Συνέντευξη με την Κυβέλη, συνεντεύξεις με τον Αλέκο Λιδωρίκη. Ραδιοφωνικό θέατρο

Αγαπητοί φίλοι του θεάτρου καλησπέρα σας και καλό μήνα! Απόψε θα σας παρουσιάσω την απομαγνητοφωνημένη και άριστα δραματοποιημένη συνέντευξη του Έλληνα δημοσιογράφου Αλέκου Λιδωρίκη με τη σπουδαιότερη ίσως ηθοποιό του 20ου αιώνα Κυβέλη Αδριανού. Η συνέντευξη είχε μεταδοθεί από την κρατική ραδιοφωνία στο πλαίσιο της σειράς συνεντεύξεων του συγκεκριμένου δημοσιογράφου με τίτλο ¨Μιλώντας με τις μορφές του αιώνα¨.

Η συγκεκριμένη σειρά εκπομπών αποτελείται από αποκλειστικά δημοσιογραφικά κείμενα–συνεντεύξεις του Αλέκου Λιδωρίκη, όπως δραματοποιήθηκαν και μεταφέρθηκαν ραδιοφωνικά την περίοδο 1988-1989 και στη συνέχεια μεταδόθηκαν από το Τρίτο Πρόγραμμα.

«Ποτέ μου δεν υπάκουσα στα κέφια και στα νεύρα κανενός. Έκανα αυτό που πίστευα-καλά ή κακά- πως είναι το σωστό»

Ως δημοσιογράφος, ο Λιδωρίκης είχε μιλήσει πολλές φορές μαζί της, αλλά το 1962 της ζήτησε μια «εφ΄ όλης της ύλης» και «εκ βαθέων» συνέντευξη-εξομολόγηση, μια αφήγηση της ζωής της. Η συνέντευξη αυτή, που δημοσιεύτηκε σε τρεις ολοσέλιδες συνέχειες, δίνε ανάγλυφα τη χάρη, τη φρεσκάδα και τη ζωντάνια της μεγάλης κυρίας του ελληνικού θεάτρου.

Δεν έκρυψα ποτέ τα χρόνια μου… Και μη δειλιάζετε και σεις να τα αναφέρετε. Είμαι 75χρόνων. Γεννήθηκα το 1888. Θα πει στη συνέντευξη...

Έτσι αρχίζει να μιλάει στον Αλέκο Λιδωρίκη, η γυναίκα που «συνέτριψε» το χρόνο. Θέατρο –οικογένεια-πολιτική, είναι οι τρεις πτυχές της ζωής της. Και η Κυβέλη, η κόρη του παπουτσή, μιλάει για τα δύσκολα παιδικά χρόνια, το πρώτο της φτερούγισμα για το θέατρο, για την τύχη της και τις πρώτες της αγάπες.

Όμως το άστρο της Κυβέλης έλαμψε και στην πολιτική. Η θεά των Βενιζελικών και αργότερα κυρία Πρωθυπουργού , κυρία Γεωργίου Παπανδρέου κουβεντιάζει με τονΑλέκο Λιδωρίκη για την Μαρίκα Κοτοπούλη και τους βασιλικούς, για τον «πλατωνικό»της έρωτα με τον Βενιζέλο, για τη ζωή της με τον Γεώργιο Παπανδρέου.

Η Κυβέλη με τον Γεώργιο Παπανδρέου

Ο Παναγιώτης Μήλας θα γράψει για την Κυβέλη και το θέατρο της:

Το όνομα Κυβέλη μπήκε στη ζωή μου όταν εκεί γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’50 πήγα για πρώτη φορά να δω μια θεατρική παράσταση. Μέχρι τότε ως μοναδική μου ψυχαγωγία είχα τη 15θήμερη «Εφημεριδούλα της θείας Λένας», της θρυλικής Αντιγόνης Μεταξά. Έτερον ουδέν. Τότε βρέθηκε, από το πουθενά, μια παράσταση για παιδιά. Οδηγηθήκαμε να την παρακολουθήσουμε ύστερα από πρωτοβουλία του Δήμου της Αθήνας και των υπευθύνων της Παιδικής Χαράς του Νέου Κόσμου, που υπάρχει ακόμη και σήμερα μεταξύ Καλλιρρόης και Μεναίχμου.

Το Θέατρο Κυβέλης, στην οδό Μητροπόλεως, στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Προορισμός μας το Θέατρο Κυβέλης, στην αρχή της οδού Μητροπόλεως, λίγο πριν από τη γωνία με την οδό Φιλελλήνων. Εκεί (όπως βλέπουμε στη φωτογραφία) ο θίασος των Αδελφών Καλουτά και του Νίκου Σταυρίδη ανέβαζαν επιθεωρήσεις. 

Τις καθημερινές, το πρωί και επίσης το πρωί της Κυριακής παρουσιαζόταν το έργο «Τα παιδικά χρόνια του Μότσαρτ» με πρωταγωνιστή το παιδί – θαύμα, όπως έλεγαν τότε, τον Νίκο Πιλάβιο, τον μετέπειτα πασίγνωστο τηλεοπτικό «Παραμυθά», ο οποίος άρχισε να παίζει στο θέατρο όταν ήταν οκτώμισι χρονών. Μαζί του έπαιζε και άλλη μια μικρούλα. Ένα αστεράκι που λάμπει μέχρι και σήμερα. Το όνομά της: Λήδα Πρωτοψάλτη. Ο Πιλάβιος λοιπόν, έπαιξε τότε και σε δύο ταινίες: Η πρώτη το 1955, ήταν «Η άγνωστος», σε σκηνοθεσία Ορέστη Λάσκου. Επρόκειτο για ένα μελόδραμα βασισμένο σε θεατρικό έργο του Γάλλου συγγραφέα Αλεξάντρ Μπισόν. Στην ταινία αυτή πρωταγωνίστρια ήταν η Κυβέλη, η μεγάλη κυρία του ελληνικού θεάτρου, στη δεύτερη και τελευταία κινηματογραφική της εμφάνιση. Πρόκειται για την ιστορία μιας γυναίκας που εγκαταλείπει τον άνδρα της και το παιδί της, για να ακολουθήσει τον εραστή της και να εμπλακεί έτσι με τον υπόκοσμο. Ύστερα από αρκετά χρόνια, η εν λόγω κυρία προσάγεται στο δικαστήριο, κατηγορούμενη για το φόνο του εραστή της. Ως δικηγόρος της, από κάποια άγνωστη συγκυρία, εμφανίζεται ο γιος της, αλλά κανένας δεν γνωρίζει τη σχέση αίματος που τους συνδέει.

Ήταν ένα μοναδικό δικαστικό θρίλερ στο οποίο έπαιζαν επίσης ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Γιώργος Παππάς, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Μίμης Φωτόπουλος, ο Χρήστος Ευθυμίου και σε πρώτη εμφάνιση η 16χρονη τότε Μάρθα Καραγιάννη. Στην ίδια ταινία μαζί με την Κυβέλη έπαιζε η κόρη της Αλίκης Θεοδωρίδη – Νορ και οι εγγονές της Κυβέλη Θεοχάρη και Βάνα Φιλιππίδου.

 Λίγα χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα το 1962, στο περίφημο «Θέατρο στο ραδιόφωνο» με είχε μαγέψει η Κυβέλη στο έργο του Γρηγόριου Ξενόπουλου «Το μυστικό της κοντέσας Βαλέραινας». Όσο ζούσε η Κυβέλη δεν είχε κανένα μυστικό. Οι έρωτες, τα πάθη, οι ανταγωνισμοί σε πολιτικό και θεατρικό επίπεδο, η τελειομανία αλλά και το ήθος ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της. Έζησε έντονα και επεισοδιακά. Αν έγραφαν οι σύγχρονοι συγγραφείς για τη ζωή της δεν θα μπορούσαν να γίνουν πιστευτοί. Τα ζούσε όλα στον υπερθετικό βαθμό. Ο πρώτος της γάμος με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Μήτσο Μυράτ. Ο δεύτερος γάμος της με τον θεατρικό επιχειρηματία Κώστα Θεοδωρίδη και ο τρίτος γάμος της με τον Γεώργιο Παπανδρέου. Η Κυβέλη απέκτησε τέσσερα παιδιά, τρία εγγόνια, έξι δισέγγονα και πέντε τρισέγγονα.

Θυμήθηκα αυτά τα ελάχιστα με αφορμή την επέτειο του θανάτου της (26 Μαΐου 1978) σε ηλικία 89 ετών...

Στο ρόλο της Κυβέλης, η κόρη της και μεγάλη πρωταγωνίστρια του Ελληνικού θεάτρου Μιράντα Μυράτ. Στο ρόλο του Αλέκου Λιδωρίκη, ο Ανδρέας Μπάρκουλης.

Μουσική Επιμέλεια: ΠλάτωνΑνδριτσάκης

Ραδιοσκηνοθεσία : Αλέξης Μίγκας

Παραγωγή: Δημήτρης Φραγκουδάκης

Επιμέλεια εκπομπής: Μάρα Καλούδη

Η Μιράντα Μυράτ

Η μεταφορά έγινε από το Glob TV:

Πηγές:

https://webradio.ert.gr/trito-programma/12noe2016-i-sinentefxis-tou-alekou-lidoriki-milontas-me-morfes-tou-eona/

https://www.typospeiraiws.gr/24805-2/

https://www.catisart.gr/kyveli-georgios-papandreou-valairena/ 2/5

Άποψη...

 

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ Ειδωλοκλαστική προσδοκία

Ένα άρθρο που γράφτηκε πέρσι περίπου τέτοια εποχή...

 Φέτος ζήσαμε τη γιορτή της Παναγιάς του Δεκαπενταυγούστου χωρίς τον κρατικό «διάκοσμο» που, κάθε χρόνο, πλαισιώνει εθιμοτυπικά τον εκκλησιαστικό εορτασμό. Την απόφαση υπαγόρευσε η άμυνα απέναντι στην απειλή του «κορωνοϊού».

Η απουσία του κρατικού «διάκοσμου» από την εκκλησιαστική γιορτή ξαναθύμισε την αβελτηρία στις σχέσεις Εκκλησίας - κράτους, αβελτηρία που διαρκεί πολλές δεκαετίες, χωρίς να διαφαίνεται αλλαγή του επιπόλαιου συμβατικού κώδικα. Θυμίζω: Για να πετύχουμε οι Ελληνες την απελευθέρωσή μας από τους Τούρκους, δεχθήκαμε να γίνουμε κάτι άλλο από αυτό που είμασταν:

Είμασταν αυτοκρατορία, πολυεθνική - πολυφυλετική, βαλθήκαμε να γίνουμε μονοεθνικό κράτος – συμβατικό σχήμα οργανωμένης συμβίωσης νεόκοπο (το είχε γεννήσει τον 18ο αιώνα, στη Δύση, η φιλοσοφία του «Διαφωτισμού»). Ξεσηκωθήκαμε, για «να πάρουμε την Πόλη και την Αγια-Σοφιά» (με αυτό το όχημα οργανωμένης συμβίωσης ταυτίζαμε την ιστορική μας αναβίωση οι Ελληνες). Ομως υποχρεωθήκαμε να πιθηκίσουμε το δυτικό, ορθολογικό μοντέλο «κοινοβουλευτισμού», ωσάν να βγαίναμε μόλις από τη στυγνή αποικιοκρατία και οι δυνάστες μας μάς «τιμούσαν» με ολοκληρωτική αφομοίωση στο καλούπι τους.

