Με λίγα λόγια...

 «Η αγάπη καταλαγιάζει πάνω στα μάτια, και φέρνει μία μαγευτική χάρη στην καρδιά»

Ευριπίδης

Η μετανάστευση των Βλάχων προς το νομό Σερρών.

Κατά τη διάρκεια του 17ου και 18ου αιώνα στην περιοχή  των Σερρών έλαβε χώρα
μία μαζική εγκατάσταση βλάχικων πληθυσμών στο νομό Σερρών.
Η μετανάστευση αυτή πραγματοποιήθηκε εξαιτίας ισχυρών πιέσεων
που δέχθηκαν οι ανωτέρω πληθυσμοί από τους Τούρκους στις περιοχές όπου
διαβιούσαν.

Οι εγκαταστάσεις έγιναν σταδιακά γύρω στο 1750,

αφορμή ήταν οι διωγμοί των Οθωμανών μετά τα Ορλωφικά (1770-71)

 και η ένοπλη σύγκρουση των Βλάχων με τον Αλή πασά (1790-1820).

Σύμφωνα με μαρτυρίες όμως, οι βλάχικοι πληθυσμοί προϋπήρχαν
στο νομό Σερρών.

Ειδικότερα:
Ο χρονογράφος των Σερρών Παπασυναδινός, μνημονεύει την
ύπαρξη Βλάχων στις Σέρρες και στην περιοχή της, από το 17ο αιώνα.
 Αναφέρει δε, ότι το Σεπτέμβριο του 1641, οι Βλάχοι που ζούσαν στην πόλη
των Σερρών και στην περιοχή της, επλήγησαν το ίδιο σκληρά μαζί με άλλες
εθνότητες από μια μεγάλη επιδημία πανούκλας.
Σχετικά με την ανάπτυξη των βλάχικων κοινοτήτων
κατά τον 17ο και 18ο αιώνα στο Ν. Σερρών,
έχουμε αναφορές ότι στις Σέρρες υπήρχαν βλαχόφωνοι, οι οποίοι είχαν
εγκατασταθεί από προηγούμενες μετακινήσεις πληθυσμών και είχαν ανα-
πτύξει το εμπόριο και τη βιοτεχνία.

Η μετανάστευση.
Αυτή η μαζική μετανάστευση, ανώνυμη και διευρυμένη, έγινε με όλους
τους δυνατούς τρόπους και σχήματα: οικογένειες, μικρές ομάδες, ολόκλη-
ρα χωριά. Ανάλογα με τα σχήματα αυτά, άλλαζε ή διατηρούνταν η εσω-
τερική δομή των ομάδων και των εγκαταστάσεων.
 Όταν η εγκατάσταση γινόταν βαθμιαία,
 τότε οι πρώτες οικογένειες αποτελούσαν τον πυρήνα,
τους ντόπιους, και όσοι έρχονταν σιγά- σιγά αποτελούσαν την περιφέρεια,
που δυναμικά όλο και μεγάλωνε, αφού ήταν δεκτοί όλοι.

Βλάχικος γάμος στις Σέρρες το 1937

 Οι Βλαχόφωνοι προερχόμενοι κυρίως από τη Δυτική Μακεδονία,
 την Ήπειρο, τα χωριάτου Ασπροποτάμου, τη Μοσχόπολη και το Μοναστήρι,
 εγκαθίστανται στις πλαγιές του Μπέλλες και του Μενοίκιου όρους,
 φτάνοντας μέχρι την Αλιστράτη, είτε δημιουργώντας καινούργια χωριά
είτε ζώντας δίπλα σε άλλους.
 Έτσι, τα χωριά παρουσιάζουν μεικτό πληθυσμιακό χαρακτήρα και
διατηρούν εσωτερικούς διαχωρισμούς στη βάση της καταγωγής και της αί-
σθησης της διαφοράς.
  Ο Ναούμ Μαρόκος αναφέρει σχετικά:
«Εμείς είμαστε απ’ τη Ράμνα. Εγώ γεννήθηκα εκεί.
 Και οι δυό μου οι γονείς ήταν Βλάχοι.
Αυτοί ήρθαν απ’ τη Μπίτουλα (Μοναστήρι).
 Απ’ το Κρούσοβο, απ’ εκεί. Πρώτα ήρθαν
αυτοί και μετά ήρθαν απ’ τη Νέβεσκα, Γραμμουστιάννιδες, κι ύστηρα ήρ-
θαν κι Μπουϊσιώτες. 
Χωριά ήταν αυτά. Βλάχοι είναι αυτοί. Είχαμε ακόμη
κι Αητομηλιώτες. Το πρώτο που κάνανε μετά τα σπίτια τους ήταν αυτή η
παλιά η εκκλησία. Την πρόλαβα ιγώ. Ήταν από φλαμούρι σανίδια. Οι ίδιοι
οι Βλάχοι τόκαναν. Μερικοί απ’ αυτούς ήταν μαραγκοί……..»

