Κήρυγμα παντουρκισμού στα σχολικά βιβλία
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, όμως, απελευθερώθηκαν όσοι Τούρκοι πολιτικοί, στοχαστές και εκπαιδευτικοί πρεσβεύουν τη δημιουργία μιας νέας «σκληρής» τουρκικής συνείδησης με όραμα και πίστη στην τουρκική ανωτερότητα έναντι άλλων λαών και πολιτισμών σε παγκόσμιο επίπεδο. Το κίνητρο είναι πολιτικό και μεσσιανικό ταυτόχρονα. Ο Ερντογάν δεν θέλει απλώς να επιβληθεί σήμερα, αλλά να αλλάξει την ιστορική πορεία της χώρας του. Μέσα από την αλλαγή του τρόπου αυτοπροσδιορισμού των Τούρκων ενισχύεται ο διπλός στόχος της αναβίωσης μιας νεοοθωμανικής εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης με στοιχεία αυτοκρατορικής αυτοπεποίθησης και παράλληλα της μετατροπής των πρώτων εκατό ετών μιας κοσμικής δημοκρατίας με ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά σε ιστορική παρένθεση.
Ολα αυτά αποτυπώνονται σε μια ανάλυση 28 τουρκικών σχολικών βιβλίων που ανανεώθηκαν σε βάθος μετά το 2016 και κυκλοφόρησαν τα τελευταία δύο χρόνια. Η ανάλυση έχει τίτλο «Η επανάσταση του Ερντογάν στα τουρκικά σχολικά βιβλία» (The Erdogan Revolution in the Turkish Curriculum Textbooks). Η έρευνα αυτή διενεργήθηκε πρόσφατα από ένα βρετανικό και ένα ισραηλινό ινστιτούτο και αποκαλύπτει ότι η Τουρκία πλέον υπερβαίνει τη Σαουδική Αραβία ως το επίκεντρο της δυτικής κριτικής σε ό,τι αφορά τη διάδοση μηνυμάτων εθνικισμού με ιστορική και πατριωτική επίφαση που νομιμοποιεί και ενδυναμώνει ιδέες ρατσισμού και μισαλλοδοξίας. Το Ισραηλινό Ινστιτούτο Ειρήνης και Πολιτισμικής Ανεκτικότητας στη Σχολική Εκπαίδευση (Impact-Se) και το βρετανικό ερευνητικό κέντρο Henry Jackson Society καταλήγουν στην εκτίμηση ότι το τουρκικό εκπαιδευτικό σύστημα, που ήταν έως πρόσφατα υπόδειγμα στον μουσουλμανικό κόσμο για την κοσμική προσέγγισή του καθώς συνδύαζε την ανεκτικότητα απέναντι στις μειονότητες με την αναγνώριση των κουρδικών ως μειονοτικής γλώσσας, έχει πλέον διολισθήσει σε μια συστηματικά θετική παρουσίαση αρχών και συλλήψεων όπως ο ιερός πόλεμος (τζιχάντ), η μετατροπή του στρατιώτη σε μάρτυρα όταν πεθαίνει στη μάχη καθώς και στην ανάδειξη του νεοοθωμανισμού και του παντουρκισμού ως καθοδηγητικών εθνοθρησκευτικών κοσμοθεωριών.
Αναφέρεται επίσης ότι η σχολική εκπαίδευση στρέφεται αποκλειστικά στις διδαχές του σουνιτισμού και καλλιεργεί κλίμα συμπάθειας για τα κίνητρα του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) και της Αλ Κάιντα. Παρά τις μεταβολές που ήδη είχαν συμβεί στην εκπαίδευση από το 2002 και μετά, οι αλλαγές της τελευταίας τριετίας αντιπροσωπεύουν την πρώτη πραγματική παρέμβαση που έγινε στα σχολικά βιβλία κατά την περίοδο Ερντογάν. «Οι αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι η πιο σοβαρή πλευρά της εποχής Ερντογάν στην Τουρκία σε ό,τι αφορά την εσωτερική πολιτική», λέει στην «Κ» ο συγγραφέας και αναλυτής Σονέρ Τσαγαπτάι, επικεφαλής του «Προγράμματος για την Τουρκία» στο Washington Institute. «Κατά την άποψή μου, η αιτία που η Τουρκία λειτουργούσε με επιτυχία ως κοσμική κοινωνία και δεν χαρακτηριζόταν από θρησκευτικό ριζοσπαστισμό ήταν η ύπαρξη ενός κοσμικού δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος. Τα τελευταία χρόνια το σύστημα αυτό έχει αποδυναμωθεί».
