Η πρώτη ιστορική πηγή που αναφέρεται στο παιδομάζωμα.
Η πρώτη πηγή που αναφέρεται στο παιδομάζωμα είναι ένας λόγος του
Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ισιδώρου (1380-1396) του έτους 1395.
Ο λόγος του μητροπολίτη αναφέρεται στην μεγάλη δυστυχία των γονιών που τους έκλεψαν τα
παιδιά και στις κακουχίες που τα περιμένουν καθώς θα τα αναγκάσουν να αλλάξουν
ήθη, έθιμα, την γλώσσα τους, την ενδυμασία τους και κυρίως να αρνηθούν την
θρησκεία τους.
Στη συνέχεια ο Ισίδωρος διεκτραγωδεί το γεγονός ότι τα χριστιανόπουλα αυτά γίνονται σκλάβοι και εκπαιδεύονται ειδικά, ώστε να σκοτώνουν τους ίδιους τους συμπατριώτες τους. Ο λόγος του Ισιδώρου μας επιτρέπει να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για το χρονικό διάστημα που άρχισε το
παιδομάζωμα. Επειδή οι πληροφορίες που αναφέρει ο Ισίδωρος προϋποθέτουν μια
προχωρημένη διαφοροποίηση του θεσμού, θα πρέπει να είχε αρχίσει το παιδομάζωμα
ήδη ένα χρονικό διάστημα πριν από το λόγο, δηλαδή πριν το 1395.
Ο λόγος του Ισιδώρου είναι:
«Φρίττω γαρ το χαλεπόν κατά των φίλτατων ακηκοώς επίταγμα και,
ως εις πυρ απρόσιτον ή ρομφαίας άμαχον, ούτως έχω προς αυτό…»
Θεωρείται πάντως σίγουρο ότι θα πρέπει να άρχισε είτε επί Ορχάν (1326-
1362) είτε επί Μουράτ Α΄(1362-1389). Ωστόσο, την εποχή εκείνη το παιδομάζωμα
δεν πραγματοποιούνταν συστηματικά, καθώς οι Γενιτσάροι δεν ξεπερνούσαν τότε
ούτε τα χίλια άτομα. Κατά το Β΄ μισό του 14ου αιώνα, επί Μουράτ Α΄ πιθανότατα,
καθιερώθηκε η περιοδική στρατολογία και ο εξισλαμισμός χριστιανοπαίδων, από τα
οποία επανδρώνονταν συστηματικά και αποκλειστικά πια το πεζικό και ειδικότερα το
νεοσύστατο σώμα των γενιτσάρων.
Η οριστική θεσμοποίηση του παιδομαζώματος καθιερώθηκε από το α΄ μισό του 15ου αιώνα, μολονότι στην ουσία αντέβαινε προς τις αρχές του ιερού νόμου. Η συστηματική συγκρότηση του θεσμού του παιδομαζώματος, σύμφωνα με τον Βακαλόπουλο, άρχισε λίγο πριν το 1430 επί
Μουράτ Β΄ όπου έγινε και ριζική αναδιοργάνωση του γενιτσαρικού σώματος.
Στο συμπέρασμα αυτό τον οδήγησε ένα χωρίο του Bartholomaeus de Jano και μια
μαρτυρία που αναφέρεται στο παιδομάζωμα. Ο Bartholomaeus de Jano θεωρεί το
μέτρο αυτό του παιδαμαζώματος στην εποχή του Μουράτ Β΄ ως την πιο φοβερή
μάστιγα του Χριστιανισμού, η οποία θα έπρεπε να συγκινήσει την κοινή γνώμη και
τους βασιλείς της Δύσης και να τους ξεσηκώσει σε σταυροφορία εναντίον των
Τούρκων.