Η ανάπτυξη των βλάχικων κοινοτήτων
Οι πληθυσμιακές αυτές ενότητες, οι οποίες συνιδρύουν τις νέες κοινότη-
τες, διατηρούν και αναπαράγουν τη συνείδηση της ιδιαιτερότητάς τους, κα-
θώς εγκαθίστανται σε ξεχωριστές γειτονιές (μαχαλάδες) και μεταφυτεύουν
εκεί μορφές κοινωνικών σχέσεων και νοοτροπιών, οι οποίες χαρακτηρίζουν
τις κοινότητες προέλευσής τους. Οι διαχωρισμοί εκφράζονται παραστατικά
σε διάφορες εκδηλώσεις της κοινοτικής ζωής.
 «Εμείς την ημέρα των Αγίων Αποστόλων κάναμε μεγάλο πανηγύρι
 και όλα τα γύρω χωριά έρχονταν για
να μας δουν πως γλεντούσαμε.
 Τρεις μέρες τραγουδούσαμε και χορεύαμε.
Τραγουδούσαμε πολύ και στα Βλάχικα, μα, και στα Ελληνικά. 
Είχαμε λεβέντικους χορούς. 
Η μάνα μου φορούσε μακριά μεταξωτά φουστάνια και
είχε κρεμασμένες και λύρες εδώ μπροστά. Ήταν πολύ όμορφες οι γυναίκες
μας, νταρντάνες. Την ημέρα τ’ Αϊ Γιωργιού, ερχόνταν κι οι Τούρκοι απ’ τα
γειτονικά χωριά κι έμπαιναν κι αυτοί μέσα στο πανηγύρι. Εμάς οι Τούρκοι
δεν μας πείραζαν. Ένας πλούσιος Τούρκος ήταν στο Θρακικό, ο οποίος
μάζευε πολύ κόσμο και δούλευε για αυτόν, μα, τους τάιζε όμως. Δεν είχα-
με προβλήματα μαζί τους. Η Ράμνα ήταν κέντρο. Τσοπαναραίοι, πρόβατα,
όλοι κεχαγιάδες ήταν».

 Η αξία αυτών των καταθέσεων είναι πολύ σημαντική,
γιατί τα άτομα θυμούνται και ανασυγκροτούν το παρελθόν τους
ως μέλη μιας κοινωνικής ομάδας καθώς η περιρρέουσα ιστορία διεισδύει
στην ατομική μνήμη. Στο προφορικό υλικό αποτυπώνουν τη νοοτροπία, τις
αντιλήψεις, τις στάσεις και τους ιδιαίτερους τρόπους πρόσληψης της πραγ-
ματικότητας καθώς και τις αντιστάσεις και τις συμπεριφορές που απορρέ-
ουν από αυτές. Και μέσα απ’ αυτό το υλικό αναδεικνύονται οι στρατηγικές
επιβίωσης, αλλά και οι αντιδράσεις εκείνες που επηρέασαν τον ιστό των
κοινωνικών σχέσεων, όπως είναι οι τρόποι συμμετοχής και βίωσης της ιστο-
ρίας.

Βλάχικη φορεσιά γάμου στο Χιονοχώρι Σερρών

Συμμετοχή στον εθνικοαπελευθερωτικό Μακεδονικό αγώνα.
Στις καινούργιες τους πατρίδες οι Βλάχοι, πολύ σύντομα, έκαναν έντο-
νη την παρουσία τους στην περιοχή, συμμετέχοντας και πρωτοστατώντας
στους κοινούς απελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδας. "Πολλοί ήταν οι
Βλάχοι που ήταν πρώτοι στον Μακεδονικό Αγώνα. Δεν έχεις ακούσει για
τον καπετάν Στέργιο Βλάχμπεη; Ήταν ο φόβος κι ο τρόμος των Βουλγά-
ρων. Τίποτας δεν σκιάζονταν. Ήταν κι ο Στάϊκος, ο Αρναούτος, ο Θειός
μου ο Αραμπατζής, ο Τσίκος, ο Ρόσκας, οι Τζουμαϊλίδες κ.ά. Εδώ στη Ρά-
μνα, που ήταν ο μύλος, σκότωναν και παπάδες. Επειδή ο παπάς έψαλνε
πρώτα στα ελληνικά και μετά το γύρισε στα βουργάρικα, ήρθαν και τον
σκότωσαν."