Δεχθήκαμε ενθουσιωδώς να πειθαρχήσουμε στην απομίμηση, να εκτιμάμε την πολιτισμική μας διαφορά, επειδή οι πάτρωνές μας την οικειοποιήθηκαν με «αυτονόητες» πλαστογραφίες – ο Παρθενώνας και η Αγια-Σοφιά, ο Αισχύλος και ο Ρωμανός ο Μελωδός φάνταζαν στα μάτια μας, μόνο επειδή καμώθηκε ότι τους θαυμάζει η Δύση.

Τα σχολειά μας, τα πανεπιστήμια, οι κρατικοί θεσμοί, οι κοινωνικές αρθρώσεις και δομές, οι πολιτικές μας λειτουργίες, όλα, τυφλή απομίμηση της Δύσης. Τίποτα δικό μας, όλα αντιγραφή. Ακόμα και η Αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία ήταν για μας θαυμαστή, μόνο επειδή προβάλαμε στα επιτεύγματά της προσομοιώσεις με το μοντέλο του μηδενιστικού Διαφωτισμού. Δεχθήκαμε να αυτοκαθοριζόμαστε στο «Σύνταγμά» μας σαν κράτος αθεϊστικό, που ανέχεται την Εκκλησία (τον ένσαρκο στον λαό πολιτισμό μας) σαν ποσοτικό, μετρητά υπέρτερο σύμπτωμα θρησκοληψίας («επικρατούσα θρησκεία»)!!

Δυο αιώνες τώρα, την ιστορική μας συνείδηση την κατασκευάζει ο δυτικός εκβιασμός (υπεροπλία και πλούτος), όχι η σπουδή της Ιστορίας. Για τη δυτική κοινή γνώμη (χιλιομαρτυρημένη) ο παγκοσμιοποιημένος «πολιτισμός» απόλυτης προτεραιότητας της οικονομίας δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο για το πολιτικό όραμα που σάρκωναν ο Παρθενώνας και η Αγια-Σοφιά. Η παγκοσμιοποιημένη δυναμική του Ελληνισμού έχει προγραμματικά εξαλειφθεί, χάρη στην καλοστημένη (από τη δυτική πολιτική πανουργία) γενοκτονία του μικρασιατικού και ποντιακού Ελληνισμού. Με ανεμπόδιστες τις φιλοδοξίες μεθοδικής ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από κεμαλιστές και αντικεμαλιστές, σε ολοφάνερη σύμπλευση.

Να είσαι Ελληνας δεν ήταν ποτέ φυλετική ιδιότητα, η ελληνικότητα ήταν πάντοτε κατόρθωμα (συνάρτηση καλλιέργειας) του κοινωνείν, άθλημα μετοχής στον «τρόπο» της πόλεως, σαρκωμένον στη γλώσσα και στις τέχνες. Είτε ως «εκκλησία του δήμου», είτε ως Δείπνο Ευχαριστίας, η κοινωνία των Ελλήνων ήταν πάντοτε «άθλημα αληθείας», στο πεδίο της πόλεως, της κοινότητας, της ενορίας.

Στους αντίποδες η Δύση: Προηγήθηκε ο εφιαλτικός θρησκευτικός ατομοκεντρισμός: η εκδοχή της σωτηρίας σαν ατομικού κατορθώματος – με νομική - δικαιική κατασφάλιση, αιώνιες αμοιβές και αιώνιες τιμωρίες. Η πρώτη εμφάνιση στην Ιστορία ολοκληρωτικής εξουσίας, η απανθρωπία του νομικισμού, της αντικειμενικής ορθότητας, της εξασφαλιστικής αυθεντίας. Ακολούθησε η επαναστατική Διαμαρτύρηση, για να εξασφαλίσει περισσότερη αυτονομία του εγώ, πληρέστερη θωράκιση της ακοινωνησίας του ατόμου. Με τελική, κορυφαία έκρηξη, τον συνεπή μηδενισμό του «Διαφωτισμού»: την ολοκληρωτική πίστη στην επάρκεια της ανθρώπινης νοημοσύνης, της σύμβασης, της συμφωνημένα αποδεκτής ορθότητας. Δεν υπάρχει κάτι εγκυρότερο για να εμπιστευθεί ο άνθρωπος από την αριθμητική πλειονότητα σύμφωνης γνώμης. Με μηδενισμένο κάθε «νόημα» της ύπαρξης, μη χρηστικό.

Οι Δυτικο-ευρωπαίοι, κοσμοκράτορες στον 19ο αιώνα, δέχθηκαν το αίτημα ελευθερίας των εξεγερμένων ενάντια στην οθωμανική τυραννία Ελλήνων. Με όρους: Να σχηματίσουν «κράτος», με τις προδιαγραφές που έθετε ο Διαφωτισμός, η δυτικο-ευρωπαϊκή κοσμοκυριαρχία. Να πρωτεύει η σύμβαση («Σύνταγμα»), όχι το «νόημα» και οι στοχεύσεις στο «αληθές». Τέρμα το όραμα «της Πόλης και της Αγια-Σοφιάς», η διαχρονική συνέχεια του πολιτισμού, η ταυτόχρονη διαχείριση αρχαίας Ελλάδας και χριστιανικού «νοήματος». Το ιστορικό παρελθόν των Ελλήνων, άγνωστο πια και ακατανόητο, προκλητικά αφελές ή και γελοίο στα ρητορεύματα του ξύλινου ραδιοτηλεοπτικού λόγου, στην ένοπλη πλαισίωση παρέλασης άγιων Εικόνων, είναι μια οδυνηρότατη πρόκληση επίδειξης της εθελοδουλείας που διαδέχθηκε την ευγνωμοσύνη μας στην Υπέρμαχο Στρατηγό.

Χίλιες φορές καλύτερα ο αυθόρμητος (όσος απομένει) λαϊκός γιορτασμός της Παναγιάς του Δεκαπενταυγούστου, χωρίς τον κρατικό «διάκοσμο» της Γιορτής – να πάψει η ωμή κοροϊδία: ένα καταστατικά άθεο κράτος να μακιγιάρεται με πρωτόγονα θρησκευτικά φτιασίδια, για να μη δυσαρεστήσει διανοητικά καθυστερημένους ψηφοφόρους, έτοιμους να προσλάβουν σαν πατριωτισμό τη χυδαία αγυρτεία.

Από τους επαγγελματίες της αλλοτριωμένης ώς το μεδούλι εξουσίας, δεν μπορούμε οι πολίτες να περιμένουμε τίποτα. Βαθύτερα και πιο αηδιαστικά παρηκμασμένοι μοιάζει να είναι οι επαγγελματίες της θρησκειοποιημένης κρατικής εκκλησίας. Η διαφορά είναι στη δυναμική του λειτουργήματος: Ενας αληθινός επίσκοπος μπορεί να αλλάξει, όχι μια επαρχία, αλλά μια χώρα (και όχι μόνο).

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗ (ΠΖ) ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΤΣΑΝΗ

 Φωτογραφίες του ηρωικού Ταγματάρχη (ΠΖ) Γεωργίου Κατσάνη, του θρυλικού διοικητή της ‘’33ης Μοίρας Καταδρομών’’ κατά την διάρκεια ασκήσεων, ο οποίος βρήκε ηρωικό θάνατο στην Μάχη της Κύπρου το 1974 μαχόμενος κατά των Τούρκων εισβολέων.

Πηγή: Ιστορικός συλλέκτης Βέροιας

Τι σημαίνει η λέξη υπερορια

 

Η συνθήκη του Αγιου Στεφάνου και η συνδεση της με την επιθετική προπαγάνδα των Σκοπίων.

Η  Συνθήκη  Ειρήνης  του  Αγίου  Στεφάνου  ανάμεσα  στην Οθωμανική  Αυτοκρατορία  και  τη  Ρωσία,  σύμφωνα  με  την  οποία  σχεδόν  όλη  η  Μακεδονία  (στη  σημερινή Βόρεια  Ελλάδα),  πλην  Θεσσαλονίκης,  θα  παραχωρούνταν  στη  Βουλγαρία  κι  έτσι  θα  δημιουργούνταν  η λεγόμενη  «Μεγάλη  Βουλγαρία»  με  έξοδο  στη  Αιγαίο.  

Η  συμφωνία  αυτή  εξυπηρετούσε  την  τότε ιδεολογία  του  Πανσλαβισμού  και  τα  ρωσικά  σχέδια  για  κάθοδο  στις  ζεστές  θάλασσες,  δηλαδή  το  Βόρειο Αιγαίο,  μέσω  του  ελέγχου  που  θα  ασκούσαν  στο  βουλγαρικό  κράτος.  Σ’  αυτήν  την  προοπτική αντιτίθενται  οι  Έλληνες  της  Μακεδονίας,  που  σαφώς  ήταν    περισσότεροι  πληθυσμιακά  στις  περιοχές αυτές  σε  σχέση  με  τους  Βούλγαρους  και  επιπλέον  είχαν  ισχυρά  ιστορικά  επιχειρήματα.  

Τελικά  η συνθήκη  του  Αγίου  Στεφάνου,  που  δεν  ελάμβανε  υπόψη  τα  πραγματικά  μεγέθη  πληθυσμών  στη Μακεδονία,  ακυρώθηκε  από  τα  αποτελέσματα  του  Συνεδρίου  του  Βερολίνου,  αν  και  αποτέλεσε  τη γενεσιουργό  αιτία  του  βουλγάρικου  εθνικισμού  και  του  μακεδονικού  ζητήματος. 

 Μακρινό  απόηχο  του μακεδονικού  ζητήματος  αποτελεί  σήμερα  η  επιθετική  προπαγάνδα  του  κράτους  των  Σκοπίων  εις  βάρος της  Ελλάδας  με  το  σφετερισμό  της  ελληνικής  ιστορίας,  συμβόλων  και  μορφών,  όπως  η  ελληνική ονομασία  «Μακεδονία»  και  η  μορφή  του  Μεγάλου  Αλεξάνδρου,  στην  προσπάθεια  να  διαμορφωθεί  μια ψευδο  -μακεδονική  εθνότητα  ανάμεσα  σε  ανθρώπους  σλαβικής  και  πιο  συγκεκριμένα  βουλγαρικής καταγωγής.     

Ρέκβιεμ, της Μαρίνας Σαβεριάδου, θεατρικό κείμενο.

Αγαπητοί φίλοι απόψε και με αφορμή τη θλιβερή επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο θα σας παρουσιάσω το έργο της Κύπριας λογοτέχνιδας Μαρίνας Σαβεριάδου Ρέκβιεμ.