Η πηγή μας πληροφορεί ακριβέστερα για τον προσδιορισμό των αρχών
του παιδομαζώματος. Η μαρτυρία αυτή έχει βρεθεί σε ένα επίσημο έγγραφο που
δημοσίευσε ο Σπ. Λάμπρος στον «Νέον Ελληνομνήμονα» το 1908:
είναι ο «ορισμός» που απευθύνει ο Σινάν πασάς, στρατηγός του Μουράτ Β΄, προς τους κατοίκους των Ιωαννίνων μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης (29 Μαρτίου 1430).
Με το έγγραφο αυτό τους προσκαλεί να παραδώσουν την πόλη και τους υπόσχεται με όρκους ότι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτε «….. μήτε αιχμαλωτισμόν, μήτε πιασμόν παιδιών, μήτε
εκκλησίας να χαλάσωμεν, μήτε μασγίδι να ποιήσωμεν…». Έχοντας, λοιπόν, υπόψη
τις 2 αυτές πηγές που μας παραθέτει ο Βακαλόπουλος ο θεσμός του παιδομαζώματος
καθιερώθηκε συστηματικά α) από τον Μουράτ Β΄ και β) η χρονολογία ήταν περίπου
στα 1430.
Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ισιδώρου (1380-1396) του έτους 1395.
Ο λόγος του μητροπολίτη αναφέρεται στην μεγάλη δυστυχία των γονιών που τους έκλεψαν τα
παιδιά και στις κακουχίες που τα περιμένουν καθώς θα τα αναγκάσουν να αλλάξουν
ήθη, έθιμα, την γλώσσα τους, την ενδυμασία τους και κυρίως να αρνηθούν την
θρησκεία τους.
Στη συνέχεια ο Ισίδωρος διεκτραγωδεί το γεγονός ότι τα χριστιανόπουλα αυτά γίνονται σκλάβοι και εκπαιδεύονται ειδικά, ώστε να σκοτώνουν τους ίδιους τους συμπατριώτες τους. Ο λόγος του Ισιδώρου μας επιτρέπει να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για το χρονικό διάστημα που άρχισε το
παιδομάζωμα. Επειδή οι πληροφορίες που αναφέρει ο Ισίδωρος προϋποθέτουν μια
προχωρημένη διαφοροποίηση του θεσμού, θα πρέπει να είχε αρχίσει το παιδομάζωμα
ήδη ένα χρονικό διάστημα πριν από το λόγο, δηλαδή πριν το 1395.
Ο λόγος του Ισιδώρου είναι:
«Φρίττω γαρ το χαλεπόν κατά των φίλτατων ακηκοώς επίταγμα και,
ως εις πυρ απρόσιτον ή ρομφαίας άμαχον, ούτως έχω προς αυτό…»
Θεωρείται πάντως σίγουρο ότι θα πρέπει να άρχισε είτε επί Ορχάν (1326-
1362) είτε επί Μουράτ Α΄(1362-1389). Ωστόσο, την εποχή εκείνη το παιδομάζωμα
δεν πραγματοποιούνταν συστηματικά, καθώς οι Γενιτσάροι δεν ξεπερνούσαν τότε
ούτε τα χίλια άτομα. Κατά το Β΄ μισό του 14ου αιώνα, επί Μουράτ Α΄ πιθανότατα,
καθιερώθηκε η περιοδική στρατολογία και ο εξισλαμισμός χριστιανοπαίδων, από τα
οποία επανδρώνονταν συστηματικά και αποκλειστικά πια το πεζικό και ειδικότερα το
νεοσύστατο σώμα των γενιτσάρων.
Η οριστική θεσμοποίηση του παιδομαζώματος καθιερώθηκε από το α΄ μισό του 15ου αιώνα, μολονότι στην ουσία αντέβαινε προς τις αρχές του ιερού νόμου. Η συστηματική συγκρότηση του θεσμού του παιδομαζώματος, σύμφωνα με τον Βακαλόπουλο, άρχισε λίγο πριν το 1430 επί
Μουράτ Β΄ όπου έγινε και ριζική αναδιοργάνωση του γενιτσαρικού σώματος.
