατρικές παραγωγές.
Το συγκεκριμένο θεατρικό είδος κατά το παρελθόν αποτέλεσε βασική διασκέδαση και πνευματική καλλιέργεια των ακροατών του ραδιοφώνου (αμιγώς κρατικού τότε) σε εποχές που δεν υπήρχε τηλεόραση και διαδίκτυο.



Ας διαβάσουμε με ενδιαφέρον την άποψη μιας μαθήτριας γυμνασίου (της δεσποινίδος Πετράκης Ιωάννας) σχετικά με τη λειτουργία του ραδιοφωνικού θεάτρου ως μέσου διασκέδασης...
Το Ραδιοφωνικο θέατρο παλαιότερα  είχε βοηθήσει και  στην  εξέλιξη  του θεάτρου.  Στις θεατρικές αίθουσες παρατηρείται όξυνση και  των  δύο αισθήσεων,  δηλαδή της όρασης και  της ακοής . 
Το  οπτικό και ακουστικό πεδίο του κοινού περιορίζεται αφενός στις κινήσεις των  ηθοποιών  και  αφετέρου στους διαλόγους και τη μουσική του έργου. 
  Στο ραδιόφωνο,  όμως,  έχουμε  ένα  "αόρατο" θέατρο. Το κοινό πρέπει  να  χρησιμοποιήσει όσο το δυνατό πιο προσεκτικά  την αίσθηση της ακοής.
 Το αυτί  λειτουργεί  τώρα  όπως λειτουργεί το μάτι στο κανονικό θέατρο ή στην  τηλεόραση,  καθώς καλείται να  κατανοήσει τον ήχο για  να  δημιουργήσει  μετά  την εικόνα.  
Έτσι, στο ραδιοφωνικό  θέατρο η ακοή  μεταμορφώνεται σε  όραση,  αφήνοντας τη  φαντασία  μας να  παίξει  το δικό της θέατρο με  τα  δικά  της σκηνικά και  τις δικές της  φυσιογνωμίες. 
Πολλές θεατρικές παραγωγές  στο παρελθόν  , όπως «Η Λιλιπούπολη»,   είχαν μεγάλη επιτυχία  .
 Δυστυχώς με την ανάπτυξη της τηλεόρασης,  του διαδικτύου και γενικότερα  της  τεχνολογίας οι  θεατρικές  παραγωγές πια  εκλείπουν.      

Ο Δημήτρης Ψαθάς περιγράφει το διωγμό των Αρμενίων της Τραπεζούντας στο έργο του"Η γη του Πόντου"

Ο Δημήτρης Ψαθάς στο έργο του " Η γη του Πόντου" περιγράφει μέσα από τα αθώα παιδικά του μάτια στιγμιότυπα από το διωγμό των Αρμενίων στο πλαίσιο του πρώτου παγκοσμίου πολέμου:

Απότομα ήλθε  ο  φόβος,  ένα  πρωινό.  Χαράματα.  Βρισκόμαστε  ακόμα  στα  κρεβάτια  μας, όταν  στο  δρόμο  ακούστηκαν  άγριες  φωνές.  Πρώτος  τινάχτηκε  ο  πατέρας  μου  κι  έτρεξε  στο παράθυρο.




 —Τι είναι;  ρώτησα κι  εγώ,  βλέποντάς  τον να κοιτά  κάτι πολύ  σοβαρό,  που γινότανε απ'  έξω. Κι  επειδή  εκείνος  δεν  μιλούσε,  έτρεξα  στο  παράθυρο  κι  εγώ  κι  είδα  κάτι  παράξενο  κι ασυνήθιστο:  Τούρκοι  στρατιώτες  με  εφ'  όπλου  λόγχη  βγάζαν  απ'  το  πλαϊνό  μας  σπίτι ολόκληρη  την  οικογένεια  των  Αρμένηδων
 —γείτονες  ήσαν,  άνθρωποι  αγαθοί,  καλοσυνάτοι, που μας ξέραν και  τους ξέραμε—  τον άντρα,  τη  γυναίκα,  τα  παιδιά,  τον γέρο:
—Άιντε,  άιντε,  γκιαούρ  ογλού γκιαούρ!  φωνάζανε οι Τούρκοι αγριεμένοι.
—Τσαμπούκ,  τσαμπούκ! Έκλαιε  το  κορίτσι,  έκλαιε  ο  φίλος  μου  ο  Αράμ,  έκλαιε  το  μωρό  στην  αγκαλιά  της  μάνας  του, τρομαγμένοι και κατάχλωμοι ήσαν οι άλλοι,  καθώς τους είχαν ξεσηκώσει και τους τράβηξαν στο δρόμο,  χωρίς  να  τους  αφήσουν  να  πάρουν τίποτ'  άλλο,  εκτός  από τα ρούχα  τους.
—Άιντε,  άιντε!
—Τσαμπούκ,  τσαμπούκ,  αγρίευαν όλο και περισσότερο οι Τούρκοι στρατιώτες. Κι  ενώ  κλαίγαν  τα  παιδιά  και  ρωτούσαν  οι  μεγάλοι  γιατί  και  που  τους  πάνε  και  τι  έκαναν, εκείνοι  τους  τραβολογούσαν  απειλώντας  με  τα  όπλα  τους  και  τους  έσυραν  πέρα  με  βρισιές. Χάθηκε  ο  Αράμ  μαζί  μ'  όλους  κι  ένοιωθα  κάτι  να  δαγκώνει  την  ψυχή  μου  καθώς  το  κλάμα του αντηχούσε στ'  αυτιά  μου ώρες  και  ώρες.