Οι μετριοπαθείς αναλυτές διατηρούν επιφυλάξεις για το εύρος των φιλοδοξιών του Ερντογάν και συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να τηρήσει μια ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στις δυτικές απαιτήσεις για την αποκατάσταση των δημοκρατικών αρχών και ελευθεριών και στις σκληρές στάσεις και θέσεις που οφείλει να υποστηρίζει εάν θέλει να εξασφαλίσει μια ηγετική θέση για την Τουρκία στο παγκόσμιο Ισλάμ, που περιλαμβάνει τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ιράν και την Ινδονησία. Σημειώνεται ότι ο Ερντογάν συνεχίζει να υποστηρίζει τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», οι οποίοι μετακινήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη έπειτα από τον διωγμό τους από την Αίγυπτο το 2013, έστω κι αν οι τουρκικές αρχές ζήτησαν πρόσφατα από τρία τηλεοπτικά κανάλια φίλα προσκείμενα στους «Αδελφούς» που εδρεύουν στην Κωνσταντινούπολη να μετριάσουν τους τόνους της κριτικής τους κατά της κυβέρνησης της Αιγύπτου.
Οι «ευσεβείς Τούρκοι»
Η αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων από τον Τούρκο πρόεδρο αποσκοπεί τόσο στην εξυπηρέτηση του στόχου του για την ανατροφή μιας νέας γενιάς «ευσεβών Τούρκων», όσο και στην εδραίωση της θέσης του στις συνειδήσεις των όπου γης σουνιτών μουσουλμάνων. Ωστόσο, όπως σημειώνει σε άρθρο του ο Τζέιμς Ντόρσι, ανώτατος συνεργάτης του ισραηλινού Begin Sadat Center for Strategic Studies (BESA), «οι αναφορές σε Χριστιανούς και Εβραίους σε τουρκικά σχολικά εγχειρίδια ως “απίστων” αντί της κλασικής αναφοράς ως “Ανθρώπων της Βίβλου”, μπορεί να συναντά την επιδοκιμασία σε μερίδα του μουσουλμανικού κόσμου, αλλά υπονομεύει ταυτόχρονα τον ισχυρισμό του Ερντογάν ότι επιθυμεί μια πολιτική συνεργασίας και συμφιλίωσης με τη Δύση».
Και παρά το γεγονός ότι στα νέα βιβλία υπάρχουν θετικές αναφορές στον εβραϊκό και τον ιουδαϊκό πολιτισμό και για πρώτη φορά αναφέρεται το Ολοκαύτωμα, τα βιβλία αυτά έρχονται σε αντίθεση με ένα κλίμα θετικών μεταρρυθμίσεων που χαρακτηρίζει εσχάτως την εκπαίδευση στη Σαουδική Αραβία, στην Ινδονησία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο Μάρκους Σεφ, διευθύνων σύμβουλος της Impact-Se, τονίζει ότι «η ιδέα πως η τζιχάντ είναι σήμερα κομμάτι του τουρκικού εκπαιδευτικού προγράμματος και ότι εξιδανικεύεται η ιδέα του μαρτυρίου στη μάχη μπορεί να συμβαδίζει με όσα ήδη γνωρίζουμε για τον Ερντογάν, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί σοκ».
Παντουρκισμός και νεοοθωμανισμός στα σχολεία
Η σύνθεση του παντουρκισμού με τον νεοοθωμανισμό αποκαλύπτει ότι σημαντικό τμήμα της σημερινής ηγετικής τάξης της Τουρκίας θεωρεί ότι ηγείται ή ότι πρέπει να ηγηθεί των μουσουλμάνων ολόκληρου του κόσμου. Η τάση αυτή εκδηλώθηκε αμυδρά το 1991 μετά την πτώση της Σοβιετικής Eνωσης, όταν χάρτες με το ευρύτερο τουρκικό – ασιατικό τόξο εμφανίστηκαν για πρώτη φορά και αφορούσαν εθνότητες υπό τους Σοβιετικούς που εξελίχθηκαν σε ανεξάρτητα έθνη-κράτη. Ουσιαστικά όμως εμφανίστηκε το 2015, όταν άρχισε η συνεργασία του Ερντογάν με το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και επιταχύνθηκε μετά το 2016.