Το έργο κέρδισε το πρώτο βραβείο συγγραφής Ραδιοφωνικού Θεατρικού Έργου για το 2017. Στο διαγωνισμό πήραν μέρος σαράντα συγγραφείς και τα βραβεία απονεμήθηκαν από την κριτική επιτροπή του τμήματος ραδιοφωνικών και μουσικών προγραμμάτων του Ρ.Ι.Κ.

Η πλοκή:

Ο Άγγελος είναι γιατρός και η Μικαέλα τραπεζική υπάλληλος, συναντιούνται σε ένα κοιμητήριο. Παράλληλα σε ένα θάλαμο εντατικής ενός νοσοκομείο μία κοπέλα χαροπαλεύει ύστερα από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Μια μεγάλη ανατροπή θα επέλθει στην πορεία...

Επιπλέον στοιχεία:

Έχουμε να κάνουμε καταρχήν με ένα καλογραμμένο και επίκαιρο έργο. Καθαροί διάλογοι και ωραία πλοκή το χαρακτηρίζουν.

Στο Ρέκβιεμ θίγονται έντονα υπαρξιακά θέματα με επιτυχία, ενώ είναι διάχυτο με ορθόδοξα μηνύματα και η πίστη στο θεό οδηγεί τους πρωταγωνιστές.

Το έργο ακουμπά στις καρδιές όλων μας καθώς αγγίζει το δύσκολο θέμα που έχει να κάνει με τους αγνοούμενους της τουρκικής εισβολής.Το κεφάλαιο «Αγνοούμενοι» παραμένει για την Κύπρο μία ανοιχτή πληγή. Ιδιαίτερα για τους συγγενείς των αγνοουμένων, που δεν φαίνεται να μπορούν να ξεχάσουν. Οι διεθνείς οργανισμοί αφήνουν την Τουρκία άμοιρη των ευθυνών της, χωρίς να ασκούν πιέσεις να δώσει πληροφορίες για το ανθρωπιστικό αυτό ζήτημα. Η παρεμπόδιση των ερευνών από πλευράς της Τουρκίας είναι, αν μη τι άλλο, εγκληματική.

 Eυθύνη, όμως, φέρει και η κυπριακή κυβέρνηση. Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων παραμένει ερώτημα κατά πόσον θα έπρεπε η ελληνοκυπριακή πλευρά να ασκεί μεγαλύτερη πίεση να εφαρμοστεί το διεθνές δίκαιο, ώστε και οι συγγενείς των αγνοουμένων, 45 έστω χρόνια μετά, να μάθουν τις τύχες των αγαπημένων τους προσώπων.

Η Μαρίνα Σαβεριάδου

Το έργο μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:

http://marinasaveriadouwriter.blogspot.com/search/label/%CE%98%CE%95%CE%91%CE%A4%CE%A1%CE%9F%20%CE%93%CE%99%CE%91%20%CE%A4%CE%9F%20%CE%A1%CE%91%CE%94%CE%99%CE%9F%CE%A6%CE%A9%CE%9D%CE%9F

Πηγές:

https://traces.advancedmediainstitute.com/tag/cyprus/

Ρ.Ι.Κ. news

Εφημερίδα Χαραυγή, 5-12-2017

Επικίνδυνη έξοδος από το Αφγανιστάν. ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ email

 Την Πέμπτη το βράδυ, χωρίς να ενημερώσουν τοπικούς αξιωματούχους, οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέλειψαν την αεροπορική βάση Μπαγκράμ, τη μεγαλύτερη στρατιωτική τους βάση στο Αφγανιστάν. Πολίτες εισέρρευσαν από την αφύλακτη πύλη και επιδόθηκαν σε λεηλασίες πριν καταφθάσει ο εθνικός στρατός. Ετσι τελειώνει η μακρότερη στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ, καθώς η Ουάσιγκτον αποσύρει τις τελευταίες μάχιμες μονάδες από τη χώρα, πάνω από 20 χρόνια μετά την εισβολή και την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν. Τώρα, οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν τη μία περιοχή μετά την άλλη· εκτιμάται ότι μέσα σε δύο χρόνια θα τις ελέγχουν όλες. Οσο μακριά και αν μας φαίνεται αυτή η χώρα, το μέλλον του ταλαιπωρημένου λαού της μας αφορά άμεσα. Αφενός, οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο στη χώρα μας είναι Αφγανοί, οπότε η επιδείνωση των συνθηκών στη χώρα τους θα ωθήσει κι άλλους προς την προσφυγιά. Αφετέρου, ο πολυπράγμων Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει βρει τρόπο να εκμεταλλευθεί την αμηχανία των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως προς το μέλλον του Αφγανιστάν.

Η Τουρκία διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ να αναλάβει τη φύλαξη του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ. Ζητεί να μη χρειαστεί να αυξήσει τον αριθμό των στρατιωτών που είναι ήδη εκεί (περίπου 600), να συμμετάσχουν δυνάμεις από την Ουγγαρία και το Πακιστάν, άλλες χώρες να παρέχουν υπηρεσίες (όπως μη επανδρωμένα αεροσκάφη) για τη φύλαξη του αεροδρομίου καθώς και τους αναγκαίους πόρους. Οσο επιδεινώνονται οι συνθήκες στη χώρα, είναι αναμενόμενο ότι οι ΗΠΑ, στη βιασύνη τους να φύγουν, θα ενδώσουν σε ολοένα και περισσότερες τουρκικές απαιτήσεις. Αυτό αφορά όχι μόνο όσα σχετίζονται με τη φύλαξη του αεροδρομίου αλλά πιθανώς και άλλα σημαντικά ζητήματα στην ατζέντα ΗΠΑ – Τουρκίας. Ενδεικτικό είναι ότι τελευταίως δεν ακούγονται πολύ τα καυτά ζητήματα των πυραύλων S-400 και της υποστήριξης που οι ΗΠΑ παρέχουν στους Κούρδους της Συρίας. Οι ΗΠΑ προσφάτως άσκησαν κριτική στην Τουρκία για τη στρατολόγηση ανηλίκων σε περιοχές υπό τη κατοχή της στη Συρία, για τον τρόπο που διαχειρίζεται θρησκευτικές μειονότητες, και για τους S-400. Το φθινόπωρο θα δικασθεί στη Νέα Υόρκη η υπόθεση της κρατικής Halkbank, που κατηγορείται για την παραβίαση των κυρώσεων εναντίον του Ιράν. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται να υπάρχει κάποια ύφεση μεταξύ των δύο χωρών όσο εξελίσσεται η διαπραγμάτευση για το Αφγανιστάν.

Τακτική του Ερντογάν είναι –για να «αφοπλίζει» ξένους παράγοντες– να φαίνεται ότι κάνει πίσω σε κάποια μέτωπα, χωρίς όμως να παραχωρεί τίποτα. Ετσι, ενώ τα ερευνητικά σκάφη που προκάλεσαν τόση ένταση πέρυσι βρίσκονται δεμένα, και ενώ ο Ερντογάν προχώρησε σε συζητήσεις με την Ελλάδα και τη Γαλλία, την ίδια ώρα δηλώνει ότι η Τουρκία δεν κάνει πίσω στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Λιβύη, στη Συρία, στο Αζερμπαϊτζάν. Αρνείται να αποσύρει τους Σύρους μισθοφόρους του από τη Λιβύη, ισχυρίζεται ότι θα προχωρήσει σε εξορύξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και επιμένει στην παγίωση της διχοτόμησης της Κύπρου. Ταυτόχρονα, επιχειρεί να αναθερμάνει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, χωρίς, έως τώρα, κάποια επιτυχία.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην τελευταία σύνοδό του, δεν αναφέρθηκε στην Τουρκία ως υποψήφια προς ένταξη χώρα. Συνεχίστηκε, όμως, η κουβέντα για περαιτέρω χρηματοδότηση για τη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, και οι προμήθειες ευρωπαϊκών όπλων προς την Τουρκία εξελίσσονται απρόσκοπτα. Από τη στιγμή που η Ε.Ε. έχει «παραχωρήσει» τη διαχείριση της Τουρκίας στις ΗΠΑ, ο Ερντογάν θα αξιοποιήσει την έξοδο των Αμερικανών από το Αφγανιστάν με κάθε δυνατό τρόπο. Γι’ αυτό θα υπάρξει ύφεση στα καυτά μέτωπα μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας, έως τη στιγμή που η Τουρκία θα μπορεί να επιβάλλει νέα κεκτημένα στις επιδιώξεις της. Το παιχνίδι, όμως, δεν είναι χωρίς ρίσκο. Οι Ταλιμπάν έχουν προειδοποιήσει την Αγκυρα να μην αναλάβει την ασφάλεια του αεροδρομίου. Ενδέχεται, λοιπόν, οι τουρκικές δυνάμεις να εμπλακούν σε μια διαμάχη πέραν των δυνατοτήτων τους και να πληγεί βαριά η εικόνα τους. Επίσης, συμμαχώντας με τον Βίκτορ Ορμπαν εντός ΝΑΤΟ (προς χαρά του Βλαντιμίρ Πούτιν), ο Ερντογάν υπογραμμίζει στα υπόλοιπα μέλη της Ε.Ε. ότι και οι δύο ηγέτες πρεσβεύουν κάτι πολύ ξένο ως προς τις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Η φιλοδοξία, η αλαζονεία και οι τακτικισμοί του Ερντογάν οδηγούν σε νέους κινδύνους. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι οι ΗΠΑ, που κρατούν όλη την τράπουλα σε σχέση με την Τουρκία, της δίνουν ένα ισχυρότατο χαρτί χωρίς να φαίνεται ότι λογαριάζουν τις πιθανές επιπτώσεις, ούτε στην Κεντρική Ασία, ούτε στην περιοχή μας.

Πηγή: Καθημερινή

Οι σφαγές των Αρμενίων μέσα από τα μάτια του Γερμανού Άρμιντ Βέγκνερ...

Για  τον  τόπο  τούτον  θα  μας  μιλήση  αργότερα  ένας  Γερμανός  μάρτυρας  της  τραγωδίας  μ' αυτά  τα  λόγια:  «Είναι  μια  έκταση  από  γκρίζα  πέτρα,  γυμνή  βραχώδης  γη,  κατεστραμμένες όχθες  ξερών  ποταμιών,  της  οποίας  οι  μόνοι  κάτοικοι  είναι  οι  Βεδουίνοι,  στεγνοί  από  κάθε ανθρώπινο  αίσθημα.  Όλη  αυτή  η  έκταση  είναι  εκτεθειμένη  σ'  έναν  ανελέητο  ήλιο,  σε ατέλειωτες  φθινοπωρινές  βροχές  και  σκληρές  χειμωνιάτικες  νύχτες,  που  δεν  αφήνουν τίποτε  άλλο  πίσω  τους  παρά  πυκνά  στρώματα  πάγου.  Εκτός  απ'  τα  δυο  μεγάλα  ποτάμια  της η  χώρα  αυτή  δεν  έχει  νερό.  Τα  ελάχιστα  μικρά  χωριά  της  μόλις  καταφέρνουν  να  ζήσουν τους  λιγοστούς  Βεδουίνους,  που  καταρρακωμένοι  απ'  τη  φτώχεια  τους,  βλέπουν  τον επισκέπτη  μόνο σαν  λεία  τους». 

