Ρομανσέρο, του Ζακ Ντεβάλ. Το θέατρο της Δευτέρας.

Αγαπητοί φίλοι του θεάτρου απόψε πρόκειται να σας παρουσιάσω ένα έργο από το αρχείο του Θεάτρου της Δευτέρας, το Ρομανσέρο του Ζακ Ντεβάλ. Μια ιστορία αγάπης με φόντο το κανάλι του Παναμά.

Το έργο διαβάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1959, με πρωταγωνιστές του Δημήτρη Χορν και Μάρω Κοντού. Με το Ρομανσέρο η Κοντού πρωτοεμφανίστηκε στο σανίδι, στο θέατρο ¨Κεντρικόν¨. Ο συγγραφέας έγραψε το έργο το 1958.

 

Η υπόθεση, μέσα από τις σημειώσεις του Ζακ Ντεβάλ:

Η δράση του έργου ξετυλίγεται σε τέσσερις εικόνες από την 29 Ιουνίου έως την 5 Ιουλίου του ίδιου χρόνου μέσα στην Calle Fransesa (Γαλλικός Δρόμος), στο Χωρίλλιο, την ερωτική συνοικία της πόλης του Παναμά στα 1930.

Έχουν κι’ όλας περάσει χρόνια από το άνοιγμα της Διώρυγας του Παναμά στην εμπορική ναυσιπλοΐα όλων των Εθνών καθώς και στον πολεμικό στόλο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Η πόλη του Παναμά, επιφανειακά Αμερικανοποιημένη, παραμένει ένα από τα απείραχτα λείψανα της Ισπανικής κυριαρχίας, ενώ η συνοικία του Χωρίλλιο (που στα Γαλλικά σημαίνει Regalade) γίνονταν ένα είδος διεθνούς ερωτικής ζώνης. Το πλήρωμα και οι επιβάτες των καραβιών που ταξίδευαν με οποιαδήποτε σημαία εύρισκαν εκεί μέρα και νύχτα συντροφιά σ’ οποιαδήποτε γλώσσα του κόσμου με μηδαμινό αντίτιμο.

Από την άλλη μεριά η αρχιεπισκοπή του Παναμά βρέθηκε ξαφνικά ανίκανη να καλύψει τις ανάγκες για πνευματική καθοδήγηση που γεννήθηκαν από το γεγονός ότι όλες οι ενορίες της από τη μια μέρα στην άλλη γινόταν πιο πλούσιες και πιο πυκνοκατοικημένες. Αναγκάστηκε λοιπόν να κάνει έκκληση σε πολλά ισπανικά Σεμινάρια. Οι νεαροί ιερείς που βρέθηκαν πιο πρόθυμοι να επαναπατριστούν ήταν βάσκοι και Κατάλανοί στην καταγωγή. Μια ράτσα αλλοιωμένη από τα ταξίδια. Σε αντίθεση από τον Παναμαϊκό κλήρο που ήταν αγαθός και κοιμισμένος οι Ισπανοί έφεραν μαζί τους στην εξάσκηση των καθηκόντων τους όλη τη φήμη του πιο γνωστού και του λιγότερου κοιμισμένου σ’ ολόκληρη την Ισπανία.

Αυτή τη χρονιά η Ρολάντα Ούσταριτς περνούσε για πρώτη φορά ανάμεσα στις εταίρες της Calle Francesa και ο Παντρέ Μικέλ Ιμπάρα, που είχε μόλις έρθει από την Ισπανία διορίζονταν δεύτερος Βικάριος της ενορίας του Χωρίλλιο.

Τα γεγονότα που μόλις έφεραν αντιμέτωπους σε μια άγρια μάχη τον Πάπα αυτόν και την περίφημη εταίρα, είναι σήμερα ακόμη ονομαστά στα χρονικά της πόλη του Παναμά. Η ιστορία αυτή είναι πιο τολμηρή ακόμη και από ένα θρύλο του Βοκάκιου και πιο αγνή από ένα μύθο του Άντερσεν. Αρκεί να τη διηγηθεί κανείς και αυτή τη χάρη έταξα στον εαυτό μου.

 

Ο Πλάτων Μουσαίος θα πει για το έργο:

Σε ένα γράμμα του στο κοινό ο Ζακ Ντεβάλ εξηγεί πως έγραψε το έργο και σε τι απέβλεπε. Αποδίδοντας το στη γλώσσα μας προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε ανέπαφη την ατμόσφαιρα και το πνεύμα του έργου. Και επειδή πολλοί συγγραφείς έχουν καταπιαστεί με την αμάχη ανάμεσα σε ένα ιερέα του Ύψιστου και μια Ιέρεια του Έρωτα, προσπαθήσαμε να υπογραμμίσουμε εκείνο ακριβώς που κάνει το έργο του Ντεβάλ πιο πρωτότυπο από τα άλλα. Κάτω από το τόσο διαφορετικό ντύμα των δύο ηρώων, του Παντρέ και της Ρολάντας, κρύβεται μια πρωτόγονη αγνότητα και μια βουνίσια παλικαριά που μυρίζει θυμάρι.

Η ορμή τους δε μπορεί να σταματήσει μπροστά στις καθιερωμένες συμβατικότητες, γι’ αυτό και είναι έτοιμοι να παλέψουν με κάθε τρόπο και μέσο ως το τέλος. Δυο τέτοιοι αλύγιστοι μαχητές δεν ήταν δυνατόν να υποκύψουν ο ένας στον άλλον. Μόνο μια λύση μπορούσε να υπάρξει: η μονομαχία. Μια μονομαχία αντάξια των ιπποτών του Μεσαίωνα, αλλά χωρίς όπλα και δίχως αίματα, όμως «μέχρις εσχάτων». Μια παράξενη μονομαχία τόσο συνδικαλιστική στην εξωτερική της εμφάνιση όσο ηρωική στη βαθύτερη προέκταση της.

Σπάνια σε έργο έχουν συνδυαστεί με όχι λίγη μαστοριά, το ιερό με το ανίερο, το αγνό με το αμαρτωλό, και το λιβάνι με το θυμάρι.

 

Τέλος ο σκηνογράφος Γ. Βακαλό θα γράψει:

Το Ρομανσέρο εξελίσσεται σε μία πυκνή συνοικία, από τη ζωή του Νότου, από τη ζωή τβμ αισθήσεων και του χρήματος. Περισσότερο από ένας τόπος, είναι ένα πρόσωπο μέσα στο έργο, γιατί ενάντια σ’ αυτή τη συνοικία της βασιλείας της σάρκας πολεμά ο Παντρέ Μικέλ Ιμπάρα, και τη βασιλεία αυτή νοιώθει μέσα στην περηφάνια της πόλης η Ρολάντα.