Οι Βλάχοι αποτελούν σήμερα σημαντικό κομμάτι της πληθυσμιακής
 σύνθεσης του νομού Σερρών.

Οι Γερμανοί, του Λέων Κρουτκόφσκι. Ραδιοφωνικό θέατρο.

Στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Ευρώπη θα σας ταξιδέψει απόψε η Διαδρομή...

Η είσοδος των γερμανικών στρατευμάτων στην Πολωνία

Το έργο γράφηκε το 1948-49 και αποτελεί ένα από τα πρώτα θεατρικά δείγματα με θεματολογία η οποία πηγάζει από τα γεγονότα του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου.

 Ο Πολωνός συγγραφέας και ποιητής προχώρησε στην συγγραφή του συγκεκριμένου έργου έχοντας νωπές τις μνήμες από την γερμανική κατοχή της χώρας του .

Υπόθεση:
Το έργο δεν αναφέρεται κατά βάση στην κατοχή της χώρας του από τα γερμανικά στρατεύματα όπως θα περίμενε κανείς. Πρωταγωνιστές του έργου είναι τα μέλη μίας γερμανικής οικογένειας (Ζονενπρουχ) που βρίσκονται στη δίνη του πολέμου. Ο πατέρας (Λυκούργος Καλέργης) είναι καθηγητής πανεπιστημίου και έγκριτος βιολόγος του οποίου τις μελέτες χρησιμοποιεί το Ναζιστικό καθεστώς, ο μεγάλος γιος ο Έριχ πολεμάει στην Ρωσία, ο μικρός γιος είναι αξιωματικός των Ες Ες και η κόρη είναι καλλιτέχνις η οποία ζει το όνειρό της  παίζοντας στα σπουδαιότερα θέατρα της κατεχόμενης από τους Γερμανούς Ευρώπης. Πρόκειται για μορφωμένους ανθρώπους οι οποίοι, εμπλεκομενοι στη δίνη του πολεμου, βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, ενώ ταυτόχρονα υπόκεινται και σε εσωτερικές συγκρούσεις. Το πατριωτικό  καθήκον θα συγκρούεται συνεχώς με ηθικά διλήμματα. Σιγά σιγά η οικογένεια θα διαλυθεί...

Το παρόν έργο αποτελεί ένα εξαίρετο ηθογράφημα, ο συγγραφέας βάζοντας μας με επιτυχία στο κλίμα που επικρατούσε στην κατεχόμενη Ευρώπη,  μας παρουσιάζει τον μέσο Γερμανό,τον Γερμανό δηλαδή της διπλανής  πόρτας. Στο έργο αυτό βλέπουμε τα πράγματα από τη σκοπιά των Γερμανών Η προσέγγιση της κατάστασης που είχε περιέλθει η Γερμανία στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από τον κοινό Γερμανό θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον...

Το έργο παίχτηκε για πρώτη φορά το 1985.

Η φωνή του Λυκούργου Καλέργη θα είναι συγκλονιστική...

Η μεταφόρτωση πραγματοποιήθηκε από το κανάλι Glob tv.

Με λίγα λόγια...

 «Το μόνο αληθινό δώρο είναι μία δόση από εσένα»
Ralph Waldo Emerson

Γιατί τα αρχαία δράματα διαβάζονται δύσκολα;

Η απάντηση είναι η εξής:

Τα δράματα στην αρχή δε γράφονταν για να διαβάζονται,
 αλλά μόνο για να διδάσκονται στα δημόσια θέατρα.
Οι γραφείς, επομένως, οι οποίοι αντέγραφαν τα κείμενα,
 δεν ενδιαφέρονταν τόσο για την ορθή παράδοση του κειμένου,
όσο για την ευκολία και την εξυπηρέτηση των ηθοποιών.
 Γι’ αυτό το λόγο δεν σκοτίζονταν, αν δημιουργούνταν λάθη στο κείμενο.
 Τούτο οφείλεται επίσης στο γεγονός ότι οι βιβλιοπώλες
ήθελαν να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους,
οι οποίοι, επειδή δεν μπορούσαν να έρθουν στην Αθήνα
για να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις,
ήθελαν τουλάχιστον να διαβάσουν τα έργα των μεγάλων δραματοποιών.
 Έτσι οι βιβλιοπώλες πλήρωναν όσο το δυνατόν
περισσότερους αντιγραφείς για να ανταποκριθούν στη ζήτηση αυτή.
Επίσης, νοθεύσεις και αλλοιώσεις στο κείμενο
 έκαναν και οι ίδιοι οι ηθοποιοί που
 τροποποιούσαν το κείμενο για δική τους ευκολία.