Στο συμπέρασμα αυτό τον οδήγησε ένα χωρίο του Bartholomaeus de Jano και μια
μαρτυρία που αναφέρεται στο παιδομάζωμα. Ο Bartholomaeus de Jano θεωρεί το
μέτρο αυτό του παιδαμαζώματος στην εποχή του Μουράτ Β΄ ως την πιο φοβερή
μάστιγα του Χριστιανισμού, η οποία θα έπρεπε να συγκινήσει την κοινή γνώμη και
τους βασιλείς της Δύσης και να τους ξεσηκώσει σε σταυροφορία εναντίον των
Τούρκων.
Η πηγή μας πληροφορεί ακριβέστερα για τον προσδιορισμό των αρχών
του παιδομαζώματος. Η μαρτυρία αυτή έχει βρεθεί σε ένα επίσημο έγγραφο που
δημοσίευσε ο Σπ. Λάμπρος στον «Νέον Ελληνομνήμονα» το 1908:
είναι ο «ορισμός» που απευθύνει ο Σινάν πασάς, στρατηγός του Μουράτ Β΄, προς τους κατοίκους των Ιωαννίνων μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης (29 Μαρτίου 1430).
Με το έγγραφο αυτό τους προσκαλεί να παραδώσουν την πόλη και τους υπόσχεται με όρκους ότι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτε «….. μήτε αιχμαλωτισμόν, μήτε πιασμόν παιδιών, μήτε
εκκλησίας να χαλάσωμεν, μήτε μασγίδι να ποιήσωμεν…». Έχοντας, λοιπόν, υπόψη
τις 2 αυτές πηγές που μας παραθέτει ο Βακαλόπουλος ο θεσμός του παιδομαζώματος
καθιερώθηκε συστηματικά α) από τον Μουράτ Β΄ και β) η χρονολογία ήταν περίπου
στα 1430.
Ο άνθρωπος από τον πλανήτη Κάπα, του Μάριου Βαλέρη. Ραδιοφωνικό θέατρο
Η Πολιτισμική Διαδρομή απόψε θα σας παρουσιάσει το έργο του αστυνομικού συγγραφέα Μάριου Βαλέρη"Ο άνθρωπος από τον πλανήτη Κάπα".
Ένας άνθρωπος, θύμα αυτοκινητιστικού ατυχήματος και αμνήμων υποστηρίζει ότι έρχεται από τον πλανήτη Κάπα! Πίσω από αυτό το παράδοξο κρύβεται μία σατανική πλεκτάνη...
Η πρόκληση για το γραφείο εμπιστευτικών υποθέσεων του Ντεντέκτιβ Γαλάτη είναι τεράστια.
Η μεταφόρτωση πραγματοποιήθηκε από το κανάλι globtv.
Ένας άνθρωπος, θύμα αυτοκινητιστικού ατυχήματος και αμνήμων υποστηρίζει ότι έρχεται από τον πλανήτη Κάπα! Πίσω από αυτό το παράδοξο κρύβεται μία σατανική πλεκτάνη...
Η πρόκληση για το γραφείο εμπιστευτικών υποθέσεων του Ντεντέκτιβ Γαλάτη είναι τεράστια.
Η μεταφόρτωση πραγματοποιήθηκε από το κανάλι globtv.
Ο Μέγας Αλέξανδρος προετοιμάζει το έδαφος για την εξάπλωση του Χριστιανισμού...
Ο Μέγας Αλέξανδρος μέσω της κατάκτησης της Ανατολής στερέωσε τον ελληνικό πολιτισμό και έθεσε τις βάσεις για την δημιουργία μιας κοινής πνευματικής ενότητας, χωρίς αυτή θα ήταν δυσκολότερη η εξάπλωση της χριστιανικής θρησκείας.