Ο παντουρκισμός είναι μια πολιτική και εθνικιστική ουτοπία. Μέσα από αναφορές στην πολιτική και διοικητική ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας διατυπώνεται το όραμα ενός κόσμου που θα είναι καλύτερος όταν θα ηγείται σε αυτόν το τουρκικό έθνος. Στη φιλοδοξία αυτή προστίθεται ο νεοοθωμανισμός. Τα δύο πρότυπα αλληλοσυμπληρώνονται αφού ο νεοοθωμανισμός προσφέρει πολιτιστικό περιεχόμενο στο πολιτικό όραμα του παντουρκισμού. Αναφέρεται ότι ο οθωμανικός πολιτισμός διευρύνθηκε μετά την υιοθέτηση του Ισλάμ από τους Τούρκους και εκτείνεται από τη Δυτική Κίνα και τη Σιβηρία ώς τη Βοσνία. Το Ισλάμ αναβαθμίζεται σε αναπόσπαστο στοιχείο της εθνικής ταυτότητας. Πρόκειται για μια επιχείρηση αναστήλωσης και ανακαίνισης μιας παλαιότερης εκδοχής εθνικής ταυτότητας που εγκαταλείφθηκε από τον Κεμαλισμό. Η τάση ενός τουρκικού εξαιρετισμού που αντιστέκεται στην «αφομοίωση» στο δυτικό πλαίσιο είναι ισχυρή και σαφώς εκφράζεται από τον πρόεδρο Ερντογάν, αν και ο «ευρωπαϊκός αντίλογος» είναι εξίσου ισχυρός στην τουρκική κοινωνία.
Στο πλαίσιο αυτό είναι έντονη πλέον η παρουσία της έννοιας της τζιχάντ (ιερός πόλεμος) στα σχολικά βιβλία, ενώ εισάγονται όλο και περισσότερα στοιχεία της σαρίας, του νομικού κώδικα του Ισλάμ. Δεν θα πρέπει αυτό να παρερμηνευτεί καθώς ούτε εισάγεται συνολικά η σαρία, ούτε η πλειονότητα των Τούρκων την αποδέχεται εξ ολοκλήρου. Και ούτε η σαρία σημαίνει μόνον «σωματική ποινή», όπως πιστεύεται στη Δύση. Eίναι ένα ευέλικτο σύστημα κανόνων που κάποιοι τηρούνται και άλλοι αγνοούνται. Λίγοι μουσουλμάνοι, οι απόλυτα ευσεβείς, εφαρμόζουν τη σαρία στο σύνολό της, όπως σε άλλες θρησκείες αντίστοιχες μειοψηφίες μπορεί να ακολουθούν αυστηρά τυπικά. Ωστόσο, η αναβάθμιση της σημασίας της σαρίας στο μέχρι πρότινος κοσμικό κράτος της Τουρκίας συγκεντρώνει την προσοχή, όπως θα συγκέντρωνε στην Ελλάδα μια πιθανή αναβάθμιση της Παλαιάς Διαθήκης.
Την ώρα που κεφάλαια για τη δαρβινική θεωρία αφαιρέθηκαν από τη μέση εκπαίδευση, οι μαθητές διδάσκονται ότι ένας μουσουλμάνος δεν μπορεί να είναι αληθινός πιστός αν δεν μάχεται στο όνομα του Αλλάχ. Ασφαλώς, και πάλι, όσο κι αν αυτό προκαλεί σοκ στη Δύση, αξίζει να θυμηθούμε ότι ανάλογη σύνδεση θεοτήτων και αγίων με τον πόλεμο και τις μάχες έχουν παρατηρηθεί διαχρονικά σε κάθε χώρα και πολιτισμό (και όχι μόνο στις «Σταυροφορίες»). Η Τουρκία βεβαίως περνάει σήμερα μία περίοδο όπου αποδίδεται μια ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση σε αυτές τις συνδέσεις, την ίδια ώρα που μια ανάλογη σημειολογία έχει υποχωρήσει στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, χωρίς όμως να έχει εγκαταλειφθεί.