Αυτό  —όπως  γρήγορα  μάθαμε—  έγινε  εκείνη  τη  μέρα  σ'  ολόκληρη  την  πόλη  που  είχε αποκλεισθεί  από  στρατό  κι  ολούθε  όπου  καθόντουσαν  Αρμένηδες  τους  πήραν  με  τον  ίδιο τρόπο.  Κι  ούτε  δα  ήταν  λίγος  ο  Αρμένικος  πληθυσμός  της  Τραπεζούντας  —  άνθρωποι καλοστεκούμενοι  οι  περισσότεροι,  εμπορευόμενοι,  νοικοκυρεμένα  σπίτια  και  οικογένειες, πολλοί  πλούσιοι,  με  τα  σχολειά  τους,  την  εκκλησιά  τους,  ολόκληρη  παροικία  κι  ωστόσο  δεν έμεινε  ούτ'  ένας!

Τους  μάζεψαν,  τους  βγάλαν  απ'  την  πόλη  κι  ένας  Θεός  ήξερε  που  τους πήγαιναν. Για  κάμποσες  μέρες  το  περιστατικό  αυτό  μας  είχε  αναστατώσει  και  μας  κρατούσε  σε αγωνία.  Φήμες  κυκλοφορούσαν,  ότι  θα  τους  εξοντώσουν όλους  εκείνους  τους  Αρμένηδες  κι ήταν  πολύ  φυσικό  ν'  αναρωτιόμαστε  —μικροί,  μεγάλοι—μήπως  η  ίδια  τύχη  μας  περίμενε  κι εμάς.

Η  μητέρα  μου,  ωστόσο,  με  ησύχαζε:
—Μη  φοβάσαι,  παιδάκι  μου,  για  μας  δεν  υπάρχει  τέτοιος  φόβος.  Να,  απέναντι,  κοντά  μας είναι  η  Ρουσία!  Μύτη Ρωμιού ν'  ανοίξει...  έφτασε  ο  Ρώσος!


  • Ενδιαφέρον προκαλεί  στο τέλος του αποσπάσματος (μέσα από τα λόγια της μάνας του) η ελπίδα (μάταια όπως αποδείχθηκε) που έτρεφαν οι Έλληνες στην προστασία που θα παρείχαν οι Ρώσοι σε ενδεχόμενο διωγμό από τους Τούρκους.


Τι ήταν η Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (Ε.Μ.Ε.Ο.)

Το 1893 θα ιδρυθεί η ΕΜΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) που σκοπό θα έχει την απόσχιση της Μακεδονίας από την Οθωμανική αυτοκρατορία με επαναστατικά μέσα.

Η ΕΜΕΟ θα γνωρίσει σύντομα τη διάσπαση ανάμεσα σε αυτούς που επιθυμούν μια αυτόνομη Μακεδονία και σε αυτούς που επιθυμούν την ενσωμάτωση της στη Βουλγαρία.




Ανεξάρτητα από τις επιλογές των μελών της και ό,τι σήμαιναν αυτές, ερώτημα που δε θα μας απασχολήσει εδώ, αυτό που έχει σημασία είναι ότι η δραστηριότητα αυτή θα κορυφωθεί με την
εξέγερση του Ίλιντεν εναντίον των Οθωμανικών αρχών το καλοκαίρι του 1903.

Η εξέγερση που θα ξεκινήσει από την περιοχή του Κρουσόβου και θα επεκταθεί, θα κατασταλεί από τους Οθωμανούς με ιδιαίτερα σκληρά μέσα και το θέμα θα πάρει διεθνείς διαστάσεις

Ο Βύρων Πάλλης. Μια σπουδαία μορφή του ραδιοφωνικού θεάτρου.

 Ο Βύρων Πάλλης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της παλιάς γενιάς. Πόσοι δεν τον θυμούνται ως Θανασάκη στο Θανασάκη τον Πολιτε...