Ας δούμε την άποψη του Χρήστου Γιανναρά σε απόσπασμα άρθρου του στην εφημερίδα καθημερινή:
Εάν ο σύγχρονος κόσμος αντλεί τον πολιτισμό του από την Ελλάδα, αυτό το οφείλει στον Αλέξανδρο, που του προσέφερε αυτήν τη δυνατότητα. Έστω κι αν δεν μπόρεσε να συγχωνεύσει τις φυλές, ο Αλέξανδρος ξεπέρασε τα εθνικά κράτη, και για να το πετύχει αυτό σημαίνει ότι ξεπέρασε τις εθνικές λατρείες. Οι άνθρωποι άρχισαν να νιώθουν την ενότητα που πρέπει να βρίσκεται πίσω από τις διάφορες θρησκείες. Εξωτερικά, αυτή η ενότητα υλοποιήθηκε τελικά με την επίσημη λατρεία του Ρωμαίου αυτοκράτορα, που προέκυψε από τη λατρεία του Αλέξανδρου μετά το θάνατό του. Εκτός όμως από αυτή την εξωτερική πτυχή, στις καρδιές των ανθρώπων άρχισε να αναπτύσσεται η λαχτάρα για μια αληθινή πνευματική ενότητα.
Ο Αλέξανδρος ήταν εκείνος που δημιούργησε το μέσον με το οποίο διαδόθηκε μια τέτοια ιδέα, διότι χάρη σ’ αυτόν ο ελληνικός πολιτισμός εισέδυσε στη δυτική Ασία. Ακόμη και αν το μεγαλύτερο μέρος του συγκεκριμένου έργου το υλοποίησαν οι διάδοχοί του, εκείνος ήταν που είχε ανοίξει το δρόμο. Χωρίς αυτόν, εκείνοι δεν θα είχαν υπάρξει. Συνεπώς, όταν επιτέλους ο Χριστιανισμός έδειξε το δρόμο για αυτήν την πνευματική ενότητα την οποία αναζητούσε η ανθρωπότητα, υπήρχε έτοιμο το μέσο για τη διάδοση της νέας θρησκείας, ο κοινός ελληνιστικός πολιτισμός του «κατοικημένου κόσμου», της οικουμένης. Χωρίς αυτόν, οι κατακτήσεις του Χριστιανισμού ίσως θα ήταν πιο βραδύρυθμες και δύσκολες, όπως έγιναν όταν ξεπεράστηκαν τα όρια του κοινού πολιτισμού.
Ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:
https://www.kathimerini.gr/807585/interactive/epikairothta/hgetes/megas-ale3andros
Ας δούμε την άποψη του Χρήστου Γιανναρά σε απόσπασμα άρθρου του στην εφημερίδα καθημερινή:
Εάν ο σύγχρονος κόσμος αντλεί τον πολιτισμό του από την Ελλάδα, αυτό το οφείλει στον Αλέξανδρο, που του προσέφερε αυτήν τη δυνατότητα. Έστω κι αν δεν μπόρεσε να συγχωνεύσει τις φυλές, ο Αλέξανδρος ξεπέρασε τα εθνικά κράτη, και για να το πετύχει αυτό σημαίνει ότι ξεπέρασε τις εθνικές λατρείες. Οι άνθρωποι άρχισαν να νιώθουν την ενότητα που πρέπει να βρίσκεται πίσω από τις διάφορες θρησκείες. Εξωτερικά, αυτή η ενότητα υλοποιήθηκε τελικά με την επίσημη λατρεία του Ρωμαίου αυτοκράτορα, που προέκυψε από τη λατρεία του Αλέξανδρου μετά το θάνατό του. Εκτός όμως από αυτή την εξωτερική πτυχή, στις καρδιές των ανθρώπων άρχισε να αναπτύσσεται η λαχτάρα για μια αληθινή πνευματική ενότητα.