Κύριο μέλημα των αρχιτεκτόνων της νέας εκπαιδευτικής πολιτικής της Aγκυρας είναι η ταύτιση θρησκείας και εθνικισμού με στόχο την εμφύσηση στη νέα γενιά μιας εθνικής συνείδησης με εθνικιστικά χαρακτηριστικά. Ακριβώς γι’ αυτό η έννοια της τζιχάντ δεν περιορίζεται στο θρησκευτικό πεδίο, αλλά αποκτά και μια εθνικιστική διάσταση εφόσον αναφέρεται ως στόχος της «η προστασία της πατρίδας». Η «τουρκική λεκάνη» προσδιορίζεται ως μια περιοχή από την Κεντρική Ασία ώς την Αδριατική. Η τουρκική κυριότητα διατυπώνεται έμμεσα και προσεκτικά καθώς συνδέεται με το οθωμανικό πολιτισμικό αποτύπωμα των τελευταίων έξι αιώνων.
Στην Ελλάδα, όπου συχνά διαπιστώνουμε το ελληνικό αποτύπωμα χιλιετιών σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο, ίσως δεν θα πρέπει να θεωρείται αδιανόητο που οι Τούρκοι επιχειρούν να ιχνηλατήσουν κι αυτοί την παρουσία τους σε μια αναγκαστικά μικρότερη χρονική και γεωγραφική έκταση αφού η εμβέλεια, η ακτινοβολία και η ιστορία του οθωμανικού (όπως και σχεδόν κάθε άλλου) πολιτισμού ασφαλώς δεν είναι ανάλογη του ελληνικού. Ο ελληνικός και ελληνοχριστιανικός πολιτισμός άλλωστε έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην Ιωνία και στον Εύξεινο Πόντο (από την Παναγία Σουμελά στον Πόντο και το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Πόλη ώς τη Βιβλιοθήκη της Εφέσου), αν και τα συγκεκριμένα αποτυπώματα από τον διάλογο των πολιτισμών μέσα στον γεωγραφικό χώρο της σημερινής Τουρκίας δεν θα μπορούσαν να βρίσκονται στην «αιχμή» της σημερινής τουρκικής εκπαιδευτικής πολιτικής.
Οπως επίσης δεν αναδεικνύεται η ισχυρή ελληνική παρουσία στη διοίκηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ιδίως κατά τους πρώτους αιώνες της άνθησης. Αρνητική μεταβολή αποτελεί πάντως το γεγονός ότι η κουρδική γλώσσα δεν προσφέρεται πλέον ως επιλογή στα περισσότερα τουρκικά σχολεία, ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα κατατάσσει τους πολίτες σε τρεις κατηγορίες: στους πιστούς (μουσουλμάνοι), στους υποκριτές (μουσουλμάνοι που πολιορκούν τους πιστούς με πειρασμούς) και στους απίστους (όλοι οι μη μουσουλμάνοι).
Τέλος, η πρώτη εβδομάδα κάθε ακαδημαϊκού έτους αφιερώνεται στην καταδίκη της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016 και η αποτυχία του εορτάζεται με επιλεγμένες αναφορές στη λογοτεχνία, στην ιστορία και στις κοινωνικές και θρησκευτικές σπουδές.
Οι ‘Ελληνες
«Τούρκοι στην Ελλάδα» είναι η μάλλον αναμενόμενη ονομασία και περιγραφή που αποδίδεται στους Eλληνες μουσουλμάνους της Θράκης στις σελίδες 179-180 του βιβλίου «Σύγχρονη Τουρκική και Διεθνής Ιστορία». Αρχικώς παρουσιάζεται η τουρκική προσέγγιση για τη ζωή των Ελλήνων μουσουλμάνων κατά την περίοδο 1960-1980. Αναφέρεται ότι το ελληνικό κράτος είχε προχωρήσει σε αφαίρεση της ελληνικής ιθαγένειας από όσους είχαν τουρκική καταγωγή. Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν εκείνη την εποχή προβάλλονται μέσα από ένα πρίσμα μεγέθυνσης των εντάσεων. Η Αθήνα παρουσιάζεται ως μια αυταρχική κεντρική αρχή, η οποία κατηγορείται ότι επέβαλε απαγορεύσεις στην αγορά και ενοικίαση ακινήτων από τους Eλληνες μουσουλμάνους, επέδειξε εχθρότητα απέναντι στην τουρκική γλώσσα, προχώρησε στην περιχαράκωση των αποκαλούμενων ως «τουρκικών χωριών» και αποφάσισε τη δήμευση περιουσιών και την επιβολή υψηλών φόρων. Το τουρκικό πογκρόμ κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το 1955 δεν αναφέρεται καθόλου. Σύμφωνα με την έκθεση του βρετανικού και του ισραηλινού ινστιτούτου, οι σταθερές αναφορές στη διαρκή αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία με επίκεντρο την Κύπρο δεν έχουν μεταβληθεί και ασφαλώς διατηρούνται στις νέες εκδόσεις του βιβλίου. Ιδιαίτερη εντύπωση έχει προκαλέσει η συμπερίληψη στο βιβλίο «Σύγχρονη Ιστορία» του χαρακτηρισμού των ΗΠΑ ως «κράτους-υποστηρικτή της τρομοκρατίας». Η Ουάσιγκτον κέρδισε αυτό το «παράσημο» λόγω της υποστήριξης που παρείχε στους Κούρδους στη Συρία. Είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ αναφέρονται με αρνητικό τρόπο σε τουρκικό σχολικό εγχειρίδιο.