Το σπίτι της κυκλώνεται από τη βοή της γειτονιάς της, από παντού φθάνουν φωνές, βήματα, πόθοι. Το τοποθέτησα στο κέντρο της σκηνής κυκλωμένο από τους στενούς δρόμους για να είναι χωριστό και ενωμένο συγχρόνως μαζί τους. Είδα το δράμα του Ρομανσέρο σαν το δράμα της καρδιάς μιας ολόκληρης συνοικίας. Γι’ αυτό θέλησα παραπάνω απ’ όσο ήταν απαραίτητο για τη δράση του έργου να συνθέσω το εσωτερικό με τα εξωτερικά, να δώσω τις αρτηρίες που καταλήγουν και που ξεκινούν απ’ αυτήν την καρδιά για να την τροφοδοτήσουν και να τροφοδοτηθούν με το αίμα της, την εξέγερση και τον πόνο της.

Και είσαι ακόμη τη συνοικία του σπιτιού της Ρολάντας τόσο παλιά, κάτω από τον ήλιο που βρίσκονται οι σκιές απ’ την πατίνα της να ρουφούν ευθύς ένα σκληρό φως που την χτυπάει την σώζει συγχρόνως θερμαίνοντας την.

Η Μάρω Κοντού

                                

Πρώτη παράσταση στην Ελλάδα:

Θεατρική περίοδος1959-1960, Σκηνοθέτης Χορν, Δημήτρης Χρηστίδης, Μηνάς Συγγραφέας Deval, Jacques Μεταφραστής Μουσαίος, Πλάτων Μουσικός/συνθέτης Πλέσσας, Μίμης Σκηνογράφος Βακαλό, Γιώργος Ενδυματολόγος Βακαλό, Γιώργος Θίασος Χορν Δημήτρη Αθήνα Θέατρο Κεντρικόν Αθήνα, πλατεία Κολοκοτρώνη.

 

Φυσικά υπάρχουν "romancero" και "romancero". Αν και είναι μια ιστορία αγάπης, δεν έχει καμία σχέση με την περιπέτεια του Chimène και του Rodrigue. Ο Jacques Deval, έχοντας αδειάσει φωτεινά χρώματα στην παλέτα του, έστησε με επιτυχία το καβαλέτο του στις όχθες του καναλιού του Παναμά. Όχι στη Marie-Galante, αλλά στο ίδιο το "ciudad" του Παναμά, μπροστά από το οποίο σταθμεύουν τώρα πλοία όλων των σημαιών. Οι ναυτικοί κατεβαίνουν εκεί για να κάνουν εκδρομές, τρέχοντας γρήγορα στην περιοχή που είναι γνωστή ως το Chorillo και στην Calle Francesa, η οποία μοιάζει με την Bouterie στην Παλιά Μασσαλία πριν από το σβήσιμο της από τους Γερμανούς.



Στην Calle Francesa το αγόρι είναι για το κορίτσι, το κορίτσι είναι για το αγόρι, όπως λέει ένα τραγούδι. Το πιο όμορφο κορίτσι είναι η Ρολάντα Ουστάριτς, η οποία είναι ατρόμητη όπως η Κάρμεν.

Σε σκηνοθεσία Σταμάτη Χονδρογιάννη, μουσική επιμέλεια Αιμιλίας Ρόδη, μετάφραση Πλάτωνα Μουσαίου και σκηνικά-κοστούμια Γιάννη Κύρου προβλήθηκε στις 22 Αυγούστου 1977 από το Θέατρο της Δευτέρας της ΕΡΤ το θεατρικό του Ζακ Ντεβάλ ΡΟΜΑΝΣΕΡΟ με τους ηθοποιούς Μάρω Κοντού, Λάκη Κομνηνό, Τασσώ Καββαδία, Πίτσα Μπουρνόζου, Μαρία Μαρτίκα, Αννα Μπράτσου, Αθηνόδωρο Προύσαλη, Νικήτα Αστρινάκη, Δημήτρη Ζακυνθινό, Γιάννη Κανδήλα, Μιχάλη Μαραγκάκη, Αρτέμη Μάτσα, Σοφία Μυρμηγκίδου, Θόδωρο Ντόβα, Ισμήνη Μιχαηλίδου, Κατερίνα Ραυτοπούλου, Καίτη Καρατζά και Ηλία Κακλαμάνη

Η μεταφορά έγινε από το κανάλι dimitrios Pavlidis:

 

 

Πηγές:

Θέατρο «Κεντρικόν»

https://www.theatrikaprogrammata.gr/μαρω-κοντου/

https://www.lemonde.fr/archives/article/1958/02/19/romancero-de-jacques-deval_2297023_1819218.html

eliaserver.elia.org.gr:8080/lselia/rec.aspx?id=329936

https://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=675

 

 

Τουρκική βαρβαρότητα

 ΕΛΛΗΝΑΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΑΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ 1974

Δύο ΣΠΑΝΙΕΣ φωτογραφίες από τον πόλεμο της Κύπρου το 1974 μέσα από τα αρχεία του Τουρκικού Στρατού οι οποίες πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας, και παρουσιάζουν το ίδιο άτομο που πρόκειται για Έλληνα αιχμάλωτο καταδρομέα βάναυσα κακοποιημένο από τους Τούρκους, και πιο συγκεκριμένα στην ΑΡΙΣΤΕΡΗ φωτογραφία διακρίνεται ο εν λόγω Έλληνας αιχμάλωτος καταδρομέας πισθάγκωνα δεμένος, αιμόφυρτος, μισόγυμνος, και με ερμητικά ασφαλισμένα μάτια και στόμα, να επιβιβάζεται βιαίως από τους Τούρκους βασανιστές του σε στρ\κό όχημα προκειμένου να μεταφερθεί σε χώρο αιχμαλώτων, ενώ στην ΔΕΞΙΑ φωτογραφία διακρίνεται ο ίδιος και πάλι πλέον εντός του χώρου συγκέντρωσης αιχμαλώτων, συνοδευόμενος από Τούρκο στρ\τη αιμόφυρτος και γυμνός να συνομιλεί με νοσοκόμα, η οποία μάλλον του κάνει ένεση.

Πηγή: Ιστορικός συλλέκτης Βέροιας

Δήμητρα της Κνίδου(350π.χ)~ Demeter of Knidos(350 b.C.) (Βρετανικό Μουσείο

 Το άγαλμα προέρχεται από το ιερό της Δήμητρας στην Κνίδο.

Ανακαλύφθηκε το 1857 από τον Τσαρλς Νιούτον που το (προώθησε)στη συνέχεια στο Βρετανικό Μουσείο.

Θεωρείται το τελειότερο από τα γνωστά αγάλματα της θεάς.

Ενσαρκώνει το ιδανικό πρότυπο της μητρότητας.

Η θεά βρίσκεται καθισμένη σε ένα θρόνο με τις βαθιές πτυχές των πολλαπλών ενδυμάτων της.

Το ιμάτιο της καλύπτει και το πίσω μέρος της κεφαλής της.

Το κεφάλι του αγάλματος έχει κατασκευαστεί σε ξεχωριστό κομμάτι μαρμάρου που προστέθηκε αργότερα στον κορμό του αγάλματος

.