Εύκολα καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι αφού τα πρώτα αντίγραφα περιείχαν λάθη, 
τα λάθη αυτά κληροδοτούνταν και στις μελλοντικές εκδόσεις του κειμένου.

Τι ήταν οι "Λάμιες" στα παραδοσιακά ελληνικά παραμύθια;

Η λάμια αποτελεί ον γένους θηλυκού το οποίο δεν παρουσιάζει όμως κανένα οφθαλμοφανές χαρακτηριστικό του γυναικείου φύλου και κινείται στον εξωανθρώπινο χώρο.

Βασικό χαρακτηριστικό της λάμιας είναι η ανθρωποφαγία,
αν και η αρχική εκδοχή της η οποία μαρτυρείται ως Λαμία ή Εμπούσα,
αποσκοπούσε στην αρπαγή και τον πνιγμό των μικρών παιδιών
 των οποίων ρουφούσε το αίμα. ∆ιατηρεί εχθρική στάση,
περιορίζει και καταδυναστεύει το ανθρώπινο είδος προκαλώντας του μεγάλο τρόμο:

«- Αχά! άσχημα έκαμες που ήρθες, είπαν τότε οι κοπέλες και με την αράδα
τους του διηγήθηκαν πως τις είχε εδώ στον κάτω κόσμο φυλακισμένες μια
λάμια».
(Το ξηροπήγαδο-απόσπασμα)

Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος εν τω μέσω της Μικρασιατικής εκστρατείας αναφέρει για τους Τούρκους...

Λίγες μέρες μετά την άφιξη του στο μέτωπο γράφει προς την πριγκίπισσα Πάολα της Σαξωνίας...

«Είναι περίεργο πόσο απολίτιστοι είναι οι Τούρκοι. Καιρός είναι να χαθούν άλλη μία φορά από τον κόσμο και να ξαναγυρίσουν στα βάθη της Ασίας, από όπου ήρθαν». Βασιλεύς Κωνσταντίνος στην πριγκίπισσα Πάολα της Σαξονίας (επιστολή), 8 Ιουνίου 1921.

Δυστυχώς όμως ο Ελληνικός Στράτος ηττήθηκε και το όνειρο της απώθησης των Τουρκων στην Ανατολή  έμεινε ανεκπλήρωτο...

Με λίγα λόγια...

 «Την αγαπώ και αυτό είναι η αρχή των πάντων»

F . Scott Fitzgerald

Οι πρώτες εξεγέρσεις των Αλβανών εναντίον των Τούρκων στις Αρχές του 20ου αιώνα.

Η διείσδυση όπως είδαμε κατά βάση των Αυστριακών και των Ιταλών στα τέλη του 19ου αιώνα στην Αλβανία θα έχει ως αποτέλεσμα τη μερική εθνική αφύπνιση των Αλβανών (ιδιαίτερα των Ελίτ), ενώ σε λίγο σειρά θα έπαιρναν και οι ένοπλες συγκρούσεις με τους Οθωμανούς.

Η εκδήλωση του εθνικιστικού κινήματος των Νεότουρκων, το
οποίο στρεφόταν φαινομενικά κατά του σουλτάνου και υποσχόταν
δημοκρατικές ελευθερίες, επαρχιακή αυτονομία, ισότητα και ισονομία
για όλες τις εθνότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ενεργοποίησε
εν μέρει και το αλβανικό εθνικό κίνημα.