Πηγή: Καθημερινή
Ο Ιβάν με τις επωμίδες του, Νίκου Τσιφόρου. Ραδιοφωνικό Θέατρο
Η υπόθεση:
Ο Ιβάν ήταν Ρώσος, ήλθε στον Πειραιά το 1923. Ήταν ψηλός, γεροδύναμος, κλασικός Ρώσος...
Έπινε πολύ...
Η ιστορία του μαθεύτηκε γρήγορα, ήταν επί Τσάρου αξιωματικός και ευγενής. Στον Πειραιά βρέθηκε μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Εγκαταστάθηκε στο Κερατσίνι και έγινε αχθοφόρος στο λιμάνι, ότι έβγαζε το έπινε...
Συμμετείχε σε μια κλοπή, έβγαλε αρκετά λεφτά και άλλαξε η ζωή του...
Διαβάζει ο Νίκος Μποσταντζόγλου.
Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι Stavros M
Σαν σήμερα...
Σαν σήμερα,για να μην ξεχνάμε..Απο τις άγνωστες σφαγές στην ΔΡΑΜΑ,χαμένες στον χρόνο, από Βούλγαρο λοχία με ριπη. Ο 90χρόνος κάθησε νά τούς προστατέψει..Ο επιζών μωρό τότε..
ΓΙΑΤΙ ΛΑΟΣ ΧΩΡΙΣ ΜΝΗΜΗ,ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΟΣ ΝΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΕΙ..
Εγκώμιο των συνόρων, Τάκης Θεοδωρόπουλος
Τις τελευταίες ημέρες διάβασα αρκετές εκθέσεις ιδεών που καταδικάζουν τα σύνορα – όχι μόνον τα ελληνοτουρκικά. Οι περισσότερες απ’ αυτές δεν έχουν βέβαια τη γοητεία της σάχλας που χειρίζεται με τόση δεξιότητα ο μέγας φακίρης της οικονομίας Βαρουφάκης.
Επανέρχομαι στις εκθέσεις ιδεών που συνηγορούν όλες ότι τα σύνορα είναι κακό πράγμα. Για χάρη τους γίνονται οι πόλεμοι –πλην του Τρωικού– και γενικά εμποδίζουν τον κόσμο μας να μετατραπεί σε ένα οικουμενικό πάρτι για να σουινγκάρει στον ρυθμό της αλληλεγγύης και των αναθυμιάσεων της αδελφοσύνης όλων των πολιτισμών.
Αν εξαιρέσω τους κακόβουλους της κουτοπόνηρης Αριστεράς, οι υπόλοιποι είναι θύματα της θεολογίας της πολιτικής ορθότητας που θεωρεί ότι η κατάργηση των ορίων είναι η πανάκεια για όλες τις δυσπλασίες του ανθρώπινου σύμπαντος.
Το όνομα «Ελλάδα» στο μυαλό του καθενός μας γεννάει διάφορους συνειρμούς. Παιδικές αναμνήσεις, πρόσωπα αγαπημένα, τοπία που σε αγκαλιάζουν με την καλοκαιρινή τους θαλπωρή, φίλοι, η υπέροχη γλώσσα, αλλά και απέχθεια για τη δύστροπη καθημερινότητα, το σούργελο του Δημοσίου, τα σπασμένα, όπως τα πεζοδρόμια, νεύρα, την απαίσια εχθροπάθεια.