Ο  τόπος  αυτός  ήταν  εκείνος  όπου  το  τούρκικο  κράτος  είχε  αποφασίσει  να  στείλη  την Αρμενικήν  Κοινότητα...  «να  κατοικήσει...  προσωρινώς».  

Ως  που  να  φτάσουν,  όμως,  εκεί  τα κοπάδια  των  δυστυχισμένων,  οι  Τουρκικές  αρχές,  έχοντας  μυστικές  διαταγές  του  Κομιτάτου των  Νεοτούρκων,  φρόντιζαν  να  τα εξοντώνουν  μ'  όλους  τους  τρόπους,  καθώς σερνόντουσαν  με την  ψυχή στα  δόντια στους ατέλειωτους δρόμους της  θανατερής  πορείας. Ο  μικρός  τόμος  με  τ'  απομνημονεύματα  και  τα  επίσημα  στοιχεία  του  Ναΐμ  μπέη συμπληρώνεται  με  μια  ανοικτή  επιστολή  του  Γερμανού  Αρμίντ  Βέγκνερ,  αυτόπτη  μάρτυρα της  σφαγής,  που  δημοσιεύτηκε  στις  19  Ιανουαρίου  1919  κι  απευθύνεται  προς  τον Αμερικανό  πρόεδρο  Ουίλσον.  

Η  επιστολή  αυτή  δίνει  την  τραγωδία  σ'  όλη  την  έκτασή  της και λέει  στα  κυριώτερα  σημεία της: «Ως  αυτόπτης  μάρτυς  της  φοβερής  καταστροφής  του  Αρμενικού  έθνους,  από  της  απαρχής της  στις  εύφορες  πεδιάδες  της  Ανατόλια,  μέχρι  της  τελικής  εξοντώσεως  των  θλιβερών επιζησάντων  στις  όχθες  του  Ευφράτη,  θεωρώ  χρέος  μου  να  εκθέσω  τις  απαίσιες  εκείνες σκηνές  που  είδα  με  τα  ίδια  μου  τα  μάτια  κατά  την  διάρκεια  δύο  περίπου  ετών  και  οι  οποίες δεν πρόκειται ποτέ ν'  απαλειφθούν από  την μνήμη  μου. ...  

Όταν η τουρκική κυβέρνηση  την άνοιξη του  1915  άρχισε  την εκτέλεση του διαβολικού της σχεδίου  για  την  εξάλειψη  ενός  εκατομμυρίου  Αρμενίων,  όλα  τα  έθνη  της  Ευρώπης αιμορροούσαν  ακόμη  από  το  πρόσφατο  πλήγμα  το  οφειλόμενο  στην  τραγική  και  κοινή παρεξήγηση  και  δεν  υπήρχε  κανείς  που  να  ήταν  σε  θέση  να  εμποδίση  τους  Τούρκους τυράννους  στην  εκτέλεση  μέχρις  εσχάτων  αυτού  του  σχεδίου  που  μπορεί  να  συγκριθή  μόνο με  τις  πράξεις  ενός  σχιζοφρενούς.  Και  έσυραν  όλους  αυτούς  τους  ανθρώπους  —  άνδρες, γυναίκες,  ανήμπορους  γέρους,  παιδιά,  εγκύους  μητέρες  και  άκακα  μωρά—  στην  Αραβική έρημο με  κανένα άλλον  σκοπόν παρά να τους αφήσουν να πεθάνουν από την  πείνα. ...Πήραν  τους  Αρμενίους  από  τις  κατοικίες  όπου  είχαν  ζήσει  για  περισσότερο  από  δύο αιώνες,  σε  όλα  τα  μήκη  και  τα  πλάτη  της  Αυτοκρατορίας,  από  τις  ορεινές  περιοχές  μέχρι  τις ακτές  της  θάλασσας  του  Μαρμαρά  και  την  εύφορη  γη  του  Νότου  και  τους  ανάγκασαν  να προχωρήσουν  μέχρι  αυτή  την  έρημο,  με  τον  απώτερον  σκοπό  να  τους  μεταφυτέψουν κυριολεκτικά  στην  παράξενη  αυτή  γη.  Ακόμη  και  αν  ήταν  ο  σκοπός  αυτός  ο  πραγματικός, είναι  αντίθετος  σε  κάθε  ανθρώπινο  αίσθημα.  Κτυπούσαν  τους  άνδρες  με  τα  ρόπαλα,  τους έδεναν  μεταξύ  τους  με  σχοινιά  και  αλυσίδες  και  τους  έρριχναν  στα  ποτάμια  ή  τους γκρέμιζαν  στις  χαράδρες  με  σπασμένα  μέλη.  Τα  γυναικόπαιδα  τα  πουλούσαν  στις  αγορές των  σκλάβων.  Έσερναν  τους  γέρους  και  τα  αγόρια  με  φοβερές  απειλές  στα  καταναγκαστικά έργα.  Ούτε  όμως  αυτά  ήταν  αρκετά.  Κάνοντας  το  έγκλημά  τους  ακόμη  πιο  ανεξίτηλον, έσερναν  τους  ανθρώπους  αυτούς,  αφού  τους είχαν  πάρει  τους  αρχηγούς  και  τους εμψυχωτάς  τους,  έξω  από  τις  πόλεις  που  ζούσαν,  σε  οποιαδήποτε  ώρα  της  μέρας  ή  της νύχτας,  μισόγυμνους.  Λεηλατούσαν  μπροστά  στα  μάτια  τους  τα  σπίτια  τους,  έκαιγαν  τα χωριά  τους,  κατάστρεφαν  τις  εκκλησιές  ή  τις  έκαναν  τζαμιά,  άρπαζαν  τα  κοπάδια  τους,  τα αμάξια  τους,  και  το  ψωμί  από  τα  χέρια  των  θυμάτων  τους  και  τα  ρούχα  από  πάνω  τους.  Οι αξιωματούχοι  —στρατιωτικοί,  πολίτες,  ακόμη  και  βοσκοί—  παράβγαιναν  ο  ένας  τον  άλλον στο  όργιό  τους  αυτό  της  σφαγής  και  της  καταστροφής,  τραβώντας  έξω  από  τα  σχολεία ορφανά  κορίτσια  για  να  τα  χρησιμοποιήσουν  στον  κορεσμό  των  κτηνωδών  επιθυμιών  τους, έδερναν  με  ρόπαλα  γυναίκες  που  πέθαιναν  ή  που  περίμεναν  παιδί,  οι  οποίες  ούτε  να συρθούν  δεν  ήταν  ικανές.  Τις  χτυπούσαν,  μέχρι  που  έπεφταν  οι  ταλαίπωρες  στο  δρόμο  και πέθαιναν  εκεί,  μετατρέποντας  το  χώμα  σε  ματωμένη  λάσπη.  Οι  ταξιδιώται  που  περνούσαν από  το  δρόμο  γύριζαν  τα  μάτια  τους  αλλού  για  να  μη  βλέπουν  αυτό  το  απαίσιο  κοπάδι  που ήταν  συνέχεια  σε  κίνηση  με  τόσο  άγριες  φοβέρες.  Και  στα  χάνια  που  σταματούσαν εύρισκαν  νεογέννητα  μωρά  που  μόλις  είχαν  ταφή  στην  αυλή  και  οι  δρόμοι  ήταν  γεμάτοι από  κομμένα  κεφάλια  αγοριών,  που  τα  είχαν  σηκώσει  σε  διαμαρτυρία  για  τα  μαρτύριά τους. Ομάδες  που  όταν  ξεκίνησαν  από  την  πατρική  τους  γη  στην  ορεινή  Αρμενία  αποτελούνταν από  χιλιάδες,  μόλις  που  έφταναν  μερικές  εκατοντάδες  στο  Αλέππο,  ενώ  οι  περιοχές  που ήσαν  πάνω  στο  δρόμο  τους  ήταν  σκεπασμένες  από  πρησμένα,  μαυρισμένα  πτώματα,  που μόλυναν  την  ατμόσφαιρα  έτσι  όπως  ήσαν  αφημένα,  βιασμένα,  γυμνά.  Άλλα  τα  πετούσαν στον  Ευφράτη  για  να  θρέψουν  τα  πεινασμένα  ψάρια.  Καμμιά  φορά  οι  χωροφύλακες  τους ρίχναν  για  να  διασκεδάσουν  μερικά  ξεροκόμματα,  που  δεν  έκαναν  τίποτ'  άλλο  παρά  να παρατείνουν το μαρτύριό τους. Ακόμα  και  μπροστά  στις  πύλες  του  Αλέππο  δεν  τους  άφηναν  να  ξεκουραστούν.  Για  λόγους σκοπιμότητας  οι  ομάδες  αυτές  σέρνονταν  συνεχώς,  ξυπόλυτες,  επί  χιλιάδες  μίλια,  κάτω από  ένα  καυτερό  ήλιο,  μέσα  από  τους  βράχους  και  τις  στέππες,  εξαντλημένες  απ'  τον πυρετό  και  τις  αρρώστειες,  μέσα  από  τροπικά  έλη,  στην  αγριάδα  της  ερήμου.  Πέθαιναν εκεί,  κατακρεουργημένοι  από  τους  Κούρδους,  λεηλατημένοι  απ'  τους  χωροφύλακες, τουφεκισμένοι,  δηλητηριασμένοι,  στραγγαλισμένοι,  θερισμένοι  απ'  τις  επιδημίες, πνιγμένοι,  θύματα  της  πείνας  και  της  δίψας.  Τα  πτώματά  τους  έμεναν  εκεί  για  να  σαπίσουν ή για να φαγωθούν απ'  τα  τσακάλια. Τα  παιδιά  πέθαιναν  από  το  κλάμα,  άντρες  έρριχναν  τα  κορμιά  τους  στους  βράχους,  μάνες πετούσαν  τα  παιδιά  τους  ή  έπεφταν  μαζί  τους  στον  Ευφράτη,  τραγουδώντας.  Πέθαναν όλους τους θανάτους του κόσμου,  τους θανάτους όλων των εποχών...  Λόφοι ολόκληροι από σώματα  ήσαν  στιβαγμένα  στο  καραβανσεράι,  μισοπεθαμένα,  περιμένοντας  το  τέλος  τους, χωρίς  να  βρεθή  κανένας  να  τους  λυπηθή.  Πόσον  καιρό  μπορούσαν  να  κρατήσουν  ακόμα την  ταλαίπωρη  ύπαρξή  τους,  ψάχνοντας  για  κανένα  κόκκο  καλαμπόκι  μέσ'  στις  τροφές  των ζώων  ή  τρώγοντας  ωμά  τα  ξεραμένα  χόρτα;  Όλα  αυτά,  όμως,  είναι  ελάχιστα  παραδείγματα απ'  όσα  έχω  δει  και απ'  όσα έχω  ακούσει. ...  Η  Τουρκία έχει  απαρνηθή  για πάντα  το δικαίωμα να αυτοκυβερνάται». 