Το άγαλμα έχει αποδοθεί στον Σκόπα, στον Λεωχάρη ή στον Βρύαξη.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ (1947-1949) ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ ΤΟΥ ‘’ΔΣΕ’’

ΠΑΝΩ φωτογραφία του 1947 από τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού στην Πελοπόννησο, όπου δείχνει αιχμάλωτους του ‘’ΔΣΕ’’ να κάθονται φρουρούμενοι από στελέχη του Ελληνικού Στρατού, ενώ στο βάθος διακρίνεται μηχανοκίνητη φάλαγγα εν κινήσει.

ΚΑΤΩ φωτογραφία Αύγουστος του 1949 αμέσως μετά την πτώση του Γράμμου, όπου εμφανίζει αιχμάλωτους συμμορίτες του ‘’ΔΣΕ’’ με άθλια εμφάνιση να οδηγούνται φρουρούμενοι στα κέντρα κράτησης.

Μπιζάνι 1913 Προετοιμασίες για την επίθεση 4η Μεραρχία (Από το βιβλίο "Εμπρός δια της λόγχης")

 Την ελεύθερη Θεσσαλονίκη δεν την απολαύσαμε, κατά την επιστροφή μας από τη Δυτική Μακεδονία. Ίσα που πρόφτασα να πιω ένα καφέ και να περπατήσω λίγο τα μαγαζιά της Σαμπρή Πασά. Όπου μαντέψτε τι αγόρασα: Τρεις οκάδες αλάτι!

Μα θα μου πείτε:
«Αλάτι; Σε ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη δεν βρήκες κάτι άλλο να αγοράσεις;»
Και θα απαντήσω:
«Εξαρτάται τι σου λείπει … Φάτε εσείς δυο τρεις φορές βραστό από ανάλατη προβατίνα, και μετά να δούμε τι θα σας έχει λείψει πιο πολύ …»

Και δεν πήρα μόνο αλάτι, είχα αποφασίσει να βελτιώσω το λίγο φαΐ που έτρωγε η διμοιρία μου. Και αγόρασα και εκατό δράμια πιπέρι και ρίγανη και πολλά άλλα μπαχαρικά, μερικά από τα οποία δεν είχα ξαναδεί ως τότε. Εκείνο το μαγαζί του Στέιν με τα αποικιακά είδη, αλλά και τα άλλα του Μάγιερ και του Μπακ, μου είχαν φανεί σαν «εγκυκλοπαίδιες γεύσης». Πήρα και ένα μεγάλο κομμάτι παστουρμά, από έναν Αρμένη, που με έσφαξε στην τιμή, αλλά χαλάλι του. Τον φάγαμε όλο στο καράβι, κι ας είναι καλά ο Στρατιώτης ο Ζαφειρίου με το μαχαίρι του το κοφτερό, που έκοβε τις φέτες τόσο λεπτές που τις έκανε διάφανες, αλλιώς θα τέλειωνε από την πρώτη μέρα.

Στις 11 Δεκεμβρίου το Σύνταγμα επιβιβάστηκε για την Ήπειρο. Αργά το βράδυ ξεκίνησαν τα καράβια, ήταν η «Αργολίς», η «Ερμούπολις», η «Κασσιανή», η «Σαμψώ» και η «Σταματούλα». Φτάσαμε στην Πρέβεζα στις 14 του Δεκέμβρη και αποβιβαστήκαμε με βάρκες από τα πλοία.

Αφού ξεκουραστήκαμε λίγο, ήρθαν και αναπληρώσεις για τις απώλειες που είχαμε, μετά προωθηθήκαμε στο μέτωπο, όπου μας ανατέθηκε ο τομέας Χάνι Εμίν Αγά, Χάνι Φτελιάς αλλά και κάμποσα υψώματα ψηλά στον Ολύτσικα, εκεί περάσαμε τα Χριστούγεννα.

Συμμετείχαμε στην επίθεση της 7ης Ιανουαρίου, που δεν είχε αποτέλεσμα, και στις επιχειρήσεις για την κατάληψη της ράχης του Προφήτη Ηλία, στις 11 ως 13 του Γενάρη, όπου είχαμε απώλειες χωρίς να γίνει κάτι.

Το πιο μεγάλο κακό στην Ήπειρο ήταν το κρύο, τα χιόνια και οι λάσπες. Ή θα σαπίζαμε ή θα κοκαλώναμε. Και κάθε φορά που είχαμε υπηρεσίες στις προφυλακές στα υψώματα, είχαμε απώλειες από κρυοπαγήματα.

«Είμαστε εμείς οι Καλαματιανοί για τέτοια; Εδώ θέλει Αρκάδες, που ξέρουν από αυτά …» έλεγε ο πάντα κεφάτος Ηλιόπουλος, που δεν έχανε την όρεξή του για αστεία. Αλλά ήταν κι ο μόνος που με την σπιρτάδα του ξεπερνούσε τα προβλήματα. Στην Πρέβεζα, όταν οι υπόλοιποι γύριζαν στα καφενεία, αυτός είχε πάει στην αγορά και αγόρασε τσαρούχια, μάλλινες κάλτσες και μια κάπα! Την τελευταία την παζάρεψε από έναν Αλβανό που μάλλον ετοιμαζόταν να αναχωρήσει από την πόλη.
Αλλά με την κάπα δεν χόρταινε την πείνα του. Η πείνα, αυτό ήταν το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα στην Ήπειρο. Είχε καταντήσει σοβαρό καθήκον μου, αλλά και τέχνη, η δίκαιη μοιρασιά τεσσάρων ή πέντε καρβελιών σε τόσους άντρες …

Ευτυχώς, κάποια στιγμή στήθηκαν κοντά μας τα κινητά αρτοποιεία, και από τότε είχαμε άρτο σχεδόν καθημερινά.
Ας είναι καλά ο Μέραρχός μας ο Μοσχόπουλος, που τα φρόντιζε όλα …

Πάντως, η κατάσταση βελτιώθηκε σοβαρά κατά τα τέλη Γενάρη, με τα μέτρα που πάρθηκαν από το Επιτελείο για ανάπαυση και ανασυγκρότηση. Φτιάχτηκαν καλύμματα από λάσπη, κλαδιά και άχυρα, που προφύλασσαν τα αντίσκηνα από κάτω, έφτιαξε κάπως ο εφοδιασμός με τρόφιμα, ήρθαν άρβυλα και ρουχισμός.

Το μόνο «κακό» ήταν οι αγγαρείες και το κουβάλημα. Ετοιμαζόταν επίθεση και έπρεπε να διαθέσουμε άντρες στα μεταγωγικά, που κάνανε μέρες για να φέρνουν τα εφόδια από την Πρέβεζα. Εφόδια κάθε είδους, αλλά κυρίως οβίδες και σφαίρες. Αλλά και άλλα υλικά που έδειχναν ότι οργανωνόμαστε καλά. Μέχρι και σταθμό ασύρματου τηλέγραφου αποκτήσαμε, αν και κάποιοι λέγανε ότι μέσα στα βουνά δεν έκανε και πολλά πράγματα.

