Η σονάτα των φαντασμάτων, του Αυγούστου Στρίμπεργκ. Ραδιοφωνικό θέατρο

Απόψε το βράδυ η Πολιτισμική Διαδρομή πιστή στο ραντεβού της με το ραδιοφωνικό θέατρο θα σας παρουσιάσει ένα έργο με ιδιαίτερη θέση στο παγκόσμιο ρεπερτόριο, πρόκειται για τη "Σονάτα των Φαντασμάτων¨του Αυγούστου Στρίμπεργκ (1849-1912).



Το έργο γράφτηκε το 1907, λίγο πριν το θάνατο του μεγάλου Σουηδού συγγραφέα και γνώρισε εντυπωσιακή επιτυχία. Η Σονάτα είναι αναμφίβολα το πιο γνωστό και πολυσυζητημένο έργο του Στρίμπεργκ και συνοψίζει ολόκληρη την ψυχική και καλλιτεχνική του πορεία.
Το έργο ανήκει στην κατηγορία των θεάτρικών δωματίου του Στρίμπεργκ, τα οποία έχουν ως χαρακτηριστικό την πραγμάτευση ενός θέματος σε βάθος, που ενώ κινήται στο χώρο της φαντασίας στηρίζεται στην ανθρώπινη εμπειρία και παρατήρηση.
Το έργο είναι χωρισμένο σε τρεις πράξεις κατά το πρότυπο μιας τριμερούς φόρμας μίας μουσικής σονάτας.

Η υπόθεση του έργου:

Ένας νεαρός φοιτητής βρίσκεται σε κάποιο μυστηριώδες σπίτι όπου, πέρα από το
πρόσωπο τού γέρου Χούμελ και τη γοητευτική κοπέλα που συναντά και τον θέλγει,
έλκεται και από το ίδιο το περιβάλλον του σπιτιού με την ομορφιά και την πολυτέλεια
του. Στην πορεία, ωστόσο, ο φοιτητής θα καταλάβει την πολλαπλή και αενάως
μεταβαλλόμενη υφή προσώπων και πραγμάτων. Στο έργο κυριαρχεί η προβολή του
υποσυνείδητου ως η κατ' εξοχήν δύναμη που μορφώνει τη ζωή και την ύπαρξη. Τα
πρόσωπα είναι αιχμαλωτισμένα μέσα σε μάσκες( εξαιρετικό μακιγιάζ ), που τις
συντηρούν με πυρετώδη ένταση, ως τη στιγμή που ο εγκλωβισμένος εαυτός
ξεχύνεται με δαιμονική δύναμη, για να καταστρέψει και να καταστραφεί. Ο κόσμος
της τρέλας, της οδύνης, του εφιάλτη ή του ονείρου αποκαλύπτεται σε όλο του το
μεγαλείο...

Το σκηνικό του έργου είναι αυτό που απαντά ο θεατής σε όλα τα έργα του Στρίμπεργκ: Ένα σπίτι με τηλέφωνο και νερό σε μία πόλη του 20ου αιώνα. Το έργο επίσης ισορροπεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό μεταιχμιακά καθώς υπάρχει πλήθος κωμικών σκηνών. Έτσι λοιπόν μοιραία το παρόν θα γελοιοποιεί το παρελθόν...

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ:
Τα πρόσωπα που συνθέτουν το έργου είναι βρικόλακες, φαντάσματα και μούμιες. Απόκοσμες και φαντασιακές φιγούρες που κινούνται μέσα σε απόκοσμα μεσοαστικά δωμάτια. Περισσότερο φαντασιακά είναι ο Χούμελ και η πρώην μνηστή του. Παρόλαυτά όμως είναι ταυτόχρονα και πρόσωπα υπαρκτά που ζουν...

Ο Χούμελ...
Αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο του έργου κει είναι τοκογλύφος, κλέφτης ψυχών και βρυκόλακας. Πρόκειται για έναν αιμοδιψή εξουσιαστή, ταυτόχρονα είναι ένας καταχθόνιος σακάτης που χρησιμοποιεί τον φοιτητή ως μακρύ του χέρι.

Ο φοιτητής...
Αρχικά είναι καλόκαρδος, στην πορεία όμως γίνεται κυνικός. Ποθεί την απλησίαστη δεσποινίδα που βρίσκεται στο δωμάτιο των Υακίνθων του οποίου οι τοίχοι αποπνέουν θάνατο.  Το όνειρο του καταλήγει στο θάνατο φθαρμένο από τα ψεγάδια, δηλητηριασμένο από το φαγητό και μολυσμένο από τον αέρα αυτού του κόσμου.