Πηγή: Ψαθάς, Η γη του Πόντου.

Τι σημαίνει η λέξη δεύτε...

 

Πουκέτ Ταϊλάνδης...

 

Τι σημαίνει η λέξη ουδός...

 

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΕΚΑΒΗ (στ. 291-3)

"Την ίδια δύναμη δεν έχουν τα ίδια λόγια,

όταν τα λεν σπουδαίοι,

κι όταν οι ταπεινοί 

τα ξεστομίζουν".

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ,

ΕΚΑΒΗ,

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ (1994).

ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΥΝΗΓΟΣ

Bernardino Cametti (1720).

Η Τουρκική Εισβολή στην Κύπρο.

Η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο με την κωδική ονομασία «Αττίλας» ξεκίνησε την αυγή της 20ης Ιουλίου 1974, με αποβατικές και αεροπορικές επιχειρήσεις. Συμμετείχαν συνολικά γύρω στους 40.000 άνδρες υπό τη διοίκηση του αντιστρατήγου Νουρετίν Ερσίν. Η ελληνική πλευρά πιάστηκε στον ύπνο και η αντίδρασή της εκδηλώθηκε με μεγάλη καθυστέρηση. Η Τουρκία υποστήριξε ότι δεν επρόκειτο για εισβολή, αλλά για «ειρηνική επέμβαση», με σκοπό την επαναφορά της συνταγματικής τάξης στην Κύπρο, που είχε καταλυθεί από το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου (15 Ιουλίου 1974)

Τα τουρκικά αποβατικά σκάφη άρχισαν να αποβιβάζουν δυνάμεις ανενόχλητα στην περιοχή Πέντε Μίλι, οκτώ χιλιόμετρα δυτικά της Κερύνειας, λίγο μετά τις 5 το πρωί της 20ης Ιουλίου. Σχεδόν ταυτόχρονα, σμήνη τουρκικών αεροπλάνων άρχισαν τις επιθέσεις, συνεχώς και κατά κύματα κατά της ευρύτερης περιοχής της Κερύνειας και της Λευκωσίας, ενώ άλλα αεροσκάφη και ελικόπτερα επιχειρούσαν ρίψεις αλεξιπτωτιστών σε επίκαιρα σημεία. Οι κάτοικοι βρέθηκαν στο έλεος των εισβολέων. Άοπλοι πολίτες δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και αιχμάλωτοι στρατιώτες εκτελέστηκαν.

Η αντίδραση της ελληνικής πλευράς ήταν ανεξήγητα αργοπορημένη. Παρ’ ότι το ελληνικό Πεντάγωνο γνώριζε τις κινήσεις των Τούρκων, θεωρούσε ότι μπλοφάρουν. Μόλις στις 8:40 το πρωί δόθηκε επισήμως από την Αθήνα η εντολή εφαρμογής των πολεμικών σχεδίων, ενώ το ελληνικό ραδιόφωνο (το ΕΙΡΤ εν προκειμένω), μετέδωσε την είδηση γύρω στις 11 το πρωί. Η καθυστερημένη κινητοποίηση έδωσε τη δυνατότητα στους Τούρκους εισβολείς να παγιώσουν τις θέσεις τους και να δημιουργήσουν προγεφύρωμα από το Πέντε Μίλι της Κερύνειας προς τον Άγιο Ιλαρίωνα, έχοντας ως αντικειμενικό στόχο τη σύνδεσή του με τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας.

Τούρκοι αλεξιπτωτιστές

Οι μονάδες της Εθνικής Φρουράς και της ΕΛΔΥΚ, όταν κινητοποιήθηκαν άρχισαν να πολεμούν με ηρωική αυτοθυσία, χωρίς μάλιστα να διαθέτουν αεροπορική κάλυψη και σύγχρονο οπλισμό. Αριθμούσαν γύρω στους 12.000 άνδρες (ελληνοκύπριους και ελλαδίτες), υπό τη διοίκηση του ταξιάρχου Μιχαήλ Γεωργίτση, που είχε το γενικό πρόσταγμα στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Στο μεταξύ, άρχισε να κινητοποιείται και ο ελληνοκυπριακός ανδρικός πληθυσμός και να μετέχει στον άνισο αγώνα με ό,τι διέθετε ο καθένας, πυροβολώντας από τις στέγες των σπιτιών του κατά των εισβολέων αλεξιπτωτιστών.

Στην Αθήνα, η κυβέρνηση αιφνιδιασμένη από την εξέλιξη των γεγονότων αρχίζει να παρουσιάζει εικόνα διάλυσης. Κηρύσσει γενική επιστράτευση, η οποία εξελίσσεται σε φιάσκο, δείχνοντας την τραγική κατάσταση που βρισκόταν ο Ελληνικός Στρατός. Και να σκεφθεί κανείς ότι την Ελλάδα κυβερνούσαν οι στρατιωτικοί και ο Στρατός αν μη τι άλλο θα έπρεπε να βρισκόταν σε υψηλό επιχειρησιακό επίπεδο.

Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζόζεφ Σίσκο, που βρίσκεται και πάλι στην Αθήνα ως εντολοδόχος του Κίσινγκερ, συναντάται στο Πεντάγωνο με το αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγό Μπονάνο. Ο παριστάμενος Δημήτριος Ιωαννίδης σε οργίλος ύφος απευθύνεται προς τον Σίσκο «Μας εξαπατήσατε... Ημείς θα κηρύξωμεν πόλεμον!» και αποχωρεί από τη σύσκεψη. Έκτοτε, τα ίχνη του αόρατου δικτάτορα χάνονται. Ο Σίσκο στη διάρκεια της ημέρας μάταια αναζητεί αρμόδιο για συνομιλίες.

Αργά το βράδυ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εκδίδει το υπ’ αριθμόν 353 ψήφισμα, με το οποίο καλεί σε κατάπαυση του πυρός και σε αποχώρηση από την Κύπρο του «ξένου στρατιωτικού δυναμικού». Παρά την ομόφωνη έγκρισή του, αγνοείται από την Τουρκία, η οποία έχοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων επείγεται να εφαρμόσει πλήρως τα σχέδια της. Γενικά, η διεθνής αντίδραση κατά του «Αττίλα» είναι χλιαρή.

Τουρκική απόβαση

Την επομένη, 21 Ιουλίου, οι μάχες στην Κύπρο συνεχίζονται με ιδιαίτερη σφοδρότητα. Στόχος των ελληνικών δυνάμεων στην Κύπρο είναι να αποκόψουν τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας από το προγεφύρωμα της Κερύνειας. Οι Έλληνες στρατηγοί απορρίπτουν εισήγηση για επέμβαση στην Κύπρο, προβλέποντας αποτυχία του σχετικού εγχειρήματος. Δύο ελληνικά υποβρύχια που πλέουν προς την Κερύνεια διατάσσονται να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Οι Τούρκοι εισβολείς, παρά την αριθμητική τους υπεροχή και την ποιοτική υπεροχή του οπλισμούς τους, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα. Μάλιστα, από ασυνεννοησία η τουρκική αεροπορία βυθίζει το αντιτορπιλικό Κοτσατεπέ (D-354), το οποίο εξέλαβε για ελληνικό πλοίο και προκαλεί ζημιές σε άλλα δύο τουρκικά αντιτορπιλικά.

Την ίδια μέρα, σημειώνεται δραστηριοποίηση του αμερικανικού παράγοντα για την επίτευξη ανακωχής. Ο Σίσκο, που πηγαινοέρχεται μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας, δεν βρίσκει κάποιον αρμόδιο στην Αθήνα να διαπραγματευτεί, καθώς όλοι οι αρμόδιοι έχουν εξαφανιστεί. Την ευθύνη αναλαμβάνει τελικά ο αρχηγός του Ναυτικού, ναύαρχος Πέτρος Αραπάκης, ο οποίος σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κίσινγκερ συμφωνεί η ανακωχή να ισχύσει από τις 4 το απόγευμα της 22ης Ιουλίου.

Στις 2 το πρωί της 22ας Ιουλίου, 12 ελληνικά μεταγωγικά τύπου Νοράτλας, που μετέφεραν καταδρομείς στο νησί, βάλλονται, κατά λάθος, από φίλια πυρά πλησίον του αεροδρομίου της Λευκωσίας, με αποτέλεσμα το ένα από αυτά να καταρριφθεί (4 μέλη του πληρώματος και 27 καταδρομείς έχασαν τη ζωή τους), ενώ άλλα δύο να πάθουν σοβαρές ζημιές. Την ίδια ημέρα, οι Τούρκοι εισβολείς εντείνουν τις επιχειρήσεις τους. Αποβιβάζουν άρματα μάχης και το μεσημέρι καταλαμβάνουν την πόλη της Κερύνειας.

Στις 4 το απόγευμα αρχίζει να τηρείται η ανακωχή κατά τα συμφωνηθέντα, η οποία όμως θα παραβιασθεί αρκετές φορές από τους εισβολείς. Σ’ αυτό το χρονικό σημείο, οι Τούρκοι ελέγχουν το 3% του Κυπριακού εδάφους, έχοντας δημιουργήσει ένα προγεφύρωμα, που συνδέει την Κερύνεια με τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας.

Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/649

Αγγλικές λέξεις από Έλληνες θεούς...

 

Καλοκαίρι και καταχνιά, του Τενεσί Ουίλιαμς. Ραδιοφωνικό Θέατρο

Αγαπητοί φίλοι, καθώς έχουμε φτάσει στην καρδιά του θέρους, θα σας παρουσιάσω το δράμα του Τενεσί Ουίλιαμς Καλοκαίρι και Καταχνιά. Το έργο αποτελείται από δύο θεατρικά μέρη, ένα εξελίσσεται το χειμώνα και ένα το καλοκαίρι, ενώ διαδραματίζεται συνολικά σε δεκατρείς πράξεις.

Η Βέρα Ζαβιζιάνου και ο Γιάννης Φέρτης ερμηνεύουν τους ρόλους της Άλμα και του Τζον

Το έργο γράφτηκε το 1948 ( ο Ουίλιαμς είχε αρχίσει να γράφει ήδη από το 1945) και ανέβηκε 102 φορές την ίδια χρονιά στο Μπρόντγουεϊ, χωρίς να γνωρίσει όμως την επιτυχία του έργου του ιδίου Λεωφορείον ο πόθος. Το έγραψε στα 34 χρόνια του.

Το 1961 το έργο προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες με τον τίτλο Summer and Smoke σε σκηνοθεσία Πίτερ Γκλέγβινς με πρωταγωνιστές τους Τζέραλντ Πέινζ, Λόρεν Χάρβεϊ και Ρίτα Μορένο. Προτάθηκε για τέσσερα Όσκαρ και δεν κέρδισε κανένα.