Ανήμερα της Υπαπαντής, 2 Φεβρουαρίου, ο Θεός ξέχασε ότι για μας τους Καλαματιανούς ήτανε μέρα … αργίας, και δεν είχε σκοπό να μας αφήσει ήσυχους. Έριξε πάνω από πενήντα πόντους χιόνι, οι Στρατιώτες που κοιμόντουσαν στα αντίσκηνα πλακώθηκαν από το βάρος του χιονιού, που παρέσυρε και τις σκεπές που ήταν από πάνω, φτιαγμένες από κλαριά και άχυρα. Ευτυχώς όμως, σύντομα γλύκανε πάλι ο καιρός και λοιώσανε τα χιόνια. Αλλά στη θέση τους ήρθαν οι λάσπες, άλλο βάσανο ...

Στα μέσα Φλεβάρη, πήραμε διαταγή να μετασταθμεύσουμε σε νέες θέσεις. Σε συνάντηση Αξιωματικών, ο Συνταγματάρχης μας ενημέρωσε ότι ετοιμαζόμαστε για τη μεγάλη μέρα, αλλά δεν μας είπε περισσότερα. Το 8ο και το 11ο Σύνταγμα μεταφέρθηκαν κοντά στα στενά της Μανωλιάσσας και μαζί τους πήγε και η Μοίρα Ορεινού Πυροβολικού. Εμείς πήγαμε στο «στόμα του λύκου», στο ύψωμα 703, έχοντας αριστερά μας τον Προφήτη Ηλία, δεξιά μας το Αυγό και μπροστά μας το τρομερό Μπιζάνι με τα φοβερά κανόνια του. Η κίνησή μας έγινε μέσα στη νύχτα, κάτω από την μύτη των Τούρκικων Προφυλακών, που βλέπαμε τις φωτιές τους και ζηλεύαμε …

Η μεγάλη μέρα της επίθεσης ήταν κοντά. Το ηθικό ανέβηκε κατακόρυφα, παρά τις δυσκολίες και τους κινδύνους.

Ας μπούμε στα Γιάννενα, κι ας πάμε σέρνοντας …

Αρβελέρ: «Το Βυζάντιο βρίσκει σιγά σιγά τη θέση του στο ευρωπαϊκό μεγαλείο»

Η πτώση της Κωνσταντινούπολης σημαίνει τη στροφή από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση. Είναι η εποχή που λίγο μετά ανακαλύπτεται η Αμερική. Αυτές οι δύο χρονολογίες, 1453 και 1492, συμπυκνώνουν αυτή τη στροφή. Με τη διαφορά ότι η Αναγέννηση, η οποία σημαίνει επιστροφή στο μεγαλείο το ελληνορωμαϊκό, γίνεται τώρα ερήμην των γεννητόρων της. Την ίδια, δηλαδή, περίοδο, υπό την Τουρκοκρατία, οι Ελληνες γνωρίζουν τον «μεσαίωνα», ενώ πριν δεν είχαν. Δύο γεγονότα θεωρεί καταστροφή ο Ελληνισμός: πρώτα, την Πτώση της Πόλης και αργότερα την καταστροφή της Σμύρνης και της Μικράς Ασίας. Είναι τα ορόσημα της νεοελληνικής ιστορίας.

Τα ελληνικά στη Δύση

Με την πτώση της Πόλης αλλάζει όλος ο πολιτισμός. Αυτό που θα λέγαμε ύφος και ήθος. Μπορεί ο Μωάμεθ να χρησιμοποιεί τα ελληνικά και να έχει την Κωνσταντία ως πρωτεύουσα αλλά όλη η αρχαία μεγαλοσύνη δεν υπάρχει εκείνη τη στιγμή, τουλάχιστον στην Πόλη. Οι φυγάδες διανοούμενοι, όπως ο Βησσαρίων και ο Γαζής, πηγαίνουν στην Ιταλία και εκεί συμβάλλουν στην Αναγέννηση. Βέβαια, μετέφεραν τη γνώση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού διδάγματος, οπότε βοήθησαν στη δυτική Αναγέννηση, αλλά να μην υπερβάλλουμε και να μην ξεχνάμε ότι ήδη υπήρχαν ο Δάντης, ο Βοκάκιος, ο Φρα Αντζέλικο, ο Ντονατέλο κ.ά. Πάντως ήταν μια συνέπεια της Πτώσης ότι η ελληνική πολυμάθεια έγινε και δυτική χάρις ακριβώς και στους Ελληνες. Να θυμηθούμε ότι ο Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος φεύγει με τα βιβλία του, τα οποία στη Βενετία συνιστούν την πρώτη μαγιά της περίφημης Μαρκιανής Βιβλιοθήκης.

Ο Κολόμβος και η Αμερική

Ο Αριστοτέλης γράφει στα «Μετεωρολογικά» του ότι πήγε στην Κύπρο και κοίταξε τον ουρανό. Είδε ότι οι αστερισμοί δεν βρίσκονταν στο ίδιο μέρος και κατάλαβε έτσι ότι η Γη είναι σφαίρα. Αν θέλεις να πας σε ένα μέρος από την Ανατολή μπορείς να πας και από τη Δύση και να το βρεις. Ο Κολόμβος εκείνη την εποχή βρισκόταν στα νησιά του Αιγαίου. Οπότε σίγουρα έχει τη μετάφραση των «Μετεωρολογικών» μαζί του. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι όταν παίρνει τα πλοία για να βρει τις Ινδίες δεν μπορεί να πάει από την Ανατολή γιατί οι Τούρκοι έχουν κόψει τον δρόμο και πηγαίνει από τη Δύση σίγουρος ότι θα βρει τις Ινδίες, με τον τρόπο που δείχνει ο Αριστοτέλης. Πέφτει όμως πάνω στην Αμερική και νομίζει ότι έχει βρει τις Δυτικές Ινδίες. Οπότε κατά κάποιον τρόπο μια άλλη συνέπεια, παραδοξολογία βέβαια, αλλά αληθινή, είναι ότι η Αμερική ανακαλύπτεται εκείνη την εποχή λόγω του ότι ο δρόμος του μεταξιού στην Ανατολή είναι κομμένος από τους Τούρκους.

Επιρροές στους Οθωμανούς

Ο οθωμανικός πολιτισμός όχι μόνο κρατάει στοιχεία αλλά θεωρεί ότι είναι συνέχεια του βυζαντινού. Να μην ξεχνάμε ότι έχουμε αρχιτέκτονες, όπως τον Σινάν Πασά, οι οποίοι χτίζουν τεμένη κατά το αρχιτεκτονικό σχήμα των βυζαντινών παλαιολόγειων εκκλησιών. Η τουρκική διοίκηση χρωστάει τα πάντα στη βυζαντινή διοίκηση. Βεβαίως, είναι υπερβολή να λέμε ότι οι αρχαίοι συγγραφείς σώθηκαν από τους Αραβες. Οι Αραβες μετέφρασαν κυρίως Αριστοτέλη για λόγους διοικητικούς. Μετέφρασαν το «Οργανον». Αλλά πού είναι ο αραβικός Ομηρος; Πού είναι οι τραγικοί στην αραβική; Πού είναι η ελληνική ποίηση; Οι Οθωμανοί κρατάνε από τη δική τους συνέχεια τα αραβουργήματα, αλλά όλα τα πολιτιστικά στοιχεία που αφορούν την αρχιτεκτονική και τη διοίκηση είναι ακριβώς μια συνέχεια βυζαντινή.