Συνελόντι ειπείν. Αν καταργηθούν τα σύνορα, χάνουν τη σημασία τους η συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι αξίες που υπερασπίζεται. Αν καταργηθούν τα σύνορα, τότε το συναισθηματικό αμάλγαμα που επιχειρούν οι δικαιωματιστές της πολιτικής ορθότητας θα μεταφραστεί σε πραγματικότητα. Θα τους είναι εξαιρετικά δύσκολο, υποθέτω, να διεκδικήσουν το δικαίωμα στην ανεξιθρησκία, στην ισότητα των δύο φύλων, ή στη διεμφυλική ταυτότητα. Θα μαραζώσουν θα μου πείτε οι gender studies, κάτι που είναι μάλλον θετικό, απλώς δεν είμαι σίγουρος ότι το θέλουν.
Τα σύνορα είναι προϋπόθεση του πολιτισμού μας. Ενας από τους θεμελιωτές του, ο Σωκράτης, δεν βγήκε ποτέ από τα τείχη της πόλης του, όμως μας κληροδότησε μια γενναιόδωρη θέα της ανθρώπινης συνθήκης που ακόμη και σήμερα μας απασχολεί.
Τίτλοι και προσφωνήσεις στην Οθωμανική αυτοκρατορία.
sultan | τίτλος για το σουλτάνο, τις γυναίκες του, και τα παιδιά του | |
padişah | μονάρχης, σουλτάνος | |
han | τίτλος προσφώνησης μετά το όνομα του σουλτάνου | |
sadrazam | πρωθυπουργός (μεγάλος βεζίρης) | |
vezir | υπουργός, βεζίρης | |
paşa | Περιφερειάρχης | |
vali | Ο επίσημος τίτλος του Πασά | |
has odabaşı | υπεύθυνος για το δωμάτιο του σουλτάνου | |
şehzade | πρίγκηπας (ηγεμόνας), γιος του σουλτάνου | |
harem | χαρέμι | |
valide sultan | μητέρα του σουλτάνου | |
haseki | ευνοούμενη στο χαρέμι, υποψήφια για το σουλτάνο | |
haseki sultan | μητέρα αγοριού, διαδόχου του σουλτάνου | |
haseki kadın | γυναίκα που είχε γεννήσει κορίτσι από το σουλτάνο | |
kalfa | γυναίκα επόπτης του χαρεμιού | |
hatun | κυρία, γυναίκα | |
cariye | παλλακίδα, υπηρέτρια | |
gedikli cariye | παλλακίδα σε αναμονή για πρόσκληση από το σουλτάνο | |
kızlar ağası | μαύρος ευνούχος, αρχηγός του χαρεμιού | |
kanuni | νομοθέτης | |
kadı | καδής, δικαστής | |
serasker | αρχηγός του στρατού | |
kapudan paşa | ναύαρχος | |
binbaşı | διοικητής χιλίων ανδρών | |
ağa | αξιωματικός, όργανο της τάξης | |
yeniçeri | νέοι στρατιώτες, γενίτσαροι | |
kaymakam | διοικητής μίας μικρής επαρχίας | |
bey | τίτλος χαμηλότερος του Πασά, σε πολιτικούς και στρατιωτικούς διοικητές | |
çelebi | αξιότιμος - προσφώνηση | |
hoca | δάσκαλος | |
lala | παιδαγωγός - λάλας - διακεκριμένος δάσκαλος του γιου του σουλτάνου | |
derviş | φτωχός, περιπλανώμενος | |
gavur | μη μουσουλμάνος | |
dönme | κάποιος που ασπάστηκε τον ισλαμισμό | |
bostancı | κηπουρός του παλατιού | |
köle | σκλάβος, δούλος |
Χαρακτηριστικές φράσεις από το σήριαλ "Σουλεϊμάν ο μεγαλοπρεπής - Muhteşem Yüzyıl":
- Hünkarım! - Εξοχότατε! (Προσφώνηση σουλτάνου)
- Aslanım! - Λιοντάρι μου! (Η μητέρα προς το γιο)
- Destur. Sultan Süleyman Han hazretleri! - Στην άκρη. Η αυτού εξοχότης σουλτάνος Σουλεϊμάν!
Πηγή: Turkish
Γαλήνια εκδίκηση, του Κυριάκου Ορφανου. Ραδιοφωνικό Θέατρο
Αγαπητοί φίλοι καλησπέρα σας, απόψε θα σας παρουσιάσω ένα έργο της όψιμης εποχής του ραδιοφωνικού θεάτρου. Πρόκειται για το έργο του Κυριάκου Ορφανού, "Γαλήνια εκδίκηση". Η "Γαλήνια εκδίκηση" προβάλλει ορισμένα βαθιά και σπουδαία νοήματα της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης.