Ο Αλέξανδρος ήταν εκείνος που δημιούργησε το μέσον με το οποίο διαδόθηκε μια τέτοια ιδέα, διότι χάρη σ’ αυτόν ο ελληνικός πολιτισμός εισέδυσε στη δυτική Ασία. Ακόμη και αν το μεγαλύτερο μέρος του συγκεκριμένου έργου το υλοποίησαν οι διάδοχοί του, εκείνος ήταν που είχε ανοίξει το δρόμο. Χωρίς αυτόν, εκείνοι δεν θα είχαν υπάρξει. Συνεπώς, όταν επιτέλους ο Χριστιανισμός έδειξε το δρόμο για αυτήν την πνευματική ενότητα την οποία αναζητούσε η ανθρωπότητα, υπήρχε έτοιμο το μέσο για τη διάδοση της νέας θρησκείας, ο κοινός ελληνιστικός πολιτισμός του «κατοικημένου κόσμου», της οικουμένης. Χωρίς αυτόν, οι κατακτήσεις του Χριστιανισμού ίσως θα ήταν πιο βραδύρυθμες και δύσκολες, όπως έγιναν όταν ξεπεράστηκαν τα όρια του κοινού πολιτισμού.
Ο Αλέξανδρος ανάμεσα σε γρύπες στο Δένδρο της Ζωής, Καθολικός Ναός του Οτράντο |
Ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:
https://www.kathimerini.gr/807585/interactive/epikairothta/hgetes/megas-ale3andros
Κομμάτι Φωτιάς, Θωμά Μοσχόπουλου.
Αγαπητοί φίλοι η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ θα σας παρουσιάσει την ποιητική συλλογή του κου Μοσχόπουλου Θωμά με τίτλο "Κομμάτι Φωτιάς".
Πρόκειται για την πρώτη ποιητική συλλογή που δημοσιεύει ο εν λόγω συγγραφέας.
Ο σύντομος πρόλογος του έργου:
Γεννήθηκα την εποχή του λυκόφωτος ενός παραδοσιακού ανθρωπινότερου κόσμου. Την εποχή που έβλεπες τους ανθρώπους να περπατούν τα απογεύματα ασκάνιαστοι στη βόλτα. Τις παιδικές αλητοπαρέες να γεμίζουν τις αλάνες με τσιρίδες και φωνές. Τους παππούδες να διδάσκουν στα εγγόνια όλα όσα τους είχαν μάθει οι δικοί τους παππούδες, όπως πως να ανάβουν τη φωτιά και πως να κυνηγούν πουλιά με τη σφεντόνα. Τότε που τις νύχτες ακόμη έβγαιναν φαντάσματα και τα όρια του μικρού χωριού φαίνονταν απροσπέλαστα, όχι γιατί δεν μπορούσες να τα ξεπεράσεις, αλλά επειδή δεν είχες τον λόγο. Μια εποχή μαγείας και αγνότητας, με περισσότερη ζωντάνια, χαμόγελο και ζεστασιά. Καθώς ο καιρός περνούσε, κάπου στα 15 μου χρόνια, άρχισα να συνειδητοποιώ πως ο κόσμος εκείνος παρέρχονταν παρά τη θέλησή μου. Μια εχθρική μυστηριώδης δύναμη παραβατικότητας έφερνε τα πάνω κάτω. Ότι αμόλυντο και άσπιλο υπήρχε έμελε να θυσιαστεί στο βωμό της ονομαζόμενης προόδου. Όταν τελείωνα τη μελέτη των μαθημάτων κάτι έτρωγε την ψυχή μου στο εφηβικό δωμάτιο. Άρχισα να γράφω ποιήματα. Το 1997 τα μάζεψα και τα τιτλοφόρησα ΚΟΜΜΑΤΙ ΦΩΤΙΑΣ.
Μια ωδή στην ομορφιά του παλιού καιρού.
Στους ανθρώπους που μπορούν να νιώσουν ακόμα την μικρή φωτιά που καίει στην άκρη του δρόμου.