Το όνομα

Η παρεξήγηση γύρω από το Βυζάντιο ήταν ότι οι ιστορικοί που άρχισαν να το ερευνούν ήταν Δυτικοί. Οταν άρχισαν να δημοσιεύουν κείμενα της εποχής αναφέρονταν στην αρχαία Ελλάδα. Οταν έφτασαν σε Ζωναράδες, Προκόπιους, Σκυλίτζηδες και τα λοιπά, αναρωτιόντουσαν τι είναι όλοι αυτοί. Σκέφτηκαν να πουν «Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία». Ηταν καθολικοί όμως καλόγεροι κι έτσι απέφυγαν το «ρωμαϊκή» γιατί θεωρούσαν ότι οι ίδιοι εκπροσωπούσαν τη Ρώμη, δεν ήταν αιρετικοί. Σκέφτηκαν μετά το «Βασίλειο Κωνσταντινούπολης». Ούτε όμως αυτό στάθηκε γιατί υπήρχε το Φραγκικό Βασίλειο, το οποίο έγινε το 1204 έως το 1261, οπότε ξαναπήραν οι Βυζαντινοί την Πόλη. Τότε κάποιος από τους μοναχούς είπε ότι η Κωνσταντινούπολη χτίστηκε στο παλαιό Βυζάντιο. Και πράγματι ονομάστηκε «Βυζάντιο», αλλά μόνο από τους Καθολικούς στη Γαλλία. Οι Αγγλοι μιλούσαν για «Υστερη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία», οι Γερμανοί για «Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία». Μόνο όταν οι Ελληνες έκαναν λόγο για Βυζάντιο -και όχι για Ρωμιοσύνη – καθιερώθηκε το όνομα. Ξεχάστηκε αυτό που λέει ο Παλαμάς «και των ελάτων, μία η Ρωμιοσύνη» και αυτό που λέει το ποντιακό τραγούδι «η Ρωμανία (δηλαδή το όνομα του βυζαντινού εδάφους) κι αν πέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο». Και εκεί εγώ συμπληρώνω «θα είναι ακριβώς το αμάραντο μεγάλο».

Η «ανακάλυψη» του Βυζαντίου

Πολέμησα πολύ στη Γαλλία για να βρει το Βυζάντιο τη θέση που του αξίζει στην Ιστορία. Νομίζω ότι τα κατάφερα κατά κάποιον τρόπο γιατί οι φοιτητές μου στις 29 Μαΐου μού έστελναν συλλυπητήριο τηλεγράφημα. Επειτα πρέπει να πούμε ότι αν κοιτάξεις πόσες εκθέσεις έχουν γίνει στην Αμερική, στη Γαλλία και παντού το δήθεν σκοταδιστικό Βυζάντιο έχει βρει τη θέση του. Είναι η βάση της πρώτης Αυτοκρατορίας της Ευρώπης. Γιατί η Ευρώπη είναι η αρχαία Ελλάδα, η νομοθεσία η ρωμαϊκή και η χριστιανική πίστη. Δηλαδή Αθήνα, Ρώμη, Ιερουσαλήμ. Ποιο είναι το κράτος, ποια είναι η αυτοκρατορία πού βασίστηκε και στα τρία αυτά; Ακριβώς το Βυζάντιο. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά η συνέχεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εξελληνισμένη και εκχριστιανισμένη. Άρα η πρώτη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία είναι το Βυζάντιο. Αυτό το Βυζάντιο τώρα άρχισαν και το βλέπουν με άλλα μάτια και βλέπουν ότι και το πανεπιστήμιο ήταν δικό του και η μοντέρνα τέχνη είναι πολύ πιο κοντά στη βυζαντινή έκφρασή της παρά στην αναγεννησιακή. Οπότε βρίσκει το Βυζάντιο σιγά σιγά τη θέση του ως κορμός της ευρωπαϊκής μεγαλοσύνης.

Πηγή: Το Βήμα

Εάλω η Πόλις...

 Φρίξον ήλιε , στέναξον γη , εάλω η Πόλις ....

29 Μαίου 1453

Εάλω η Πόλις αλλά...

Ουκ εάλω η Ριζα!

Ουκ εάλω το Φως!

Ενυπάρχει στο Φως η ψυχή σου,

στην ρίζα το σώμα σου!

Ουκ εάλω η Βασιλεύουσα

Ψυχή των Ελλήνων!!!

Νικηφόρος Βρεττάκος

-------------

Τίποτε δεν χάνεται οριστικά, παρά μόνο εάν δεν υπάρχουν άνθρωποι για να το θυμούνται.

Στην Ιστορία, όπως και στη ζωή, καμιά λύπη, καμιά μεταμέλεια δε μπο­ρούν ν’ αναπληρώσουν την απώλεια μιας μοιραίας στιγμής όπως και χίλια χρόνια δεν μπορούν να εξαγοράσουν μιας ώρας απερισκεψία..

Η ανθρωπότητα δε θα μπορέσει ποτέ να εκτιμήσει εις όλη του την έκτα­ση το κακό που μπήκε από την Κερκόπορτα εκείνη τη μοιραία ώρα, ούτε τι έχασε ο κόσμος του πνεύματος με την κατάληψη του Βυζαντίου.

Δεν είναι μια απλή ιστορία που έγινε μύθος...δεν είναι παραμύθι...είναι ένας τρόπος ζωής που χάνεται..Ενας ηγέτης που ήξερε ότι θα πεθάνει...Ήξερε πως αυτή ήταν η μοίρα του και δε δείλιασε...γι αυτό πήγε...ένας άντρας που πάνω από τη ζωή του έβαλε τις αξίες του...Τα όσια και τα Ιερά της παραδόσεως της Πόλης...δεν έπεσε μόνο η Πόλις...έπεσε ένα κομμάτι του εαυτού μας...ένα κομμάτι που μύριζε λιβάνι και γιασεμί...δε χάθηκε μόνο ο Βασιλέας...χάθηκε ο ηγέτης που θυσιάζεται και δεν φυγομαχεί πίσω από γραφεία...Χάθηκε η ψυχή που ζούσε για τα ιδανικά...ας είναι η Πόλις το τελευταίο όνειρο που έπεσε...διότι για κάθε αξία που χάνεται, για κάθε έθιμο που αγνοούμε, πέφτει και μια Πόλη...