Ο αξιωματικός...
Δεν είναι αξιωματικός τελικά αλλά υπηρέτης.

Η μούμια...
Αποδομείται και αυτή. 

Η αξιολάτρευτη κόρη...
Είναι άρρωστη.

Η μαγείρισσα...
Την έχουν φορτωθεί εξαιτίας των αμαρτιών της.

Στη θέση των αληθινών προσώπων βρίσκονται συμβολικές μορφές. 




Περαιτέρω στοιχεία για το έργο:

Το έργο θα αποτελέσει ένα ονειρόδραμα,  με συνειρμική δομή που θα στηριχθεί στη λογική του ονείρου. Σύμφωνα με το Στρίμπεργκ, όλα θα είναι δυνατά και πιθανά, ενώ το υποσυνείδητο μορφώνει τη ζωή και την ύπαρξη. 
Ιδεαλιστικές παραστάσεις εναλλάσσονται εφιαλτών σε διάφορα στάδια κατάπτωσης.
Καθώς τα πέπλα της ψευδαίσθησης θα υποχωρούν σταδιακά, θα διαφαίνεται ολοένα και περισσότερο η κρυφή φύση της ζωής. Ο κόσμος της τρέλας, του ονείρου και του εφιάλτη θα αποκαλυφθεί σε όλο το μεγαλείο του. Το έργο θα κινηθεί ανάμεσα στη φαντασία και στην πραγματικότητα.
Οι ήρωες θα γίνονται θύματα και κατόπιν τα θύματα θα μετατρέπονται σε θύτες...
Υποσυνείδητα θα απομυθοποιηθεί η ανθρώπινη σάρκα την οποία, και ο ίδιος ο χρόνος θα την επιθυμεί πάντα ευάλωτη και θνησιγενή .
Ο χώρος και ο χρόνος θα καταρρίπτονται από το συγγραφέα χωρίς να ενδιαφέρει η λογική συνέχεια. Η δράση γενικά θα αναιρεί το χώρο και το χρόνο.
Τελικά στον κόσμο των φαντασμάτων δεν θα υπάρξει εντιμότητα και η αλήθεια πάντοτε θα σκοτώνει.
Η κατάταξη του έργου σε κάποια κατηγορία γραφής ή δραματουργία θα αποτελέσει δύσκολη υπόθεση. Πάντως θα είναι κυρίαρχος ο εξπρενσιονισμός της παραίσθησης μέσα από την ψευδή θεώρηση της ζωής. Το υποσυνείδητο τελικά θα κυριαρχήσει και θα διαμορφώσει την ζωή και την ύπαρξη.

Το έργο ηχογραφήθηκε το 1989 σε σκηνοθεσία Πέτρου Παναμά.
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Μαρία Σιουρούνη, Δημήτρης Καταλειφός, Γιώργος Μοσχίδης, Νίκος
Γαροφάλλου, Νίκη Κρεούζη, Ηλίας Πλακίδης, Χρήστος Δοξαράς, Τώνης Γιακωβάκης, Κίττυ
Αρσένη, Κάτια Γέρου, Νανά Κακκαβά.

Ένας εξαίρετος ηθοποιός ο Γιώργος Μοσχίδης θα υποδυθεί τον Χούμελ. Πρόκειται για έναν ηθοποιό, τον οποίον έχουμε συνηθίσει σε δευτεροκλασάτους ρόλους στον κινηματογράφο, η φωνή του οποίου σε συνδυασμό με το ρόλο που υποδύεται θα σας συγκλονίσει... (Αρκετά συχνό φαινόμενο στο ραδιοφωνικό θέατρο)

Ο ηθοποιός Γιώργος Μοσχίδης.




Η μεταφόρτωση πραγματοποιήθηκε από το glob tv, κανάλι του youtube.






Πηγές:
Το βήμα, Η Αθηναϊκή, Θεατρική ομάδα Θεσσαλονίκης,episkinis.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο Βύρων Πάλλης. Μια σπουδαία μορφή του ραδιοφωνικού θεάτρου.

 Ο Βύρων Πάλλης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της παλιάς γενιάς. Πόσοι δεν τον θυμούνται ως Θανασάκη στο Θανασάκη τον Πολιτε...