Η υποθεση:

Το έργο διαδραματίζεται σε μια μικρή πόλη στον αμερικανικό Νότο, με κύρια πρόσωπα την Άλμα και τον Τζων. Η Άλμα, κόρη συντηρητικού πάστορα και μιας ανώριμης μητέρας, επωμίζεται ενωρίς πολλές ευθύνες καταλήγοντας στα 25 της χρόνια να είναι εξαιρετικά σοβαρή και «αξιοπρεπής». Παραμένει όμως μια θερμή γυναίκα που δεν βρίσκει διέξοδο στις ανάγκες της ψυχής και του κορμιού της. 

Ο Τζων, γιος ευυπόληπτου γιατρού και γιατρός ο ίδιος, ζει στην απέναντι όχθη-παραδομένος στις αισθησιακές απολαύσεις. Η Άλμα είναι κρυφά ερωτευμένη μαζί του-οι δύο νέοι έχουν μεγαλώσει σε γειτονικά σπίτια-και ο Τζων τρέφει για αυτήν κρυφό θαυμασμό. 

Οι διαφορετικοί τρόποι ζωής τους δεν θα τους επιτρέψουν να συνδεθούν. Μια σειρά δραματικά γεγονότα όμως θα οδηγήσουν τα πράγματα σε δρόμους που ποτέ πριν δεν θα είχαν φανταστεί.

Επιπλέον στοιχεία για το έργο:

‘Αλμα θα πει στα ισπανικά “ψυχή”, η πρωταγωνίστρια είναι μια γυναίκα γεμάτη συναίσθημα, πρόκειται όμως για καταπιεσμένο συναίσθημα. Την Άλμα ερμήνευσε στην Ελλάδα με απόλυτη επιτυχία η Έλλη Λαμπέτη. Το έργο όμως βασίζεται και στους δύο πρωταγωνιστές στην Άλμα και στον γεμάτο πάθη Τζων.

Όπως έγραψε ο Σπύρος Παγιατάκης στην Καθημερινή το 1991, "ο  Ουίλιαμς είναι ένας επαναστατημένος πουριτανός ή πουριτανός επαναστάτης που εξορκίζει τα ταμπού και τις προκαταλήψεις της καταπιεσμένης αστικής κοινωνίας". Μια κοινωνία που ο ίδιος επεδίωκε να προκαλέσει και από την οποία ένιωθε κατατρεγμένος.

Η κατάσταση του να καταπνίγεις ότι σου ‘έρχεται φυσιολογικά και μετά να υποφέρεις από ανικανοποίηση (την αναφέρουν με τη λέξη “frustration”), ασφαλώς καταδεικνύει τις διαφορές που έχουμε από τις δυτικές πουριτανικές κοινωνίες. Παρόλα αυτά ο Ουίλιαμς θα βλαστήσει και στα εύκρατα μεσογειακά κλίματα.

Ένα θαυμάσιο έργο από τον “καταραμένο ποιητή” του αμερικάνικου θεάτρου που έκανε τη ζωή του θέατρο και τα πάθη του τραυματισμένου “εγώ” του ρυθμιστές της σκηνικής του γλώσσας. Με αυτόν τον τρόπο έσπρωξε τον εγχώριο ρεαλισμό πέρα από την καταγραφή της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας, προς το συναίσθημα και τον ψυχισμό.

Κλείνοντας θα σημειώσουμε ότι το συγκεκριμένο έργο είναι μία από τις πιο ευαίσθητες, συναισθηματικές και τραγικές ιστορίες που έχει προσφέρει ο συγγραφέας στο κοινο.

                                         

Το θέατρο της Τετάρτης 1967 

Για το ραδιόφωνο: Βέρα Ζαβιτσιάνου Γιάννης Φέρτης

   

 

Η μεταφόρτωση έγινε από το κανάλι Ναταλία Δεδουσοπούλου:

Πηγές:

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=256772

https://artvilledk.wordpress.com/2019/11/10/review-καλοκαίρι-καταχνιά/

https://el.wikipedia.org/wiki/Καλοκαίρι_και_καταχνιά_(ταινία_1961)

radio-theatre.blogspot.com/2009/09/blog-post_1986.html 

Ιάσονας Τριανταφυλλίδης, Εφημερίδα Αδέσμευτος, 21-12-1999

Σπύρος Παγιατάκης, Εφημερίδα Καθημερινή, 15-12-1991

Η τυραννία των μειοψηφιών, Τάκης Θεοδωρόπουλος

 Δέκα άνθρωποι μπορούν να ξεσηκώσουν μια ολόκληρη συνοικία. Φτάνει να περιφέρονται ελεύθεροι μέσα στη νύχτα, να φωνάζουν, να τραγουδάνε, να κορνάρουν. Διακόσιοι άνθρωποι μπορούν να διαλύσουν το κέντρο μιας μεγάλης πόλης. Φτάνει να κρατάνε πανό και να φωνάζουν ρυθμικά συνθήματα. Καλύτερα ακόμη. Eνας άνθρωπος φτάνει για να χαλάσει μια παρέα. Αρκεί να έχει κατεβάσει μούτρα, να βρίσκει ότι το φαγητό που αρέσει σε όλους τους υπόλοιπους δεν τρώγεται, να μην καταλαβαίνει από αστεία και να αρπάζεται με το παραμικρό. Eνας βλαμμένος οδηγός φτάνει για να προκαλέσει ατύχημα ή δυστύχημα στο οποίο να εμπλέκονται άλλοι 20.

 Σε αντίθεση με την ομαλότητα, η ανωμαλία δεν χρειάζεται μεγάλους αριθμούς για να επιβληθεί. Αρκεί μια μειονότητα για να την επιβάλει. Το ίδιο ισχύει και με την πανδημία. Η πλειονότητα των συμπολιτών μας έχει εμβολιασθεί ή δηλώνει ότι σκοπεύει να εμβολιασθεί. Το δείχνουν οι μετρήσεις. Αρκεί όμως η μειονότητα όσων αρνούνται να εμβολιασθούν για να ανατραπεί το πρόγραμμα ανοσίας που προσπαθεί να εφαρμόσει η κυβέρνηση με τη συγκατάθεση και σε συνεργασία με την πλειονότητα της κοινωνίας. Ουδέν καινόν. Η ελληνική κοινωνία έχει εθισθεί στην τυραννία των εκάστοτε μειοψηφιών. Δημοκρατία έχουμε, θα μου πείτε, και οι μειοψηφίες έχουν δικαιώματα. Καμία αντίρρηση. Εχει όμως και η πλειοψηφία τα δικαιώματά της. Και η πλειοψηφία έχει αποφασίσει ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να μην κινδυνεύσει από τον ιό. Εχει αποφασίσει ότι ο εμβολιασμός είναι προς το παρόν το αποτελεσματικότερο όπλο. Ακόμη και οι τέσσερις στους δέκα που αρνούνται να εμβολιασθούν καταπατούν το δικαίωμά της να υπερασπισθεί τον εαυτό της.

 

Η πανδημία ξεγυμνώνει το πολιτικό λεξιλόγιο. Μπορεί ο λυρισμός να λειτουργεί όταν μιλάμε για «αστυνομική βία» –κάτι σχετικό–, όμως αγγίζει τα όρια του γελοίου όταν έχουμε να κάνουμε με θανατηφόρα απειλή. Φαντασθείτε έναν ογκολόγο που θεωρεί ότι η επιβεβλημένη χημειοθεραπεία είναι «φασιστική». Κάτι είπα τώρα. Ο δημόσιος βίος μας έχει χάσει προ πολλού το αίσθημα του γελοίου. Και γι’ αυτό μας επιβάλλει το βασανιστήριο της κενολογίας. Οι ίδιοι που τον χειμώνα θεωρούσαν πως ο Κουφοντίνας «διχάζει» την ελληνική κοινωνία, σήμερα ανακαλύπτουν έναν νέο διχασμό που θα φέρει ο διαχωρισμός του πληθυσμού σε εμβολιασμένους και μη.

 

Ανορθολογισμός, κοινωνικός χόλος, εγωισμός άνευ ορίων. Είναι σαν μια μερίδα του πληθυσμού να αποφασίσει ότι τα παιδιά της δεν θα μάθουν γράμματα γιατί η γραμματική είναι καταπιεστική. Για μια ακόμη φορά το έλλειμμα δημοκρατικής παιδείας δοκιμάζει τις αντοχές μας. Η κυβέρνηση θα κριθεί στον πόλεμο κατά της τυραννίας των μειοψηφιών. Είτε αντιμετωπίζοντας τους 200 που κλείνουν το κέντρο της Αθήνας είτε τους αντιεμβολιαστές.

Πηγή: Καθημερινή

Χρυσό δαχτυλίδι από τον τάφο στα Ισόπατα.

 Στο χρυσό δακτυλίδι από τον τάφο στα Ισόπατα, η Μητέρα Θεά κατεβαίνει από τους ουρανούς και οι ιέρειες σε έκσταση. Μια από τις πιο εντυπωσιακές εικόνες αφιερωμένες στα Θεοφάνεια.

Χάρηκα που κέρδισε η Ιταλία, Τάκης Θεοδωρόπουλος

Και βέβαια χάρηκα που κέρδισε η Ιταλία. Και βέβαια ήθελα να κερδίσει η Ιταλία για πολλούς λόγους. Μου αρέσει ο εθνικός ύμνος της. Ξεκινάει σε ρυθμό οπερέτας, κι ενώ νομίζεις ότι κάποιος κάνει πλάκα, ακούγονται οι στίχοι: «Αδελφοί της Ιταλίας, η Ιταλία ξεσηκώθηκε και φόρεσε το κράνος του Σκιπίωνα». Φαντάζεσαι τον Αλμπέρτο Σόρντι να τον απαγγέλλει και σου ’ρχονται δάκρυα. Σίγουρα είναι πιο ενδιαφέρων από τους άλλους που ζητούν από τον Θεό να σώζει τη βασίλισσά τους. Θα μου πείτε ο ύμνος δεν έχει σχέση με το ποδόσφαιρο. Ο ύμνος αγγίζει το συναίσθημα όμως και στην επιλογή ομάδας μετράει το συναίσθημα όσο και το ποδόσφαιρο. Ας αφήσουμε κι αυτό που λένε, όσοι μας ζηλεύουν, ότι εμείς οι Ελληνες είμαστε Τούρκοι που θέλουμε να μοιάζουμε με Ιταλούς. Το έχω πάρει στα σοβαρά από μικρός και πάντα υποστηρίζω την Ιταλία. Εκτός αν παίζει με τη Γαλλία. Εκεί μπερδεύομαι και δεν ξέρω τι να αποφασίσω. Εκεί αποφασίζω ότι είμαι με το ποδόσφαιρο, όπως είμαι με τη δημοκρατία. Η Ιταλία έπαιζε εκτός έδρας, σε ένα γήπεδο γεμάτο με οπαδούς των αντιπάλων, γεγονός που την έκανε συμπαθέστερη. Κατέβηκε μουδιασμένη, δέχθηκε γκολ στο δεύτερο λεπτό, έκανε ένα ολόκληρο ημίχρονο να συνέλθει, αλλά τελικώς συνήλθε. Να ακόμη ένας λόγος που μου αρέσει η Ιταλία. Δεν έχει τη βαρετή σταθερότητα της Γερμανίας. Είναι ικανή για το χειρότερο και το καλύτερο. Δεν πλήττεις αν την υποστηρίζεις. Ο φίλος με τον οποίον παρακολουθήσαμε τον προχθεσινό τελικό που ξέρει καλά και τους Αγγλους και τους Ιταλούς, και ξέρει και ποδόσφαιρο καλύτερα από μένα, μου είπε ότι αν φτάσουν στα πέναλτι θα κερδίσει η Αγγλία. «Οι Αγγλοι είναι πιο ψύχραιμοι». Τελικά κέρδισε η Ιταλία. Και η Αγγλία παρέμεινε χωρίς Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στη συλλογή της. Να πω επίσης ότι οι Λατίνοι όταν πανηγυρίζουν δεν έχουν την αγριότητα των Σαξόνων.