Η Πόλη εάλω 

Οι Έλληνες ποτέ🇬🇷🌿

Λίγες γραμμές για το Βασίλειο Β΄ Βουλγαροκτόνο...

 Το 1025 μ.χ φεύγει από την ζωή σε ηλικία 69 ετών η μεγαλύτερη και ενδοξότερη φυσιογνωμία της Ρωμανίας,ο «Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος»!!!

Κατατρόπωσε τους Βουλγάρους, πολέμησε και νίκησε τους Άραβες στη Συρία, τους Λογγοβάρδους στην Ιταλία, τους Αρμένιους στην Κιλικία και τους Νορμανδούς στη Σικελία. Εκχριστιάνισε τους Ρώσους και εφάρμοσε το περίφημο Αλληλέγγυον με το οποίο υποχρεώνονταν οι δυνατοί να καταβάλλουν τους φόρους των πτωχών καλλιεργητών, οι οποίοι είχαν καταστραφεί οικονομικά κυρίως λόγω των μακροχρόνιων πολέμων. Επίσης παρά τους συνεχείς πολέμους, άφησε πίσω του το δεύτερο μεγαλύτερο πλεόνασμα στο αυτοκρατορικό θησαυροφυλάκιο από καταβολής της Αυτοκρατορίας (το μεγαλύτερο ήταν αυτό που άφησε ο Αυτοκράτορας Aναστάσιος Α' τον 5ο αιώνα με 23.000.000 σόλιδους).

Ο Βασίλειος Β΄, υπήρξε ο μακροβιότερος αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Ανατολικής Αυτοκρατορίας, βασίλεψε σχεδόν μισό αιώνα (976 – 1025) και προσωποποιεί το σημείο της ύψιστης πολιτικής και στρατιωτικής ακμής της αυτοκρατορίας.

Ο Κόμης Δράκουλας, του Μπραμ Στόκερ. Ραδιοφωνικό θέατρο

Αγαπητοί φίλοι απόψε θα σας μεταφέρω σε ένα πολύ σκοτεινό κόσμο, τον κόσμο του Κόμη Δράκουλα, καθώς πρόκειται να σας παρουσιάσω το αριστούργημα του Μπράμ Στόκερ Ο Κόμης Δράκουλας.

 

Το έργο εκδόθηκε για πρώτη φορά στις 18 Μαΐου του 1897,  ανήκει στο συγγραφικό είδος του επιστολικού μυθιστορήματος και στη μεγάλη οικογένεια έργων της γοτθικής λογοτεχνίας. Το επιστολικό μυθιστόρημα προέκυψε από τη σύζευξη δύο ειδών γραφής: της επιστολής και του μυθιστορήματος. Την υστεροφημία του κατά κύριο λόγο ο Στόκερ την οφείλει στο Δράκουλα.

Η επιτυχία για το έργο ήρθε μετά το θάνατο του συγγραφέα, οπότε και πραγματοποιήθηκαν διάφορες εκδόσεις, καθώς και θεατρικές και κινηματογραφικές διασκευές, ειδικά μετά το 1923.

Ο Δράκουλας μεταφράστηκε στις κυριότερες γλώσσες του κόσμου. Το 1899 δημοσιεύθηκε στην Αμερική. Στην Ελλάδα μεταφράστηκε από τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στις επιφυλλίδες της  εφημερίδας Νέον Άστυ από την 27/01/1903 έως τις την 24/06/1903 με τον τίτλο Ο Πύργος του Κόμη Δράκουλα. 

Πρωτοσέλιδο από την εφημερίδα Νέον Άστυ της εποχής

                                     

Ο Στόκερ φυσικά δεν ήταν ο πρώτος που έγραψε για βρυκόλακες, είχαν προηγηθεί η Μέρι Σίρεϊ με τον Φρανκεστάιν ο Τζων Πολιντόρι με το Βαμπίρ και ο Λόρδος Βύρωνας με το ποίημα Κλέφτης. 

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥΛΑ (από διδακτικό υλικό του τμήματος μεταπτυχιακών σπουδών Φιλολογίας Α.Π.Θ.)

Το μυθιστόρημα ξεκινά με το ταξίδι του Άγγλου δικηγόρου Ιωνάθαν Άρκερ (διατηρούμε την απόδοση των ονομάτων από τον Παπαδιαμάντη) στον πύργο του Κόμη Δράκουλα στην Τρανσυλβανία, προκειμένου να διεκπεραιώσει κάποια ζητήματα σχετικά με την αγορά από τον Κόμη ακίνητης περιουσίας στο Λονδίνο.

Κατά την παραμονή του στον πύργο ο Άρκερ γίνεται μάρτυρας αλλόκοτων περιστατικών που μαρτυρούν την τρομακτική, βαμπιρική, φύση του οικοδεσπότη, και σύντομα διαπιστώνει πως είναι αιχμάλωτος του Δράκουλα, ο οποίος ετοιμάζεται πυρετωδώς για τη μετάβασή του στο Λονδίνο, αφήνοντας τον φιλοξενούμενο στον πύργο με τις τρεις ομοιότροπες αδελφές του.

Η αφήγηση συνεχίζεται με την ανταλλαγή επιστολών μεταξύ της μνηστής του Άρκερ Μίνας Μούρρεϋ και της παιδικής της φίλης Λουκίας Ουεστένρα, η οποία ετοιμάζεται να επιλέξει τον σύζυγό της μεταξύ τριών υποψηφίων: του ψυχίατρου Τζων Σούαρδ, του Αμερικανού Κουίνσι Μόρρις και του Αρθούρου Όλμγουδ, αργότερα Λόρδου Γόδαλμιγγ. Η Λουκία επιλέγει τον τελευταίο. Στο μεταξύ το πλοίο στο οποίο επιβιβάζεται ο Δράκουλας προσορμίζεται στο λιμάνι του Λονδίνου με εξολοθρευμένο πλήρωμα και νεκρό καπετάνιο. Ο Δράκουλας που ταξίδευε σε κιβώτια με χώμα του πύργου του, κατά τη στιγμή της άφιξης πηδάει από το κατάστρωμα υπό μορφή λύκου και εξαφανίζεται.

Κρίστοφερ Λι, ο πιο "πετυχημένος"  Δράκουλας

Στην Αγγλία επιτίθεται στη Λουκία, η οποία βασανίζεται από εφιάλτες, υπνοβατεί και αιμορραγεί ανεξήγητα. Για τη διάγνωση και τη θεραπεία της ασθένειας ο Σούαρδ καλεί τον Ολλανδό δόκτορα Αβραάμ Βαν Έλσιγγ ως ειδικό. Ο Βαν Έλσιγγ χρησιμοποιεί ιατρικές, ψυχολογικές αλλά και «δεισιδαιμονικές» μεθόδους θεραπείας χωρίς επιτυχία. Η Λουκία πεθαίνει. Τις επόμενες ημέρες υπάρχουν δημοσιεύματα περί απαγωγής παιδιών από λευκοφορεμένη γυναίκα καθώς και για την απόδραση λύκου από τον ζωολογικό κήπο. Στο μεταξύ ο Άρκερ δραπετεύει από τον πύργο, παντρεύεται τη Μίνα στην Τρανσυλβανία, επιστρέφουν στο Λονδίνο όπου έρχονται σε επαφή με τον Βαν Ελσιγγ. Οι τρεις μαζί με τους μνηστήρες της Λούσυ αποφασίζουν να δράσουν εναντίον του Δράκουλα, αφού πρώτα αποκεφαλίσουν και καρφώσουν τη σορό της Λουκίας που έχει βρυκολακιάσει, συνδυάζοντας θρησκευτικές πρακτικές με επιστημονικές γνώσεις και τεχνολογία.

