Η περίπτωση του Τοντόρ Νικόλωφ σπό το Χάσκοβο

Ο Τοντόρ Νικόλωφ ζούσε στο Χάσκοβο, το 1926 επιχείρησε να μετοικίσει με την οικογένεια του από τη Βουλγαρία στην Ελλάδα, εποφελούμενος μία διμερή συνθήκη μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας σχετικά με την μετανάστευση. Παντρεμένος με Ελληνίδα και με τα δύο του παιδιά θα επιχειρήσει να φύγει από την Βουλγαρία. Η περίπτωση του σχετίζεται με το ζήτημα της Ελληνογένειας που απασχόλησε την συνθήκη του Νεϊγί.

Το θέμα της ελληνογένειας ανέκυψε έντονα, όταν τέθηκε σε εφαρμογή η Σύμβαση της ελληνοβουλγαρικής μετανάστευσης καθώς μόνο οι ελληνογενείς είχαν δικαίωμα να επωφεληθούν από αυτήν. Η περίπτωση του Τοντόρ Νικόλωφ από το Χάσκοβο δίνει μια εικόνα της σχετικότητας του όρου ελληνογενής. Στη 279η συνεδρίαση στις 14 Αυγούστου 1926 η Μικτή Επιτροπή κλήθηκε να αποφασίσει αν ο εν λόγω είχε το δικαίωμα να συμπεριληφθεί στη Σύμβαση. Ο βούλγαρος αντιπρόσωπος Τζούτζεφ, ισχυρίστηκε ότι α) ο Νικόλωφ είχε βουλγαρική καταγωγή και ήταν Βούλγαρος «par le sang que par la langue et la religion il se rattache a la nationalité bulgare» β) η δήλωση ότι είχε ελληνική συνείδηση και ότι ήθελε να ζήσει στην Ελλάδα δεν του έδινε το δικαίωμα να συμπεριληφθεί στη Σύμβαση και γ) το γεγονός ότι βάπτισε μερικά από τα παιδιά του σε ελληνική εκκλησία δεν ήγειρε θέμα για τον ίδιο αλλά ενδεχομένως για τα παιδιά του. Ο έλληνας αντιπρόσωπος Γεωργόπουλος απάντησε ότι α) ο Νικόλωφ από την ηλικία των εννέα ετών ήταν υπό την επιμέλεια ελληνικής οικογένειας, παντρεύτηκε Ελληνίδα, μιλούσε μόνο ελληνικά και βάπτισε τα παιδιά του σε ελληνική εκκλησία και β) μολονότι γεννήθηκε από βούλγαρους γονείς δε δίστασε, εγκαταλείποντας τις παραδόσεις της οικογένειάς του, να παντρευτεί και να βαπτιστεί σε ελληνική εκκλησία. Αυτό αποτελούσε τη μεγαλύτερη απόδειξη ότι ο Νικόλωφ «avait cessé d’ avoir la conscience bulgare» και έπρεπε να θεωρηθεί μέλος της ελληνικής μειονότητας. Ο Γεωργόπουλος κατέληξε :«Car vous n’ ignorez pas dans quelle mesure la religion se confond avec la conscience nationale pour les Grecs et les Bulgares». Η Μικτή Επιτροπή αποδέχτηκε την ελληνική θέση και ο Νικόλωφ μπόρεσε να επωφεληθεί από τη Σύμβαση: Procès Verbal, 279η συνεδρίαση, 14 Αυγούστου 1926

Ο Νικόλωφ αποτελεί τυπικό παράδειγμα βουλγαρογενούς με ελληνική εθνική συνειδηση που πια (το 1926) δεν τον σηκώνει το κλίμα στη Βουλγαρία. Επίσης τα μέλη της οικογένειας του παιδιά, σύζυγος κλπ ήταν ξεκάθαρα ελληνογενείς με ελληνική συνείδηση. Σκοπός της βουλγαρικής πολιτικής ήταν η με κάθε τρόπο αφομοίωση οικογενειών όπως αυτή του Νικολωφ.