 
Για φαντασθείτε τι είχαμε να ακούσουμε αν η Αγγλία κέρδιζε το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην Ιστορία της μετά το Brexit. Φαντασθείτε τον Τζόνσον. Δεν χρειάζεται και πολλή φαντασία. Αρκεί να ρίξει μια ματιά κανείς στην ψυχολογική προπόνηση του κοινού πριν από τον αγώνα. «Το νησί μόλις απελευθερώθηκε από τα ευρωπαϊκά δεσμά, ανέκτησε την κυριαρχία του». Το απωθημένο της χαμένης αυτοκρατορίας θα χρειαζόταν πολύ χρόνο για να ξεμεθύσει. Ετσι τουλάχιστον το πρωτάθλημα έμεινε στην ευρωπαϊκή επικράτεια. Και το κράτησε η Ιταλία, μία από τις χώρες που πριν από μερικά χρόνια η υπόλοιπη Ευρώπη την είχε κατατάξει στην κατηγορία των PIGS. Να ακόμη ένας λόγος που χάρηκα επειδή η Ιταλία κέρδισε την Αγγλία, η οποία απέκλεισε τη Γερμανία.

Οφείλω να πω πάντως ότι τον αγώνα τον παρακολούθησα έως το τελευταίο λεπτό και δεν σηκώθηκα να φύγω όπως συνηθίζω. Οσο για το γεγονός ότι γράφω για ποδόσφαιρο, μου φαίνεται κι εμένα κάπως παράξενο. Δεν ξέρω. Ισως φταίει το εμβόλιο.

Το χρονοντούλαπο των εννοιών Πάσχος Μανδραβέλης

 Ακόμη και όσοι τον μισούν, δεν μπορούν παρά να παραδεχθούν ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ευφυέστατος άνθρωπος. Αυτό δεν φαίνεται μόνο από τις ακαδημαϊκές του περγαμηνές ή τις πολιτικές του επιτυχίες. Μπορεί να ανιχνευτεί στις λέξεις που καθιέρωσε στον ελληνικό πολιτικό διάλογο, με πρώτη «το κατεστημένο». Δεν είναι απλώς μια εύηχη λέξη, που φανερώνει την καλή γνώση της ελληνικής γλώσσας. Είναι η σύνοψη μιας ολόκληρης θεωρίας, η οποία σφράγισε την αντιπολίτευση που έκανε, θεμελίωσε τις επόμενες πολιτικές του. Η ύπαρξη μόνο αυτής της λέξης μετακίνησε τον άξονα της πολιτικής αντιπαράθεσης. Δεν ήταν μόνο Δεξιά εναντίον Αριστεράς, ούτε δημοκρατικοί κατά βασιλοφρόνων, ούτε αστοί και προλετάριοι. Υπήρχε, πλέον ένα ασαφές μεν, αλλά «κατεστημένο», που κάποιοι έπρεπε να αντιπαλέψουν.

                                  

Οι νέες λέξεις που εισήγαγαν πολιτικοί όπως ο Ανδρ. Παπανδρέου, ή ο Κων. Μητσοτάκης όπως π.χ. με τη «διαπλοκή», δεν εξυπηρετούσαν απλώς το πολιτικό τους συμφέρον. Διαμόρφωσαν –έστω στα μέτρα τους– την πολιτική αντιπαράθεση. Την εμπλούτισαν, την επέκτειναν. Παραφράζοντας τον Βιτγκενστάιν, θα λέγαμε ότι τα όρια της γλώσσας των πολιτικών είναι και τα όρια του κόσμου τους, αλλά επειδή έχουν βαρύνουσα θέση στην κοινωνία γίνονται και τα όρια του κόσμου όλων μας.



Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος μας συρρικνώνεται στα όρια του παρελθόντος. Νέες πολύπλοκες καταστάσεις απλοποιούνται μέχρι στρέβλωσής των, επειδή περιγράφονται με όρους του παρελθόντος. Δεν αναφερόμαστε μόνο στο «4ο Ράιχ», στους «γερμανοτσολιάδες» και στους (τρομάρα μας!) Βελουχιώτηδες του μνημονίου. 

Συζητάμε στα σοβαρά εάν η κυβέρνηση, που τίναξε το δημόσιο ταμείο στον αέρα για να στηρίξει την οικονομία λόγω πανδημίας, είναι «νεοφιλελεύθερη», εάν το ασφαλιστικό νομοσχέδιο είναι του «Πινοσέτ», εάν η διευθέτηση του οκταώρου είναι «εργασιακός μεσαίωνας», εάν τα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας από τους ανεμβολίαστους συνιστούν αναβίωση των εθνικών διχασμών του παρελθόντος. Το θέμα μας εν προκειμένω δεν είναι η ποιότητα της αντιπολίτευσης, ή του αντιπολιτευτικού λόγου γενικώς. Στο κάτω κάτω της γραφής, πολλά μπορεί να προσάψει κάποιος στον ΣΥΡΙΖΑ για τις παρεμβάσεις του σε σχέση με την πανδημία, αλλά δεν έφτασε στα όρια της ισπανικής Δεξιάς που αρνείτο ρητώς και κατηγορηματικώς τα μέτρα. Το θέμα είναι ότι η διαρκής προσφυγή στο παρελθόν αποτρέπει τη συζήτηση για το τι πρέπει να γίνει στο μέλλον. Λείπουν οι νέες λέξεις, οι καινούργιες έννοιες που θα περιγράψουν επαρκώς την κατάσταση που ζούμε, ώστε να προκύψουν και τα πολιτικά προτάγματα που πρέπει να αντιπαλέψουμε.

Για παράδειγμα, την περίοδο του μνημονίου υπήρχε χώρος για συζήτηση και αντιπαράθεση, και αφορούσε την κατανομή των βαρών της ελληνικής χρεοκοπίας. Αυτή η συζήτηση δεν έγινε ποτέ επειδή σκιάστηκε από το σόφισμα της «νέας κατοχής», που λογικώς ως «κατοχή» έπρεπε να αντιπαλέψουμε καθ’ ολοκληρίαν, αρνούμενοι το γεγονός της χρεοκοπίας. Αυτό το άλμα στο παρελθόν το πληρώσαμε και με χρονική επέκταση της κρίσης, αλλά και στην κατανομή των βαρών. Ετσι θα πληρώσουμε και τώρα την ανάσυρση του «διχασμού» από το χρονοντούλαπο των εννοιών. Αν μη τι άλλο, δίνει και κοινωνική πολιτική υπόσταση και στους «ψεκασμένους», τους κάνει να πιστεύουν ότι κρατούν από ιστορική γενιά…

Πηγή: Καθημερινή

Τεχνολογία...

 

Τι σημαίνει η λέξη ζάλο

 

Λευκός Πύργος 1896...

 

Οι διαφορές "Μακεδονικες" ταυτότητες.

 Το Μακεδονικό ζήτημα άλλαξε μορφή στον Ψυχρό Πόλεμο κυρίως αφότου η Κομινφόρμ, το 1948 απέπεμψε τον Τίτο, ο οποίος ανησύχησε από ενδεχόμενη αναβίωση του παλαιού σχεδίου της Κομιντέρν για την ίδρυση Μακεδονικής Ομοσπονδίας προσδεμένης στη Βουλγαρία.

 Η σοβιετική πίεση εναντίον του μάλλον επίσπευσε τη δημιουργία «μακεδονικής γλώσσας και εθνότητας» μέσα στα όρια της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας. Την ίδια περίοδο, στα Σκόπια ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Εθνικής Ιστορίας, με σκοπό τη συλλογή αρχείων και την καταγραφή Τη δεκαετία του 1950 οι τριβές στις σχέσεις Γιουγκοσλαβίας Ελλάδας προέρχονταν κυρίως από περιστασιακές αναφορές της πρώτης στην ύπαρξη σλαβομακεδονικής μειονότητας στη δυτική Μακεδονία. Στην ελληνική πολιτική κυριάρχησε η άποψη ότι δεν υπάρχει σλαβομακεδονική μειονότητα στην Ελλάδα και ότι οι 42.000 κάτοικοι (1952) που μιλούσαν εκτός της ελληνικής γλώσσας και ένα σλαβικό ιδίωμα, (μίγμα ελληνικών, σερβικών και βουλγαρικών λέξεων χωρίς γραμματική) ήταν πλήρως αφομοιωμένοι Έλληνες.

Αναφορικά με τη «μακεδονική γλώσσα», η επίσημη θέση, όπως εκφράστηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Αβέρωφ, ήταν ότι η οργάνωση και οι γλώσσες της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας αποτελούσαν εσωτερικό της ζήτημα. Το καλοκαίρι του 1960 ο σκοπιανός Τύπος διαμαρτυρήθηκε για τα προσκόμματα που έφερναν οι τοπικοί άρχοντες της δυτικής Μακεδονίας στους Σλαβομακεδόνες να μιλούν τη σλαβική τους διάλεκτο.

Τη δεκαετία του 1960, η Γιουγκοσλαβία αποκατέστησε σε μεγάλο βαθμό τις σχέσεις της με την Ε.Σ.Σ.Δ. εξαιτίας της αποσταλινοποίησης του καθεστώτος από τον Νικίτα Χρουστσόφ. Ταυτόχρονα ηγήθηκε της κίνησης των Αδεσμεύτων Κρατών, ώστε να μην εξαρτάται πλέον από την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια και το τριμερές Βαλκανικό Σύμφωνο, το οποίο είχε ήδη αποδυναμωθεί λόγω της διαμάχης Ελλάδας - Τουρκίας στο Κυπριακό ζήτημα. Η διεθνής της θέση επέτρεπε στη Γιουγκοσλαβία να παρέχει ενεργό στήριξη στις σλαβομακεδονικές οργανώσεις, εγκαινιάζοντας έτσι την προβολή της σλαβομακεδονικής εκδοχής για τη Μακεδονία στο διεθνή διπλωματικό χώρο. 