Τα εικοσιεννέα ποιήματα της συλλογής είναι γραμμένα σε ελεύθερο στίχο και αναφέρονται σε μία εποχή που έχει παρέλθει αλλά είναι τόσο κοντά στη σημερινή εποχή ώστε ο αναγνώστης μπορεί να απλώσει το χέρι του (μεταφορικά) και να την αγγίξει. Οπωσδήποτε η συλλογή θα εξιτάρει τους σαραντάρηδες της εποχής μας.
Εικόνες συναισθήματα, αναζητήσεις μιας άλλης εποχής, αλλά και επίκαιροι προβληματισμοί, αναδύονται εύστοχα μέσα από τον αισθησιακό στίχο του κου Μοσχόπουλου...
Το έργο δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2020 και διατίθεται ελεύθερα στο διαδίκτυο στην κάτωθι διεύθυνση:
Άγιος Παΐσιος, περί παιδείας
- Γέροντα, συχνὰ λέτε ὅτι πᾶνε τὰ πάντα νὰ διαλύσουν. Ἐννοεῖτε καὶ τὴν παιδεία;
- Ναί, δὲν βλέπετε τί γίνεται; Σχολεῖα εἶναι αὐτά; Γλῶσσα εἶναι αὐτὴ ποὺ διδάσκουν σήμερα στὰ παιδιά; Ποιὰ εἶναι ἡ ἱστορία μας; Ἀλλὰ καὶ στὴν Θεολογία τί γίνεται; Ἔχει ἕνας ἄθεος πτυχίο τῆς Θεολογίας καὶ τὸν ἀφήνουν νὰ διδάσκει θρησκευτικά. Δὲν ἐξετάζουν ὅμως· θρησκευτικὰ διδάσκει ἢ ἀθεΐα; «Δὲν μποροῦμε, λένε, νὰ τὸν βγάλουμε». Ἄν ἕνας φιλόλογος πάη νὰ διδάξη μαθηματικά, θὰ τὸν ἀφήσουν;
Ἅγιος Παΐσιος Ἁγιορείτης
- Ναί, δὲν βλέπετε τί γίνεται; Σχολεῖα εἶναι αὐτά; Γλῶσσα εἶναι αὐτὴ ποὺ διδάσκουν σήμερα στὰ παιδιά; Ποιὰ εἶναι ἡ ἱστορία μας; Ἀλλὰ καὶ στὴν Θεολογία τί γίνεται; Ἔχει ἕνας ἄθεος πτυχίο τῆς Θεολογίας καὶ τὸν ἀφήνουν νὰ διδάσκει θρησκευτικά. Δὲν ἐξετάζουν ὅμως· θρησκευτικὰ διδάσκει ἢ ἀθεΐα; «Δὲν μποροῦμε, λένε, νὰ τὸν βγάλουμε». Ἄν ἕνας φιλόλογος πάη νὰ διδάξη μαθηματικά, θὰ τὸν ἀφήσουν;
Ἅγιος Παΐσιος Ἁγιορείτης
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Ο Βύρων Πάλλης. Μια σπουδαία μορφή του ραδιοφωνικού θεάτρου.
Ο Βύρων Πάλλης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της παλιάς γενιάς. Πόσοι δεν τον θυμούνται ως Θανασάκη στο Θανασάκη τον Πολιτε...
-
Για τα οικονομικά της Μακεδονίας δεν υπάρχουν πολλές ιστορικές πηγές παρά μόνο κάποιες φορολογικές. Κυριότερη πηγή αποτελούν τα αρκετά νομ...
-
Ο Βύρων Πάλλης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της παλιάς γενιάς. Πόσοι δεν τον θυμούνται ως Θανασάκη στο Θανασάκη τον Πολιτε...
-
Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος είναι ο πολυγραφότερος συγγραφέας της εποχής του. Κατάφερε να ζήσει απ’ το γράψιμο σε μια εποχή που λογοτέχνες και κ...