Το έργο κέρδισε το τρίτο βραβείο σε διαγωνισμό συγγραφής έργων ραδιοφωνικού θεάτρου του ιδρύματος Κυριακής ραδιοφωνίας το 2013 μεταξύ εβδομήντατριών έργων.
Η υπόθεση:
Ο Κασσιανός έχει καταδικαστεί σε ισόβια για ανθρωποκτονία. Κατά την μεταφορά του σε νοσοκομείο βρίσκει ευκαιρία και δραπετεύει. Η αστυνομία ζητώντας πληροφορίες από τους συγκρατούμενους του μαθαίνει ότι ο Κασσιανός πάντα έλεγε πως καταδικάστηκε άδικα και με την πρώτη ευκαιρία θα έπαιρνε εκδίκηση τιμωρώντας πρώην συνεργάτη του που θεωρούσε υπεύθυνο για την σε βάρος του σκευωρία. Η αστυνομία λοιπόν ξεκινά έρευνες σε μια κάπως απομονωμένη περιοχή που οδηγεί στο Βοτανοχώρι...
Πρόκειται για ένα καλογραμμένο αστυνομικό έργο, το οποίο έχει ανατροπές και κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του ακροατή. Ο Ορφανός μέσα από ένα αστυνομικό έργο προβάλλει πολλά και σημαντικά διδάγματα της χριστιανικής θρησκείας.
Δυστυχώς οι ερμηνείες των ηθοποιών δεν ανταποκρίθηκαν στη λογοτεχνική αξία του έργου...
Παίζουν οι ηθοποιοί: Λιάνα Χαλκιά, Νεοκλής Νεοκλέους, Μαρία Παπακώστα, Νικίας Νικολαϊδης, Κίμωνας Αποστολόπουλος, Θανάσης Δρακόπουλος.
Η μεταφόρτωση έγινε από το Glob TV.
Πηγές: ΡΙΚ, GreekRadio-Theater
Το ηχητικό θέατρο: τέχνη και τεχνολογία
Το ηχητικό θέατρο [audio drama], ένα είδος θεάτρου που στηρίζεται αποκλειστικά στον ήχο (φωνή, ήχοι, μουσική αλλά και σιωπή) «που μεταδίδεται ή/και ηχογραφείται με ηλεκτροακουστικά μέσα» (Huwiler 2005: 46) και αποκλείει την επί σκηνής αναπαράσταση (για πολλούς ίδιον του δραματικού είδους) είναι αναμφισβήτητα παιδί της τεχνολογίας. Ήδη από την προϊστορία του, στα τέλη του 19ου αιώνα, και μέχρι και τις ημέρες μας το ηχητικό θέατρο συνδέεται στενά με τις τεχνολογικές εξελίξεις τόσο στον τομέα της μετάδοσης, ηχογράφησης και μηχανικής αναπαραγωγής του ήχου όσο και στους τομείς της επικοινωνίας και της πληροφορίας. Την ίδια στιγμή, πρόκειται για μια αυτόνομη μορφή τέχνης, που ενσωματώνει αισθητικές αξίες και συμμετέχει ενεργά στον καλλιτεχνικό διάλογο που διεξάγεται την εποχή της πραγμάτωσής της. Οι δύο αυτές διαστάσεις του ηχητικού θεάτρου –τεχνική και καλλιτεχνική– είναι ουσιαστικά αξεδιάλυτες, αφού η μια καθορίζει και μεταμορφώνει την άλλην.
Η προϊστορία του ηχητικού θεάτρου, ενός 'θεάτρου του νου' [theatre of the mind], αρχίζει με τη ζωντανή μετάδοση θεατρικών παραστάσεων μέσω της νεόκοπης τεχνολογίας του τηλεφώνου στη δεκαετία του 1880. Η πραγματική ακμή, όμως του ηχητικού θεάτρου ήρθε όταν αυτό άρχισε να μεταδίδεται μέσω των συχνοτήτων του ραδιοφώνου στη δεκαετία του 1920, του 'τυφλού' αυτού μέσου [blind medium] · έτσι προέκυψε το είδος που ονομάστηκε 'ραδιοφωνικό θέατρο' [radio drama]. Η μετάδοση ραδιοφωνικών έργων υπήρξε από τις πρώτες επιλογές για τις νεοσύστατες ραδιοφωνίες της Δύσης, με πρωτοπόρο το βρετανικό BBC, ενώ ακόμα και σήμερα οι ραδιοφωνικές συχνότητες χωρών όπως η Γερμανία ή η Γαλλία εξακολουθούν να φιλοξενούν ανάλογα προγράμματα, πάρα τις σημαντικές αλλαγές που σημειώθηκαν εν τω μεταξύ στις συνθήκες παραγωγής και τους όρους επικοινωνίας αλλά και τις διαφοροποιήσεις στην αισθητική.