Ωστόσο, η ελληνική πολιτική έδινε μικρότερη σημασία στο θέμα αυτό τότε και πολύ μεγαλύτερη στο ότι η Γιουγκοσλαβία συνέβαλλε αποφασιστικά στη διασφάλιση ψήφων από χώρες του Κινήματος των Αδεσμεύτων υπέρ των ελληνικών θέσεων για το Κυπριακό στον Ο.Η.Ε.63 Τοβεβαρημένο ιστορικό του «Μακεδονικού» και η συνακόλουθη ευαισθησία της ελληνικής κοινής γνώμης είχαν ως αποτέλεσμα την υπογραφή μυστικής συμφωνίας το 1962 μεταξύ Ελλάδας– Γιουγκοσλαβίας, η οποία προωθούσε τη μη ανακίνηση θεμάτων ικανών να βλάψουν τις διμερείς σχέσεις και την αντιμετώπισή των όποιων προστριβών με απευθείας συνεννόηση.

 Το 1967 ανακηρύχτηκε αυτοκέφαλη η «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία», ιστορίας του «μακεδονικού έθνους».53 Η συγγραφή της πρώτης γραμματικής της «μακεδονικής γλώσσας» χρησιμοποίησε ως βάση τη βουλγαρική, με σερβικές προσμίξεις, προκειμένου να ξεχωρίσει και να καταστεί επίσημη γλώσσα του ομόσπονδου κράτους.Η Βουλγαρία, από το 1948 και μετά, παραμέρισε τις όποιες εδαφικές διεκδικήσεις στην ευρύτερη Μακεδονία δηλώνοντας δημοσίως ότι δεν υπάρχει μακεδονική εθνότητα, ότι η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι μια εκσερβισμένη βουλγαρική διάλεκτος, ότι στη Μακεδονία του Πιρίν κατοικούν Βούλγαροι και ότι στην Ελλάδα δεν υφίσταται σλαβική μειονότητα.56

Η ένταξη της Ελλάδας στο Ν.Α.Τ.Ο., το 1952, προσέφερε εγγυήσεις για τα βόρεια σύνορά της, ενώ η ευπρόσδεκτη για τις Η.Π.Α. υπογραφή του τριμερούς Βαλκανικού 

Συμφώνου μεταξύ Άγκυρας, Αθήνας και Βελιγραδίου (1953-1954) έβαλε προσωρινά στο περιθώριο το Μακεδονικό Ζήτημα. Ο Τίτο όμως, δεν παρέλειπε να το χρησιμοποιεί ως μέσο διπλωματικής πίεσης προς την Ελλάδα και κυρίως προς τη ΒουλγαρίαΤη δεκαετία του 1950 οι τριβές στις σχέσεις Γιουγκοσλαβίας Ελλάδας προέρχονταν κυρίως από περιστασιακές αναφορές της πρώτης στην ύπαρξη σλαβομακεδονικής μειονότητας στη δυτική Μακεδονία. Στην ελληνική πολιτική κυριάρχησε η άποψη ότι δεν υπάρχει σλαβομακεδονική μειονότητα στην Ελλάδα και ότι οι 42.000 κάτοικοι (1952) που μιλούσαν εκτός της ελληνικής γλώσσας και ένα σλαβικό ιδίωμα, (μίγμα ελληνικών, σερβικών και βουλγαρικών λέξεων χωρίς γραμματική) ήταν πλήρως αφομοιωμένοι Έλληνες.

Αναφορικά με τη «μακεδονική γλώσσα», η επίσημη θέση, όπως εκφράστηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Αβέρωφ, ήταν ότι η οργάνωση και οι γλώσσες της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας αποτελούσαν εσωτερικό της ζήτημα.60 Το καλοκαίρι του 1960 ο σκοπιανός Τύπος διαμαρτυρήθηκε για τα προσκόμματα που έφερναν οι τοπικοί άρχοντες της δυτικής Μακεδονίας στους Σλαβομακεδόνες να μιλούν τη σλαβική τους διάλεκτο.

Τη δεκαετία του 1960, η Γιουγκοσλαβία αποκατέστησε σε μεγάλο βαθμό τις σχέσεις της με την Ε.Σ.Σ.Δ. εξαιτίας της αποσταλινοποίησης του καθεστώτος από τον Νικίτα Χρουστσόφ. Ταυτόχρονα ηγήθηκε της κίνησης των Αδεσμεύτων Κρατών, ώστε να μην εξαρτάται πλέον από την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια και το τριμερές Βαλκανικό. 

Σύμφωνο, το οποίο είχε ήδη αποδυναμωθεί λόγω της διαμάχης Ελλάδας - Τουρκίας στο Κυπριακό ζήτημα. Η διεθνής της θέση επέτρεπε στη Γιουγκοσλαβία να παρέχει ενεργό στήριξη στις σλαβομακεδονικές οργανώσεις, εγκαινιάζοντας έτσι την προβολή της σλαβομακεδονικής εκδοχής για τη Μακεδονία στο διεθνή διπλωματικό χώρο. Ωστόσο, η ελληνική πολιτική έδινε μικρότερη σημασία στο θέμα αυτό τότε και πολύ μεγαλύτερη στο ότι η Γιουγκοσλαβία συνέβαλλε αποφασιστικά στη διασφάλιση ψήφων από χώρες του Κινήματος των Αδεσμεύτων υπέρ των ελληνικών θέσεων για το Κυπριακό στον Ο.Η.Ε. Τοβεβαρημένο ιστορικό του «Μακεδονικού» και η συνακόλουθη ευαισθησία της ελληνικής κοινής γνώμης είχαν ως αποτέλεσμα την υπογραφή μυστικής συμφωνίας το 1962 μεταξύ Ελλάδας– Γιουγκοσλαβίας, η οποία προωθούσε τη μη ανακίνηση θεμάτων ικανών να βλάψουν τις διμερείς σχέσεις και την αντιμετώπισή των όποιων προστριβών με απευθείας συνεννόηση.

 Το 1967 ανακηρύχτηκε αυτοκέφαλη η «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία»,παρότι δεν έχει αναγνωριστεί μέχρι σήμερα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σλαβομακεδονικές εκκλησίες ιδρύθηκαν στις Η.Π.Α., στην Αυστραλία και στη Δυτική Γερμανία, όπου συνέβαλαν στην προβολή της «μακεδονικής ταυτότητας».

Επιπλέον, μέχρι το 1970 είχε αναγνωριστεί η Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών της Σ.Δ.Μ. από σαράντα ακαδημίες ξένων χωρών, συμπεριλαμβανομένων των Η.Π.Α. και της Ε.Σ.Σ.Δ. Οι ελληνικές κυβερνήσεις απάντησαν με την ενθάρρυνση της ανάπτυξης ενός δικτύου εσωτερικής επικοινωνίας μεταξύ του Υπουργείου Εξωτερικών (ΥΠ.ΕΞ.) και φορέων ικανών να αντιπαρατεθούν ακαδημαϊκά με τη σκοπιανή προπαγάνδα. Το δίκτυο αυτό περιλάμβανε την Παμμακεδονική Ένωση, το Ιστορικό τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (Ι.Μ.Χ.Α.), την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών και το περιοδικό Μακεδονική Ζωή.

Το Μακεδονικό ζήτημα αξιοποιήθηκε από τη Βρετανία για να αντισταθμίσει την ελληνική διαμαρτυρία στο Κυπριακό κατά τη δεκαετία του 1950, από την Ε.Σ.Σ.Δ. για τον έλεγχο του Βελιγραδίου και της Σόφιας, και από τις Η.Π.Α. για να στηριχθεί η ανεξαρτησία του Τίτο από την Ε.Σ.Σ.Δ.. Το καθεστώς των Συνταγματαρχών (1967-1974) δεν ανέλαβε πρωτοβουλίες στο συγκεκριμένο ζήτημα, εν μέρει και για να μην διαταράξει την προσέγγισή του με τα σοσιαλιστικά βαλκανικά κράτη.

Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, κύριες προτεραιότητες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ήταν η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (Ε.Κ.), η αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής και η διαβαλκανική συνεργασία. Ως πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προτίμησε να αποφύγει ευθεία ρήξη με την Γιουγκοσλαβία, αλλά ταυτόχρονα ενδυνάμωσε τα επιχειρήματα των διπλωματών αναδεικνύοντας την πολιτιστική κληρονομιά της αρχαίας Μακεδονίας και την ανάπτυξη ακαδημαϊκών μελετών. Θεωρούσε ότι, ακόμα και αν υπήρχε επιβουλή κατά της εδαφικής ακεραιότητας, περνούσε μέσα από την υπονόμευση της πολιτιστικής κληρονομιάς των Ελλήνων. 

Σε επίσημη επίσκεψη του στην Αθήνα το 1976, ο Τίτο υποστήριξε ότι το «Μακεδονικό αποτελεί κάποιο εμπόδιο στις ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις, αλλά μπορούν όλα να λυθούν με αμοιβαία εμπιστοσύνη». Ηαπάντηση του Κ. Καραμανλή ήταν: «Για εμάς η λέξη «Μακεδονικό» αντιπροσωπεύει γεωγραφικό χώρο στον οποίο ζουν διαφορετικοί λαοί και όχι ένας λαός».

Κατά την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησης της Ελλάδας από το ΠΑ.ΣΟ.Κ (1981-1989), οι ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις επιβαρύνθηκαν από την ανακίνηση του ζητήματος της «μακεδονικής μειονότητας». Κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου στο Βελιγράδι, το 1982, η πρωθυπουργός της Γιουγκοσλαβίας Μίλκα Πλάνιτς, ενώ τόνισε τη σπουδαιότητα της Ελλάδας για την Γιουγκοσλαβία, υποστήριξε ότι οι «μειονότητες θα έπρεπε να αποτελούν γέφυρα συνεργασίας και όχι μήλον της Έριδος». Ο Α. Παπανδρέου αντέδρασε έντονα εκθέτοντας τις πάγιες ελληνικές θέσεις περί μη υπάρξεως μακεδονικού έθνους και μειονότητας. Οι συνεχείς προκλήσεις της γιουγκοσλαβικής ηγεσίας στο Μακεδονικό ζήτημα είχαν ως αποτέλεσμα την απαγόρευση χορήγησης αναβολής στράτευσης σε φοιτητές που φοιτούσαν σε ιδρύματα όπου διδάσκονταν «μη ευρέως γνωστές γλώσσες». Ουσιαστικά, η σκλήρυνση της στάσης του Α. Παπανδρέου συμπλήρωνε πολιτικά την επιδίωξη του Κ. Καραμανλή να «παγώσει» το Μακεδονικό ζήτημα.

Αξιοσημείωτη υπήρξε η δήλωση του Γ.Γ. του Κ.Κ.Ε. Χαρίλαου Φλωράκη στις 15 Σεπτεμβρίου 1988 στο περιοδικό «Μακεδονική ζωή»: «Για το κόμμα μας Μακεδονικό ζήτημα και μακεδονική μειονότητα δεν υπάρχει.

Πηγή:Το ζήτημα των Σκοπίων στους Διεθνείς Οργανισμούς, 1990-1995. Ελληνικές θέσεις, παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες. Βασίλειος Ι. Θώδας