Εισβάλλουν στο σπίτι του στο Κάρφαξ, το οποίο βρίσκεται κοντά στο άσυλο φρενοβλαβών που διευθύνει ο Σούαρδ, και καταστρέφουν όσα κιβώτια με χώμα έχουν απομείνει. Μόλις ο Δράκουλας αντιλαμβάνεται τη συσπείρωσή τους εναντίον του, εισβάλλει ως ομίχλη στο άσυλο, ειδοποιημένος από έναν υποτακτικό του που είναι τρόφιμος εκεί, τον εντομοφάγο Ρένφιλδ, και μολύνει τη Μίνα ρουφώντας το αίμα της και δίνοντάς της να πιει από το δικό του αίμα. Τον συλλαμβάνουν επ’ αυτοφώρω, ωστόσο καταφέρνει να διαφύγει στην Τρανσυλβανία.

 Μετά από περιπετειώδη καταδίωξη στο Λονδίνο και στη θάλασσα επιτυγχάνουν την εξολόθρευσή του στην Τρανσυλβανία. Στην επιχείρηση σκοτώνεται ο Κουίνσι, το όνομα του οποίου δίνουν οι Άρκερ αργότερα στον νεογέννητο γιο τους.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Στόκερ διηύθυνε το ονομαστό Θέατρο Lyceum του Λονδίνου και για να συμπληρώσει το εισόδημά του έγραφε λαϊκά μυθιστορήματα, χωρίς ιδιαίτερες λογοτεχνικές απαιτήσεις. Ένα από αυτά, ο «Δράκουλας» του χάρισε δόξα και φήμη, αν και όπως είπαμε παραπάνω δεν ήταν ο πρώτος διδάξας του είδους.

Οι ταξιδιωτικές περιγραφές της Ανατολικής Ευρώπης σταχυολογήθηκαν τόσο από την έρευνα που έκανε ο Stoker σε βιβλιοθήκες, όσο και από τις πληροφορίες που του παρείχε ο αδερφός του, George, ιατρός που υπηρέτησε στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877‐78.

Ο πραγματικός Κόμης Δράκουλας

Ο πραγματικός Δράκουλας έζησε στην περιοχή της Βλαχίας στη Ρουμανία, στα Καρπάθια Όρη περίπου μεταξύ των ετών 1431 και 1476, ενώ χρημάτισε μέχρι και κυβερνήτης-βεόβοδας της περιοχής του. Ο Κόμης υπήρξε λοιπόν ως ιστορικό πρόσωπο, στη Ρουμανία μάλιστα τιμάται ως ήρωας.

Από πού προήλθε, όμως, το όνομα Δράκουλας; Τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του, Βλαντ Β, είχαν ενταχθεί στο Τάγμα του Δράκου, τάγμα των Σταυροφοριών, το οποίο είχε ως σκοπό την προστασία του Χριστιανισμού και την υπεράσπιση της Αυτοκρατορίας εναντίον των Οθωμανών Τούρκων. Ο πατέρας του πρωταγωνιστή μας εντάχθηκε στο τάγμα λόγω της ανδρείας που έδειξε στον αγώνα κατά των εχθρών και έλαβε το όνομα Ντράκουλ που στα ρουμανικά σημαίνει δράκος ή διάβολος. Έτσι, με τη σειρά του ο γιος του, Βλαντ Γ Τέπες, ονομάστηκε Δράκουλας, δηλαδή γιος του δράκου.

Έμεινε στην  ιστορία ως αδίστακτος και διψασμένος για αίμα. Ο Δράκουλας σκότωσε περίπου 40.000 ομοεθνείς του και 100.000 Τούρκους. Στην πιάτσα ήταν γνωστός ως παλουκωτής, εξαιτίας της συγκεκριμένης εκδικητικής τακτικής που εφάρμοζε στους αντιπάλους του. Επιπρόσθετα έδιωξε τους Τούρκους από την Τρανσυλβανία θανατώνοντας αρκετούς από αυτούς με τη συγκεκριμένη μέθοδο.

Στη φήμη που δημιουργήθηκε γύρω από το όνομά του, σίγουρα οφείλονται και οι αναφορές Τρανσυλβανικών θρύλων και πεποιθήσεων για φαντάσματα και βρικόλακες, φαινόμενο που χαρακτηρίζει έντονα την ιστορία της περιοχής.

Από το εσωτερικό του Πύργου

Η σφραγίδα του τρόμου

Σε όλο το έργο κυριαρχεί ο τρόμος και η ταραχή. Πρόκειται για ένα αίσθημα πρωτόγονου φόβου και ενσώρκωσης τρόμου σε όλα τα πεδία.

Μυθιστόρημα αρχέτυπο που φέρνει τη σφραγίδα του τρόμου και της φρίκης που εμπνέει το αλλόκοτο και η μεταφυσική, ενέπνευσε δεκάδες συγγραφείς, σεναριογράφους, σκηνοθέτες και ζωγράφους, μεταφράστηκε στις κυριότερες γλώσσες του κόσμου, και αποτελεί αναμφίβολα το σημαντικότερο λογοτέχνημα του είδους του με εκατομμύρια φανατικούς αναγνώστες σε όλη τη γη…

To ενδιαφέρον, ακόμη, του Stoker για τον αποκρυφισμό και τη μεταφυσική, καθώς και η μελέτη θρύλων και μυθολογιών διαφόρων χωρών θα μπορούσαν να θεωρηθούν αφετηρίες για τη συγγραφή του πλέον αναγνωρισμένου έργου του, του Dracula (1897).

Αξίζει ακόμη να πούμε ότι παραδοσιακά, ο Κόμης Δράκουλας υπνωτίζει τα υποψήφια θύματά του. Λογικό: την εποχή που γράφεται το βιβλίο του Στόκερ, είναι πια διάσημος στην Αγγλία ο μεσμερισμός, δηλαδή η τέχνη του υπνωτισμού που εισήγαγε στις αρχές του 19ου αιώνα ο Γερμανός Φρανκ Μέσμερ.

Ο Πύργος του Κόμη Δράκουλα

Η σύνδεση του έργου με τη Βικτωριανή εποχή

Ο Στόκερ μέσα από το συγκεκριμένο έργο αποτυπώνει όψεις από τη βικτωριανή εποχή. Οι αλλαγές στην οικονομία, η εξέλιξη της τεχνολογίας και των επιστημών, η αστικοποίηση και η βιομηχανική επανάσταση είναι θέματα που γίνονται αντιληπτά στο έργο.