 Στις 23 Ιουλίου 1908, ο σουλτάνος παραχώρησε σύνταγμα,
γεγονός το οποίο ικανοποίησε τους
Αλβανούς τοπικούς ηγέτες, αρκετοί εκ των οποίων εκλέχθηκαν στο
νεοπαγές τουρκικό κοινοβούλιο, μεταξύ άλλων ο Ismail Kemal και ο
Hashan Prishtina (επρόκειτο για προσωπικότητες που από παλιά κινούνταν
Προς την κατεύθυνση της αυτονόμησης των Αλβανών).
 Η διάψευση των προσδοκιών των Αλβανών λόγω της
συγκεντρωτικής πολιτικής των Νεότουρκων, καθώς και της αύξησης της
φορολόγησης των εθνοτήτων, τους οδήγησε στη σύσταση πατριωτικών
λεσχών με κυρίαρχη την Ένωση «Bashkimi»,το 1909, με έδρα το
Μοναστήρι και σκοπό τη σταδιακή αποκοπή από την κηδεμονία της
Υψηλής Πύλης.

Άλλωστε οι προσπάθειες του σουλτάνου να
απορροφήσει το αλβανικό στοιχείο,
κυρίως διαμέσου της θρησκείας,
με σκοπό να περιορίσει την επιρροή των αλβανικών εθνικιστικών
κύκλων, δεν τελεσφόρησε.
Έτσι ακολούθησε μία περίοδος συνεχών εξεγέρσεων (1910-
1912) και στα υπόλοιπα αλβανικά βιλαέτια, εκτός από αυτό του
Μοναστηρίου, με πρώτο σημείο έκρηξης την Πρίστινα, τον Μάρτιο του
1910. Σύντομα το κύμα των εξεγέρσεων επεκτάθηκε στην Πέγια (Ιπέκ)
και σε ολόκληρο το βιλαέτι του Κοσόβου καθώς και σε αυτό της
Σκόδρας, με το σουλτάνο να αναθέτει στον Σεφκέτ Τουργκούτ πασά την
καταστολή των εξεγέρσεων, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Στις 16 Ιουνίου
1911 ο σουλτάνος υποσχέθηκε χορήγηση αμνηστίας στους
καταδικασθέντες επαναστάτες του Κοσόβου, ενώ σχεδόν ταυτόχρονα ο
Σεργκέτ πασάς, στο βιλαέτι της Σκόδρας δεσμεύτηκε για χορήγηση
αμνηστίας σε όσους παραδίδονταν εντός δεκαημέρου. Στις 23 Ιουνίου
1911, η συνέλευση των Αλβανών ηγετών υπέβαλε υπόμνημα στην
Πύλη και τις Μεγάλες Δυνάμεις, ζητώντας διοικητική αυτονομία των
αλβανικών περιοχών καθώς και την εγγύηση των Μεγάλων Δυνάμεων
για την εφαρμογή του αιτήματός της.
Τελικά τον Αύγουστο του 1911 με τη συμφωνία της Ποντγκόριτσα,
η Πύλη υποσχόταν να χορηγήσει
γενική αμνηστία, να μειώσει τους φόρους, να επιτρέψει την οπλοφορία
και να τοποθετήσει αυτόχθονες υπαλλήλους στη διοίκηση, ενώ με τη
συμφωνία στο Τεπελένι, λίγο αργότερα, η Πύλη θα προέβαινε στις ίδιες
παραχωρήσεις και στους Αλβανούς του νότου.

Ήταν πρωτοφανές το γεγονός ότι Αλβανοί εξεγείρονταν κατά των Οθωμανών.
Επιπρόσθετα το γεγονός ότι ταυτόχρονα και λίγο πριν την έκρηξη των
Βαλκανικών πολέμων θα εξελίσσονταν και ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος
(με αρνητική τροπή για τους Οθωμανούς) θα δυναμίτιζε τις
Επιδιώξεις των βαλκανικών εθνών για επέκταση εις βάρος της καταρρέουσας
Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Πως αντιδρούσαν οι θεατές μετά το τέλος μίας παράστασης στην Αρχαία Ελλάδα;

Κυριαρχούσε η εξωτερίκευση των συναισθημάτων που τους προκαλούσε η παράσταση...

Οι θεατές στο τέλος της παράστασης εκδήλωναν πολύ έντονα τα συναισθήματά τους:
 σφύριζαν, φώναζαν, χτυπούσαν τα πόδια, χτυπούσαν δυνατά τα χέρια, μερικές φορές πετούσαν τα αποφάγια τους στην ορχήστρα.
 Θορυβούσαν για να δείξουν την ευχαρίστηση ή τη δυσαρέσκειά τους από το έργο αλλά και για να επηρεάσουν τους κριτές στην απόφασή τους καθώς οι παραστάσεις λάμβαναν χώρα στο πλαίσιο θεατρικών αγώνων κατά τη διάρκεια θρησκευτικών εορτών.-