Από τη δεκαετία του 1920 μέχρι και τα 1950 περίπου, τόσο στη Μεγάλη Βρετανία όσο και στις ΗΠΑ το ραδιοφωνικό θέατρο γνώρισε ευρεία διάδοση. Παρά το διαφορετικό μοντέλο παραγωγής (στη Βρετανία φορέας υπήρξε το κράτος, ενώ στις ΗΠΑ στήθηκε μια ανθηρή ανεξάρτητη βιομηχανία) και στις δύο περιπτώσεις η ακροαματικότητα υπήρξε εξαιρετικά μεγάλη. Έτσι, το είδος του ραδιοφωνικού θεάτρου εδραιώθηκε. Η περίοδος αυτή έφτασε στο τέλος, όταν η τηλεόραση ήρθε να πάρει τη θέση του ραδιοφώνου ως μέσου μαζικής επικοινωνίας και να αντιτάξει την εικόνα ως συμπλήρωμα στον ήχο.
Μεταπολεμικά, χάρη σε εξελίξεις στον τομέα της αισθητικής αλλά και εξαιτίας πολιτικών συγκυριών, οι δημιουργοί του ηχητικού θεάτρου στη Γερμανία [για τα έργα αυτά χρησιμοποιείται διεθνώς ο γερμανικός όρος Hoerspiel] επιτυγχάνουν να προσδώσουν λογοτεχνικό κύρος στο είδος. Κατά τη δεκαετία του 1960, ως αποτέλεσμα των τεχνολογικών εξελίξεων, αμφισβητείται η πρωτοκαθεδρία του λόγου και τα έργα ηχητικού θεάτρου δίνουν βάρος όλο και περισσότερο στον ήχο και τη μουσική, πλησιάζοντας την αισθητική της πρωτοποριακής μουσικής, που επίσης γεννιέται την εποχή εκείνη. Το νέας αισθητικής ηχητικό θεατρικό έργο ονομάζεται χαρακτηριστικά Neues Hoerspiel και δεν ενδιαφέρεται για όποια αφηγηματική συνέπεια μέσω του λόγου, αλλά κατατάσσει λόγο, ήχο και μουσική στο ίδιο επίπεδο σημασίας, συνιστώντας ένα συνολικό ηχητικό γεγονός.
Τέλος, το ραδιόφωνο χάνει την πρωτοκαθεδρία του όταν η υπόθεση του ήχου περνά στο βασίλειο των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του Διαδικτύου στην αυγή του 21ου αιώνα. Η ψηφιακή τεχνολογία έχει πλέον αναζωογονήσει το ηχητικό θέατρο, καθώς διευκολύνει όχι μόνο τις συνθήκες παραγωγής ενός έργου αλλά και τη διάδοσή του σε παγκόσμιο επίπεδο. Την ίδια στιγμή, νέες λειτουργίες έχουν ανακύψει οι οποίες θέτουν το ηχητικό θεατρικό έργο στην υπηρεσία μιας παγκοσμιοποιημένης κοινότητας.
Πηγή:
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΗΧΗΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΕ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: Παναγιώτα Κωνσταντινάκου
Ο Βύρων Πάλλης. Μια σπουδαία μορφή του ραδιοφωνικού θεάτρου.
Ο Βύρων Πάλλης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της παλιάς γενιάς. Πόσοι δεν τον θυμούνται ως Θανασάκη στο Θανασάκη τον Πολιτε...
-
Ο Βύρων Πάλλης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της παλιάς γενιάς. Πόσοι δεν τον θυμούνται ως Θανασάκη στο Θανασάκη τον Πολιτε...
-
Για τα οικονομικά της Μακεδονίας δεν υπάρχουν πολλές ιστορικές πηγές παρά μόνο κάποιες φορολογικές. Κυριότερη πηγή αποτελούν τα αρκετά νομ...
-
Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος. Αγαπητοί φίλοι καλησπέρα σας και χρόνια πολλά! Απόψε θα σας παρουσιάσω μία χριστουγεννιάτικη παράσταση, εμπν...