Κατά τη βικτωριανή εποχή παράλληλα με την επιστημονική πρόοδο αναπτύχθηκε και μία ισχυρή τάση προς το μεταφυσικό και τον ανορθολογισμό Αυτή η τάση μεταφέρθηκε και στην Ελλάδα, στα διάφορα σαλόνια όπου γίνονταν συγκεντρώσεις συγγραφέων και γενικότερα ανθρώπων του πνεύματος, στις συγκεντρώσεις αυτές οι συμμετέχοντες επιδίδονταν σε επικλήσεις πνευμάτων.

Ο Δράκουλας γενικότερα εκφράζει τους φόβους της βικτωριανής κοινωνίας μέσω του φαντασιακού. Ο φόβος της ατομικής και εθνικής μόλυνσης, της τρέλας, της κοινωνικής ανατροπής, της αντιστροφής της αποικιοποίησης (φόβοι διάσπασης της φυλετικής καθαρότητας) θα συντάραξαν το υποσυνείδητο των Βρετανών εκείνης της εποχής.  Ο Δράκουλας είναι μια μορφή του Αντιχρίστου που υπόσχεται αθανασία όχι με τη μορφή της αιώνιας ζωής αλλά της καταδίκης.

Γενικότερα όμως ο Δράκουλας δεν αποτέλεσε ποτέ αντικείμενο βαθύτερης μελέτης παρά το γεγονός ότι το έργο παραθέτει ενδιαφέροντα στοιχεία (ηθογραφικά κ.α.).Ορισμένες μελέτες  για τον Δράκουλα, ειδικά μετά το 1950 επικεντρώνονται σε ζητήματα του είδους (φανταστικό) και της άνθησής του την εποχή των νέων επιστημονικών ανακαλύψεων (Δαρβίνος, ψυχανάλυση), της τάξης (αριστοκρατία και κυρίως αστική τάξη: γιατροί, δικηγόρος), της φυλετικής και εθνικής καθαρότητας (Βρετανοί και άλλοι) και της σχέσης επιστήμης και θρησκείας και των μεθόδων τους.

Ο Δράκουλας στην μεγάλη οθόνη 

Ο «Δράκουλας» του Μπραμ Στόκερ φάνηκε τεράστιος πόλος έλξης για την βιομηχανία του κινηματογράφου. Είναι μια ιστορία που αποδόθηκε σε πάνω από 160 ταινίες και πολλές σειρές, με διαφοροποιημένη την ιστορία κάθε φορά ή με κωμικό και ρομαντικό ύφος, ανάλογα την παραγωγή. 

Πολλοί έπαιξαν τον Κόμη Δράκουλα, λίγοι όμως μπόρεσαν να μεταφέρουν την ευγένεια, την έλξη μαζί με την ανατριχίλα που περιέγραφε ο συγγραφέας, ενώ άλλοι… δεν τα κατάφεραν τόσο καλά.

Ο «επιχειρηματίας» Κόμης Δράκουλας

Οι ηγετικές δεξιότητες του Κόμη, το Branding (η  ταύτιση των επιτυχημένων εταιρειών με τους ανθρώπους που τις δημιούργησαν- η Τρανσυλβανία θεωρείται σήμερα γενέτειρα για όλους τους βρυκόλακες), η μεταδοτικότητα (μέσω της μετατροπής άλλων ανθρώπων σε βαμπίρ), η αφοσοίωση του στον αρχικό στόχο και η επιτυχημένη δικτύωση θα μπορούσαν σίγουρα να αναδείξουν το Δράκουλα σε παράδειγμα επιτυχημένου επιχειρηματία!

Θρύλοι, βρυκόλακες, ευγενικοί χαρακτήρες, περιγραφές όμορφων τοπίων, αγωνία, περιπέτεια, συναίσθημα κλπ κάνουν το έργο άκρως ενδιαφέρον! Θα κλείσουμε το άρθρο λέγοντας πως η ανάγνωση του μυθιστορήματος, η ακρόαση ή η παρακολούθηση ενός θεατρικού ή μίας πετυχημένης ταινίας, του Κόμη Δράκουλα κάθε άλλο από χαμένος χρόνος μπορεί να θεωρηθεί… 

Μετάφραση: Αννέτα Καπόν

Μουσική επιμέλεια: Δανάη Ευαγγελίου

Επιμέλεια ήχων: Φανή Σιώρη

Ηχογράφηση: Θοδωρής Ασημάκης

Παραγωγή: Νέλλα Δουλτσίνου

Ραδιοσκηνοθεσία: Διαγόρας Χρονόπουλος

Ο Νικήτας Τσακίρογλου στο ρόλο του Δράκουλα

Ο Άλκης Κούρκουλος στο ρόλο του Τζόναθαν Χάρκερ

                                   

Ο Σταύρος Ξενίδης καθηλώνει τους ακροατές ερμηνεύοντας το ρόλο του καθηγητή Βαν Χέλσινγκ

                                       

                                                  Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι Ραδιοφωνικό Θέατρο:

Πηγές:

 

Bram Stoker, Dracula Μτφρ. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Ο Πύργος του Δράκουλα» Αντιβολή: Αντιβολή: Ανδρέας Κόκκινος και Απόστολος Τζώτζης

Θεώρηση της αντιβολής και εισαγωγή: Απόστολος Τζώτζης & Γ. Φαρίνου‐Μαλαματάρη.

(Συλλογικό), Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας, τόμος ΄Β, εκδ Ε.Α.Π., Πάτρα 2000

«Δράκουλας» του Μπραμ Στόκερ (εκδόσεις Λιβάνη)

«Δράκουλας: Μύθος και ιστορική αλήθεια» του Νικολάε Στοϊτσέσκου (εκδ. Σύγχρονη Εποχή)

«Ο κόμης Δράκουλας στην οθόνη» του Δημήτρη Κολιοδήμου (εκδ. Οξύ)

https://www.kathimerini.gr/culture/books/998715/otan-i-epithymia-chtypaei-kokkino/

https://aiesec.gr/δράκουλας-και-επιχειρηματικότητα/

https://www.politeianet.gr/books/9789603030225-stoker-bram-stochastis-drakoulas-184556

https://www.politeianet.gr/books/9789603030225-stoker-bram-stochastis-drakoulas-184556

https://www.monopoli.gr/2020/11/08/istories/san-simera/427760/mpram-stoker-o-syggrafeas-piso-apo-ton-emvlimatiko-thrylo-tou-komi-drakoula-pou-…

https://www.offlinepost.gr/2021/02/09/o-komhs-drakoulas-yphrkse/

https://www.klik.gr/gr/el/stories/komis-drakoulas-muthos-i-pragmatikotita/


http://www.bl.uk/romantics‐and‐victorians/articles/the‐victorian‐supernatural